Tíminn - 03.05.1930, Blaðsíða 2

96
T í MI N N
vanrækslu í þessu efni. Alraenningur við
sjóinn misskilur ekki aðstöðu flokk-
anna til landhelgismálsins. Þing cftir
þing hefi ég beitt mér fvrir því að korna
á eftirliti gegn misnotkun loftskeyta til
að hjálpa íslenzkum togurum að sleppa
úr landhelginni. En slíkt frv. fellir hv.
þm. með glöðu geði til að þoknast eig-
endum Kveldiilfs, Belgaum o. s. frv. Þetta
er mál, sem vegur meira i sjávarþorþ-
um kringum land heldur en þótt Óðinn
eða Ægir sé sendur í ferð til Hornafjarð-
ar mcð skólapilta eða mann vest-
ur á Patreksfjörð, sem á að taka við af
Einari Jónssyni. Hv. þm. Bf. má vera þess
fullviss að með yfirhylmingu sinni með
landhelgisbrotum ísl. togara, sem stýrt
er inn í landhelgina með dulmálsloft-
skeytum, hefir íhaldsflokkurinn sýnt
heilindi sin i landhelgismálinu.
IV.
Fimmtudaglnn 27. marz.
Blaðamennska íhaldsflokksins — Enska
lánið Kúlu-Andersen — Áfengismállð
og Spánarsamningurinn.
Ég var ekki viðstaddur hér i deildinni
í gær þcgar hv. þm. N.-ísf. (JAJ)1) mælti
til inin nokkrum orðuin. Ég held samt
að mér hafi tekizt að fá aðalatriðin úr
ræðu hans svo að ég geti vikið að henni
fyllilega. ,
Hv. þm. minntist á það að vinsældir
mínar væru litlar hjá vissum mönnum i
vissum stéttum! Þetta ætti að gleðja hv.
þm. því það er í pólitík, eins og svo víða
annarstaðar, að eins dauði er annars lít.
Ef þetta væri rétt hjá hv. þm. get ég ekki
skilið i þvi, að hann og aðrir skuli þurfa
að eyða eins miklum tíma til þess að
vinna móti mér, sem raun ber vitni um.
Ég ætla að nota tækifærið og færa hér
fram ýms rök, sem benda alveg í gagn-
stæða átt við ræðu þessa hv. þm.
Það eru nú nýlega afstaðnar bæjar-
stjórnarkosningar hér í Reykjavík. Er
það í fyrsta skifti, sem Framsóknar-
flokkurinn hefir boðið fram lista við þær
kosningar. Það var éklci spáð vel fyrir
flokki okkar. Andstæðingar hans sögðu,
að hann hefði ekkert fylgi. Hv. þm. Dal.
(SE) reiknaðist það til, að listinn mundi
fá 200 atkv. og því erigum fulltrúa koma
að. Aðalmálgagn fhaldsins, Morgunblað-
ið, var svo hlálegt að það gerði þessa
kosningabaráttu alveg ranglega að bar-
áttu íbaldsins við mig, í stað þess að hún
var við Framsóknarflokkinn og fulltrúa
hans. Ef þetta væri rétt hjá hv. þm. N.-
isf., að ég væri illa liðinn í bænum, þá
hefði spádómur hv. þm. Dal. átt að ræt-
ast, ef sú skoðun Mbl. var rétt, sem ég
vil þó ekki halda frain, að kosningin
snerist um fylgi mitt. En hvernig fór?
Menn furðaði ekki á því' hvað Sjáll-
stæðisflokkurinn eða Jafnaðarmenn
fengu, það vissu menn fyrir — heldur
hvað Framsóknarflokkurinn fekk mörg
atkv. Framsóknarflokkurinn fekk sjö-
falt meiri atkv.fjölda en flokksbræður
hv. þm. Dal. höfðu búizt við. Þetta er í
rauninni litilfjörlegt atriði. Mér dettur
ekki í hug að það liafi verið mín vegna,
að F'ramsóknarflokkurinn hafði svo mik-
ið fylgi. Ég verð að eins að geta þessa
fyrst hv. þm. vék að þessu og aðalmál-
gagn flokks hv. þm. túlkaði málið svo
að ef Framsóknarflokkurinn tapaði væri
það minn ósigur.
En þá er það líka minn sigur að flokk-
urinn sigraði. Ég held því að hv. þm.
hafi reiknað rangt i þessu efni.
Þá vil ég líka minna á annan voða, sem
líka snertir hv. þm. og hans bardaga-
aðferð.
Hv. þm. var ekki ákaflega orðavandur.
Orðalagið var eins og þegar ómenntaðir
eða drukknir menn eru að tala. Svo
vonskuþrungin var ræða hans. Ég gel
ekki skilið hvernig hv. þm., sem ekki er
talinn ógreindari en sumir aðrir félagar
hans í íhaldinu, gat látið sér slíkt orð-
bragð um munn fara. Ég vil segja hon-
um það, að svona framkoma gagnvart
mér og mínum sainherjum hefir ótvirætt
orðið okkur til mikils gagns.
Ég veit ekki hvort hv. þm. veit það, að
það er einskonar gagnkvæmt leynisam-
band milli mín og Morgunblaðsins. Ég
hefi einu sinni heyrt sagt, það var vist
Jakob Möller sem hélt því fram, að ég
borgaði fyrir að skrifa vitlausar greinar
í því blaði og skriði svo á heimsku Morg-
unblaðsins. Þetta var vitanlega gaman-
yrði. En sambandið sem er milli mín og
Morgunblaðsins, er þannig að Morgun-
blaðið flytur um mig 1—3 skammar-
'greinar á dag allan ársins hring. Þetta
lítur á yfirborðinu út eins og það muni
skaða mig og þannig er til þessara árása
stofnað. Þar sem Mbl. er dagblað og kem-
ur í flest hús í bænuin, en Tíminn sem
leiðréttir villur Mbl. að eins vikublað, og
kemur í miklu færri hús í bænum, mætti
búast við að hér væri ójafn leikur, íhald-
inu í vil.'En raunin er samt sú, að af
þessum skömmum Morgunblaðsins hefi
eg fengið mitt aðalfylgi því ekkert hefir
sannfært fólk betur um að ég sé á réttri
leið, en að það málgagn, sem þjóðiri veit að
vinnur jafnan það ógagn sem það fram-
ast getur hverju góðu máli, og er að máli
og formi til eitt bögumæli, skuli vera mér
1) Jón Auðunn .íónsson.
l'jandsamlegt. Um aðalmálgögn íhalds-
ins má segja, að þau leggi jafnan til mála
það heimskulegasta og illgirnislegasta
og það á hinn ódrengilegasta hátt. Það er
ekki lílils virði að liafa slíkt blað á móti
sér. En hvað græðir svo Morgunblaðið á
mér? Það græðir það að sorinn úr fólk-
inu hér í Reykjavík, sérstaklega fólk,
sem styður Storm og Framtíðina auk
hinna viðurkenndu flokksblaða þjappar
sér enn þá fastar utari um Morgunblaðið
eins og t. d. Páll, sem ekki lokar. Slíkir
menn verða enn þá meiri vinir Morgun-
blaðsins en áður. Slíkir menn lieimta
daglega ákveðið magn af ósannindum,
rógi og níði um mig og nokkra aðra af
andstæðingum kyrstöðuflokksins. Auk-
ið fylgi þessa fólks er gróði Morgun-
blaðsins. Það vill heldur hafa illa með
sér en enga. Og til þess að nú í þessa
menn notar það mig sem agn. Þegar ég
er til lengdar burtu úr bænum, verður
Mbl. dauft og bragðlaust, en við heim-
komuna verður Mbl. eins og hálfskræln-
aður eyðimerkurgróður, þegar regnið
kemur og færir nýtt líf í hálfdauða leggi
og blöð. Þannig útvega ég Mbl. sterkt og
og öruggt fylgi hjá dreggjum þjóðfélags-
ins, en það eykur aftur fylgi mitt hjá
þeim hluta þjóðarinnar, sem er sæmd að
þiggja frá stuðning í almennum málum.
Þá kom hv. þm. að máli, sem nii er
fyrir Ed., frv. um fimmtardóm. Það mál
kemur væntanlega hingað áður langt um
líður og er því ekki þörf að eyða mikl-
um tíma í það, sem hv. þm. sagði.
Hv. þm. vildi ekki breyta nafninu á
aðal dómstól okkar. Hann vildi ekki nafn
frá þjóðveldistímanum. Hann vildi ekki
leggja niður nafn, sem er -sett á okkar
kúgunartíma, nafn, sein er útlent og mál-
fræðilega rangt. Það er eins og hann ótt-
ist hið fagra nafn aðaldóms íslendinga
frá þjóðvldistímanum, frá frelsisöld
þjóðarinnar. Þessi Htilsigldi hugsunar-
háttur er til hjá gömlum innlimunar-
mönnum, sem aldrei liafa trúað þvi, að
ísland gæti vcrið annað en iitkjálki aí
Danmörku.
Þegar hæstaréttarlögin voru gerð árið
1919* voru þeir, sem að þeim stóðu, að
surriu leyti á líku stigi og hv. þm. N.-ísf.
Þeir fóru sem sé til Danmerkur og ekkert
nema til Danmerkur og fengu þar lánaða
fyrirmynd og nafn að úrslitadómstól fyr-
ir íslendinga. Engum þessara leiðtoga
datt í hug Noregur, Svíþjóð, Sviss eða
Þýzkaland, og reynsla þeirra þjóða. Þeir
voru þessum löndum ókunnugir. Þeir,
sem það frv. sömdu, þekktu t. d. ekki op-
inbera atkv.gr. í dómstól.
Þetta var kanske afsákanlegl á þeim
tíma. Það liðu ekki nema 2 ár frá því að
hæstaréttarlagafrv. var samþ. og þangað
til að pólitiskir vinir hv. þm. höfðu for-
ystuna í þvi að enska Iánið var tekið. Og
það voru sömu menn, samherjar hv. þm.,
sem gerðu hvorttveggja. Það liggur nú
fyrir fjárhagsnefnd Nd. skjal, sem sýnir
tildrög enska lánsins og menningar-
ástand þeir.ra manna, sem að því stóðu
fyrir íslands hönd, og þetta skjal er ritað
af eánum þeim manni, sem stóð að þessu
verki. Eftir að fjármálaráðh. hv. þm.
Skagf. (MG) hafði veitt viðnám i þinginu
og lagt fast á móti, að tekið yrði stórlán,
var hann kúgaður til þess af fjárglæfra-
mönnum flokksins. Menn skyldu nú
ætla, að fyrst fjármálaráðh. vildi ekki
taka lánið, þá hefði forsrh. farið utan til
þess. Nei, hvorugur þeirra fór til að taka
láriið; en annarhvor eða báðir litveguðu
landinu hæfilega umboðsmenn! til lántök-
unnar. Þeir leituðu til aumustu braskara
Kaupmannahafnar og fundu þar menn til
þess að vera hjálparhellur og forverðir
þess manns, sem endanlega fekk umboð
til að undirrita veðsetningu tollteknanna
árið 1921. í ýmsum skjölum þessa máls,
sem hv. þm. hlýtur að hafa séð, er lýst
mjög átakanlega þeim ræfilsskap, sem
kom fram lijá forráðamönnum íslenzku
þjóðarinnar í þessu máli.
Jón heitinn Magnússon sagði að sér
fyndist engir hafa áhuga fyrir þessari
Jántöku, nema þeir, sein að því ynnu og
vildi fá milliliðsgróða. Hin umrædda
skýrsla ber þetta nokkuð með sér. Ein
aðalsöguhetjan í þessum sorgarleik var
danskur maður, oftast nefndur Kúlu-
Andersen. Átti hann og annar maður til,
■ sem virðist hafa lagt til samböndin og
viðskiptaþekkinguna i London að fá
lánað á bónbjörgum, og helzt hjá okrur-
um fé, til Lundúnaferðar. Gekk þeim
erfiðlega að slá sér aura. Eitt sinn urðu
þeir félagar að aflýsa farmiðum hjá
Ilennett, vegna peningaleysis. Loks var
ferðin afráðin eg segir ein af söguhetj-
unum þannig frá í skýrslu sinni til
þingsins ú bls. 6: „Fór ég svo til kunn-
ingja iníns - kl. var þá orðin 12 — og
bað hann um 8000 kr. strax. Hann átti
aðeins 4000 kr. heima, en lofaði hinu
fyrir kl. 4 heim til mín. Stóð það heima.
Allir vita hvað slíkt kostar. (Auðséð að
peningarnir hafa verið fengnir hjá okr-
ara). Fór ég svo til Bennetts að fá far-
seola. Var þá búið að sækja farseðla
sendiherra og Andersens. Leitað var að
Andersen á öllum vínstofum og hótelum
og fannst hann loksins kl. 1 um nóttína,
að því er sýndist dauðadrukkinn í Gauta-
götu. Hann vissi ekkert iim hver hefði
borgað farseðlana. Hann færi ekki fet
nema hann fengi lánuð 100 sterlingspund
til ferðarinnar. Lét ég hann eiga sig. Vissi
að nr. á ferseðlum okkar voru í röð,
þannig að við yrðum að sitja sainan.
Hefi ég aldrei séð skemmtilagra „diplo-
mat“-andlit, en á sendiherra, þegar ég rétt
eftir að Esbjerglestin lagði af stað, settist
milli hans og Andersens, sem svaf i horn-
inu á klefa okkar". Áframhald ferðarinn-
ar og vinnubrögðin í London voru eins
og byrjunin. Eitt hundrað þús. kr. átti
hv. þm. Skagf. að borga milliliðum eins
og Kúlu-Andersen. Koma enn harðar
kröfur á ríkissjóð til að bæta ofan a
milliliðseyðsluna við enska lánið.
Það var flokkur hv. þm. N.-Isf.,1) sem
tók enska lánið 1921. Þessi sami flokkur
gerði hæstaréttarlögin 1919; Ég veit ekki
hve langt verður þangað til að dómstól-
unum verður breytt. Hitt veit ég að þjóð-
in er á allt öðru menningarstigi nú, en
fyrir 10 árum. Menn gera sig nú eklci á-
nægða með Kúlu-Andersen sem leiðtoga
lil fjármálaráðstafana fyrir ísland og
menn gera sig heldur ekki lengur ánægða
með útibústjóra eins og hv. þm. N.-ísf.
Kem ég kanslce að því siðar hverja sögu
hann á í íslenzkum fjármálum.
Ég befi minnst á enska lánið 1921, og
þann manndóm sem nánustu flokksbræð-
ur og yfirmenn hv. þm. N.-ísf. sýndu þá.
Sömu menn undirbjuggu hæstaréttarlög-
in 1919, og sömu menn fjandskapast sem
mest þeir mega gegn því, að formi og
vinnubrögðum úrslitadómsstólsins sé
breytt í samræmi við niðurstöðu og
reynslu samtíðarinnar í hinum ágætustu
menningarlöndum. En ef hv. þm. vill vita
hver íslendingur hefir talað með mestri
hörku um ófullkomleika núveranda aðal-
dómstóls landsins, þá er það Lárus Jó-
hannesson. Hann sagði fyrir undirrétti í
Hafnarfirði, að ef nokkurt réttlæti væri
til í landinu (í þessu tilfelli hjá þeim
tveim dómstigum sem um málið áttu að
fjalla) þá yrði Tervani-skipstjórinn
sýknaður. Hæstiréttur sakleldi skipstjór-
ann. Eftir orðuin þessa íhaldsforkólfs, og
höfuðeiganda Mbl. hefir Hæstiréttur
mjög undarlega afstöðu til réttíætisins í
landinu. En hvorki þessi hv. þm. né aðr-
ir hafa nokkurntima áfelltL. J. fyrir þessi
orð. Líklega eru þeir honum sammála.
Þá var hv. þm. eitthvað að dylgja uin
framkomu mína í sambandi við héraðs-
skóla Sunnlendinga að Laugarvatni. Það
mun hafa verið úframhald af rógi ihalds-
blaðanna undanfarna daga, sem hefir
gengið í þá átt að ég liafi ætlað að taka
með óleyfilegu móti vörur og peninga til
þessarar húsbyggingar Er því rétt að
kryfja sögur þessar til mergjar. Það er
sagt að ég liafi stolið gólfplötum frá
Landsspítalanum. Það er sagt að ég hafi
stolið sementi frá skrifstofubyggingunni
Arnarhvoli. Og peninga í Laugarvalns-
skólann á ég að hafa tekið fra gjuldkera
Alþingishátíðarnefndarinnar. Og hver er
svo sannleikurinn? Að húsameistari sel-
ur byggingarnefnd skólans, eitthvað af
vegghellum frá Landsspítalanum, scm af
gengu og þurfti að koma í verð. Að verzl.
Jóns Þorl. varð sementslaus í haust, og
ekki varð lokið við fjölda húsa, hér í
Rvík í tæka tið, af þessari orsök. Þá fékk
húsameistari lánaðar nokkrar tunnur af
steinlími handa Laugarvatnsskóla, frá
þeim manni, seiri hafði Arnarhyol i
samningsvinnu og lagði til allt efnið
sjálfur. Þetta eru hinar drengilegu að-
farir íhaldsmanna og blaða þeirra. Þeir
segja ekkert við því, þó að einn af þeirra
samherjum eyði heilli milljón af fé
Landsbankans handa óreiðumönnum í
átthögum sínum, en þeir reyna að ó-
frægja mig með algerlega ósönnum sög-
um um eyðslu af almannafé, sem hvergi
hefir átt sér stað.
Hugsið ykkur hvað hefði mátt gera
fyrir alla þá peninga, sem ríkið lapaði ú
fjármálavesöld þessa hv. þm. þegar hann
var útibússtjóri Landsbankans á ísafirði.
Fyrir það hefði mátt byggja t. d.
fimm sinnum slíka byggingu sein Arnar-
hvol, og þeir hefðu nægt i mestan hluta
kostnaðarins við Landsspítalann. En þeir
eru nú farnir fyrir bókstaflega ekki neitt.
Það eina sem hægt væri að færa hv. þm.
lil málsbóta er það, að hann hafi ekki
ætlað sér að tapa þessu fé. En þú er ekki
eftir önnur skýring en sú, að hann liafi
alls ekki verið fær um að gegna starfi
sínu sem útbússtjóri, sökuin gáfnasljó-
leika; að hann hafi ekki séð það, að
þessum mönnum var ekki óhætt að lána.
En hvað gefur manni með slika fortíð
hug til þess, að ætla að koma fram á Al-
þingi sem fjármálamaður eftir slíka ó-
sigra ?
Þá sný ég mér að hv. 1. þm. Skagf.
Hann byrjaði að tala um áfengisverzl-
unina, get ég svarað honum og hv. þm.
Bf. i einu því sem að henni laut.
Það keniur illa við hv. 1. þm. Skagf.
hvað áfengisverzlunin er miklu betur
rekin nú en i hans stjórnartíð. Að þar er
hætt að lána vínin, og þannig fyrirbyggt
að nokkuð tapist af fé verzlunarinnar.
Nú vildi hann halda því fram, að rekst-
urskostnaður áféngisverlunarinnar hefði
aukizt síðan núverandi forstjóri hennar
tók við, og að hann liefði orðið meiri við
áfengisverzlunina 1928, síðara missirið
heldur en var hið fyrra missiri meðan
Mogensen stýrði. Til að fá fulla vissu um
þetta efni hafa þeir Jón Guðmundsson og
Björn Stefenssen endurskoðendur áfeng-
isverzlunarinnar verið beðnir um skýrslu
og hafa þeir svarað sem hér segir:
„Að gefnu tilefni vottum við undirrit-
aðir, að þegar nákvæmur samanburður
er gerður á reksturskostnaði Áfengis-
verzlunar ríkisins fyrra og síðara miss-
1) Jón Au'ðunn Jónsson.
irið 1928, þá verður raunin sú, að rekst-
urskostnaðurinn er 15519,04 kr. lægri
síðara missirið en hið fyrra.
í skilagrein þeirri, sem endurskoðend-
ur landsreikninganna fengu frá Áfengis-
verzluninni mátti sjá, að síðara missirið
höfðu verið greiddir skattar og fleira;
sein ekki gerðu niðurstöðutölurnar einar
sambærilegar".
Bréf þetta sýnir það, að hv. 1. þm.
Skagf. er ekki nógu varfærinn í fullyrð-
ingum sínum, og að hann byggir á hálf-
um röksemdum.
Benda endurskoðendurnir á, af hverju
misskilningur hans á landsreikningunum
stafar.
Það er hvorki meira né minna en
15519,04 kr. sem sparast hafa á rekstri
Áfengisverzlunarinnar, einungis á fyrsta
missirinu eftir forstjóraskiptin.
Hv. þm. Borgf. og hv. þm. ísaf. hafa
báðir komið ofurlítið inn á afkomu
Áfengisverzl. í ræðum sínum. Þeir
töldu mig liafa auglýst vínin svo vel og
hvatt menn til að neyta þeirra ósleiti-
lega, að ekki væri furða þó vínverzlunin
blómgaðist. Þó skrif mín hafi nú mikil
áhrif, þá skil ég' ekki í því, að þau hefðu
nægt til að reisa við vínverzlunina, ef
sama sleifarlagið hefði verið á henni og
í stjórnartíð íhaldsins. Ef haldið hefði
verið áfram að lána ótakmarkað, að hafa
fleira starfsfólk en nauðsynlegt er, og að
hrúga saman miklu meiri byrgðum en
þörf er á, myndihafa orðiðönnur útkoma.
Þá kem ég að þeirri blaðagrein rninni,
sem íhaldsmenn hafa gert svo mjög
I ræga, er ég skrifaði stuttu eftir stjórn-
arskiptin um áfengismálið. Ég vildi sýna
fram á í henni, hversvegna ekki var
leggjandi í það fyrir minni hluta stjórn,
eins og þá, sem nú starfar í landinu, að
koma banninu á aftur, eða stofna til Jiess
með stjórnarframkvæmdurn einum, þar
sem ekki væri nægur sluðningur hjá
• þjóðinni til að standa að baki slíkri á-
kvörðun, og þar sem jafn stór stjórn-
malaflokkur og íhaldið vildi ekker! ann-
að en halda víninu í landinu.
Flest allir þingmenn greiddu að síð-
ristu atkv. með Spánarsamningnum. En
samt var nrikill munur á afstöðu flokk-
anna til þess máls. Nægir því til sönnun-
ar að benda a aðalflokksblöðin frá þeim
tima. Morgunblaðið lók kröfum Spán-
verja með gleði, en Tíminn reyndi aftur
á móti í lengstu lög að lialda upp kjarki
þjóðarinnar til andstöðu.
íhaldsflokkurinn sem heild, gekk glað-
ur að leik, þegar samþykkja átti nauð-
ungarsamninginn við Spánverja en
Framsóknarmenn greiddu atkvæði með
honum nauðugir.
Þó segi ég ekki, að Ihaldsmenn liafi
lekið kúgun Spánverja undantekiiingar-
laust með glcði, því hv. þm. Borgf. er ó-
neitanlega í hjarta sínu fylgjandi útrým-
ingu áfengis í landinu, þó að hann sýni
það ekki í vali flokksvina, þvl að megn-
ið af ölluin drykkjulýð landsins eru nú
pólitískir samherjar lians. Hv. þm. Borgf.
er bannmaður þangað til konrið er nærri
verðinu á þurkuðum saltfiski.
Svo var það aftur 1927, að átök urðu
milli flokkanna um það, hvort reyna
skyldi að spyrjast fyrir um fiskmarkað
a Spáni i sambandi við íslenzk bannlög.
Þá neitaði allur íhaldsflokkurinn að láta
hreyfa fyrirspurn um málið á Spáni.
Eg hafði í þessu máli þá sérstöðu, að
ég var annar af tveimur þm„ sem greiddu
atkvæði á móti Spánarsamningnum, en
ég lýsli yfir í nefndri grein, að þótt ég
hefði sérstöðu í málinu, þá vildi ég ekki
sem ráðherra gera neitt í málinu, sem
væri í andstöðu við hinn yfirlýsta vilja
þings og þjóðar. Vegna fiskmarkaðar á
Spáni vilja Ihaldsmenn með engu móti
Jialda til streytu bannmálinu. Þeir bera
þessvegna að sjálfsögðu ábyrgðina á því,
að Spánarsamningurinn heldur áfram ó-
breyttur. Það verður ekki komið á banni,
sem gagn er að, nema það sé vilji þjóð-
arinnar, og hún treysti sér að leggja
eitthvað í sölurnar.
Þegar nú séð var, að við urðum að hafa
\ínið, þá lá næst að athuga, hvernig
ætti að fara með jiað, svo að sem minnst-
l,r skaði væri að í landinu.
Ef leiðir minar hefðu ekki legið víðar
en hv. þin. Borgf., þá hefði ég líklega
ekki séð fleiri hliðar á meðferð léttra
vína en hann. Þó skoðun hans á vín-
nautn sé að miklu leyti rétt, eins og ís-
Iendingar hafa farið með vín, þá er hún
mjög einhæf. Ég er ekki að ásaka hann
fyrir það, en hann má ekki ætla sér þá
dul, þó að hann þekki drykkjuskap
flokksbræðra sinna, að hann þekki ofan í
kjölinn meðferð þeirra þjóða á vínum,
þar sem vinyrkja hefir verið stunduð
frá fornöld.
I hihni margumtöluðu grein minni
gerði ég nokkurn samanburð á vínnautn
norðurlandaþjóða og suðlægari þjóða..
Eg sýndi fram á, að ef menn hefðu vín
rim hönd, þa ættu menn að gera það eins
og siðaðir inenn. Ég sagði að gegn unn
aldaraðir hefðu margar hinar suðlægarii
þjóðir, t. d. þær, sem búa kringum Miff-
jarðarhafið, notað hin léttu borðvín sem
hressingu með hverri máltið, og þó
þekktist varla ölvun í þessum löndum.
I norðlægum löndum nota menn á sama
liátt öl, te og kaffi. Við íslendingar höf-
um um langa stund notað kaffi sem
hressingardrykk með mat í stað þess að
ítalir, Frakkar og Spánverjar nota létt
vín. Það er dálitið eitur í kaffi, te og öli,
eins og í léttu víni, og við erum sjálfsagt