Tíminn - 20.06.1931, Page 1

^fgccibsía
linuins cr t €cefjargötu 6 a.
©pin 6a$Iega f 1. 9—6
Sími 2353
(ðfalbferi
09 afgrciðsluntaöur £ i m a n s et
HamiDCÍg |3or5tcinsöótttr/
Crefjargötu 6 a. Sctpfjaotf.
XV. árg.
Reykjavík, 20. júní 1931.
48.
blað.
Kosningasigur
Framsóknarílotksins
Kosningaúrslitin
1.
Kosningar eru nú afstaðnar og
úrslit kunn eða fyrirfram vitanleg
í öllum kjördæmum.
Kosningabaráttan að þessu
sinni og úrslit hennar eru eftir-
tektarverð á margan hátt.
Viðureignin hefir verið harðari
en nokkru sinni áður.
Barátta stjórnarandstæðinga
gegn Framsóknarflokknum var
háð með meira ofurkappi en dæmi
eru til.
Þjóðin gekk til kosninganna á
krepputíma, en fyrir stjórnar-
flokk er það jafnan talið hættu-
legt, að ganga út í kosningabar-
áttu, þegar svo stendur á.
En úrslitin eru þessi:
Framsóknarflokkurinn — flokk-
urinn, sem haft hefir á hendi
ríkisstjómina undanfarið kjör-
tímabil — gengur út úr bai'átt-
unni með hreinan meirahluta á
Alþingi.
Síðan 1914 hefir enginn ís-
lenzkur stjómmálaflokkur verið
eins sterkux- og Framsóknarflokk-
urinn nú eftir kosningarnar.
Síðan 1914 hefir enginn einn
flokkur haft hreinan meirahluta á
Alþingi fyr en Framsóknarflolík-
urinn nú.
Þetta er í fyrsta sinn á íslandi
sem stjómarflokkur sigrar í kosn-
ingabaráttu.
H.
Framsóknai’flokkurinn hefir
unnið 4 ný þingsæti í kosningun-
um: Hann hefir unnið Dalasýslu
og Barðastrandarsýslu, fyrra
þingsætið í Skagafirði og annað
þingsætið í Rangárvallasýslu.
En þó að kosningasigur Fram-
sóknarflokksins sé mikill nú, þá
er hitt þó meir um vert, að at-
kvæðatölui'nar nú benda fram til
íleiri sigra og stærri síðar.
I Snæfellsness- og Hnappadals-
sýslu, sem hingað til heíir verið
eitt allra öruggasta vígi íhalds-
ílokksins, vantaði ekki nema 18
atkvæði til þess, að frambjóð-
andi Framsóknarflokksins yrði
kosinn.
I Skagafjarðarsýslu munaði
ekki nema 15 atkvæðum, að
Magnús Guðmundsson félli fyi'ir
Brynleifi Tobíassyni.
Bæði þessi kjördæmi hljóta að
vinnast að fullu innan fárra ára.
Úrslit kosninganna bei'a iíka
vott um það, að einnig í kaup-
stöðunum mætir umbótastarf-
semi Fi’amsóknai'flokksins velvild
og skilningi hjá fjölda manns. í
Akureyrarkaupstað fær fram-
bjóðandi Fi’amsóknai'flokksins
rúrnl. fjórða hluta alh'a greiddra
atkvæða, helmingi meira en hinn
gamli foringi verkamannanna,
Erlingur Friðjónsson. I sjálfri
Reykjavík, þar sem öll hugsanleg
ráð hafa verið reynd af hálfu
andstæðinga, til að æsa fólk til
óvildar gegn Framsóknai'flokkn-
um og núverandi ílkisstjóm,
fær listi Framsóknai’manna 1234
eða 12—13% allra greiddra at-
kvæða.
Yfirleitt benda kosningaúrslitin
nú, með samanbui’ði við úrslit
eldi'i kosninga, ótvírætt í þá átt,
að sveitakjöi’dæmin rnuni nú á
næstu árum svo að segja einhuga
hníga til fylgis við Fi'amsóknar-
flokkinn. Jafnframt virðist, þátt-
taka flokksins í málefnum bæj-
anna vera á góðurn vegi með að
útrýma þeim Ixrapai'lega mis-
skilningi, sem breiddur er út
einkum af hálfu íhaldsnxanna, að
flokkurixm sé kaupstöðunum
fjandsamlegui'. Og þess er að
vænta, að Framsóknarflokkurinn
bei’i gæfu til að sýna Reykvíking-
um það í verki á komandi árum,
að hann sé eigi ómaklegur þeirr-
ar tiltrúar sem verulégur hluti
reykvískra kjósenda héfir boi'ið
til hans nú í kosningunum.
III.
Fyi'ir hinu nýkjöma Alþingi
liggja möx’g verkefni og erfið úr-
lausnai'. Eitt höfuðverkefnið
fyrst um sinn hlýtur óhjákvæmi-
lega að verða það að stýra at-
vinnuvegum þjóðarirmar, svo
farsællega sem verða má út úr
yfii'standandi heimskreppu. Um
það ber öllurn flokkum að standa
saman án tillits til innbyrðis
deilumála.
Um úi'lausn þeii’ra málefna,
sem aðallega ollu ágreiningi á
síðasta Alþingi, verður að svo
stöddu fáu spáð. Viðvíkjandi
virkjun Sogsins eru nú horfur á
að fleiri möguleikar séu fyrir
hendi til úrlausnar en áður vora.
Um stærsta kosningamálið, kjör-
dæmaskipunina, hafa kjósendum-
ir í hinum di’eifðu byggðum
landsins nú sagt sinn hug við-
víkjandi þeim atiiðum, sem fyrir
lágu. Kjósendui'nir úti um byggð-
irnar hafa við kjöi'boi’ðin ein-
dregið mótmælt þeim aðfei'ðum,
sem andstöðuflokkar stjórnar-
innar ætluðu að beita í tilfærslu
áhrifanna á löggjöf landsins. Þeir
hafa eindregið mótmælt því, að
framkvæmd yrði fyi'irvaralaust
g j örbylting Kj ördæmaskipunar-
innar að lítt í’annsökuðu máli og
að þjóðinni fomspurði’i. Sveita-
kjördæmin hafa mótmælt því að
frá þeim yi'ði tekin aðstaðan til
þess að geta gætt séi'hagsmuna
sinna á Alþingi. Úrslit kosning-
anna ættu nú að hafa vakið þá
menn, er geistast fóru í þessu
máli, til meðvitundar um það, að
óverjandi er að gjöra neinar
verulegar breytingar á undir-
stöðu löggjafarinnar án þess að
það efni sé áður þauli’annsakað
og þrautrætt opinberlega. Fram-
sóknarflokkui'inn mun að sjálf-
sögðu ekki setja sig á móti þeim
umbótum á kjördæmaskipunihni,
sem með sanngirni má heimta og
ekki ganga um of á rétt þeirra,
sem versta hafa aðstöðuna í lífs-
baráttunni. Með tilliti til þess
rækilega undii'búnings, sem ýms-
um miklu minna varðandi málum
hefir vei'ið veittur fyr og síðai',
er það í í'auninni alveg fráleitt
að neitt verulegt sé aðhafst í
þessu mikla máli án þess að áður
hafi verið vel að unnið og sem
ítarlegastur samanburður gjörð-
ur á innlendri og ei'lendri reynslu
sem fyrir hendi er.
Frétt er nú um kosningaúrslit
í flestum kjördæmum. Þau eru á
þessa leið:
Borgarf jarðarsýsla:
Kosningu hlaut Pétur Ottesen
I. með 603 atkv.. Þórir Stein-
þórsson F. fékk 428 atkv. og
Sveinbjörn Oddsson J. 32 atkv.
1927 var Pétur Ottesen kosinn
með 566 atkv. Bjöm Þórðarson
U. fékk 367 atkv.
Mýrasýsla:
Kosningu hlaut Bjarni Ás-
geirsson F. með 449 atkv. Torfi
Iljartarson í. fékk 349 atkv.
1927 var Bjarni Ásgeirsson
kosinn með 422 atkv. Jóhann
Eyjólfsson I. fékk 349 atkv.
Snæfellsness- og Hnappadalss.:
Kosningu hlaut Halldór Steins-
son I. með 492 atkv. Hannes
Jónsson F. fékk 475 atkv. og Jón
Baldvinsson J. 246 atkv.
1927 var Halldór Steinsson kos-
inn með 632 atkv. Hannes Jóns-
son fékk 259 atkv. og Guðmundur
Jónsson J. 131 atkv.
Dalasýsla:
Kosningu hlaut Jónas Þor-
bergsson F. með 385 atkv. Sig-
ui’ður Eggerz í. fékk 310 atkv.
1927 var Sigurður Eggerz kos-
inn með 305 atkv. Sr. Jón Guðna-
son F. fékk 267 atkv. og si\ Ás-
geir Ásgeii'sson í Hvammi I. 105
atkv.
Barðastrandarsýsla:
Kosningu hlaut Bergur Jónsson
F. með 747 atkv. Hákon Kristó-
fersson I .fékk 332 atkv. og Ái'ni
Ágústsson J. 61 atkv.
1927 var Hákon Kristófersson
kosinn með 340 atkv. Sr. Sig-
iirður Einai'sson F. fékk 289
atkv., Pétur Ólafsson U. 201
atkv. og Andrés J. Straumland J.
148 atkv.
V estur-ísaf jaiðai-sýsla:
Kosningu hlaut Ásgeir Ás-
geirsson F. með 541 atkv. Thor
Thors í. fékk 233 atkv. og sr.
Sigurður Einarsson J. 35 atkv.
1927 var Ásgeir Ásgeirsson
kosinn með 558 atkv. Böðvar
Bjarnason I. fékk 137 atkv.
ísaf jarðarkaupstaður:
Kosningu hlaut Vilmundur
Jónsson J. með 526 atkv. Sigurð-
ur Kristjánsson I. fékk 339 atkv.
1927 vai’ Haraldur Guðmunds-
son J. kosiim með 510 atkv. Sig-
urgeir Sigui’ðsson í. fékk 360
atkv.
Norðui'-ísaf jai'ðarsýsla:
Kosningu hlaut Jón A. Jónsson
í. með 587 atkv. Finnur Jónsson
J. fékk 293 atkv. og Björn H.
Jónsson F. 165 atkv.
1927 var Jón A. Jónsson kosinn
með 641 atkv. Finnur Jópsson
J. fékk 392 atkv.
Strandasýsla:
Kosningu hlaut Tryggvi Þór-
hallsson F. með 433 atkv. Maggi
Júl. Magnús I. féklv 143 atkv.
1927 var Tryggvi Þórhallsson
kosinn nxeð 416 atkv. Björn
Magnússon í. fékk 198 atkv.
V estur-HúnavatnssýsIa:
Kosningu hlaut Hannes Jóns-
son F. með 345 atkv. Pétur
Magnússon í. fékk 275 atkv. og
Sigurður Grímsson J. 21. atkv.
1927 var Hannes Jónsson kos-
inn með 315 atkv. Eggei't Levy
I. fékk 295 atkv.
Austur-Húnavatnssýsla:
Kosningu hlaut Guðmundur
ólafsson F. með 513 atkv. Þór-
ai'inn Jónsson í. fékk 417 atkv.
1927 var Guðmundur Ólafsson
kosinn með 460 atkv. Þórarinn
Jónsson fékk 372 atkv.
Skagaf jarðarsýsla:
Kosningu hlutu Steingrímur
Steinþórsson F. með 813 atkv. og
Magnús Guðmundsson I. með 793
atkv. Brynleifur Tobíasson F.
fékk 778 atkv., Jón Sigui’ðsson I.
776 atkv., Steinþór Guðmundsson
J. 47 atkv. og Laufey Valdimars-
dóttir J. 37 atkv.
1927 voru kosnir Magnús Guð-
mundsson í. nxeð 740 akv. og Jón
Sigui'ðsson í. með 687 atkv.
Bi'ynleifur Tobíasson F. fékk 610
atkv. og Sigurður Þói’ðarson F.
513 atkv.
Suðiu-Þingey jarsýsla:
Kosningu hlaut Ingólfur Bjarn-
arson F. nxeð 1034 atkv. Björn
Jóhannsson I. fékk 217 atkv. og
Aðalbjöm Pétursson K. 121
atkv.
1927 var IngóJfur Bjarnarson
kosinn nxeð 931 atkv. Sigiu'jón
Friðjónsson I. fékk 211 atkv.
Noi'ður-Þingey jai'sýsla:
Kosningu hlaut Björn Ki'ist-
jánsson F. með 344 atkv. Bene-
dikt Sveinsson F. íékk 254 atkv.
Fi'ambjóðandi íhaldsflokksins,
Jón Guðmundsson, tók aftur
framboð sitt daginn fyrir kjör-
dag.
1927 var Benedikt Sveinsson
kosinn með 433 atkv. Pétur Zop-
honíasson I. fékk 62 atkv. .
Akxu'eyrarkaupstaður:
Eósningu hlaut Guðbrandur Is-
bei’g' I. með 598 atkv. Einar 01-
geii’sson K. fékk 434 atkv., Ki'ist-
inn Guðmundsson F. 305 atkv. og
Eiiingur Fi-iðjónsson J. 158 atkv.
1927 var Erlingur Friðjónsson
kosinn með 670 atkv. Bjöm Lín-
dal I. fékk 569 atkv.
N orður-MúlasýsIa:
Kosningu hlutu Iialldór Stef-
ánsson F. með 619 atkv. og Páll
Hermannsson F. með 611 atkv.
Ámi Jónsson í. fékk 313 atkv. og
Ámi Vilhjálmsson í. 307.
1927 voru kosnir Halldór Stef-
ánsson nxeð 579 atkv. og Páll
Hei'mannsson með 427 atkv. Ái'ni
Jónsson I. fékk 370 atkv., Gísli
Helgason I. 207 atkv., Jón
SVeinsson U. 147 atkv. og Jón
Jónsson U. 66 atkv.
Suður-Múlasýsla:
Kosningu hlutu Sveimx Ólafs-
son F. með 854 atkv. og Ingvar
Pálnxason F. með 845 atkv. Magn-
ús Gíslason í. fékk 675 atkv.,
Árni Pálsson I. 618 atkv., Jónas
Guðmundsson J. 455 atkv. og
Arnfinnur Jónsson J. 421 atkv.
1927 voru kosnir Sveinn Ólafs-
son með 839 atkv. og Ingvar
Pálmason nxeð 817 atkv. Jón-
as Guðmundsson J. fékk 416 at-
kvæði, Þorsteinn Stefánsson I.
325 atkv., Sigurður Arngi’ímsson
I. 306 atkv. og Arnfinnur Jóns-
son J. 274 atkv.
Seyðisf jarðarkaupstaður:
Kosningu hlaut Haraldur Guð-
nxundsson J. með 274 atkv.
Sveinn Árnason I. fékk 145 atkv.
1927 var Jóhannes Jóhannes-
son I. kosinn með 234 atkv. Karl
Finnbogason J. fékk 165 atkv.
Austur-Skaf taf eiissýsla:
Kosningu hlaut Þorleifin' Jóns-
son F. með 317 atkv. Sigui'ður
Sigurðsson í. fékk 138 atkv. og
Einar Eiríksson á Ilvalnesi I. 9
atkv.
1927 var Þoi'leifur Jónsson kos-
inn nxeð' 307 atkv. Páll Sveinsson
I. fékk 187 atkv.
V estur-Skaf taf eilssýsla:
Kosningu hlaut Lárus Iielgason
F. með 390 atkv. Gísli Sveinsson
I. fékk 377 atkv.
1927 var Lárus Helgason kos-
inn með 379 atkv. Jón Kjartans-
son I. fékk 344 atkv.
V estmannæy jar:
Kosningu lilaut Jóhaxm Jósefs-
son í með 753 atkv., .Þorsteinn
Víglundsson J. fékk 235 atkv., Is-
leifur Högnason K. 220 atkv. og
HaUgrímur Jónasson F. 34 atkv.
1927 vai' Jóhann Jósefsson kos-
iim með 848 atkv. Björn Blöndal
J. fékk 218 atkv.
ltangárvallasýsla:
Kosxiingu hiutu Jón Ólafsson I.
með 761 atkv. og sr. Sveinbjöm
Högnason F. með 603 atkv. Skúli
Thorarensen 1. fékk 581 atkv.,
Páll Zophoníasson F. 557 atkv.
og Gunnar Sigurðsson U. 237
atkv.
1927 voru kosnii- Einar JÖns-
son I. nxeð 669 atkv. og Guimar
Sigurðsson U. með 520 atkv.
Skúli Thorarensen I. fékk 461
atkv., Klemens Jónsson F. 384
atkv., Sigurðin' Sigurðsson U.
99 atkv. og Björgvin Vigfússon
U. 81 atkv.
Árnessýsla:
Kosningu hlutu Jörundur
Bi-ynjólfsson F. með 974 atkv. og
Magnús Torfason F. með 904
atkv. Eii’íkur Einarsson U. fékk
642 atkv., Lúðvík Nordal 1. 546
atkv., Einar Magnússon J. 211
atkv. og' Felix Guðmundsson J.
137 atkv.
1927 voru kosnir Jörundur
Brynjólfsson. með 916 atkv. og
Magnús Torfason með 884 atkv.
Einai- Ai’nórsson I. fékk 442 at-
kvæði, sr. Ingimar Jónsson J. 353
atkv., Valdemar Bjaraason 1.-
289 atkv. og Sigurður Heiðdal
U. 126 atkv.
Gullbringu- og Kjósarsýsla:
Kosningu hlaut Ólafur Thors
I. með 1039 atkv. Sr. Brynjólf-
ur Magnússon F. fékk 368 atkv.
og Guðbi'andur Jónsson J. 101
atkv.
1927 var sýslan, ásarnt Hafn-
arfirði, tvímexmingskjördæmi.
Kosnir voru þá Bjönx Kristjáns-