Tíminn - 11.04.1939, Blaðsíða 4

168
1'ÍMlM, þriðjndagiim 11. apríl 1939
42. blað
Gengislækkimin
og nauðsyn hcnnar.
(Framh. af 3. síðu)
lækkuninni, rennur til bankanna
upp í skuldir fyrirtækjanna við
þá.
Nauðsyn,
að standa saman.
Ef til vill, verður reynt að
vekja æsingar um þau úrræði,
sem nú hafa verið ákveðin —
og þá auðvitað fyrst og fremst
af þeim, sem annaðhvort botna
ekkert í málinu sjálfir eða
treysta því að aðrir skilji ekk-
ert í því. Því hefir oft verið hald-
ið fram að íslendingar væru
menn íhugulir og greindir vel
og teldu sér skylt að flana ekki
að neinu. Sjaldan eða aldrei
hefir þjóðinni riðið meira á en
einmitt nú að þessir eiginleikar
fái að njóta sín til fulls. Ekkert
væri þjóðinni eins háskalegt á
þeim erfiðu tímum, sem nú
standa yfir eins og harðvítugar
innbyrðis deilur. Væntanlega
kemur ekki til slíks og þung væri
þeirra ábyrgð, sem til þess
kynnu að hvetja eins og nú er
ástatt bæði hér hjá okkur og í
umheiminum.
Til þessa úrræðis hefir verið
gripið að mjög vel yfirveguðu
ráði enda hlotið meira fylgi á
Alþingi en nokkurt annað. sam-
bærilegt stórmál. Að þessu
standa menn úr öllum flokkum
og % hluti allra alþingismanna.
Ríkisstjórnin skorar á alla
góða íslendinga hvaða flokki
sem þeir fylgja og hvaða trú
sem þeir hafa haft eða hafa nú
á þeirri leið, sem valin hefir ver-
ið, að gera allt, sem í þeirra
valdi stendur, til þess að ráð-
stafanir Alþingis verði að því
liði fyrir atvinnuvegi lands-
manna og þar með þjóðina í
heild, sem til er ætlast.
Við þörfnumst sameiningar en
ekki sundrungar. — Við þörfn-
umst skilnings á almennings og
þjóðarhag og sameiginlegra á-
taka, en ekki endalausrar tog-
streitu um meira og minna í-
myndaða sérhagsmuni. Við
þörfnumst stuðnings þeirra
manna við þessar ráðstafanir,
sem meta það meira að fylgja
réttu máli þótt af þvi kunni að
leiða óvinsældir í bili og ýmis-
konar misskilning en hitt að
nota erfiðleika þjóðarinnar til
þess að skapa upplausn og hafa
af því pólitískan ávinning í bili.
IJR BÆNUM
Jarðarför Indriða Einarssonar
fer fram á morgun. í næsta blaði
Tímans mun birtast ítarleg minning-
argrein um hann eftir Jónas Jónsson
alþingismann.
Gestir í bænum:
Kristján B. Eiríksson trésmiður á
Suðureyri í Súgandafirði og frú, Guð-
laugur Hinriksson bóndi á Þrándar-
stöðum í Brynjudal, Björn Lúthersson
á Ingunnarstöðum í Brynjudal.
Endalok Albanín.
(Framh. a) 1. síðu)
ótta og verður hann vafalaust
til að styrkja hið nýstofnaða
bandalag þeirra. í því eru
Grikkland, Jugóslavía, Tyrkland
og Rúmenía. Þá hafa brezkir
stjórnmálamenn átt miklar við-
ræður um þetta mál við sendi-
herra þessara ríkja og var aldrei
því vant haldinn ráðuneytis-
fundur í London um páskana.
Enska þingið, sem hafði fengið
hálfsmánaðar leyfi, hefir verið
kvatt saman í dag. Má bezt
marka á því, hversu alvarlegt
enska stjórnin telur ástandið.
Albanía, sem nú hverfur úr
tölu sjálfstæðra ríkja, er um 10
þús. ferkm. og hefir um eina
milj. íbúa. Landið er hálent og
frekar ófrjótt. Talsverðir málm-
ar eru þar í jörðu, en hafa ekki
verið unnir. Aðalatvinnuvegur-
inn er landbúnaður. íbúarnir
eru illa menntir, en herskáir.
Þeír hafa löngum lotið erlendri
stjórn. Árið 1912 var sjálfstæði
Albana viðurkennt. Á heims-
styrjaldarárunum voru þeir um
skeið undir yfirráðum ítala. Eft-
ir styrjöldina varð Achmed Zogu
brátt áhrifamesti maður lands-
ins. í marz 1924 varð hann þó að
láta af völdum, en á næsta ári
brutust út víðtækar óeirðir i
landinu. Jugoslavar, sem ætluðu
sér að ráða mestu í landinu,
gripu þá i taumana og hjálpuðu
Zogu til valda á ný. Var hann
kjörinn forseti 1925. Þremur ár-
um seinna lét hann tilnefna sig
sem konung og hefir hann farið
með völd síðan. Fljótlega eftir
valdatökuna snéri hann bakinu
að hinum fyrri bandamönnum
sínum, Júgóslövum, og hóf
samningamakk við Mussolini.
Taldi hann sér þaðan von meiri
stuðnings, enda voru ítalir ó-
sparir á lánveitingar til Albaníu.
Nú sýpur Zogu konungur seyðið
af þessari ráðabreytni sinni.
Á víðavangl.
(Framh. af 1. síðu)
ur og hefir enn alls ekki tekið
neina afstöðu með gengislækk-
uninni. Er það vitanlega mjög
óheppilegt fyrir framkvæmd
málsins, ef málfærslan í blöðum
Sjálfstæðisflokksins verður al-
gerlega einhliða í sömu átt og
í blöðum kommúnista. Mætti
ekki minna vera en að birtur
væri sá hluti úr útvarpsræðu
Ólafs Thors, sem um gengismálið
fjallaði, og að hann og aðrir
þingmenn flokksins, sem geng-
islækkun eru fylgjandi, fengju
rúm fyrir greinar undir nafni
málinu til skýringar. Eins og nú
standa sakir er ekki annað sýnt
en að útgerðarmenn verði að
stofna a. m. k. um stundarsakir.
sérstakt blað til að verja hags-
muni sina í þessu máli, enda
væri það þá óháð auglýsinga-
valdi höfuðstaðarins.
* * *
Vísir rær nú að því öllum ár-
um að spilla fyrir því, að takast
megi myndun þjóðstjórnar, sem
að hefir verið stefnt af miklum
meirihluta þings. Á laugardag-
inn var segir blaðið um afstöðu
Sjálfstæðismanna í því máli:
„Nálega allur flokkurinn í höf-
uðstað landsins og víðar er and-
vígur samvinnunni.“ Þetta nær
að sjálfsögðu engri átt. Það er
þegar vitað að formaður flokks-
ins og tveir af þingmönnum
Reykjavíkur eru fylgjandi þjóð-
stjórn. Og engum þarf að telja
trú um að þessir menn séu al-
gerlega fylgislausir í Reykjavík.
Svona frásagnir eru birtar ein-
göngu til að stappa stálinu í þá,
sem ekkert samkomulag vilja.
* * *
Það er misskilningur einn eða
rangfærsla hjá Vísi, að fjár-
málaráðherra hafi viðurkennt,
að beinir skattar hér á landi
væru óhæfilega háir. Það sem
ráðherrann sagði og sannaði
með tölum, er að beinir skattar
á hinum hærri tekjum eru mn
hærri hér en í Danmörku, og
hinu hélt hann jafnframt fram,
uð ekki væri auðvelt að hækka
bessa skatta fram yfir það, sem
þegar er orðið. En ráðherrann
tók það beint fram, að þetta
sýndi að skattalöggjöfin væri
réttlátari hér en t. d. í Dan-
mörku. Vert er að benda á í því
sambandi, að skattar á tekjum
undir 3000 kr. eru lægri hér en
í Danmörku.
* * *
Nú hlakka ég til að fá kaffi-
sopa með Freyjukaffibætis-
dufti, því þá veit ég að kaff-
HGAMLA BÍÓ"
Þegar líflð er
leiknr.
(Mad about Music)
Bráðskemmtileg og hríf-
andi amerísk söngvakvik-
mynd.
Aðalhlutv. leikur hin
yndislega 16 ára söng-
stjarna:
DEANNA DURBIN,
er allir muna úr söng-
mvndinni, „100 menn og
ein stúlka“.
1 NÝJA BÍÓ'
Hrói höttur
Hrífandi fögur, spennandi
og skemmtileg stórmynd
frá VARNER BROS.
Aðalhlutverkið, Hróa hött,
leikur hinn karlmannlegi
og djarfi
ERROL FLYNN.
Öll myndin er tekin í eðli-
legum litum.
ið hressir míg
Hafið þér athugað það, að
Freyju-kaffibætisduft inní-
heldur ekkert vatn, og er
því 15% ódýrara en kaffi-
bætir í stöngum
REYNIÐ FREYJU-DUFT
THE WORLD'S GOOD NEWS
will come to your home every day through
THE CHRISTIAN SCIENCE MONITOR
An International Daily Neivspaper
It records for you the world’s clean, constructive doings. The Monitor
does not exploit crime or sensation; neither does it ignore them,
but deals correctively with them Features for busy men and all tho
family, including the Weekly Magazine Section.
The Christian Science Publishing Society
One, Norway Street, Boston, Massachusetts
Please enter my subscrip+ion to The Christian Science Monitor for
a period of
1 year $12.00 6 months $6.00 3 months $3.00 1 month $1.00
Wednesday issue. including Magazine Section: 1 year $2.60. 6 issues 25c
Name___________________________________________
Address .
Sample Copv on Reqnest
Húðir og skinn.
Ef bændur nota ekki til eigin þarfa allar
HtJÐIR og SKIW. sern falla til á heimilnm
þeirra, ættu þeir að biðja KAEPFÉLAG sitt
ö Legubekkir og
" allsk. bólstrud
húsgögn
Mesta úrvalið er
á Vatnsstíg 3.
Húsgagnaverzl.
Reykjavíkur.
að koma þessum vörum í verð. — SAMBAJVD
ÍSL. SAMVIMIJFÉLAGA selur IVAFTGRIPA-
HÚÐIR. HROSSHÚÐIR, KÁLFSKEVN, LAMR-
SKEVJV og SELSKEVIV tH útlanda OG KAI PIR
ÞESSAR VÖRER TIL SÚTtJNAR. - JVAET-
GREPAHtÐIR, HROSSHtJÐlR og KÁLFSKEVTV
er bezt að salta, en gera verður það strax að
lokinni slátrun. Fláningu verður að vanda
sem bezt og þvo óhreinindi og blóð af skinn-
unum, bæði úr holdrosa og hári, áður en salt-
Á krossgötum.
(Framh. af 1. síðu)
litlu utar, að veiðum við fjarðarmynn-
ið. Um svipað leyti í fyrra gekk all-
mikið af fiski á þessar sömu slóðir og
var þar þá ágætis afli í nokkra daga.
Var þá daga svipað góðviðri og nú.
Kostagóð jörð
á mjólkursölusvæði Reykjavik-
ur, er til kaups eða leigu nú
þegar.
Upplýsingar fást í síma 2353.
M.s. Dronníng
Alexandrine
fer þriðjudaginn 11. þ. m. kl. 6
síðdegis til ísafjarðar, Siglu-
fjarðar, Akureyrar. — Þaðan
sömu leið til baka.
Farseðlar sækist sem fyrst.
Fylgibréf yfir vörur komi sem
fyrst.
Skipaafgreiðsla
Jes Zimsen
Tryggvagötu. Sími 3025.
Það er vitanlega marghrakin
ósannindi, að skatturinn á há-
um tekjum komi aðallega niður
á framleiðslunni. Hann kemur
niður á hálaunuðum einstak-
lingum og stórgróðafyrirtækj -
um, og hefir einmitt mjög mikil
áhrif í þá átt að draga úr þeim
óhæfilega háu launum, sem oft
er um talað með réttu. Rétt er
að taka það skýrt fram, að þeg-
ar hér er talað um skatta er átt
við hvorttveggja, tekjuskattinn
til ríkisins og útsvar til bæjar
eða hrepps, og að útsvarið er í
flestum tilfellum mörgum sinn-
um hærra en skatturinn til rík-
isins.
Sígurður Olason &
Egíll Sigurgeírsson
MálflutningsskrífstoSa
Austurstræti 3. — Sími 1712
TRÚLOFUNARHRINGANA,
sem æfilöng gæfa fylgir, selur
SIGURÞÓR, Hafnarstr. 4. Sent
gegn póstkröfu hvert á land
sem er. Sendið nákvæmt mál.
SIGURÞÓR,
Hafnarstræti 4. Reykjavík.
að er. Góð og hreinleg meðferð, á þessum
vörum sem öðrnm, borgar sig.
FramhaldS'
aðalfundur
Sölusambands ísl. fiskframleiðenda verður
haldinn mánudaginn 17. þ. m. og hefst í Varð-
14 Lettíce Ulpha Cooper:
Svona leið tíminn fram yfir Jól, hér um bil
heill mánuður. Um nýársleytið kom ungfrú Rad-
leigh, vinkona frúarinnar. Hún ætlaði að dvelja
hjá þeim hjónunum í gistihúsinu. Hún var um
það bil þrjátíu og sex ára gömul, hraust og glað-
lynd og hló mjög hátt. Hún var rik og iðkaði
golf og tennis og átti ósköpin öll af ágætum
fatnaði. En lagleg var hún ekki. Hún batt vin-
áttu við allskonar fólk og var mikið örari í
kynningu heldur en frú Halliday.
Ungfrá Radleigh var tíðast með einum eða
tveimur mönnum, er hún var ákaflega skraf-
hreifin við. Stundum skipaði hún þeim fyrir
verkum og kallaði þá asna, en þó lá í augum
uppi, að henni gazt vel að þeim. Og þeim geðj-
aðist líka dável að henni. Þeir komu oft til
tedrykkju í garðinum og spurðu eftir henni í
gistihúsinu á öllum tímum dagsins.
— Hvemig gazt þér að henni? spurði ég.
— Ég veit ekki. Kannske vel að sumu leyti.
Þá. Hún var ávallt skemmtileg. Auðvitað var
hún ekki sakleysið sjálft, bætti hún við.
Orðin komu eins og bergmál frá liðnum dögum,
heima á prestssetrinu.
— Ég skeytti ekki mikið um hana fyrst í stað.
í byrjun janúarmánaðar fékk Clare kvef, Hann
lá í rúminu einn eða tvo daga. Ég varð dauð-
skelkuð, þegar ég sá hann aftur. Hann leit illa
út og hafði slæman hósta. Hann var fjarskalega
hnugginn og sagði mér undir eins um kvöldið,
að hann yrði að fara heim með næsta skipi.
Peningamir höfðu ekki enzt jafn lengi og hann
Málarinn 15
hafði vonazt eftir, þótt hann lifði mjög óbreyttu
lifi. Hann sagði mér þetta, er við sátum á bekk
í skemmtigarðinum. Við fórum þangað sjaldan,
því að við gátum ekki verið þar út af fyrir okkur,
en þetta skipti treysti hann sér ekki til að ganga
eins langt og venjulega. Ég man, að hann greip
höndunum um höfuð sér og barmaði sér sáran
yfir því, að hann hefði ekki enn málað stóru
myndina sína og myndi aldrei gera það. Ég gat
ekki afborið það, að heyra hann segja þetta,
hann, sem alltaf hafði verið svo vonglaður. Ég
gat ekki afborið það.
Ég gerði mér í hugarlund, hve hátíðlega hún
hefir tekið öll hans geðbrigði, hún, sem alltaf var
sjálfri sér samkvæm, nokkuð þröngsýn og ein-
þykk að eðlisfari, en vorkunnlát gagnvart þeim,
er áttu um sárt að binda. í fyrsta sinni titraði
nú rödd hennar lítið eitt. Hinn rólegi og jafni
rómur hennar, var borinn ofurliði af æstum
tilfinningum. Það virtist, sem henni væri það
ofurefli, að halda írásögn sinni áfram. Ég held,
að hana hafi ef til vill iðrað þess, hve hún hafði
sagt mér mikið. Ég bjóst við, að hún myndi
reyna að snúa talinu að öðru eða ganga á brott.
En hún stóð kyrr í sömu sporum þarna í myrkr-
inu, þögul og kvalin. Hún þjáðist eins og hinir
þöglu einir geta liðið. Þá spurði ég hæglátlega:
— Þú hefir kannske lánað honum peninga?
— Já, það gerðí ég, svaraði hún. En ég átti
þá ekki.
Ég hreyfði mig ofurlítið. Og hún mælti hratt
og réttlætandi:
„Brúarfoss“
fer héðan í kvöld kl. 8 vestur og
norður. Kemur við á Bíldudal á
vesturleið. —
Farseðlar óskast sóttir sem
fyrst.
„Dettífoss“
fer héðan föstudaginn 14. þ. m.
vestur og norður.
tK
SH»PAUTCEW«
lillÁp
Sndin
vestur um land í strandferð
fimmtudag 13. þ. m. kl. 9 síðd.
Flutníngi óskast skilað fyrir há-
degi á miðvikudag.
arhúsinu kl. 2 e. h.
Reykjavík, 5. apríl 1939.
Stjórii S. í. F.
Verðlag á áburði.
Sökiuii gengisbreytingar þeirrar sem orðin
er, bækkar verð á tilbúiium áburði yfirleitt
um 15% frá því sem var síðastliðið ár.
Verð áburðarins á höfnum þeim, er skip
Eimskipafélags tslands og Skipaútgerðar rík-
isins koma við á, verðnr því:
Kalksaltpétur 100 kg. kr. 22,00
Kalkammonsaltpétur Brennisteinssárt ÍOO — — 25,00
Ammoníak 100 — — 22,00
Tún-Mtrophoska 100 — — 32,30
Superfosfat ÍOO — — 11,30
Kali 40% 100 — — 18,80
Garðáburður 50 — — 18,25
Tröllamjöl 50 — — 11,50
Reykjavík, 5. apríl 1939.
Áburðarsala ríkisms.