Sunnudagsblaðið - 21.03.1965, Blaðsíða 10

VWlWiWWMlVWlWMMWlWWWWWWWWWI WWWWVWWWMWMWWWWVWMWMWVWWVMW
Kapitol og
kvefaðir
forsetar
Fyrir nokkrum vikum stóð
nýkjörinn Bandaríkjaforseti á
tröppum þinghúss lands síns,
Capitol, á eiðtökudegi sínum.
Tugþúsundir manna, hvítra og
dökkra, bylgjuðust á torginu
fyrir framan hið fagra hús og
hylltu leiðtoga sinn í kalsanum.
En Lyndoni B. Johnson
liafði orðið sú flónska á, á leið
sinni um troðfulla Pennsyl-
vania Avenue, að glæpast
frakkalaus og hattlaus í röku
og köldu vetrarveðri þessa
byggðarlags, sem getur þó ver-
ið býsna heitt og mollulegt að
sumarlagi. En Johnson karlinn
hafði það fyrir að fara út í
þetta veður snöggklæddur, að
hann kvefaðist hastarlega og
var honum dembt í spítala um-
svifalaust, og er slíkt engan
veginn gott fyrir einn forseta.
Enda varð hann af lystitúr til
London til að standa yfir mold-
um Winstons gamla.
En Johnson hefði svo sem
mátt vita betur og gat varað
sig á þessu. Það hefur nefni-
lega komið fyrir áður, að for-
setar hafa fengið í sig slæmsku
við þessa athöfn; gott ef einn
þeirra fékk bará ekki lungna-
bólgu og deyði drottni sinum.
Forsetafrúrnar tala ég nú ekki
um. 1
En gaman hefði verið að vera
staddur framan við þinghús
Bandaríkjanna þennan dag,
þrátt fyrir suddaveður. Capitol
er ævinlega ósvikið augnayndi;
það er ein fegursta bygging
veraldarinnar.
Fyrir eigi allfáum árum átti
ég þess kost að koma í Capitol,
og skoðaði ég það nokkrum
sinnum eins vel og mér gafst
kostur á. Síðan verður þess
þingræðishöil mér ógleyman-
log.
í fyrsta skiptið tókst ég á
hendur langa göngugerð eftir
Pennsyivania Avenue, forseta-
strætinu mikla. Stefndi frá
Hvíta húsinu til þinghússins,
en það er býsna langur spölur.
Kúpull þinghallarinnar gnæfir
yfir umhverfi sitt, og tign og
glæsileiki hússins hreif hugann
föstum tökum, þegar það kom
allt í augsýn. Þarna reis þessi
veglega höll og bar við him-
in, skjannahvít, byggð úr sand-
steini og marmara, hver tigna
hæðin af annarri upp í hið
mikla hvolfþak, en efst á því
stytta frelsisgyðjunnar, en topp
ur hennar er 93 metra yfir
jafnsléttu.
Öðru sinni bar mig að Capi-
tal eftir The Mall. Það er geysi-
mikið skrúðgarðahverfi, eitt
hið veglegasta
i heiminum.
Er svæði
þetta og skipu
lag þess að
verulegu leyti
þakkað sjálf-
um Georg
Washington,
fyrsta for-

§§§
setanum og L’Enfant, frönsk-
um arkitekt, sem skipulagði
Washingtonborg. í The Mall
skiptast á fagrir skrúgarðar, af-
langar tjarnir eða vötn og
minnismerki vegleg. Rétt hjá
er Tidal Basin, tjörn inn úr
Potomac. Þar blómstra á sumri
hverju mjallahvít kirsuberja-
trén; fegurst blóma; gjöf frá
Japan. Við annan enda þessara
miklu garða og vatna gnæfir
Capitol, en við hinn Lincoln
Memorial, minnismerki Abra-
hams Lincolns. Stytta mikil af
forselanum drottnar þar í húsi,
sem gert er í hellenskum hofs-
stíl, með háum súlum. Minnis-
merkið var vígt 1922. Það stend
Ur náiega á bökkum Potomac-
fljóts. Varla hefði ég litið feg- .
urra útsýni í stórborg en um
Mall-garðana endilanga. Ná-
lægt miðju þeirra gnæfir Was-
hington Monument, minnis-
merki forsetans, sem borgín
heitir eftir. Það er 170 metra
hár óbeliski með miklu útsýni
yfir borg og nágrenni, en Was-
hington er mjög fÖgur borg,
og er frábrugðin flestum banda
rískum borgum í því, að þar
eru ekki skýskafar.
Capitol stendur á hæð nokk-
urri fyrir enda skrúðgarðanna
miklu, eins og áður sagði. Það
er byggt í sterkum ný-antisk-
um stil, með korinthinskum
súlnagöngum og liellenskum
hofagöflum. Tilkomumesti hluti
byggingarinnar er hinn gífur-
legi og dásamlegi kúpull með
styttu frelsisgyðjunnar á toppi.
Framhlið hússins er 230
metra löng. Miðhlutinn var
reistur á árunum 1793-1827,
en hliðarálmurnar 1851-1859.
Við kúpulinn var lokið 1865,
sama árið og Þrælastríðinu
lauk og Lincoln var myrtur,
þar skammt frá. Það er tákn-
rænt, að kúpullinn var ófull-
gerður á dögum þessarar blóð-
ugu borgarastyrjaldar, en var
fullgerður þegar sigur var unn-
inn og líf ríkjasambandsins
tryggt. Ef til vill mætti líka
tWMMMMWMMWWMW*WWMWWWW%MMMWt*MM*WW*WWW*W*W***W***WWM*MMW
234 SUNNUDAGSBIAB m ALÞÝÐUBLAÐIB