Tíminn - 20.06.1931, Blaðsíða 1
•Afateifcsía
C Itu a n s ec t €œf jargötu 6 a.
©ptn öagleaafl. 9—6
Sími 2353
©jaíbfcti
09 afgretóslumaímr limans et
HantiDetg £>orstetns&ótttr,
£œfjara.ötu 6 a. KeyPjaDÍf.
XV. árg.
Reykjavík, 20. júní 1931.
48. blað.
Kosningasigur
Framsóknarflokksins
\
Kosningar eru nú afstaðnar og
úrslit kunn eða fyrirfram vitanleg
í öllum kjördæmum.
Kosningabaráttan að þessu
sinni og úrslit hennar eru eftir-
tektarverð á margan hátt.
Viðureignin hefir verið harðari
en nokkru sinni áður.
Barátta stjórnarandstæðinga
gegn Framsóknarflokknum var
háð með meira ofurkappi en dæmi
eru til.
Þjóðin gekk til kosninganna á
krepputíma, en fyrir stjórnar-
flokk er-það jafnan talið hættu-
legt, að ganga út í kosningabar-.
áttu, þegar svo stendur á.
En úrslitin eru þessi:
Framsóknarflokkurinn — flokk-
urinn, sem haft hefir á hendi
ríkisstjórnina undanfarið kjör-
tímabil — gengur út úr barátt-
unni með hreinan meirahluta á
Alþingi.
Síðan 1914 hefir enginn ís-
lenzkur stjórnmálaflokkur verið
eins sterkur og Framsóknarflokk-
urinn nú eftir kosningarnar.
Síðan 1914 hefir enginn einn
flokkur haft hreinan meirahluta á
Alþingi fyr en Framsóknarflokk-
urinn nú.
Þetta er í fyrsta sinn á íslandi
sem stjómarflokkur sigrar í kosn-
ingabaráttu.
n.
Framsóknarflokkurinn hefir
unnið 4 ný þingsæti í kosningun-
um: Hann hefir unnið Dalasýslu
og Barðastrandarsýslu, fyrra
þingsætið í Skagafirði og annað
þingsætið í Rangárvallasýslu.
En þó að kosningasigur. Fram-
sóknarflokksins sé mikill nú, þá
er hitt þó meir um vert, að at-
kvæðatölurnar nú benda fram til
fleiri sigra og stærri síðar.
1 Snæfellsness- og Hnappadals-
sýslu, sem hingað til hefir verið
eitt allra öruggasta vígi íhalds-
ílokksins, vantaði ekki nema 18
atkvæði til þess, að frambjóð-
andi Framsóknarflokksins yrði
kosinn.
1 Skagafjarðarsýslu munaði
ekki nema 15 atkvæðum, að
Magnús Guðmundsson félli fyrir
Brynleifi Tobíassyni.
Bæði þessi kjördæmi hljóta að
vinnast að fullu innan fárra ára.
Úrslit kosninganna bera ,líka
vott um það, að einnig í kaup-
stöðunum mætif umbótastarf-
semi Framsóknarflokksins velvild
og skilningi hjá fjölda manns. í
Akureyrarkaupstað fær fram-
bjóðandi Framsóknarflokksins
rúml. fjórða hluta allra greiddra
atkvæða, hehningi meira en hinn
gamli foringi verkamannanna,
Erlingur Friðjónsson. í sjálfri
Reykjavík, þar sem öll hugsanleg
ráð hafa verið reynd af hálfu
andstæðinga, til að æsa fólk til
óvildar gegn Framsóknarflokkn-
um og núverandi ríkisstjórn,
fær listi Framsóknarmanna 1234
eða 12—13% allra greiddra at-
kvæða.
Yfirleitt benda kosningaúrslitin
nú, með samanburði við úrslit
eldri kosninga, ótvírætt í þá átt,
að sveitakjördæmin muni nú á
næstu árum svo að segja einhuga
hníga til fylgis við Framsóknar-
flokkinn. Jafnframt virðist þátt-
taka flokksins í málefnum bæj-
anna vera á góðum vegi með að
útrýma þeim hrapai-legá mis-
skilningi, sem breiddur er út
einkum af hálfu íhaldsmanna, að
flokkurinn sé kaupstöðunum
fjandsamlegur. Og þess er að
vænta, að Framsóknarflokkurinn
beri gæfu til að sýna Reykvíking-
um það í verki á komandi árum,
að hann sé eigi ómaklegur þeirr-
ar tiltrúar sem verulegur hluti
reykvískra kjósenda hefir borið
til hans nú í kosningunum.
III.
Fyrir hinu nýkjörna Alþingi
liggja mörg verkefni og erfið úr-
lausnar. Eitt höfuðverkefnið
fyrst um sinn hlýtur óhjákvæmi-
lega að verða það að stýra at-
vinnuvegum þjóðarinnar, svo
farsællega sem verða má út úr
yfirstandandi heimskreppu. Um
það ber öllum flokkum að standa
saman án tillits til innbyrðis
deilumála.
Um úrlausn þeirra málefna,
sem aðallega ollu ágreiningi á
síðasta Alþingi, verður að svo
stöddu fáu spáð. Viðvíkjandi
virkjun Sogsins eru nú horfur á
að fleiri möguleikar séu fyrir
hendi til úrlausnar en áður voru.
Um stærsta kosningamálið, kjör-
dæmaskipunina, hafa kjósendurn-
ir í hinum dreifðu byggðum
landsins nú sagt sinn hug við-
víkjandi þeim atríðum, sem fyrir
lágu. Kjósendúrnir úti um byggð-
irnar hafa við kjörborðin ein-
dregið mótmælt þeim aðferðum,
sem andstöðuflokkar stjórnar-
innar ætluðu að beita í tilfærslu
áhrifanna á löggjöf landsins. Þeir
hafa eindregið mótmælt því, að
framkvæmd yrði fyrirvaralaust
gjörbylting kjördæmaskipunar-
innar að lítt rannsökuðu máli og
að þjóðinni fornspurðri. Sveita-
kjördæmin hafa mótmælt því að
frá þeim yrði tekin aðstaðan til
þess að geta gætt sérhagsmuna
sinna á Alþingi. Úrslit kosning-
anna ættu nú að hafa vakið þá
menn, er geistast fóru í þessu
máli, til meðvitundar um það, að
óverjandi ,- er að gjöra neinar
verulegar breytingar á undir-
stöðu löggjafarinnar án þess að
það efní sé áður þaulrannsakað
og þrautrætt opinberlega. Fram-
sóknarflokkurinn mun að sjálf-
sögðu ekki setja sig á móti þeim
umbótum á kjördæmaskipunihni,
sem með sanngirni má heimta og
ekki ganga um of á rétt þeirra,
sem versta hafa aðstöðuna í lífs-
baráttunni. Með tilliti til þess
rækilega undirbúnings, sem ýms-
um miklu minna varðandi málum
hefir verið veittur fyr og síðar,
er það í rauninni alveg fráleitt
að neitt verulegt sé aðhafst í
þessu mikla máli án þess að áður
hafi verið vel að unnið og sem
ítarlegastur samanburður gjörð-
ur á innlendri og erlendri reynslu
sem fyrir hendi er.
Kosningaúrslitin
Frétt er nú um kosningaúrslit
í flestum kjördæmum. Þau eru á
þessa leið:
Borgarf jarðarsýsla:
Kosningu hlaut Pétur Ottesen
I. með 603 atkv.. Þórir Stein-
þórsson F. fékk 428 atkv. og
Sveinbjörn Oddsson J. 32 atkv.
1927 var Pétur Ottesen kosinn
með 566 atkv. Björn Þórðarson
U. fékk 367 atkv.
Mýrasýsla:
Kosningu hlaut Bjarni Ás-
geirsson F. með 449 atkv. Torfi
Hjartarson í. fékk 349 atkv.
1927 var Bjarni Ásgeirsson
kosinn með 422 atkv. Jóhann
Eyjólfsson í. fékk 349 atkv.
Snæfellsness- og Hnappadalss.:
Kosningu hlaut Halldór Steins-
son I. með 492 atkv. Hannes
Jónsson F. fékk 475 atkv. og Jén
Baldvinsson J. 246 atkv.
1927 var Halldór Steinsson kos-
inn með 632 atkv. Hannes Jóns-
son fékk 259 atkv. og Guðmundur
Jónsson J. 131 atkv.
Dalasýsla:
Kosningu hlaut Jónas Þor-
bergsson F. með 385 atkv. Sig-
urður Eggerz 1. fékk 310 atkv.
1927 var Sigurður Eggerz kos-
inn með 305 atkv. Sr. Jón Guðna-
son F. fékk 267 atkv. og sr. Ás-
geir Ásgeirsson í Hvammi í. 105
atkv. ¦
Barðastrandarsýsla:
Kosningu hlaut Bergur Jónsson
F. með 747 atkv. Hákon Kristó-
fersson í .fékk 332 atkv. og Árni
Ágústsson J. 61 atkv.
1927 var .Hakon Kristófersson
kosinn með 340 atkv. Sr. Sig-
urður Einarsson F. fékk 289
atkv., Pétur Ólafsson U. 201
atkv. og Andrés J. Straumland J.
148 atkv.
Vestur-ísaf jarðarsýsla:
Kosningu hlaut Ásgeir As-
geirsson F. með 541 atkv. Thor
Thors I. fékk 233 atkv. og sr.
Sigurður Einarsson J. 35 atkv.
1927 var Ásgeir Ásgeirsson
kosinn með 558 atkv. Böðvar
Bjarnason 1. fékk 137 atkv.
f saf jarðarkaupstaður:
Kosningu hlaut Vilmundur
Jónsson J. með 526 atkv. Sigúrð-
ur Kristjánsson 1. fékk 339 atkv.
1927 var Haraldur Guðmunds-
son J. kosiim með 510 atkv. Sig-
urgeir Sigurðsson I. fékk 360
atkv.
Norður-Isaf jarðarsýsla:
Kosningu hlaut Jón A. Jónsson
f. með 587 atkv. Finnur Jónsson
J. fékk 293 atkv. og Björn H.
Jónsson F. 165 atkv.
1927 var Jón A. Jónsson kosinn
með 641 atkv. Finnur Jópsson
J. fékk 392 atkv.
Strandasýsla:
Kosningu hlaut Tryggyj Þór-
hallsson F. með 433 atkv. Maggi
Júl. Magnús 1. fékk 143 atkv.
1927 var Tryggvi Þórhallsson
kosinn með 416 atkv. Björn
Magnússon í. fékk 198 atkv.
Vestur-Húnavatnssýsla:
Kosningu hlaut Hannes Jóns-
son F. með 345 atkv. Pétur
Magnússon í. fékk 275 atk.v. og
Sigurður Grímsson J. 21. atkv.
1927 var Hannes Jónsson kos-
inn með 315 atkv. Eggert Levy
í. fékk 295 atkv.
Austur-Húnavatnssýsla:
Kosningu hlaut Guðmundur
ólafsson F. með 513 atkv. Þór-
arinn Jónsson I. fékk 417 atkv.
1927 var Guðmundur ólafsson
kosinn með 460 atkv. Þórarinn
Jónsson fékk 372 atkv.
Skagaf jarðarsýsla:
Kosningu hlutu Steingrímur
Steinþórsson F. með 813 atkv. og
Magnús Guðmundsson 1. með 793
atkv. Brynleifur Tobíasson F.
fékk 778 atkv., Jón Sigurðsson 1.
776 atkv., Steinþór Guðmundsson
J. 47 atkv. og Laufey Valdimars-
dóttir J. 37 atkv.
1927 voru kosnir Magnús Guð-
mundsson í. með 740 akv. og Jón
Sigurðsson í. með 687 atkv.
Brynleifur Tobíasson F. fékk 610
atkv. og Sigurður Þórðarson F.
513 atkv.
Suður-Þingey jarsýsla:
Kosningu hlaut Ingólfur Bjarn-
arson F. með 1034 atkv. Björn
Jóhannsson I. fékk 217 atkv. og
Aðálbjöm Pétursson K. 121
atkv.
1927 var Ingólfur Bjamarson
kosinn með 931 atkv. Sigurjón
Friðjónsson I. fékk 211 atkv.
Norður-Þingey jarsýsla:
Kosningu hlaut Björn Krist-
jánsson F. með 344 atkv. Bene-
dikt Sveinsson F. fékk 254 atkv.
Frambjóðandi íhaldsflokksins,
Jón Guðmundsson, tók aftur
framboð sitt daginn fyrir kjör-
dag.
1927 var Benedikt Sveinsson'
kosinn með 433 atkv. Pétur Zop-
honíasson 1. fékk 62 atkv. .
Akureyrarkaupstaður:
Kosningu hlaut Guðbrandur Is-
berg 1. með 598 atkv. Einar 01-
geirsson K. fékk 434 atkv., Krist-
inn Guðmundsson F. 305 atkv. og
Erlingur Friðjónsson J. 158 atkv.
1927 var Erlingur Friðjónsson
kosinn með 670 atkv. Björn Lín-
dal I. fékk 569 atkv.
Norður-Múlasýsla:
Kosningu hlutu HaUdór Stef-
ánsson F. með 619 atkv. og Páll
Hermannsson F. með 611 atkv.
Árni Jónsson I. fékk 313 atkv. og
Ámi Vilhjálmsson í. 307.
1927 vbru kosnir Halldór Stef-
ánsson með 579 atkv. og Páll
Hermannsson með 427 atkv. Ámi
Jónsson I. fékk 370 atkv., Gísli
Helgason I. 207 atkv., Jón
Sveinsson U. 147 atkv. og Jón
Jónsson U. 66 atkv.
Suður-Múlasýsla:
Kosningu hlutu Sveinn Olafs-
son F. með 854 atkv. og Ingvar
Pálmason F. með 845 atkv. Magn-
ús Gíslason í. fékk 675 atkv.,
Arni Pálsson I. 618 atkv., Jónas
Guðmundsson J. 455 atkv. og
Arnfinnur Jónsson J. 421 atkv.
1927 voru kosnir Sveinn Ólafs-
son með 839 atkv. og Ingvar
Pálmason með 817 atkv. Jón-
as Guðmundsson J. fékk' 416 at-
kvæði, Þorsteinn Stefánsson I.
325 atkv., Sigurður Arngrímsson
1. 306 atkv. og Amfinnur Jóns-
son J. 274 atkv.
Seyðisf jaiðarkaupstaður:
Kosningu hlaut Haraldur Guð-
mundsson J. með 274 atkv.
Sveinn Árnason I. fékk 145 atkv.
1927 var Jóhannes Jóhannes-
son I. kosinn með 234 atkv. Karl
Finnbogason J. fékk 165 atkv.
Austur-Skaftafeiissýsla:
Kosningu hlaut Þorleifur Jóns-
son F. með 317 atkv. Sigurður
Sigurðsson I. fékk 138 atkv. og
Einar Eiríksson á Hvalnesi I. 9
atkv.
1927 var Þorleifur Jónsson kos-
inn með 307 atkv. Páll Sveinsson
í. fékk 187 atkv.
Vestur-Skaf taf ellssýsla:
Kosningu hlaut Lárus Helgason
F. með 390 atkv. Gísli Sveinsson
I. fékk 377 atkv.
1927 var Lárus Helgason kos-
inn með 379 atkv. Jón Kjartans-
son I. fékk 344 atkv.
Vestmannaey jar:
Kosningu hlaut Jóhann Jósefs-
son 1 með 753 atkv., .Þorsteinn
Víglundsson J. fékk 235 atkv., Is-
leifur Högnason K. 220 atkv. og
Hallgrímur Jónasson F. 34 atkv.
1927 var Jóhann Jósefsson kos-
inn með 848 atkv. Bjöm Blöndal
J. fékk 218 atkv.
Rangárvallasýsla:
Kosningu hlutu Jón Ólafsson 1.
með 761 atkv. og sr. Sveinbjöm
Högnason F. með 603 atkv. Skúli
Thorarensen í. fékk 581 atkv.,
PáU Zophoníasson F. 557 atkv.
og Giinnar Sigurðsson U. 237
atkv.
1927 voru kosnir Einar J'óns-
son í. með 669 atkv. og Gunnar
Sigurðsson U. með 520 atkv.
Skúli Thorarensen I. fékk 461
atkv., Klemens Jónsson F. 384
atkv., Sigurður Sigurðsson U.
99 atkv. og Bjórgvin Vigfússon
U. 81 atkv.
Árnessýsla:
Kosningu hlutu Jörundur
Brynjólfsson F. með 974 atkv. og
Magnús Torfason F. með 904
atkv. Eiríkur Einarsson U. fékk
642 atkv., Lúðvík Nordal 1. 546
atkv., Einar Magnússon J. 211
atkv. og Felix Guðmundsson J.
137 atkv.
1927 voru kosnir Jörundur
Brynjólfsson, með 916 atkv. og
Magnús Torfason með 884 atkv.
Einar Araórsson I. fékk 442 at-
kvæði, sr. Ingimar Jónsson J. 353
atkv., Valdemar Bjamason í.
289 atkv. og Sigurður Heiðdal
U. 126 atkv.
Gullbringu- og Kjósarsýsla:
Kosningu hlaut Ólafur Thors
í. með 1039 atkv. Sr. Brynjólf-
ur Magnússon F. fékk 368 atkv.
og Guðbrandur Jónsson J. 101
atkv.
1927 var sýslan, asamt Hafn-
arfirði, tvímenningskjördæmi.
Kosnir voru þá Björn Kristjáns-