Tíminn - 11.01.1962, Síða 2

'»o LiK □ORUM 1 LÖNDUM
Tíu beztu myndir
1961 í USA
ársins
í síðasta tölublaði banda-
ríska tímaritsins Newsweek
er sagt frá aðalkvikmyndum
ársins 1961 í Bandaríkjun-
um. Þar segir, að árið 1961
hafi bandaríski -kvikmynda-
markaðurinn verið alþjóð-
legri en nokkru sinni fyrr. Af
meira en 200 stórmyndum,
sem sýndár voru þar, var allt
að því helmingur þeirra er-
lendar kvikmyndir. Úr þess-
um 200 myndum tínir News-
week tíu þeirra, sem það tel-
ur hafa verið beztar, og fer
álit tímaritsins hér á eftir.
Splendor in the Grass
Stórfenglegur og grípandi
straumur tilfinninga og eyðilegg-
ingar í Kansas á árunum milli
1920 og 1930. Kvikmyndahand-
Beatty og Wood
ritið er skrifað af William Inge.
Með aðalhlutverkin fara Natalie
Wood, Warren Beatty, Pat
/ Hingle og Audrey Christie,
stjórnað af Elia Kazan. Þetta er
mjög áhrifamikil og seiðmögnuð
ádeila, sorgleg og djúptæk kvik-
mynd. Bezta bandaríska kvik-
myndin á árinu.
L'Avventura
Hinn ítalski stjói'nandi, Michel-
ahgelo Antonioni grefur misk-
unnarlaust til botns í nútíma lifi,
eins og sumir auðugir ítalir, sem
hafa orðið fyrir skipbroti í lífinu,
eyða því.
Stúika hverfur. Hinn ruddalegi
Sveinn Sveinsson frá Fossi hefur
sent okkur eftirfarandi smáplstil
um útvarpsmessur:
/(Þa8 virðlst vera góð tilbreyting
í útvarpsmessum, þegar prestar
utan af landl að stíga í stólinn!
Þetta gerlst einstaka sinnum. Enn
betrl væri þó þessl tilbreytlng, ef
þcir gerðu hvort tveggja að þjóna
fyrlr altari og prédika.
í dag. sunnudaglnn 7. janúar,
daginn eftir þrettándann, messaði
séra Jón Hnefill Aðalsteinsson frá
Eskiflrði. Lagði hann út af guð-
spjalli um Jesús 12 ára. Mér lík
aðl prédlkun hans mjög vel. Ræð
an var stutt og laggóð, og kenn-
ing hans til ungdómslns og um
uppcldi hans var með afbrlgðum
elskhugi hennar (Gabri,ele Ferz-
etti) og bezta vinkona hans (Mon-
ica Vitti) gefast að lokum upp á
leitinni að stúlkunni og gefa
hvort öðru ást sína. Þetta efni
verður að sannkölluðu listaverki
í höndum Antonioni. Bezta er-
lenda kvikmynd ársins.
Vi'tti og Ferzetti
Shadows
Frámleiðsla þessarar kvik-
myndar kostaði minna heldur en
mörg kvikmyndahús eyða til
kaupa á popcorni yfir árið. En
þessi hrjúfa, undirbúningslausa,
stjörnulausa framleiðsla sýnir
lífið eins og þáð er, og í henni
er meira líf heldur en tólf öðr-
um áferðarfallegri myndum sam-
anlagt. Hinar óviðráðanlegu sögu
hetjur hennar eru einfaldur, virð
ingarverður negrasöngvari og hin
fjörmikla, léttlynda systir hans,
sem segir ást og umburðarleysi
samtímis stríð á hendur.
Saturday Night and
Sunday Morning
Hvatleg lýsing á ungum, eigin-
gjörnum lauslætispilti af neðri
stétt, sem leikur sér að lífinu og
hefur ruddaleg ástasambönd við
Albert Finney til hægri
góð. Það hljómaði því ekki vel vlð
þessa kenníngu, hjá þessum ágæta
prestl, þegar hann var að kenna
ungdóminum „persónudýrkun" í
blessunarorðunum. Hvenær ætlar
kirkjan að breyta þessu"?
Og svo er hér annar bréfstúfur,
sem borizt hefur um þáttinn „Dag-
legt mál" í útvarpinu:
„Maðurinn, sem ræðir um dag-
legt mál í útvarpinu, og gerir það
oftast vel, fór út af laginu, að mér
fannst s.l. mánudag. Hann hafði
áður fordæmt orðasambandið: laga
kaffi, laga mat o.s.frv. í stað
þess að matreiða eða búa til kaffi.
Sfðan hafðl hann fengið bréf frá
manni, sem benti á, að sögnin að
laga kæmi fyrir í Eddu og á fleiri
hinar og þessar stúlkur, unz ást-
in ber að dyrum hjá honum sjálf-
um. Hann læðist inn í og út úr
rúmum allra annarra en sínu
eigin, kokkálar eiginmenn og
svíkur konur, Hinn brezki leik-
ari, Albert Finney er lifandi lýs-
ing á nútíma lastabelgi af verstu
tegund.
West Side Story
Þessi söngleikur gengur stund
um of langt í því að reyna að
komast feti framar en fyrirrenn-
ari hans á Broadway. Þó er mynd-
in oft fiumleg og skínandi vel
útfærð, og í það heila veldur hún
engum vonbrigðum. Hljómlist
Leonard Bernstein er alltaf jafn
fögur. Richard Beimer og Natalie
Wood eru hinir dæmdu elskendir.
One Eyed Jack
Hörkuleg og spennandi mynd.
Hetjan (Marlon Brando) og þorp-
arinn (Karl Malden) stinga áhorf-
endur með því að virðast vera á
sama siðferðisstigi allt að mynd-
arlokum. Marlon Brando stjórn-
ar myndinni sjálfur á fjörlegan
og lifandi hátt. Kyrrahafsströnd
Suður-Kaliforníu er fagur bak-
grunnur ruddamennsku, yfir-
drepsskapar og hugsanlegrar end-
urreisnar.
stöðum í fornritum, td. aö laga
mjöð og sitthvað fleira. Bentl flutn
ingsmaður þáttarins á, að þetta
væri rétt, sögnin dregin af nafn-
orðinu lögur, og því réttmætt að
tala um að laga mjöð, laga ýmis-
legt, þ.e. gera úr því lög. Engu að
síður vlldi hann halda fast við það,
að bögumæli væri að tala um að
laga kaffi og laga mat. Þetta var
varla réttur dómur. Rétt mun vera
að ágætt mál sé að tala um að laga
kaffi, gera lög af kaffi, en það má
ekki yfirfæra það á annan mat
nema í rökréttu samhengi. En orða
sambandið er gott og fallegt, þegar
farlð er með það í fornrl og réttri
merkingu.'
— Hárbarður.
La Dolce Vita
Hin kalda og miskunnarlausa
lýsing á rotnandi yfirstéttarlíf-
erni í Rómaborg, sem stjórnand-
anum Federico Fellini finnst
Mastroianni og Ekberg
sorglegt og tómlegt, en aldrei
leiðinlegt. Hvöss, djúptæk og slá-
andi. Marcello Mastroianni og
Anita Ekberg fara trúverðuglega
með hlutverk sín.
The Hustler
Litrík og áhrifamikil kvikmynd
um fjárhættuspil. Paul Newman,
Jackie Gleason, Piper Laurie og
George C. Scott leggja sína miklu
einstaklingshæfileika saman í
myrka en ljóðræna heild. Stund-
um virðist eins og stjórnandinn
Robert Rossen hafi látið bugast
af harmi, þegar hann fór hönd-
um um þessi átök á milli tveggja
svikahrappa. Þrátt fyrir það er
leikstjórn hans afar góð.
Gleason
Rocco and His Brothers
Enn ein áhrifamikil lýsing á
nútímanum í allri sinni nekt frá
Ítalíu á þessu ári. Stjórnandinn
Luchino Visconti sýnir á raun-
sæjan hátt klofningu hamingju-
samrar fjölskyldu, sem flytur úr
sveit til borgar, þar sem synirnir
leggja stund á vafasöm viðskipti,
glæpi og hnefaleika. Átakanleg
mynd.
The Hoodlum Priest
Don Murfay leikur kaþólskan
prest, sem verður að þola stór-
kostlegan andlegan ósigur og er
svo i lok myndarinnar skilinn
eftir sem niðurbrotinn maður,
svo til gjörsneyddur allri von, en
þó svo nálaegt sínum mesta sigri
í lífinu. Ótrauð og heiðarleg
dramaíisering á sannri sögu.
d ixydnum v-tQ Í
— .........&—
Beymer og Wood
Stjórnmálasiðgæói
Mbl. lætur varla þá viku Líða,'
að það endurtaki ekki útúrsnún
ing ummæla Hermanns Jónas-
sonar 1956, er liann sagði, að
Sjálfstæðisflokknum hefði verið
vikið til hliðar. Mbl. endurtek-
ur í sífellu, að hann liafi sagt,
að nú væri búið að einangra
Sjálfstæðisflokkinn um aldur
og ævi. Þessi króníska móður-
sýki Mbl. afhjúpar vel innræti
og hugsjónir ráðainanna Sjálf-
stæðisflokksins. Hvílík skelfing
og örvænting greip þá, er þeim
var vikið til hliðar! (Ofsahrædd
ir menn grípa oft til óyndis-
úrræð'a). — Að öllu eðlilcgu
á það ekki að vera stjómmála
flokki, sem hefur þroskaða þjóð
málastcfnu að berjast fyrir, til
efni til ofsahræðslu og óyndis-
úrræða, þótt honum sé vikið til
hliðar frá stjóm. Ráffamönnum
Sjálfstæðisflokksins er það
hins vegar aðalatriðið að sitja’
í ráðherrastólunum, sitja við
kjötkatlana og maka krók-
inn. — Þar sem stjóm-
málasiðgæði er sæmilegt og
þjóðmálabarátta með felldu, er
það ekki stjómmálaflokkum
aðalatriði að sitja viff stjóm,
heldur að berjast fyrir réttri
stefnu og það mega Mbl-menn
vita, að Framsóknarmenn munu
láta stjórnarstefnuna ráða um
það, hvort þeir eiga aðild aff
stjóm eða ekki. Þeir munu
berjast fýrir réttri stefnu, en
ekki sitja í stjórn, sem stjómar
rangt og illa.
Unga fólkið og uppruni
Sjálfstæóisflokksins
Leiðari Mbl. í gær fjallar um
þörf á endurskoðun á sögu-
kennslu í skólum landsins. Til-
efnið er hið mikla áfall, er upp
víst varð aff blóminn úr Verzl-
unarskólanum og Menntaskólan
um á Akureyri vissi ekki hver
hefði verið fyrsti formaður
Sjálfstæðisflokksins! Mbl. spyr:
„Hvað er að? — Væri ekki*á-
stæða til þess að láta fara fram i
athugun á því af hálfu fræffslu
málastjórnarinnar, hvernig sögu
kennslan sé rækt? Eitthvað
hlýtur að vera bogið við hana
..." Það má vera, að sögu-
kennslan í skólum landsins sé
ekki sem bezt, en verri er sögu
kennsla Mbl., eins og hún birt-
ist í leiðara við hlið þessarar
ádeilu á skólaæskuna, sem ckki
hefur meiri áhuga á þjóð’mála-
stefnu Sjálfstæðisflokksins en
svo, að hún leggur sig ekki eft
ir að vita, hver var fyrsti for-
maður íhaldsflokks, sem skreið
undir gæruskinn.
Þannig veröur
*,h!uf!eysið“
Þjóðviljinn reynir að bera það
af Lúðvík Jósepssyni, aff hann
hafi túlkað sjónarmið Rússa í
áramótagrein, sem gerð hefur
verið að umtalsefni hér í blað-
inu. Rök Þjóðviljans eru þau,
að Lúffvík hafi hvergi minnzt
á Rússa I grein sinni!! — Það
kann að vera rétt, en hins veg-
ar endurtók hann hráar allar
ásakanir Rússa í garð vest-
rænna ríkja og dró taum al-
þjóðakommúnismans bæði leynt
og ljóst. Þessi Pílatusarþvottur
Þjóðviljans skýrir þó hvernig
íslenzkir kommúnistar hyggjast
reka „hlutleysisstefnu" í utan-
rikismálum. Það á aff standa I
opnum fjándskap við vestrænu
ríkin og úthúða öllum þeirra
gerðum, en láta svo eins og
Rússar séu bara hreint ekki til.
— Vond er þeirra hlutdrægni,
en verra yrði þeirra „hlut-
Ieysi“.
2
T f M I N N, fimmtudaginn 11. janúar 1962.