Tíminn - 29.08.1941, Side 3

87. blað
TÍMOnV, föstndaglnn 39. ágúst 1941
347
tÞRÓTTIR
Meistaramót Í.S.t.
Meistaramót í. S. í. hófst á
íþróttavellinum í Reykjavík
laugardaginn 23. ágúst. Þátttaka
í mótinu var góð og mótið í heild
hið ánægjulegasta. í sambandi
við þetta mót, vekur hið glæsi-
lega met Gunnars Husebys, í
kúluvarpi, einna mesta athygli.
Gunnar er barnungur maður,
aðeins 18 ára að aldri, og er af-
rek hans ennþá merkilegra fyrir
þá skuld. Met það er Gunnar
setti er 14,63 metrar, en gamla
íslenzka metið er 14,31 metrar.
Danska metið, sem nú er gild-
andi í kúluvarpi er 14,34 metrar.
Þá setti Vilhjálmur Guðmunds-
son, (Knattsyrnufélagi Reykja-
víkur), nýtt met í sleggjukasti
og er það 46,57 metrar. Gamla
metið var 43,82 metrar.
Árangur Sigurðar Finnssonar
í fimmtarþraut er nýtt met.
Gamla metið var 2699 stig, og
átti Sigurður það sjálfur. Sigur
Hauks Einarssonar í kappgöng-
unni er engin nýjung, því að
þetta er í 14 skiptið í röð, sem
hann vinnur hana, og virðist
hann vera ósigrandi í þeirri
raun.
í mótinu tóku þátt 61 kepp-
andi frá 10 félögum.
Félögin eru þessi:
Knattspyrnufélag Reykjavík-
ur (K. R.), íþróttafélag Reykja-
víkur (í. R.), Glímufélagið Ár-
mann, Reykjavík (Á.)., Knatt-
spyrnufélag Vestmannaeyja (K.
V.), Ungmennafélagið Selfossi
(U. M. F. S.), Ungmennasam-
band Kjalai'nessþings (U. M. S.
K.), Fimleikafélag Hafnarfjarð-
ar (F. H.), Knattspyrnufélag
Siglufjarðar (K. S.), Ungmenna-
félagið Skallagrímur, Borgar-
firði (U. M. F. Skallagr.), Knatt-
spyrnufélagið Víkingur, Reykja-
vik. — Yfirleitt stóðu utanbæj-
armennirnir sig vel og gátu sér
góðan orðstír. Má þar til dæmis
benda á árangur þann í þrí-
stökki, sem Oddur Helgason frá
Selfossi náði.
Glímufélagið Ármann sá að
öllu leyti um mótið.
Á meistaramótinu urðu eftir-
taldir þrír menn i hverri grein
hlutsparpastir:
100 m. hlaup.
Jóhann Bernhard (K. R.) 11,7
sek. Baldur Möller (Á.) 11,8 sek.
Sigurður Finnsson (K. R.) 11,9
Langstökk, með atrennu:
Oliver Steinn (Á.) 6,30 m.
Skúli Guðmundsson (K. R.) 6,20
m. Georg Sveinsson (K. R.) 6,06
m.
. Spjótkast:
Jón Hjartar (K. S.) 52,65 m.
Rafn Einarsson (K. R.) 49,24 m.
Jóel Sigurðsson (í. R.) 47,36 m.
sek.
800 metra hlaup:
Sigurgeir Ársælsson (Á)2 mín.
2,8 sek. Árni Kjartansson (Á.)
2 mín. 9,2 sek. Hjörtur Hafliða-
son (Á.) 2. mín. 10,2 sek.
110 m. grindahlaup:
Jóhann Jóhannesson (Á.) 18,5
sek. Sigurður Nordal (Á.) 19,5
sek. Þorsteinn Magnússon (K.
R.) 20,7 sek.
200 metra hlaup:
Baldur Möller (Á.) 23,8 sek.
Jóhann Bernhard (K. R.) 23,9
sek. Sigurður Finnsson (K. R.)
24,3 sek.
Kringlukast:
Gunnar Huseby (K. R.) 42,32
m. Ólafur Guðmundsson (í. R.)
36,30 m. Sigurður Finnsson K.
R.) 36,03 m.
Hástökk með atrennu:
Skúli Guðmundsson (K. R.)
l, 73 m. Sigurður Nordal (Á.) 1,70
m. Oliver Steinn (Á.) 1,70 m.
1500 metra hlaup:
Sigurgeir Ársælsson (Á.) 4
mín. 16,8 sek. Jón Jónsson (K.
V.) 4 mín. 26,2 sek. Árni Kjart-
ansson (Á.) 4 mín. 31 sek.
Stangarstökk:
Þorsteinn Magnússon (K. R.)
3,31 m. Ólafur Erlendsson (K.
V.) 3,14 m. Anton Björnsson (K.
R.) 3 m.
4X100 metra boðhlaup:
Sigurvegari: Glímufélagið Ár-
mann, 46,2 sek.
Þrístökk:
Oddur Helgason (U. M. F. S.)
13,15 m. Skúli Guðmundsson (K.
R.) 13,12 m. Oliver Steinn (Á.)
12,91 m.
Kúluvarp:
Gunnar Huseby (K. R.) 14,63
m. Jens Magnússon (Á.) 13,03 m.
Sigurður Finnsson (K. R.) 12,76
m.
400 metra hlaup:
Sigurgeir Ársælsson (Á.) 52,6
sek. Ólafur Guðmundsson (í.
R.) 53,5 sek. Jóhann Bernhard
(K. R.) 53,7 sek.
5000 metra hlaup:
Jón Jónsson (K.V.) 16,34 mín.
Guðmundur Þ. Jónsson (U. M. S.
K.) 17 mín. Indriði Jónsson (K.
R.) 17,39 mín.
Sleggjukast:
Vilhjálmur Guðmundsson (K.
R.) 46,57 m. Óskar Sæmundsson
(K. R.) 34,53 m. Helgi Guð-
mundsson (K. R.) 34,40 m.
10000 metra hlaup:
Jón Jónsson (K.V.) 35 mín.
40,6 sek. Indriði Jónsson (K.R.)
36 mín. 14,6 sek.
1000 metra boðhlaup:
Sigurvegari Glímufélagið Ár-
mann, 2 mín. 06,9 sek.
Fimmtarþraut.
Sigurður Finnsson (K. R.)
2834 stig. Ólafur Guðmundsson
(í. R.) 2614 stig. Anton Björns-
son (K.R.) 2447 stig. *
✓
1000 metra kappganga:
Dnjepr.
Dnjeprfljótið er nú daglega nefnt í
fréttum útvarps og blaða. Þetta fljót
rennur í gegnum hinar eyðilegu stepp-
ur Miö-Rússlands og hinar frjósömu
lendur Ukrainu. Þjóðverjum hefir nú
tekizt að ná nær öllu landinu vestan
fljótsins, og á tveimur stöðum, við
Smolensk og Gomel, hefir þeim tekizt
að komast yfir það. En þaö kemur
Rússum ekki verulega að sök, því að
það er aðallega í Ukrainu, sem fljótið
skapar góð varnarskilyrði og þar hefir
líka her Budjennys tekið sér stöðu á
eystri bakka þess. Það mun valda
Þjóðverjum miklum erfiðleikum, ef
þeir þurfa að sækja frá Gomel til
Svartahafs eftir austurbakka fljótsins,
í stað þess að fara yfir fljótið í Ukra-
inu.
Dnjeprfljótið er þriðja stærsta fljót
Evrópu, 2265 km. langt, og víðast mörg
hundruð metra breitt, a. m. k. í Ukra-
inu. Það tekur á móti vatnsafrennsli
á 525 þús. km. landsvæði, þ. e. lands-
svæði, sem er fimm sinnum stærra en
ísland. Úrkomur eru víða miklar á
þessu svæði. Fljótið er víða straum-
hart, en úr því hefir verið bætt með
sprengingum, til að greiða fyrir sigl-
ingum. Hefir fljótið verið og er enn
Haukur Einarsson (K. R.)
58,42 mín. Oddgeir Sveinsson
62 mín. 06,4 sek.
Alls var keppt í 20 greinum
og féllu meistarastigin þannig
á félögin:
Glímufél. Ármann 8 stig.
Knattspyrnufél. Rv. 8 stig.
Knattspyrnufél. Vm. 2 stig.
Knattspyrnufél. Sf. 1 stig.
U. M. F. Selfossi 1 stig.
Þá fór fram svonefnd öld-
ungakeppni, þ. e. keppendurn-
ir eru eldri en 32 ára. Úrslit í
hinum ýmsu greinum öldunga-
keppninnar urðu þessi:
5X80 metra boðhlaup um
forsetaskjöldinn: Sigurvegari
Glímufélagið Ármann, 58,3 sek.
Kúluvarp öldunga:
Gísli Sigurðsson (F.H.) 10,35
m. Þorgeir Jónsson (K.R.) 10,23
m. Frímann Helgason (Á) 9,94
metra.
5X80 metra stjórnarboðhlaup
um boðhlaupsbókina: Sigurveg-
ari Fimleikafélag Hafnarfjarð-
ar, 47,7 sek.
100 metra hlaup:
Frímann Helgason (Á.) 12,3
sek. Guðm. Sveinsson (Í.R.) 12,4
sek. Konráð Gíslason (Á) 12,7
sek.
Langstökk:
Frímann Helgason (Á), 5,34
metrar, Guðmundur Sveinsson
(Í.R.) 4,74 metrar, Þorgeir Þor-
bergsson (Á) 4,17 metrar.
sé að tapa styrjöld vegna mat-
vælaskorts og að hervæða beri
hverja einustu reku í barátt-
unni. Stjórnin hefir gert margt
til þess að auka matvælafram-
leiðsluna. Megináherzlan hefir
verið lögð á aukna ræktun
landsins og aukna landbúnaðar-
starfsemi. Aðstoð hennar hefir
aðallega verið beinir styrkir, há-
marksverð og skattalækkanir.
Brezka stjórnin greiðir nú 2
sterlingspund, kr. 52,44 í styrk
út á hverja nýræktaða ekru
lands. Það samsvarar um kr. 130
á ha. En hér á landi eru nú
greiddar kr. 250 á túnasléttur
og kr. 140 á nýrækt. Ennfrem-
ur er greiddur 50% kostnaður
við framræslu, að 7 sterlings-
pundum og 100 shillingum, eðæ
kr. 196,65, hámarki á ekru.
Áhrifin af þessari stefnu hafa
verið þau, að síðan stríðið hófst
og til vorsins 1941, hafa samtals
3% millj. ekrur lands bætzt við
hið ræktaða land.
Meginhlutinn af þessari ný-
rækt hefir verið fyrir græn-
meti, kartöflur o. s. frv. Þann-
ig er nokkru af hinni 75%
minnkuðu kjötneyzlu mætt
með aukinni grænmetisneyzlu.
Eins og sjá má af því og öðru,
fer nú fram í Bretlandi mikil
mataræðisbreyting.
Þetta stórfellda ræktunar-
átak, sem enn er í vexti, hefir
krafizt mikils vinnuafls. Mik-
ið af þessu hefir verið unnið í
sjálfboðavinnu. Snemma í
stríðinu var öllum bannað að
yfirgefa landbúnaðinn, nema í
samráði við stjórnarvöldin.
Vinnulaun við landbúnaðinn
hafa ekki staðizt samkeppni
við iðnaðinn. Þess vegna varð
stjórnin að gera sérstakar ráð-
stafanir til þess að fá landbún-
aðinum nauðsynlegt vinnuafl.
Hún hefir m. a. hækkað há-
marksverð á landbúnaðaraf-
urðum og greitt framleiðslu-
styrki til þess að landbúnaður-
inn gæti greitt nægileg laun.
Þessi tilfærsla fólks í sveit-
irnar hefir haft í för með sér
húsnæðisvandræði, sem stjórn-
in hefir orðið að eiga þátt í að
leysa.
Vinnuafl mannsins hefir ekki
nægt til að ná þeim árangri,
sem ætlazt er til. Því hefir
stjórnin stutt mjög vélakaup
til landbúnaðarins í stórum
stíl. Þannig hækkaði tala drátt-
arvéla í Bretlandi um 40% á
fyrsta ári stríðsins og síðan
hefir aukningin stöðugt haldið
áfram með svipuðum hraða.
Breyting skattaálagna á
bændur er í því fólgin, að áður
voru skattar lagðir á með tilliti
til verðmætis jarðar, þar sem
nú eru skattar lagðir á jarðir
að verðmæti 300 sterlingspund
(7.866,00 kr.) og þar yfir með
tilliti til raunverulegs hagn-
aðar á rekstri búsins.
Ríkisstjórnin hefir sett á
laggirnar landbúnaðarnefndir í
hinum ýmsu landshlutum.
Þessar nefndir eiga að sjá um
og samræma hinn opinbera
stuðning við landbúnaðinn. í
þeim eru „fagmenn“ í land-
búnaöarmálum. Þær rannsaka
hvaða lönd eru bezt fallin til
ræktunar. Ef bóndi hefir rækt-
að annað en það, sem nefndin
hefir talið bezt fallið til rækt-
unar, verður hann að breyta til
í samræmi við óskir nefndar-
innar. En ef hann hins vegar
vill ekki hafa samvinnu við
viðkomandi nefnd og neitar að
framleiða það, sem hún á-
kveður, hefir hún vald til að
taka áf honum jörðina og sjá
um búskapinn á henni.
Fóðurskortinum er m. a.
mætt með því, að allur úrgang-
ur er betur hagnýttur en áður.
T. d. er talið, að um 15 milj.
hænsni séu fóðruð á úrgangi úr
húsum og ennfremur eru svín
fóðruð í þúsundatali á þann
hátt af svínaræktarfélögum.
Þegar þjóðinni varð ljóst, hve
mikla þýðingu matvælafram-
leiðsla landsins hafði, vildi hún
öll leggja hönd á plóginn.
Almennur ræktunaráhugi
hefir verið vakinn og kjörorð-
ið var: „Grafa til sigurs“. Allir
vildu fá sér landskika. Fólkið
streymdi út fyrir borgirnar til
að fá sér ræktanlegt land. í
útjaðri Lúndúnaborgar sáum
við félagar allstórt svæði, sem
skipt hafði verið niður í smá-
bletti, er borgararnir höfðu
fengið til ræktunar. Um li/2
miljón slíkra landskika mun
nú vera til í Bretlandi. Á þess-
um smáblettum framleiðir
fólkið margskonar tegundir
grænmetis, kartöflur o. s. frv.
Efnaða fólkið, sem hefir get-
að veitt sér þá ánægju að hafa
skrautgarða umhverfis hús sín,
hefir hrifizt með straumnum,
og breytt blómabeðum í akur-
lönd, numið á brott skraut-
(Framh. á 4. siðuj
ein helzta samgönguæð héraðanna, er
það fellur um.
Dnjepr á upptök sín norðan við Smo-
lenzk og fellur vestur fyrir borgina.
Volga og Dvina eiga upptök sín á
svipuðum stöðum.
Minnst vatn er í Dnjepr síðari hluta
sumars. Á vatnasvæði Dnjeprfljótsins
eru minni úrkomur í september en á-
gúst. Við Smolensk er ís á Dnjepr
frá nóv.—apríl og við Kiev frá ára-
mótum til aprílloka.
Kiev—Odessa.
Rússar halda enn höfuðborg Ukra-
inu, Kiev, sem er vestan Dnjeprfljóts,
ásamt nokkru landssvæði. Ennfremur
halda þeir Odessa, stærstu hafnarborg
Ukrainu, sem er og vestan Dnjepr.
Allt annað rússneskt land vestan
Dnjepr virðist á valdi Þjóðverja.
Kiev er ein fornfrægasta borg Rúss-
lands. Hún var höfuðborg Rússlands
882—1169, var unnin af Mongólum 1240,
var á valdi Litháa 1320—1569 og á valdi
Pólverja 1569—1654. Á árunum 1917—
19 var þráfaldlega barizt um borgina,
ýmist fóru þar með völd ukrainskir
þjóðernissinnar, Þjóðverjar, Pólverjar
eða kommúnistar, sem urðu hlutskarp-
astir að lokum. Eftir þessi átök var
borgin að miklu leyti í rústum, en hún
hefir nú verið byggð upp og iðnaður
farið þar stórvaxandi seinustu árin.
íbúar eru þar um 700 þús. Hún er önn-
ur stærsta borg Ukrainu. Stærst er
Kharkoff (800 þús.), sem er austan
Dnjepr og er mesta iðnaðarborg Ukra-
inu.
Odessa hefir um 500 þús. íbúa. Þar
eru miklar skipabyggingar og ýms ann-
ar iðnaður. Hún er mesta útflutnings-
borg Rússlands. Þar er aðalstöð rúss-
neska Svartahafsflotans. Borgin er til-
tölulega ung. Um aldamótin 1800 voru
þar um 5 þús. íbúar. Árið 1912 voru
þar 631 þús. íbúar, en þeim fækkaði um
rúmlega þriðjung á heimsstyrjaldar-
árunum. Þjóðverjar náðu Odessa á vald
sitt seinasta heimsstyrjaldarárið, síðar
kom þangað franskur her, er kommún-
istar hröktu burtu. Síðari árin hefir
Odessa tekið verulegum framförum
eftir ófarnað heimsstyrjaldaráranna.
Innilegt þakklæti fyrir auðsýnda samúð við andlát
og- jarðarför konunnar minnar, ELLY EIRÍKSSON f.
Schepler.
Halldór Eiríksson.
Sendisveinar óskast
TVokkra sendisvelna vantar á Landssíma-
stöðina í haust.
Drengirnir verða að vera prúðir og dug-
legir og ekki yngri en 14 ára.
Umsækjendur eru beðnir að koma til við-
tals a skrifstofu ritsímastjórans næstkom-
andi laugardag 30. þ. m. kl. 3—3.
Tilkyiming
frá Húsaleíguneínd
Eftir tilmælum frá félagsmálaráðu-
neytinu verður safnað skýrslum um
húsnæðislaust fólk í Reykjavík í bæjar-
þingstofunni í Hegningarhúsinu n. k.
Lozovsky
Keppinautur Göbbels, maðurinn, sem
stjórnar útvarpsáróðri Rússa, er Alex-
ander Lozovsky. Hann er 63 ára, fædd-
ur í Ukrainu. Hann seldi tóbak og eld-
spýtur á götunum, þegar hann var á
uppvaxtarárunum, og las allar bækur,
sem hann komst yfir. Hann varð fljótt
aðdáandi Karl Marx, mikilvirkur und-
irróðursmaður og verkfallsforsprakki,
margdæmdur í fangelsi og útlegð, en
slapp jafnan úr greipum lögreglunnar,
sennilega oftar en nokkur annar af
núverandi forráðamönnum Rússa. Eftir
byltinguna 1905 gerðist hann jám-
smiður i París. Á þessum árum lærði
hann frönsku, ensku og þýzku og talar
öll þessi mál ágætlega. Eftir kommún-
istabyltinguna 1917 komst hann fljótt
til metorða, 1926 varð hann ritari hinna
alþjóðlegu kommúnistisku verkalýðs-
samtaka, 1939 varð hann aðstoðarut-
anríkismálaráðherra og yfirmaður
rússnesku fréttastofunnar.
Lozovsky er ekki síður stórorður en
Göbbels. Margir telja hann enn slyng-
ari í listinni. Ein helzta hvatning hans
til Þjóðverja er þessi: Tortímið Hitler
áður en hann tortímir ykkur. Nýlega
sagði hann: Sá er munurinn á Hitler
og Napoleon, að Napoleon komst til
Moskva, en Hitler verður að láta sér
nægja myndir af Kreml.
föstndag og laugardag frá kl. 2—7 siðd.
Reykjavík 27. ágúst 1941.
Húsaleiguneíndín í R.vík
Innritað
verður í Iðnskólann í Reykjavík í dag, föstudaginn 29. ágúst
til föstudags 19. sept. kl. 7—8 síðdegis (kl. 19—20) á Sóleyjar-
götu 7. Skólagjald í vetur verður kr. 130,00 og 160,00 og greiðist
fyrri helmingurinn við innritun. Námskeið fyrir þá, sem þurfa
undirbúning undir inntökupróf í skólann, hefst mánudag 1.
september, kl. 7 síðdegis í skólanum.
SKÓLASTJ ÓRINN.
r í M IIV IV er víðlesnasta auglýsingablaðið!
156 Victor Hugo:
Þeir snæddu í höll kardínálans.
— í ráðhúsinu, í ráðhúsinu, segi ég.
— í höll kardínálans, væna mín, því
að yfir dyrunum var komið fyrir ein-
hverju töfragleri, sem á var letrað orð-
ið: Von. Stafirnir vörpuðu frá sér ljós-
geislum.
— í ráðhúsinu. Hússon de Voir lék á
flautu.
— Ég segi nei.
— En ég segi jú.
Ovdarda ætlaði ekki að láta hlut
sinn, og ef til vill hefðu þær látið hend-
ur skipta. En þá hrópaði Majetta:
— Nei, en sá sægur af fólki, sem er
hér! Og það er að horfa á eitthvað.
— Já, ég held það nú! Ég heyri
bumbu barða, sagði Gervaisa.
— Ætli Esmeralda sé ekki að láta
geitina sína gera listir? Við skulum
flýta okkur, Majetta. Láttu strákinn
hengslast á löppunum. Þú ert hingað
komin til þess að sjá alla töfradýrð
Parísarborgar. í gær sástu flæmsku
sendimennina, og í dag sérðu Tatara-
stelpuna.
— Tatarastelpu, vældi Majetta og
leit í kring um sig og dróg barnið til
sín. Guð hjálpi mér! Hún stelur barn-
inu. Við skulum forða okkur, Eustache.
Svo tók hún á sprett og hljóp með-
fram síkinu við Greifatorgið og gaf ekki
Esmeralda 163
ætti að láta hann í gapastokkinn und-
ir eins.
— Já, en hvað ertu að masa, Ovdar-
da, sagði hin Parísarfrúin. Hann á að
vera í tvær klukkustundir í gapa-
stokknum. Við höfum nógan tíma. Hef-
irðu aldrei séð mann í gapastokk, Ma-
jetta mín?
— Jú, svaraði sveitakonan, í Rheims.
— Ja, svei! Þessi gapastokkur ykkar í
Rheims er varla merkilegur. í hann
koma ekki aðrir en einhverjir bænda-
hlunkar.
— Hvað segirðu? Bændur? hrópaði
Majetta. Á Léreftstorginu í Rheims?
Þar hafa staðið forhertir glæpamenn,
menn, sem hafa drepið bæði föður sinn
og móður. Bændur! Hvernig hugsarðu,
Gervaisa?
Það fauk í sveitakonuna, því að
henni fannst gapastokknum í Rheims
sýnd vanvirða. En Ovdarda Musnier
var svo hyggin að brydda á nýju um-
talsefni.
— Heyrðu, Majetta. Hvernig lízt þér
á flæmsku sendimennina? Eru eins á-
litlegir karlmenn í Rheims?
— Nei, flæmska menn sér maður ekki
annars staðar en í París, svaraði Ma-
jetta.
— Sástu stóra manninn, sem er vef-
ari?