Tíminn - 30.05.1939, Side 3

61. blað
243
TlMrVTV. liriðindagiim 30. maí 1939
ANN ALL
B Æ K U R
20°
30°
45°'
Kvcimabandið.
í Vestur-Húnavantssýslu
hélt aðalfund sinn í Reykjaskóla
í Hrútafirði þann 18. þ. m. For-
maður félagsins, Jónína Sigurð-
ardóttir Líndal á Lækjamóti,
setti fundinn og stjórnaði hon-
um. Fulltrúar voru þar mættir
úr öllum hreppum sýslunnar,
bæði frá kvenfélögum og iðnfé-
lögum, sem þar eru starfandi.
Ennfremur fjöldi annara
kvenna.
Að loknum venjulegum störf-
um aðalfundar var gengið til
dagskrár.
1. Aukinn ullariðnaður í hér-
aðinu. — Var málið rætt á þeim
grundvelli, að vegna fjárpestar-
innar, sem geisað hefir í hérað-
inu, hefir ullin á heimilunum
orðið mjög lítil og gefur því mjög
litlar tekjur með því að leggja
hana inn óunna, eins og verið
hefir. Væri því mikil nauðsyn á
því fyrir íbúa héraðsins að auka
verðmæti hennar með því að
vinna úr henni prjónles, sem
gæti orðið söluvarningur.
Prjónaiðnaður til heimilisþarfa
er almennt framleiddur á heim-
ilunum og víða mjög haglega
gerður. Handspunavélar eru
margar í sýslunni og fjöldi
prjónavéla, víðast á hverjum bæ.
En kembivélar eru engar í hér-
aðinu, og verður því að fá kemb-
inguna frá Akureyri eða Reykja-
vík, og er það slæm lykkja á leið-
inni.
Að öllu þessu athuguðu mundi
mega vinna töluvert af prjónlesi
til sölu, ef markaðsmöguleikar
eru fyrir hendi og búið er að
gera sér ljóst, hvað helzt gæti
gefið sæmilegan arð.
Fundurinn kaus í þessu skyni
eina konu úr hverjum hreppi til
þess að gangast fyrir þessu máli,
hver í sínu félagi. Er ætlazt til
að félögin heima fyrir kjósi tvo
menn þeim til aðstoðar.
2. Sýsluhjúkrunarkona. —
Nokkrar konur, sem höfðu starf-
að að því að fá ráðna sýslu-
hjúkrunarkonu, lögðu fram
skýrslu sína. Þær höfðu fengið
loforð sýslunefndar á síðastliðn-
um vetri um nokkurt fjárfram-
lag í þessu skyni. Var málið rætt
á þeim grundvelli að sýsluhjúkr-
unarkonan starfaði út um sveit-
ir sýslunnar, eftir því sem hér-
aðslæknirinn teldi hennar mest
þörf, eða þá við sjúkrahúsið á
Hvammstanga, þegar hennar
væri ekki þörf á heimilunum.
Var kosin nefnd til þess að starfa
að þessu máli í samráði við
sjúkrahúsnefnd sýslunnar.
í sambandi við fundinn hafði
verið sett upp sýning á iðnaði
frá heimilum sýslunnar. Mátti
þar sjá margra haglega gerða
muni, einkum ullarvinnu og
Virkir dagar.
Síðara bindi hinnar miklu æfi-
sögu Sæmundar Sæmundssonar
skipstjóra, Virkir dagar, eftir
Guðmund Hagalín, er fyrir
skömmu komið út.
Fjallar þetta bindi um æfi
Sæmundar frá því 1897 til þessa
dags. Er með nákvæmni rakin
saga þessa þolgóða sægarps og
virðist hvorki undan dregið né
við aukið í þeirri frásögn. En auk
þess að vera sönn saga atorku-
sams starfsþegns og túlka
vel þann hugsunarhátt, er setur
skyldurækni og sjálfsbjargar-
vilja ofar öllu, er hér merkileg
heimild um atvinnuhætti og
lífskjör alþýðu manna við Eyja-
fjörð og yfirleitt norðan lands
á þeim tímum, er sagt er frá.
Hún er með nokkrum hætti skil-
merkileg og glögg sjósóknar-
saga Eyfirðinga um langt árabil
og látlaus en þó hugstæð frá-
sögn um sigra þeirra og töp á
þeim vettvangi. Hún er glögg og
greinagóð heimild um þær. að-
ferðir, sem voru viðhafnar undir
ýmsum kringumstæðum, þegar
verið var að sækja björgina í
viðsjálar greipar ægis. Þar má
lesa, hversu íslendingar þreif-
uðu sig áfram um heppilegar að-
ferðir við síldveiðarnar fyrir
Norðurlandi og studdust öðrum
þræði við reynslu og háttsemi
hinna erlendu fiskimanna.
Saga Sæmundar Sæmunds-
sonar er merkilegur þáttur í ís-
lenzkum bókmenntum og sá
þáttur, sem gjarna mætti á
komandi tímum njóta vinsælda
og álits til jafns við margt það,
sem ýmsir vilja telja til æðri
bókmennta. Hér er sannari lýs-
ing á fólkinu í landinu, kjörum
þess, tilhneigingum og hugsun-
arhætti heldur en óverulegar
heilavofur í skáldskap margra
rithöfundanna túlka, en þó ekki
síður listamannshöndum um
efnið farið. Þessi bók, og aðrar
slíkar, ef fleiri verða skrifaðar
af þessu tagi, eiga að vera meira
eftirsóttar til lesturs af bók-
hneigðu fólki heldur en margt
það, sem skáldskaparheiti ber í
íslenzkum bókmenntum.
hannyrðir. Var þar bæði vefnað-
ur og prjónles, og einnig mátti
þar sjá smíðisgripi úr silfri og
tré.
Kvenfélag Staðarhrepps veitti
gestunum af mikilli rausn, og öll
var dvölin í Reykjaskóla okkur
gestunum hin ánægjulegasta.
Með því líka skólastjórinn á
Reykjum, Guömundur Gíslason,
og kona hans, Hlíf Böðvarsdótt-
ir, sýndu áhuga fyrir störfum
fundarins og vildu á allan hátt
greiða götu félagsins.
J. S. L.
Ungmennaféiög1 - drykkjusamkomur
(Framh. af 2. síðuj
un. Ég kom að vísu tveimur ár-
um síðar en hann í félagsskap-
inn, en ég hefi líka starfað þar
18 ár eftir að hr. J. J. hvarf úr
honum. Siðastliðið ár, er ég lét
af formennsku sambandsins,
hafði ég gegnt stjórnarstörfum í
félagsskapnum samfleytt í 25 ár.
Og ég fullyrði, að engin „stefnu-
hvörf ungmennafélaga viðvíkj-
andi opinberum drykkjuskap"
hafi átt sér stað. Ungmennafé-
lögunum er allur drykkjuskapur
jafn-andstyggilegur nú og hann
var á þeim góðu tímum, þegar
hr. J. J. var sambandsstjóri
þeirra, eðá þegar hann var rit-
stjóri Skinfaxa (með 200 kr.
hærri árslaunum en núverandi
ritstjóri tekur, þrátt fyrir lægra
gildi peninga og rýmri hag sam-
bandsins nú).
En það er annað en stefna og
skoðun Umf., sem hefir breytzt
í þessu efni. Þjóðin hefir gerzt
stórum mun hneigðari til
drykkjar en áður var hún, —
ekki vegna starfs Umf. og templ-
ara, heldur þrátt fyrir það. Nú
kemur það alloft fyrir á landi
hér, sem varla þekktist á þeim
sælu ritstjórnarárum hr. J. J.,
að bindindissamir og rólegir ein-
staklingar verða fyrir móðgun-
um og sárum raunum af völdum
ölvaðra manna. Það er ekki allt-
af hægðarleikur að komast hjá
slíku. Umf. hafa orðið í þessu
efni fyrir samskonar raunum og
einstaklingarnir, að ölvaðir
menn hafa gerzt samkomum
þeirra nærgöngulir til hneyksl-
unar og móðgað þau með hátt-
semi sinni. Stundum hafa Umf.
ekki haft í fullu tré við ósómann,
eða ef til vill verið óþarflega
treg og sein til að grípa til ó-
yndisúrræða til varnar sér, eins
og friðsamir einstaklingar eru
líka oft. — Umf. líða hér vegna
þjóðfélagsástands, sem þau eiga
enga sök á. Og athugum nú,
hvaðan stafar þessi ölvunar-
spilling, sem er hr. J. J., Umf. og
mörgum öðrum til hneykslunar:
Að mjög miklu leyti tvímæla-
laust frá áfengi, sem stjórn
ríkisins selur borgurum þess.
Ríkisstjórn þess tiltölulega bind-
indissama stjórnmálaflokks, sem
hr. J. J. er formaður og fremsti
ráðamaður í. Mér finnst, að við
Ungmennafélagar getum þolað
það, þótt leitt sé og mikil skap-
raun, að drukknir menn veltist
í móunum kring um mótstaði
okkar, ef okkur tekst að halda
þeim utan við sjálfar samkom-
urnar, — meðan sjálfur herra
Jónas Jónsson unir því, að
standa í jafn-ótvíræðri ábyrgð
á innflutningi og sölu áfengis í
landið, og hann gerir sem for-
maður þess stjórnmálaflokks,
sem hefir borið alla og ber nú
mesta ábyrgð á stjórn ríkisins.
Vegna ókunnugra lesenda er
rétt að láta þess getið, að bæði
ungmennasamböndin, sem
standa að mótunum við Hvítár-
brú og Þjórsárbrú, hafa alltaf
haft mannafla til löggæzlu á
mótunum og samvinnu við hlut-
Reykjavík. Sími 1249. Símnefnl: Sláturfélag.
Mðnrsnðnvcrksmiðja. — Bjúgnagerð.
Reykbús. — Frystihús.
Framleiðir og selur í heildsölu og smásölu: Niðursoðið kjöt
O
frá
S T A R
Mjólkursamlagi Eyfirðinga
alltaf fyrirliggjandi
og fiskmeti, fjölbreytt úrval. Bjúgu og allskonar áskurð á brauð,
mest og bezt úrval á landinu.
Hangikjöt, ávalt nýreykt, viðurkennt fyrir gæði. Frosið kjöt
allskonar, fryst og geymt í vélfrystihúsi, eftir fyllstu nútíma-
kröfum.
Egg frá Eggjasölusamlagi Reykjavíkur.
Verðskrár sendar eftir óskum, og pantanir afgreiddar um
allt land.
Til auglýsenda.
Tívninn er gefinn út í fleiri eintökum
en nokkurt annað blað á íslandi. Gildi
almennra auglýsinga er í hlutfálli við
pann fjölda manna, er les þœr. Tíminn er
öruggasta boðleiðin til flestra neytend-
anna í landinu. — Þeir, sem vilja kynna
vörur sínar sem flestum, auglýsa pœr
þess vegna í Tímanum. —
í heildsölu.
Samband ísl. samvinnuíélaga
Sími 1080.
aðeigandi sýslumenn. Og þau
hafa haldið ölvuðum mönnum
frá sjálfum samkomusvæðunum,
sem þau hafa ráðið yfir. Aug-
lýsingar um mótin undanfarin
ár eru til vitnis um það, að ekki
hefir verið óskað eftir drukkn-
um mönnum þangað. Ég hefi
einkum haft kynni af mótunum
við Þjórsárbrú. Þau eru haldin
austan brúarinnar, í Rangár-
vallasýslu. En vestan brúarinn-
ar, í Árnessýslu, reisti maður úr
Reykjavik ár eftir ár stór veit-
inga- og danstjöld á mótsdag-
inn. Þar var sjálfstæð samkoma,
óviðkomandi Umf., haldin í
fullri óþökk þeirra, í blóra við
mót þeirra. Þangað safnaðist úr-
kast fólksins, og þar var ekki
amazt við drykkjuskap. Lög-
gæzlumenn Umf. höfðu þarna
engin völd, í öðru lögsagnarum-
dæmi en mótin voru. Umf. fengu
ekki reist rönd við þessu og
ýmsu öðru, sem gerðist utan
samkomuvallar þeirra. En þau
og mót þeirra hlutu skömm og
ámæli af því. Þessvegna tók
héraðssambandið þann kost, að
flýja með mótin frá Þjórsárbrú
og takmarka aðsókn meira en
áður. — Nú er farið aftur að
halda mótin við brúna, við betri
löggæzluskilyrði en áður. Og í
fyrra var samskonar viðbúnaður
þar og í Borgarfirði. Líklega hef-
ir hann ekki gefið eins góða
raun, úr þvi hr. J. J. reynir ekki
að eigna sér og „Vökumönnum"
frumkvæði hans!
3.) Hr. Jónas Jónsson — jafn-
leikandi gáfaður og fjölhæfur
og hann er — virðist skorta það,
sem Reykvíkingar nefna „kóm-
iskan sans“. Þetta kemur m. a.
fram, þegar hann er að tala um
„Vökumennina" sína, og í með-
ferð hans á þeim. Hann virðist
ekki hafa hugmynd um, hve
kátbroslegt -er umtal hans (I
framannefndri grein í Tíman-
um) um „aðferðir Vökumanna“
til að verjast drykkjuskap á
samkomum. En „Vökumenn"
hafa enga einustu opinbera
samkomu haldið! Eða máls-
greinin: „Vökumenn tóku upp
nýja stefnu, að skapa sjálfboða-
lið, sem hjálpaði lögreglunni til
að flytja drykkjumenn af al-
mannafæri". Ég hefi engan get-
að fundið, sem var hefir orðið
við þetta sjálfboðalið, og hefi ég
þó spurzt fyrir þar, sem um slíkt
ætti helzt að vera kunnugt. Ég
auglýsi hér með eftir sönnum
fregnum af afrekum þess.
Þá fer hr. J. J. með þessa
virðulegu „Vökumenn“ eins og
bóndi fer með smábarn sitt,
þegar hann lofar því að eigna
sér kind, sem það á reyndar ekki
hót í. Þeim er lofað að eigna sér
heilt tímarit. En „að ritinu
standa nokkrir áhrifamenn úr
þremur stjórnmálaflokkum“.
(Jón Pálmason alþm., Morgun-
blaðið 10. maí 1939.) Og hr. J. J.
eignar þeim ráðstafanir, sem
skólastjórarnir á Hvanneyri og
10 ÁRA ÁRYRGÐ!
Hér á landi og í Danmörku er
fengin 35 ára reynsla fyrir hin-
um óviðj afnanlegu „HAMLET“
reiðhjólum. — Ending í heilan
mannsaldur er öruggasta trygg-
ingin fyrir gæðunum. — Tek 10
ára ábyrgð á „HAMLET“ reið-
hjólunum. — Allt til reiðhjóla
bezt og ódýrast.
SIGURÞÓR
HAFNARSTRÆTI 4. RVÍK.
Sigurður Ólason &
Egill Sigurgeirsson
MálílutnmgsskríSslofa
Austurstræti 3. — Sími 1712
Kopar
keyptur f Landssmiðjunni.
Laugarvatni hafa gert vegna
skóla sinna, jafnvel áður en
nokkrir ,,Vökumenn“ urðu til —
að ekki sé talað um frásagnir
hans um væntanleg stórfelld
landnám þeirra í ríki framtíð-
arinnar! Þetta er allt saman á-
kaflega skemmtilegt — fyrir
okkur, sem njótum ekki þeirrar
sæmdar, að vera „Vökumenn“.
En fyrir „Vökumennina"? Ég
veit það ekki. En ég er þakklát-
ur hr. J. J. fyrir að beita Ung-
mennafélögin ekki samskonar
meðferð.
Aðalsteinn Sigmundsson.
ACCUMULATOREN-FABRIK,
DR. TH. SONNENCHEIN.
Húðir og skinn.
Ef bændur nota ekkt til eigin þarfa allar
nÚÐIR og SKIM, sem falla til á heimilum
þeirra, ættn þcir að biðjja KAUPFÉLAG sitt
að koma þessum vörum í verð. — SAMRAND
ÍSL. SAMVINTVUFÉLAGA selur NAUTGRIPA-
HÚÐIR, HROSSHÚÐIR, KÁLFSKUVN, LÁMR-
SKEVN og SELSKUVN til útlanda OG KAUPIR
ÞESSAR VÖRUR TIL SÚTUTVAR. - NAUT-
GRIPAHÚÐIR, HROSSHÚÐIR og KÁLFSKEVN
er bezt að salta, en gera verðnr það strax að
lokinni slátrun. Fláningu verður að vanda
sem bezt og þvo óhreinindi og blóð af skinn-
unnm, bæði úr holdrosa og hári, áður en salt-
að er. Góð og hreinleg meðferð, á þessum
vörum sem öðrum, borgar sig.
60 William McLeod Raine:
— Heldur þú að hann sé einn úr liði
Oaklands, hvíslaði hún.
Hann svaraði stutt, á kúrekavísu:
— Hvað heldur þú sjálf?
VII. KAFLI.
Búgarður Prescotts var í daglegu tali
nefndur Quarter-Ciecle. Ferðin þangað
reyndi mjög á þol hestanna. Þeir höfðu
kafað ófærðina sjö mílna veg og voru
orðnir þreyttir, áður en þeir lögðu af
stað heimleiðis.
Þau fóru yfir lækinn og fylgdu hinum
bakkanum fyrstu mílurnar. Er þau
nálguðust búgarðinn, voru þau flest
komin af baki og teymdu hestana. Klár-
arnir voru gersamlga uppgefnir. Þeir
voru síhrasandi af þreytu.
Molly hljóp af baki á hlaðinu, en
þegar hún kom niður, létu fætur henn-
ar undan. Einhyer greip hana, er hún
var að detta.
Hún leit upp og sá þá harðlegt and-
lit Taylors. Hún rétti sig þegar upp og
losaði sig, gekk upp þrepin án þess að
líta við, en kom þá beint í fangið á Jane
frænku sinni.
— Guði sé lof, sagði gamla konan
grátklökkri röddu. — Við héldum, — við
vorum hrædd um------------
— Ég veit það, svaraði Molly og
snökkti sjálf.
Flóttamaðurinn frá Texas 67
mátulegur, því að þetta var hattur Tay-
lors, en ekki hans sjálfs.
— Skrítið, sagði hann lágt.
— Hvað er skrítið, spurði Molly.
— Ekkert merkilegt, bara svolítið,
sem ég rak augun í.
Molly þreif af honum hattinn. Staf-
irnir, sem höggnir voru í svitaskinnið,
voru W. B.
Molly hló: — W fyrir Jeb og B fyrir
Taylor, sagði hún.
Walsh þagði. Hann leit á manninn,
sem sagðist heita Jeb Taylor, en átti
hatt merktan stöfunum W. B. Það brá
fyrir brosi á andliti hans.
— Ofurlítil mistök, hóf Taylor máls
um leið og hann mætti augnatilliti
sýslumannsins kaldur og rólegur.
— Kannske að þeir hafi ekki kennt
að stafa i skólanum, sem Taylor gekk
í, sagði Molly.
.... sem einhver náungi gerði sig
sekan um á veitingahúsi, þar sem
ég fékk mér mat, hélt Taylor áfram
og lét sem hann hefði ekki heyrt hvað
Molly sagði. — Hann tók hatt minn af
snaganum og skildi sinn hatt eftir.
— Þetta hefir komið fyrir, sagði
Walsh.
— Já, þú ætlaðir að taka þennan
núna áðan.
Sýslumaður vildi ekki segja að hann