Tíminn - 08.06.1963, Blaðsíða 7
Útgefandl: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framtvæmdastjóri: Tómas Ámason. — Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. FuHtrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson. Auglýs-
íngastjóri: Sigurjón Daviðsson. Ritstjórnarskrifstofur i Eddu-
húsinu, simar 18300—18305. Skrifstofur Bankastrætl 7: Af.
greiðslusimi 12323. Auglýsingar, sími 19523. — Aðrar skrif-
stofur, sími 18300. — Áskriftargjald kr. 65.00 á mánuði innan
lands. í lausasölu kr. 4.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f. —
Kosningamar í
Reykjavík
Skrif stjómarblaðanna í gær eru ný sönnun þess, að
stjórnarflokkarnir óttast nú mest af öllu, að Framsóknar-
flokkurinn vinni þingsæti frá þeim í Reykjavík. Þau gera
þetta öll meira og minna að umtalsefni sínu og benda á,
að þetta geti vel ráðið úrslitum um það, hvort „viðreisn-
inni“ verðus- hnekkt eða ekki.
Svo óttaPull eru stjórnarblöðin orðin um þetta, að
þau eru byrjuð á gamla söngnum um að Framsóknar-
menn séu fjandmenn Reykjavíkur, þótt sá söngur sé
löngu búinn að ganga sér til húðar. Fátt sýnir betur,
hve lítið stjórnarblöðin geta fundíð af árásarefnum gegn
Framsóknarmönnum.
Fyrir alla andstæðinga íhalds og kjaraskerðingar-
stefnu, er þessi ótti íhaldsblaðanna ljós vísbending.
Hún sýnir, að stjórnarflokkarnir álíta, að þeim stafi ekki
nein hætta af því, að Alþýðubandalagið vinni frá þeim
þingsæti í Reykjavík. Það er líka alveg rétt ályktað.
Stjórnarflokkarnir gera sér hins vegar ljóst, að Framsókn-
arflokkurinn á svo vaxandi fylgi að fagna, að hann
er líklegur til að vinna í Reykjavík fra stjórnarflokkunum
það þingsæti, sem getur ráðið úrslitum á næsta Alþingi —
úrslitum um það, hvort áfram verður fylgt kjaraskerð-
ingarstefnu og hvort ísland verður innlimað í EBE.
í dag er það vitanlega engan veginn víst, hvort þetta
muni takast, þótt líkurnar séu góðar, Þetta mun hins
vegar takast, ef frjálslyndir menn og vinstri sinnaðir
fylkja sér um Framsóknarflokkinn en kjósa ekki Al-
þýðubandalagið eða stjórnarflokkana af einhverjum
misskilningi. Með því að fylkia sér um Framsóknar-
flokkinn geta þeir örugglega tryggt, að stjórnarflokk-
arnir missi það þingsæti í Reykjavík, er getur ráðið
úrslitum í kosningunum.
Með því tryggja þeir Reykvíkingum líka ágætan ungan
fulltrúa á Alþingi, en óhætt má segja, að allir andstæð-
ingar Framsóknarflokksins öfunda hann af að hafa jafn
glæsilegt foringjaefni í baráttusæti sínu og Einar Ágústs-
son er.
Framsóknarmenn og aðrir frjálslyndir menn og vinstri
sinnaðir! Herðið baráttuna. Hnekkið kjaraskerðingar-
stefnunni og innlimunarstefnunni með því að tryggja
kosningu tveggja Framsóknarmanna í Reykjavík!
Einar Ágústsson á þing!
Glundroðinn
Af hálfu stjórnarflokkanna hefur mjög verið kapp-
kostað í kosningabaráttunni að mála Grýlu á vegginn.
Þessi Grýla er sú, að hér verði upplausn og glundroði, ef
stjórnarflokkarnir halda ekki meirihluta sínum áfram.
í tilefni af þessu er ekki óeðíilegt að spyrja: Getur
glundroði og upplausn í efnahagsmálum verið meiri
en nú? Eru ekki allir kaupgjaldssamningar lausir og eru
ekki stórar kaupdeilur framundan? Hefur ekki gripið
um sig eins konar kaupæði vegna þess, að menn óttast
gengislækkun á næstu grösum? Reikna ekki svo að segja
allir með því í áætlunum sínum, að verðbólgan muni
magnast áfram, að óbreyttri stjórnarstefnu? Hlægilegri
öfugmæli er því vart hægt að hugsa sér en að menn eigi
að kjósa stjórnarflokkana til að afstýra glundroða. Glund-
rcðinn er í algleymingi og mun halda áfram, nema breytt
verði um stjórn og stjórnarstefnu
íhaldið tók lamb
fátæka mannsins
fhaldiið er ekki flokkur og
hefur aldrei verig neitt í átt
til að vera það. Það hefur
aldrei haft neina hugsjón, eða
þrá til þjóðfélagsumbóta. Það
er ekkert annað en samtök stór
gróðamanna. Kjami þess er
betint framhald af dönsku sel-
stöðukaupmönnunum sem Iitu á
fslendinga eins og mjólkurkú
sem ætti að mjólka vel en
þyrfti lítið fóður.
Það lítur á þjóð sína eins og
veiðiland, þar sem nokkrir út-
valdir eigi að hafa vedðiréttinn.
Þetta er sami hugsunarháttur-
inn og hjá íhaldii allra landa og
allra tíma. Það er baráttan við
þennan draug, sem vinstri
menn og alþýða allra landa
hafa háð og munu heyja í fram
tíðinni. Þessi íhaldsöfl eru
hvarvetna á flótta í heiminum.
Það hefur miikiff áunnizt frá
nýlendukúgun og þrælahaldi,
en það er eins og þar stendur
„það er hátt til himins og langt
til keisarans". Það er enn óra
langt þar til þeim sameiginlegu
verðmætum, sem allir eiga jafn
an rétt til, verður skipt rétti-
lega milli manna. En baráttan
fynir betra þjóðfélagi og betri
heimi mun halda áfram og
íhaldsöflin munu fara á flótta
eins og nótt víkur -fyrir björt-
um degi.
Hvernig stendur á því að við
íslendingar búum við harð-
dræga ihaldsstjórn, sem hefur
eðlilega einræðisleg vinnu-
brögð á löggjafarþinginu og í
öllum stjórnarathöfnum? Það
er sama hvað gott mál eða góð
tillaga kemur frá andstæðlngi,
það er ekki hlustað á hana.
Það er fyrir fram dauðadæmt.
Þessu stjórnarfari er svo gefið
nafnið lýðræði?
Jónas H. Haralz, lýsir
fedmnislaust hmum ,4ög-
verndaða þjófnaði“ sem hefur
verið mál málanna hjá ríkis-
stjórn peningavaldsins, sem
hefur hirt helming af sparifé
þjóðarónnar og afhent það stór
eignamönnum «og skuldakóng-
um íhaldsins. Lýsing Haralz
er skráð í pésann: „Vísindi
efla alla dáð“. Hún hljóðar svo:
„Verðbólgan skapar atvinnu
rekandanum ný tækifæri til
gróða sem edga ekkert skylt við
þann árangur, sem hann nær í
skipulagsstarfi sínu. Með því
að afla sér lánsfjár og nota
það til þess að komast yfir fast-
eignir og vörubirgðir, getur at-
vinnurekanddnn hagnýtt sér
verðbólguna sem gróðalind. Því
meiri sem verðbólgan er, og
umfram allt því lengur sem
hún stendur, því öruggari verð
ur þessi gróðalind. Því meir
sem atvinnurekandiinn beitir
sér að hagnýtingu hennar, þvi
minna máli skiptir um hag-
kvæmni í rekstri fyrirtækösins
og fjárfestingu. Svo getur far-
ið, að honum finnist í raun og
veru ekkert skdpta máli neraa
að komast yfir lánsfé með ein-
hverju móti og koma því fyrir
í einhverjum eignum hvort
sem þær eru nauðsynlegar fyrir
atvinnurekstur hans eða ekki.“
Svo mörg eru þau orð, þarna
lýsir þjónn verðbólgustjómar-
innar hreinskiilnislega hver
var méiningin með gengisfalli
tvö ár í röð, tvöföldun á toll-
heimtunnd.
Lofaft var stöðvun verðbólg-
unnar, bættum lífskjöram,
verndun sparifjár. Efndirnar
urðu: Verðhólgifáninn dreg-
inn að hún krónan skrifuð nið-
ur um helming, vöruverð hækk-
að að sama skapi, húsaleiga og
verð fasteigna tvöfaldað. Hver
er svo niðurstaðan? Allar launa
stéttir rændar miklu af kaupi
sinu, helming af sparifénu
sömuleiðiis rænt og eftir form-
úlu Haralz afhent þeim ríku,
sem eiga atvinnufyrirtækin og
fasteignirnar. Og skuldakóng-
arair sleppa vdð að greiða hálfa
skuld sina.
Þannig er íhaldsréttlæti og
íhaldsstjórnarfar. Það er eins
í dag og það var í gær og hefur
alltaf verið. Það er virðingar-
vert að okkar ílialdsstjórn skuli
hafa ránfuglsmerkið í fána sín
mn. En væri nú ekkd kominn
tími til, að stjórnarliðið, sem í
rauninni er einn flokkur gengi
undir sínu rétta nafnd Eigin-
hagsmunabandalagið. Kosninga
fáninn ætti að sýna ránfuglinn
ráðast á rjúpnahóp þ. e. laun-
þega og sparifjáreigendur.
f gamla Varðarhúsinu voru
letruð hin gömlu einkunnarorð
íhaldsins, þau voru: „Gjör rétt
þol ei órétt“. En það er með
þennan „flokk“ eins og „þann
gamla“, þegar hann „les bibl-
íuna“. Þeim er snúið við og
hljóða nú svo: „GJÖR ÓRÉTT,
ÞOL EI RÉTT. xc.
KOSNINGARNAR1908 OG1963
Um síðustu laddamót var aðal-
stjórnmálabaráttan hér á landi
sókn og vörn í sjálfstæðisbar-
áttunni igagnvart Danmörku.
Með komu Danakonungs og
margra danskra ríkisþing-
mianna til íslands sumarið
1907, varð að samkomulagi, að
sjö manna neínd forustumanna
í stjiónnmálum fslendinga færi
til Danmerkur til að semja þar
um framtiðarsamband land-
anna. Þeissi nefnd fór svo utan
síðla næsta vetrar oig settdst að
samningaborði við Dani, er
sýndu þehn m.a. gestrisni sína
í miklum veizlufagnaði, þar
sem glóði nóg vín á skálum.
Þarna fæddist svo hið fræga
SAMBANDSLAGAUPPKAST,
er allir nefndarmenn urðu sam
mála um, nema Skúli Thorodd-
sen, er reis gegn því og mót-
mælti.
Hófst þá brátt upp haiðvítug
barátta um uppkastið hér inn-
anlands — hörð blaðaskrif og
stórir og heitir fundir um allt
Iand.
Með danska málstaðnum eða
innlimun fslands í danska rík-
ið, urðu nær því allir kaup-
menn og meiri háttar embætt-
ismenn, og yfirleitt þeir, sem
vildu sjálfir tedjast til yfir-
stéttar. Mjög likt fólk og nú
skipar sér mest í hinn svo
nefnda „Sjálfstæðisflokk", en
sem þá var eitraðast á móti
hinum þáverandi Sjálfstæðis-
flokki. En á móti reis íslenzka
alþýðan um allt land og ýmsir
færir andans menn, sem áttu þá
öruggu lífshugsjón, sem Stein-
grímur orðaði svo um ættjörð-
ina:
,Aldrei, aldrei bindi þig bönd
nema Máfjötur ægis við klett-
ótta strönd.“
Þegar þetta var, voru 34
þjóðkjömir þingmenn á Al-
þinigi ísdendinga. Mikill meiri
hluti þeirra var fylgjandi upp-
kastinu, sem á stóð meðal ann-
ars, að innlimast í hina dönsku
ríkisheild (,J)et samlede
danske rige“). En við kosn-
ingarnar, sem voru undir haust
ið 1908, náðu aðeins 9 upp-
kastsmenn kosniugu, en 25 and-
stæðingar uppkastsins. Vtarð
þar með innlimunaruppkasti®
úr sögunni. Þessar kosnjngar
voru þær heitustu, sem nokkrir
nútíðar íslendingar hafa lifað.
Ekki er ótrúlegt að kosniug-
amar á morgun verði þær næst
heitustu.
Það hefur enn þá komið í
Ijós, undanfarið, að ráðamenn
þjóðarinnar hafa reynzt slapp-
ir á verðinum fyrir ásælni er-
lendrá afla. En þjóðernisneist-
iun, „sem liggur innst“ er við-
kvæmur, þegar um hlekki eða
frelsi ættjarðarinnar er að
rjcðs.
Ef íslenzkt alþýðufólk rfs
upp og sameinast nú, svipað og
það gerði 1908, þá gæti það
enn þá velt iaf sér óíslenzkum
kaupahéðnum, og eflt þjóð-
rækdnn umbótaflokk, er yrði x
hreinum meiri hluta — sem
hefði öll vöddin og gæti unnið
trútt, skv. hinu gamla kjörorði
vormannanna;
ÍSLANDI ALLT! '
Kosningadagsins 1908 minn-
umst við, er þá lifðum, sem
eins bjartasta diags á lífsleið-
inni.
Gæfa fslands gefi að slíkur
verði dagurinn á mongun í
huga íslendinga komandi ára.
Vigfús Guðmundsson.
#
TÍMINN, Iaugardagurlnn 8. júní 1963.
7