Tíminn - 05.03.1934, Blaðsíða 4

40
TIMINN
ómenning þótt það séu notaðir prjónar en
ekki prjónavélar, amboð en ekki heyvinnu-
vélar o. s. frv., ef það er ekki gert í trássi
við þróun tækninnar og ríghaldið við það
eftir að möguleikarnir leyfa annað. En það
tr vanmenning að standa úrræðalaus og við-
leitnislaus gagnvart örðugleikunum og læra
ekki af reynzlunni Það var vanmenning að
fella úr hor í meðalvetrum eða litlu meir.
Og eins er það vanmenning að nota sér
ekki hina auknu og nýju tækni þegar aðstæð-
ur leyfa að fara að nota hana og sýnt er
að hin frumstæðari hrekkur ekki til þótt
hún sé vel nýtt og kappsamlega. Hvernig
hafa íslenzkir bændur snúizt við þessu á
síðari árum ? hafa þeir haldið í hin frum-
stæðu vinnubrögð og bolast við hinni nýju
tækni og möguleikum, sér til skammar og
skaða? Er íslenskur landbúnaður almennt
rekinn sem barbarí af þeim sökum?
Fyrir rúmum mannsaldri hóf Einar Bene-
diktsson ljóðalist sína með kvæðinu íslands-
Ijóð. Það er fróðlegt að athuga hvemig hann
stm hefir séð allra manna stærstar framtíð-
arsýnir í atvinnulífi þjóðarinnar og inenn-
ingu, og eygt víðast svið möguleika lands
og þjóðar— lýsir ástandinu:
Þú fólk með eymd í arf.
Snautt og þyrst við gróttir lífsins linda.
Svo kemur lýsingin á atvinnuvegunum,
sjávarútveginum:
Þú býr við lagarband —
bjargarlaus við frægu fiskisviðin
fangasmár, þótt komizt verði á miðin,
en gefur eigi á góðum degi,
gjálpi sær við land.
Vissirðu hvað Frakkinn fekk til hlutar?
Fleytan er of smá, sá grái er utar.
Hve skal lengi dorga drengir,
dáðlaust upp við sand?
Og landbúskapnum:
Og horfðu heim á bú.
Upp til heiða endalausar beitir,
en til byggða níddar, eyddar sveitir.
Sinumýrar, rotnar, rýrar
reita svörul hjú.
Og túnið, — sérðu í blásnu barði
bóndi sæll, þar mótar fyrir garði?
Svona bjó ann, hingað hjó ann,
hann en ekki þú.
Það er svo «m jafnt á komið, sá einn
munurinn að skáldinu, sem annars miðar allt
við möguleikana miklu og óþrjótandi og
framtíðina, verður það á að leggja þá lykkju
á leið sína að miða túnræktina við það sem
áður var.
Þannig er lýsingin. Um framtiðina hefir
Einar sagt margt vel. Það nægir að nefna
það sem stendur í sama kvæðinu:
Og garður við garð í bi'eiðum byggðum
stóð bjartur eins og sumarsaga,
með röðulgljá í rúðum skyggðum,
með ræktað engi og beittan liaga.
En inni á vog var sem eg sæi
að segl væru að húnum dregin
og farmanns gnoðum lagt úr lagi —
en landsins böm þau áttu fleyin.
Eg leit í draumi um dali og strendur
sá starfsemd, gleði, hreifar hendur.
. Og loks þessi spöku orð, sem vel mættu
vera einkunarorð í atvinnumálum þjóðarinn-
ar: „Menn höfðu augu á eigin högum með
alúð þess sem vill ei skifta", — Leyndar-
dómnum við að vera góður búmaður hvort
heldur til lands eða sjávar, og jafnvel í
hvaða atvinnugrein sem er, verður varla
betur lýst en einmitt með þessum orðum:
„Að hafa auga á eigin högum með alúð
þess sem vill ei skifta“.
Skáldið hefir verið svo gæfusamt að sjá
„formanns gnoðum lagt úr lagi og landsins
böm pau áttu fleyin“, og fleytumar stækk-
uðu svo hægt var að sækja á miðin til
jafns við Frakkann. En hin hraðaukna
tækni útgerðarinnar varð til þess að eymd-
ararfur. landbúnaðarins varð enn meira á-
berandi. Samtímis fleygði búnaði annara
þjóða áfram að tækni við „tröllbrot rafar
cg eims“. Miðað við þetta allt átti búnaður
vor vafalaust að ýmsu leyti orðið skilið
nafngiftina barbarí. En seint koma sumir og
koma þó, landbúnaðurinn er nú óðum að
taka aukna tælcni í þjónustu sína, sæmilega
ört og vel. Það ev aðeins í skjóli kreppunn-
ar, eða þekkingar og skilningsskorts á þeim
staðreyndum sem marka möguleikana og
eðlilega atvinnuhætti, að hægt er að gefa
landbúnaði vorum eins og hann er nú að
verða reiciim. heildarna:rni'o barbarí.
(Meira)
Ritstjóri: Gísli Guðmundsson.
Prentsmiðjan Acta.
RETEIS
J. GRUNO’S
ágæta hollenzka reyktóbak
VERÐ:
AROMATISCHER SHAG kostar kr. 0,85 V20 kg.
FEINRIECHENDER SHAG — — 0,90 — —
GOLDEN BELL — — 1,05 — —
Fæst í öl.um verzlunum
HUSQVARNA o g
JUNO
eru áreiðanlega beztar.
Samb. ísl. samvinnufélaga
!■ ......--J
skilvindurnar eru ætíð
þær bestu og sterkustu,
sem fáanlegar eru Nýj-
asta gerðin er með
algerlega sjálfvirkri
smurningu, og skálar
og skilkarl úr riðfríu
efni.
Samband
isl.
samvinnufélaga.
Beztu eigaretturrsar í 20 stk. pökkum, sem koata kr. 1.10 —
C 0
Westminster
eru
a n d e r
Virginia
dgarettur
Þassi égteta eigarettutegund fæst ávalt í heildaölu hjá
Tóbakseinkasolu ríkiains
Búnar til af
London
Ný bók
Bréf Jóns Sigurðssonar
Nýtt safn.
Gefin út af Bókadeild Menningarsjóðs. XXXVI—334 bls. í
stóru broti. Verð 10 kr. ób.
porleifur H. Bjarnason, yfirkennari, hefír gefið út þetta nýja satn
af bréfum Jóns Sigurðssonar, eins og hið fyrra, er kom út á aldaral-
mæli hans. Er þetta safn eigi síður merkilegt en hið fyrra. Bréfin eru
alls 130, flest til Eiríks Magnússonar í Cambridge og hafa engin þelrra
birzt áður. pað gefur og bókinni gildi, að útgef. hefir látið prcnta
framan við safnið nokkurar minnisgreinar, sem hann hefir átt í
fórum sínum, þar sem ýmsir samtíðarmenn Jóns SigurSssonar lýsa
honum, og birta stuttorðar endurminningar um hann. Loks hefir
útgefandí ritað ítarlegar skýringar við hvert bréf, alls um 100 bls.,
sem gefa þeim enn meira gildi fyrir nútímann.
Bókin fæst hjá bóksölum. Aðalútsala hjá:
IM'-ltltlilH
Hey vinnuvélar
Bændur og aðrir sem ætla að fá sér heyvinnuvélar
fyrir sumarið ættu að athuga:
Að HERK.ULES sláttuvélarnar verða með alger-
lega sjálfvírkri smurnÍBgu og mikilvægum endur-
bótum framyfir það sem áður hefir þekkst.
Að DEERIN& rakstiarvélarnar með stífu tindun-
um taka langt fram þeim rykstrarvélum, sem áður hefir
verið völ á.
Að LUNA snúningsvélar vinna sér nú óðum vin-
sældir allra þeirra er sjá og reyna.
Veljið réttar vélar, réttar stæl’ðir og rétta gerð.
Samband ísl.samvinnufólaga
P. W. Jacobsen & Son
Timburv^rzlun
Símnefni: Granfuru. Stofnaö 1824.
Carl Lundsgade Köbenhavn.
Afgreiðum frá Kaupmannahöfn bæði stórar og litlar pantanir og
lieila skipsfarma frá Svíþjóð. — Sis og umbbðssalar annast pantanir.
:: :: :: :: EIK OG EFNI I ÞILFAR TIL SKIPA. :: :: :: ::
Tækifæriskaup.
Nokkur Vidtæki af eldri gerð-
um seljum vér næstu daga. með
tækííærisverði.
i
Viðtækjaútsalan
Tryggvagötu 28.
Rófnafræ
„6auta“ gulrófur eru mikið ræktaðar í Svíþjóð, Nor-
egi og Finnlandi og eru taldar eitt hið bezta rófnaaf-
brigði sem þar þekkist.
Fræ af „Gauta“ gulrófum fæst hjá kaupfélög-
unum um land allt. Bændur og garðyrkjumenn, trygg-
ið ykkur fræ af þessari tegund í tæka tíð fyrir vorið.
Samband ísl. samvínnufélaga