Tíminn - 27.06.1939, Qupperneq 3

73. blað
TflllW. þrigjadagtim 27. |ání 1939
291
H £ 1 M 1 L I Ð
B Æ K U B
Stríðið vlð arfaim.
lcclaml.
Garðyrkj a er í mörgum héruð-
um landsins að minnsta kosti
ekki síður lífvænleg atvinnu-
grein en aðrir þættir landbún-
aðar. En um hana gildir, ekki
síður en um aðrar búgreinar, að
það verður að viðhafa natni, ár-
vekni og hirðusemi. Illgresið er
einn versti óvinur allra garð-
yrkjumanna. Á ári hverju veld-
ur illgresið, og þá einkum haug-
arfinn, meira uppskerutjóni í
görðum fólks heldur en flesta
grunar. Sennik'ga veldur arfi,
sem fólk hefir okki hirðu á að
uppræta í tæka tíð, meira tjóni
á garðuppskeru ueldur en köldu
sumrin og síðs .nars frostnæt-
urnar. Stríðið yið arfann ætti
því að vera röfuðboðorð allra
garðyrkjumai na og þeirra sjálf-
sagðasta skjida, að láta það
aldrei niður falla.
Það er að vísu miklum ann-
mörkurn bundið að vinna bug á
arfarmm í görðum, þar sem hann
hefir náð verulegri fótfestu. Það
kostar áralanga baráttu. En þar
sem hann hefir einu sinni verið
kveðinn niður, er tiltölulega
auðvelt að halda honum í skefj-
um.
Þetta sumar er, enn sem kom-
ið er, hið hagstæðasta til garð-
yrkju, sem gefizt hefir um langt
skeið. Þeir, sem hafa hirt vel
um garða sína og ekki láta ill-
gresið ræna sig þeim mikla hagn-
aðí, er þetta góða sumar færir
þeim, geta verið vissir um góðan
ávöxt iðju sinnar. Fyrir hina eru
síðustu forvöð að bjarga hlut
sínum. Sólskinið þessa dagana
veítir þeim hagkvæm skilyrði til
þess að hefja sigursælt stríð við
arfann, þótt máske sé helzt til
seint hafizt handa. Því ættu allir
þeir, sem eiga garða, þar sem
örlar hið minnsta á arfablaði, að
nóta næsta sólardag, sem gefst
til að uppræta þenna ófögnuð,
sem er að sjúga úr moldinni
næringuna, sem kartöflunum er
ætluð og gera að litlu vonina um
reglulega góða uppskeru í haust.
Smjör — smjörlíki.
(Framh. af 2. síðu)
Við þurfum að stefna að því
að auka smjörframleiðsluna. Sú
aukning verður að framkvæm-
ast á kostnað smjörlíkisins. Til
þess að koma þessu í fram-
kvæmd, eru til margar leiðir,
sem þurfa athugunar og rann-
sóknar við.
1. Að minnka þann verðmis-
mun, er nú ríkir á milli smjörs
og smjörlíkis. Hér þarf að at-
huga, hve víðtæk áhrif bein
lækkun á útsöluverði smjörs-
ins myndi hafa í för með sér. Ég
hygg að slíkt væri hægt með
hagfræðilegri athugun á þeim
áhrifum, er verðsveiflur á smjöri
hafa haft á eftirspurnina hér á
landi til þessa.
2. Einnig gæti verið að velja
Á vegum íslandssýningarinn-
ar í New York hefir verið gefinn
út á ensku dálítinn bækling um
ísland, með stuttri lýsingu á
landi og þjóð, sögu og háttum.
Er hann gefinn þeim sýningar-
gestum, sem áhuga virðast hafa
á íslenzkum málefnum, og veita
því athygli, sem er að sjá á ís-
landsdeild heimssýningarinnar.
Mikill fjöldi fólks hefir tekið
bæklinginn heim með sér til
minningar um sýninguna og til
fróðleiks um ísland. Til dæmis
hafa nær 5000 slíkir bæklingar
verið gefnir á einum degi.
Bæklingurinn er myndum
prýddur, öllum mjög snotrum.
Eru það ýmist landslagsmyndir
og myndir af náttúrufyrirbrigð-
um, myndir frá atvinnulífi, af
byggingum, minnismerkjum og
svo framvegis.
um þá leið að auka iblöndun-
ina í smjörlíkið, sem mun óum-
flýjanlega hafa verðhækkun
þessarar vöru í för með sér, og
þar af leiðandi mun áðurnefnd-
ur verðmismunur minnka.
3. Til þess að fá bændur til
þess að auka smjörframleiðsl-
una, ætti að veita þeim fram-
leiðsluverðlaun. Framleiðslu-
verðlaunin myndu að nokkru
leyti renna til bænda sem bein
verðhækkun, en að nokkru leyti
myndu þau notuð til þess að
lækka útsöluverð smjörsins.
4. Það þarf að framkvæma at-
hugun á ríkjandi smjörsölufyr-
irkomulagi. Ég hygg að slík at-
hugun leiddi það í ljós, að mik-
ill hluti smjörsins er greiddur
bændum með kr. 2,40—2,60 pr.
kg., Er þá komið að því að finna
annað ódýrara og hentugra
framleiðslu- og sölufyrirkomu-
lag.
Að lokum myndi almenn
fræðslustarfsemi og vöruvönd-
un skapa markað fyrir aukna
framleiðslu.
Það þarf að fræða kaupendur
á því hver hagnaður er að því
að neyta smjörs umfram aðrar
hliðstæðar fæðutegundir. Það
þarf að fá bændur ofan af því,
sem fyrr er nefnt, með brott-
flutning smjörsins, en aðflutn-
ing smjörlíkisins.
Vörugæðin þurfa stórum að
batna. Mjólkurbúin ættu að at-
huga hvort viðskiptavinir vilja
ekki heldur ósýrt smjör í stað-
inn fyrir sýrt. Þau ættu og að
hafa það hugfast að sýrða
smjörið geymist að öllu jöfnu
ver en það ósýrða.
Heimasmjörið þarf að batna
að gæðum. Það þarf að vekja
upp sömu öldu, er gekk um eftir
síðustu aldamót, er sérstakur
smjörfræðingur ferðaðist um
landið og kenndi húsfreyjum
betri smjörtilbúning.
Hér þarf öfluga hreyfingu til
að brjóta hið leynda land hins
íslenzka landbúnaðar.
Sv. Tr.
Aðalfundur
r
Læknafélags Islands
verður haldinn í Kaupþingssalnum 27.—29 þ. m. og hefst kl. 16,
þann 27.
DAGSKRÁ:
Þriðjud. 27. kl. 16.
1. Formaður gerir grein fyrir störfum síðasta félagsárs.
2. Lagðir fram endurskoðaðir reikningar íélagsins.
3. Kosin stjórn og endurskoðendux.
4 Breytingar á codex ethicus.
5. Árstíðaskrá fyrir Ekknasjóðinn.
S. d. kl. 20.30.
6. Erindi: Prófessor Sven Ingvar. Meðferð langvinnra glgtsjúk-
dóma. (Kroniska Rheumatismens Behandling).
7 EmbættaveitingaT.
Miðvikud. 28. kl. 16.
1. Erindi: Prófessor Sven Ingvar. Mataræði Svía. (Svensk, Folk-
nárings Standard.)
2. Fyrirhugaðar mataræðisrannsóknir hér á landi. Umræður.
Málshefjandi Júlíus Sigurjónsson, læknir.
S. d. kl. 20.30.
3. Erindi: Jóhann Sæmimdsson, tryggingarlæknir. Beinbrot og
slysatrygging.
4. Væntanlegar nefndir gera grein fyrir álitum sínum.
Fimtud. 29. kl. 16.
1. Eríndi: Prófessor Sven Ingvar. Meðferð lungnabólgu. Pneu-
moniens Behandling.)
2. Önnur mál.
S. d. kl. 19.30.
Veislufagnaður að Hótel Borg.
Stjórnin áskilur sér rétt til þess að breyta efnisröð dagskrárinnar.
Reykjavík 24. júní 1939.
Stjjórnin.
Sumargístíhúsíð í Reykholti
er búið að opna. — Upplýsingar á Ferðaskrii-
stofu ríkisins og í Reykholti.
THEODÓRA SVEINSDÓTTIR.
2Sjörn á Núpi
sextug'ur.
(Framh. af 2. síðu)
áreitni. Það er æska og upp-
bygging í stjórnmálaskoðunum
hans. Af framansögðu mun auð-
sætt, að Björn skólastjóri muni
vera eindreginn samvinnumað-
ur. Hefir hann verið í stjórn
Kaupfélags Dýrfirðinga, síðan
það var stofnað, og lætur hann
sér mjög annt um viðgang þess.
Mun hann hafa stutt að því með
beinum aðgeröum, að það stóðst
verstu erfiðleikaár sin og þann-
ig lagt grunninn, ásamt öðrum,
að blóma þess nú. Björn hefir
verið riðinn við sveitarmál og
yrði of langt upp að telja þau
störf, er hann hefir þar gengt.
í hreppsnefnd hefir hann verið
mörg ár og hreppstjóri síðan
1922. —
Björn ann heimahögunum.
Þegar hann er á ferð um miðja
sveit sína, vill hesturinn hans,
sem er hinn bezti gripur og eig-
andinn hefir mætur á, fullt eins
vel halda heim að Næfranesi eins
og út að Núpi. Að nokkru veit
Fífill „hug húsbóndans“. Úti á
sveitinni hefir lifsstarfið orðið,
baráttan verið háð við hlið sam-
hentra samstarfsmanna. Inni á
sveitinni eiga bernskuminning-
arnar óðul sín, viðkvæmustu til-
finningarnar.
Björn Guðmundsson átti vor
æskunnar á blómaskeiði ung-
mennafélaganna, á vori þjóðlífs
okkar. Maður vors og viðkvæmra
tilfinninga verður hann alltaf.
Af rækt við það sem heima er,
og ást á vori og vexti hefir líf
Björns Guðmundssonar og skap-
gerð ofizt.
Hugheilar afmælisóskir, kæri
vinur og samstarfsmaður!
26. júní 1939
Hraðferðír B. S. A.
Alla daga nema mánudaga um Akranes og Borgarnes. —
M.s. Laxfoss annast sjóleiðina. Afgreiðslan í Reykjavík á
Bifreiðastöð íslands, sími 1540.
Bifrciðastöð Akurcyrar.
Húðir og skinn.
Ef bæmlur noln ekki til eigiu þarfa allar
HÚÐIR og SKE\N, seni falla til á heimilum
þeirra, ættu þeir að hiðja KAUPFÉLAG sitt
að koma þcssum vörum í verð. — SAMBAND
ÍSL. SAMVINIVUFÉLAGA selur NAUTGRIPA-
IIÍ WIR. HROSSHÚÐIR, KÁLFSKUVTV. LAMB-
SKIM og SELSKINN til útlanda OG KAUPIR
ÞESSAR VÖRUP TIL SÚTUNAR. - NAUT-
GRIPAHÚÐIR, HROSSnÚÐIR og KÁLFSKUVN
er bezt að salta, en gera verður það strax að
lokinni slátrun. Fláningu verðnr að vanda
sem bezt og þvo óhreinindi og blóð af skinn-
unum, bæði úr holdrosa og hári, áður en salt-
að er. Góð og hreinleg mcðferð, á þessum
vörum sem öðrum, borgar sig.
BifreiDarafgeyflar -
llilffljíiilpyniii.
ACCUMULATOREN-FABRIK,
DR. TH. S0NNENCHEIN.
Gula bandið
er bezta og ódýrasta smjörlíklð.
1 heUdsölu hjá
Samband Isl. samvinnuf élaga
slóðir. Einkum ber okkur þó að
beina kröftunum til Þrastaskóg-
ar og er hann enganveginn í því
ástandi, er skyldi. Svo sem alþjóð
er kunnugt gaf Tryggvi Gunn-
arsson Ungmennafélagi íslands
reit þenna árið 1911. Mun hann
hafa gert það í viðurkenningar-
skyni, en einnig til þess að prófa
þrótt félagsskaparins, hvort af-
skipti hans af skógrækt væri
talið tómt. Við munum nú á
þessu sumri leggja aukna alúð
við þenna reit okkar. Höfum við
fengið þar í lið með okkur ýmsa
ágæta menn, einnig utan félags-
skapar okkar. Eins og mörgum
mun kunnugt, eiga ungmenna-
félögin ekki Þrastalund, gisti-
húsið, sem stendur í landi félag-
anna. Mjög myndum við þó
kjósa að svo væri, en á því eru
að sjálfsögðu engin tök. Hins-
vegar er okkur að því nokkur
óbein styrkur, að gistihús þetta
er nú sem stendur rekið af
starfsmanni Ungmennafélags
íslands, fyrir hinn nýja eiganda.
Er líklegt, að þetta verði til þess
að ungmennafélagar venji frek-
ar en áður komur sínar í Þrasta-
skóg, ekki svo mjög vegna gisti-
hússins, sem að engu leyti er
rekið á okkar vegum, heldur
vegna þess, að núverandi for-
stöðukona þess mun fús til að
leiðbeina fólki um skóginn, enda
hefir hún umsjón með honum
fyrir hönd sambandsins. Ung-
mennafélagar hafa á stundum
starfað nokkuð í skóginum dag
og dag, er sennilegt að það fari
í vöxt með tilliti til framan-
sagðs.
í lokagrein stefnuskrárinnar
er vikið að heilsuvernd og fyr í
henni er talað um íþróttir. Á
fyrstu árum félagsskaparins
kvað mjög mikið að íþrótta-
starfseminni. Lifir enn í þeim
kolum og má minna á stórvirki
Lárusar Rist, hins gamla og nýja
ungmennafélaga, er hann hóf
byggingu glæsilegrar sundlaug-
ar austur í Hveragerði. Hinir
yngri liggja heldur ekki á liði
sínu og hvílir íþróttastarfsemin
sumstaðar nær eingöngu á fé-
lögunum. Bein_ fjárframlög af
hálfu U. M. F. í. til íþrótta eru
ekki stórvaxin, en þó nokkur.
Nýtur og íþróttaskóli Sigurðar
Greipssonar í Haukadal dálítils
styrks frá sambandinu. Mjög
leikur stjórn U. M. F. í. hugur
á að senda íþróttakennara milli
félaganna að vetrinum með
svipuðu fyrirkomulagi og
fræðslumálastjóri hefir sent
skíöakennara t.' d. um Vestfirði
til þess að kenna í ungmenna-
félögum og skólum.
Ánægjulegt er að milliþinga-
nefnd í íþróttamálum, en í
henni átti sæti fulltrúi frá Ung-
mennafélagi íslands, hefir við-
urkennt hlutdeild ungmennaféi-
laganna í íþróttastarfseminni í
landinu og tryggt þeim þar
nokkurn rétt, nái frumvarp
nefndarinnar fram að ganga.
Frá upphafi hefir verið ágætt
samstarf með í. S. í. og U. M. F.
í. og eiga ungmennafélögin
marga ágæta stuðningsmenn
meðal forgöngumanna íþrótta-
félaganna. Nú mun fyrir dyrum
allmikil skipulagsbreyting á í.
S. f. og er þess að vænta, að þar
verði litið fyrst og fremst á það
hvað heilbrigðu íþróttalífi æsk-
unnar er fyrir beztu, og að sem
vinsamlegast tillit verði tekið til
félagsskapar okkar og staðhátta
víðsvegar um land.
Hér verður nú látið staðar
numið. Tilgangurinn var að
auka á samhug almennings með
félagsskap okkar ungmennafé-
laga. Einkum er það ósk mín að
gamlir ungmennafélagar sjái
samhengi i stefnu félagsskapar-
ins og störfum frá því að þeir
voru virkir félagar til þessa dags,
er hiti og þungi starfseminnar
hvílir á heröum nýrrar kynslóð-
ar. Við verðum að vísu að miða
starf okkar við æsku nútímans,
en mikill styrkur er okkur að
hinum gömlu félögum, sem nú
eru áhrifamenn á ýmsum vett-
vangi.
Kveð ég svo lesendur greinar-
innar, ungmennafélaga og aðra,
með kjörorði okkar:
íslandi allt!
Eiríkur J. Eiríksson.
108 William McLeod Raine:
Molly laut höfði til að koma þvf inn
um gluggann og rétti síðan niður annan
fótinn, til þess að þreifa fyrir sér.
Tærnar snertu gólfið og hún þumlung-
aði sig varlega inn í herbergið.
Hún beið við gluggann lengi, lengi,
að því er henni virtist sjálfri. Hún varð
að fara svo varlgea, sem unnt var. Ef
hún rækist á stól væri úti um fyrir-
ætlan hennar. Hún fálmaði mjög var-
lega með höndum og fótum í myrkrinu.
Það brakaði í borði í gólfinu og hún
stanzaði titrandi af ótta, en svo fann
hún ábreiðu fyrir séx, með útréttri
hendinni.
Ef fanginn hrópaði nú upp eða talaði!
Hún varð að hætta á það. Fingurnir
fikruðu sig áfram eftir ábreiðunni,
unz þeir komu að höku Taylors. Hún
drap vísifingri aðvarandi á varir hans
og fann að hann kinkaði koli, til merk-
is um, að hann skildi hvað hún ætti
við. Henni hitnaöi um hjartaræturnar.
Hann var vakandi og vissi hvað hún
væri að gera, og þau voru aftur félag-
ar í trylldu æfintýri!
Hún tók hnífinn úr vasa sínum,
þreifaði undir ábreiðuna og var brátt
búin að skera böndin af höndum og
fótum.
Maðurinn í lausarúminu hreyfði sig
órólega. Molly hikaði og stóð á öndinni
Simi 1989.
Flóttamaðurinn frá Texas 105
Molly greip nú fram í og augu hennar
skutu gneistum:
— Herra Steve Walsh er í huganum að
mála mynd af sér, sem hraustum og
óttalausum löggæslumanni, sagði hún.
Walsh hló. Molly var nú svona gerð,
að hún tók aldrei vetlingatökum á neinu.
XII. KAFLI.
Molly ásakaði Steve ekki, hann gerði
aðeins skyldu sína. Hún hafði álitið
hann minni mann eftir á, ef hann hefði
látið að vilja hennar. En hennar að-
staða var önnur. Hún þurfti að greiða
skuld og ætlaði að gera það, ef henni
yrði mögulegt. Hún varð að frelsa þenn-
an fanga, þó hann væri illræmdur. Ef
henni tækist það, þá hefði hún gert
hreint fyrir sínum dyrum. Það væri
sama þó hann yrði tekinn höndum
aftur.
Sýslumaðurinn og fangi hans sváfu í
herbergi bróður hennar. Bob hafði geng-
ið úr rúmi fyrir Taylor og svaf í skál-
anum, en Steve ætlaði að gæta fang-
ans um nóttina. Hann átti að sofa 1
lausa rúminu, sem sett hafði verið inn
í herbergið.
Molly hafði heyrt hann segja Taylor,
að hann væri neyddur til að binda
hann við rúmið. Taylor hafði háðslega
varað hann við því að treysta kaðli.
Molly skildi ekki ennþá hvers vegna