Tíminn - 08.08.1959, Blaðsíða 3
T í ÍVII N N, laugardaglnn 8. ágúst 1959.
3
I Svifflugið getur orðið sýki - Sviffluga |
( Síamsprins - Steig niður úr gólfinu - (
I Neðra ,hangið‘ - Sólböð í Chanel nr. 5 |
finiiiuiiiiiiiiiMiiiiiiiiiumimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiHiiiiimiimiiiiiiiimiiiiiiiiiiiimiiimiiiimiiimuiiiiiiiiiiii
Frá fyrstu tíð hafa menn
litið fugla himinsins öfund-
arauga og ekki að ástæðu-
lausu. Gamlar sagnir
greina frá ýmsum tilburð-
um manna í.þá átt að svífa
um loftin blá og fjallar ein
sú elzta um Ðedalos nokk-
urn grískan, sem endur
fyrir löngu gerði sér vængi
af svo miklum hagleik, að
hann gat flogið. í bráðræði
sínu varð Dedalosi það síð-
an á að fljúga of nærri sól-
inni, svo að vængir hans
sviðnuðu. Hrapaði hann í
sjóinn, lét þar líf sitt og
fara ekki af honum fleiri
sögur, en vafalaust hefur
hann orðið mörgum harm-
dauði.
Ég lét það því verða mitt
fyrsta verk, þegar mér gafst
kostur á að skreppa upp á
Sandskeið s.l. fimmtudag, til
að líta á landið úr svifflugu,
að iáta flugmennina lofa því
hátíðlega að fara ekki of nærri
sólinni.
,Termík“
Lagt var af stað úr Reykja-
vik laust eftir hádegi, í norðan
golu og sólskini, og var ekki
laust við að vel lægi á svif-
PÓRHALLUR
- - 7 flugúr í unvferð
flugmönnunum, þeim Þórhalli
Filippussyni, bróður hans,
Pétri og Birni Ölvar. Á leið-
inni ræddu þeir af miklum á-
huga um „termík“, ,,hang“,
„kúmúlusa" og aiinað í þeim
dúr, sem við kemur svifflugi,
en undirritaður skildi vart
nema eitl og eitt orð á stangli
og því minna sem betur var
reynt að útskýra þessi merku
orð. Niðurstaðan varð sú, að
„termík“ þýðir hitauppstreymi,
„kúmúlus” einhvers' konar ský,
en ,,hangið“ mun vei’a eins kon-
ar hlíðauppstreynn við Vífils-
fell, eða því sem næst.
Þá var lengi útmálað fyrir
mér, hversu hættulítið það
væri að fljúga í svifflugu og
hvílík frábær heilsubót það
væri sál og líkama. — Þetta
getur orðið hreinasta sýki á
manni, sagði Pétur. — Þegar
maður er á annað borð byrjað-
ur á því að fljúga. þá er ekki
nokkur leið að haldast við í
bænum, ef gott flugveður er,
og auðvitað kemur þetta niður
á vinnunni. Ég má til dæmis
alls ekki vera að þessu núna,
ætti að vera að afgreiða vörur,
en ég gat bara ekki stillt mig.
Glásin hans Einars
Þegar upp á Sandskeið kom,
var vindurinn þar heldur minni
en búizt hafði verið við. Ók-
um við fyrst að skýli Svifflug-
félagsins, en þar eru einnig
hin vistlegustu svefnherbergi
fyrir félagsnfenn, setustofa
skreytt málverkum félags-
manna, eldhús og borðstofa.
Þar voru fyrir Einar Friðriksen
og Vilhjálmur Baldursson, en
þeir hafa dvalizt á Sandskeiði
hátt á fjórða mánuð.
— Kom.nir til að fljúga!
sagði Einar. — Það gat svo
sem skeð. Þá verður maður að
hlaupa frá glásinni. bætti hann
við og leit með söknuði á pott-
inn þar sem „glásín“ kraum-
aði og vall.
Var síðan haldið út á Skeið,
' og hafinn undirbúningur að
fluginu. Vegna þess að vind-
áttin hafði breytzt frá því deg-
inum áður, þurfti að draga
spilið, sem notað er til að
draga svifflugurnar á loft, út
á hinn endann á vellinum, um
kílómeters leið, eftir miklar
tilfæringar við að koma því í
gang. Settist Einar þar upp í
spilið, en vírinn var dreginn
yfir völlinn, þar sem tveggja
sæta sviffluga beið, með nefið
upp í vindinn. Þegar þessum
undirbúningi var lokið, stigum
við Þórhallur upp í farartækið,
og vírinn var festur í fluguna.
I lausu lofti
— Þú skalt ekki láta þér
bregða, þótt við klifrum dá-
lítið skarpt, sagði Þórhallur og
glotti. — Við förum nefnilega
næstum beint upp í loftið.
Vilhjálmur veifaði nú rauðu
flaggi, og áður en varði var
allt komið á fleygiferð, og Sand
skeiðið minnkaði óðum, þang-
að til mennirnir, sem eftir
stóðu virtust eins og tindátar
til að sjá. Snyndilega sleppti
Þórhallur vírnum með því að
taka í handfang, og þá hófst
hið raunverulega svifflug. Við
snerum við, og flugum í áttina
að Vifilsfelli í um það bil 300
metra hæð.
Þessa stuttu stund sem við
vorum á leiðinni að brún fjalls
ins, gat ég ekki varizt þeirri
tilhugsun, að við hengjum í
lausu lofti. Hér var ekki háv-
aði af mörg hundruð hestafla
mótor, aðeins þægilegt hviss í
vindinum.
Ne<$ra hangií
— Með þessum vindi kom-
umst við víst 1 mesta lagi í
„neðra hangið“ sagði Þórhall-
ur, en „neðra hangið“ er neðri
brún Vífilsfells nefnd á fag-
máli svifflugmanna. Norðan-
vindurinn blæs upp með fjalls-
hlíðinni og rétt ofan við brún-
ina svífa svifflugurnar líkt og
fýlar við bjargbrún. Raunin
varð líka sú, að við komumst
aldrei upp fyrir „neðra hang-
ið“, og urðum að lenda eftir
rúmlega 10 mínútna flug.
— Það er bezt að bíða og
sjá, hvort ekki blæs betur á
eftir, sag'ði Þórhallur, þegar
við vorum lentir heilu og
höldnu. — En það væri kann-
ske reynandi fyrir Villa að
fara upp á sinni vél, því hún
er miklu léttari.
„Villi“ lét ekki segja sér
þetta tvisvar, og innan tíðar
var hann „í loftinu", en allt
kom fyrir ekki og hann varð
að lenda vegna uppstreymis-
leysis.
Vantar aoeins
herzlumiminn
Þegar liann var lentur, var
ge'rð enn ein tilraun á tvísæt-
unni, og fóru þeir nú upp Þór-
hallur og Björn Ölvar. Björn
iðkaði svifflug talsvert á stríðs
árunum, en síðan hefur það
legið niðri og var þetta fyrsta
ferð hans í rhörg ár. En allt
kom fyrir ekki, og Þórhallur
Spilið dregið yfir „Skeiðið".
ÞÓRHALLUR og BJÖRN í lendingu. „Það vantaði bara herzlumuninn"!
og Björn urðu að lenda eftir
rúmlega 10 mínútna flug.
— Það vantar bara herzlu-
muninn, sagði Þórhallur. Það
þarf ekki nerna eins og tvö
vindstig til viðbótar, og þá
myndum við fljúga eins og
englar. Það væri sennilega ráð
að skreppa heim í skýli, fá
sér kaffi "og bíða eftir vindi.
Einar getur þá líka hugað að
glásinni sinni!
Geríu upp flotann
Yfir kaffinu gafst tækifæri
til að spjalla um eitt og annað
varðandi svifflug, og það fyrsta
sem mér datt í hug að spyrja
um, var hvort „útgerðin11 á svif
flugunum væri ekú kostnaðar-
söm.
—• Við höfum 7 flugur í
gangi, sagði Þórhallur, — og
kostnaðurinn er ekki svo ýkja
mikill. Vilhjálmur og Einar
gerðu til dæmis allan flotann
upp í vor, og það svo vel, að
brezki skoðunarmaðurinn sagði
að hann hefði sjaldan eða
aldrei séð betri frágang á svif-
flugvélum.
— Iðka margir íþróttina? -
— Um helgar eru hér oft um
30 manns, sem allir fljúga
meira eða minna. Ilér koma til
dæmis flugstjórar frá báðum
flugfélögunum til að leita sér
hvíldar og hressingar í svif-
fluginu.
— Hvað kom til að þú
hættir að fljúga, Björn?
— Það var ýmislegt, liða-
gigt, húsbyggingar og hjóna-
band, svo eitthvað sé nefnt.
Ég hefi ekki flogið í 15 ár
þangað til í dag.
— Nokkuð að hugsa um að
byrja aftur?
— Ja, það er ekki gott að
segja.
Sviffluga Síamsprins
Vilhjálmur Baldursson er
ungur að árum, Akureyringur
að ætt og uppruna, og er það
mesta skemmtun Einars að
kvelja har.n á því. — Hér voru
einu sinni útlendingar á ferð,
sagði Einar glottandi, — og þá
sögðum við þeim. að Villi
skildi okkur ekki vegna þess,
að hann væri „að norðan“.
Vilhjálmur byrjaði að fljúga
svifflugu norður á Akureyri
1953, en síðan lagði hann flug-
ið á hilluna í 2 ár meðan hann
var í siglingum erjendis. Hann
á nú svifflugu ásamt tveimur
félögum sínum.
— Þetta er merkileg fluga,
segir Vilhjálmur. — Við keypt-
Björn Ölvar
— 15 ára hlé
um hana í vor og gerðum hana
upp sjálfir. Hún var upphaf-
lega smíðuð sérstaklega a£
Wolf Hirt, sem nefndur hefux
verið faðir sviffiugsins í Þýzka
landi og heiðursfcrseta þýzka
flugmálafélagsins.
— Hirt kom hingað til fs-
(Framhald á 8. síðu).
Krækt í tvísætuna.