Tíminn - 25.06.1964, Blaðsíða 14

CLEMENTINE
KONA CHURCHILLS
jnawwg.g '
mæta hverjum sem var og hvar
sem var.
„Okkur finnst oft vel til fallið,
að fara í orlofsferð til útlanda
og hvflast í sólinni". segir Cle-
mentine. „Þegar völd og ábyrgð
eru lögð til hliðar losnar maður
einnig við allt annað, sem íþyngir
manni. Orlofsferð er afar góð og
ánægjuleg skemmtun, en þó jafn
ast ekkert á við það að koma heim
aftur.“
22
STJÓRNANDí HEIMILISINS
Churchillfjölskyldan flutti i
nýja húsið sitt í október 1945.
Það var nr. 28 við Hyde Park
Gate. Það var á friðsælum stað
nálægt Kensington-görðunum og
tók aðeins fimmtán mínútur að
aka þangað frá þinghúsinu. Með
pví að stytta sér leið gat bifreiðar
stjórinn ekið leiðina á sjö mín-
útum, en það hæfði Winston vel,
einkum cf skyndilega var kallað
til atkvæðagreiðslu í deildinni.
Húsið var látlaust en rúmgott.
í því eru tólf herbergi, sem Cle-
mentine skreytti í daufum bleik
um og gulum litum. Flest gólfin
voru úr gljáborinni eik.
Þegar komið er inn í forstofuna
er ens og komið sé inn á svalir.
Þaðan liggur stigi niður í borð-
stofuna fyrir neðan. Hún sér allt
af um, að litli garðurinn á bak við
húsið sé þakinn blómum.
Tuttugu gestum má hæglega
koma fyrir umhverfis fagurt eik
arborðið, sem prýðir borðstofuna
Út úr borðstofunni opnast fransk
ir gluggar út í garðinn, girtan
háum veggjum. Þar er grasflöt í
skugga hárra trjáa og skemmti-
legra klettamynda. Þó að hundarn
ir hefðu gaman af að leika sér
þar, eyddu Winston og Clementine
aldrei miklum tíma í garðinum.
Hann var of lítill og of þröngt
um þau til þess að þeim líkaði
dvölin.
Clementine skipti húsinu í átta
svefnherbergi og þrjú móttökuher
bergi, þar á meðal borðstofu. Eins
og í öllum húsum Churchills er
þar stórt bókasafn og vistarverur
fyrir ritara. Höfuðmunurinn á
húsinu í Hyde Park Gate og á öðr
um heimilum þeirra er, að þar
hefur Clementine búið allt með
meiri nýtízkubrag og í mörgum
herbergjum eru nýtízku húsgögn.
Hún breytti afkáralegu litlu
herbergi í notalegt, yndislegt her
bergi, þar sem hún setti langt
borð og skemmtilega stóla Herberg
ið varð cins og þægilegustu Pull
manjárnorautarvagnarnir, en bjó
samt yfir eigin þokka. Clementine
drakk te með gestum sínum í
þessu herbergi síðdegis dag nokk
urn, þegar Winston kom allt í
einu vaðandi inn í herbergið,
jakkalaus og með uppbrettar
skyrtuermar. Hann hrópaði:
„Clemmie! Clemmie!, hvar ertu?“
Um leið og hann kom inn reis
Clementine þegar á fætur til að
kynna hann íyrir gesti sínum, en
Winston varð hálfvandræðalegur
yfir að ryðjast svona hálfklæddur
inn á gesti hennar. „Þetta er eigin
maður minn,“ sagði Clementine
blátt áfram, eins og þörf væri
á að kynna hann. Winston hneigði
sig lítillega en kurteislega, fékk
það, sem hann hafði verið að leita
eftir — upplýsingar um, hvenær
þau ættu að mæta í samkvæmi um
kvöldið — og síðan hvarf hann
aftur á braut eftir að hafa hneigt
sig aftur.
Maður veit alltaf, hvenær Churc
hillhjómn eru að heiman, því að
þegar komið er inn um aðaldyrn
ar, leggui á móti manni reykels
isilm. Ciementine kveikir á reyk
elsinu, strax og þau koma heim
á Hyde Park Gate. Það brennur
í stigaganginum með litlum, flökt
andi loga og ónáðar engan, en
Winston er hrifinn af þessu, kann-
ski vegna þess að þetta er óvenju
legur ilmur á ensku heimili. Hann
hefur mætur á öllu óvenjulegu.
Sjálfur er hann fullur af þver-
sögnum. Hann er vanafastur og
samt ann hann öllu óvenjulegu
og ekki síður í persónulegum
sökum.
Clementine er mjög nákvæm,
hvað útiit og klæðaburð snertir
og hún reynd. stöðugt að bæta
Winston í þessu tilliti einnig.
Hún stjanaði í kringum hann,
snyrti hann og snurfusaði og í
fyrstu let hann sér þennan munað
vel líka, en að lokum fannst hon-
um bezt fara á því, að hann færi
að sínum eigin geðþótta í klæða-
vali — cins og svo mörgu öðru.
Innan veggja heimilisins leyfði
hún honum að fara sínu fram,
hvað þetta snerti án þess að and-
mæla. Hann fékk að klæðast eins
afkáralega og hann vildi og fékk
að vera í skærlitum sloppum,
en þeim hafði hann sérstakar mæt
ur á, en hún reyndi sitt ýtrasta
til að fá hann til að klæðast eins
og miklum stjórnmálamanni sómdi
þegar hann þurfti að koma fram
einhvers staðar út á við. Oft tókst
henni að breyta klæðnaði hans,
en hann hafði hins-
vegar afai gaman af breyta því,
sem hún breytti. Og árangurinn
varð venjulega ómótstæðileg sjón,
sem skar í augun.
Clementine gat ekki stillt sig
um, að fylgja honum til Neðri
málstofunnar, einn þeirra daga,
er hann var „betur til fara“ til
að sjá sjálf, hver árangur þess
yrði. Þetla var á heitum júlídegi
Þau gengu saman inn um dyr
heilags Stefáns og Clementine
gekk til sætis síns í áheyrenda-
stúkunum til að sjá hann koma inn
í málstofuna.
Winston var lýtalaust klæddur
í svart og hvítt. Hann var ekki í
vesti og hálsbindi hans skar sig
úr við skjannáhvítá skyrtu undir
velsniðnum svörtum jakka. Silfur
gráar buxurnar voru listaverk með
víðum stifstroknum skálmum.
Það datt hvorki af honum né
draup, pegar hann kom inn, en
það varaði ekki lengi.
Þingmennirnir urðu bæði undr
andi og -glaðir, þegar þeir sáu
hann og tóku á móti honum með
háværum fagnaðarhrópum. Þeir
ráku upp heillaöskur til viður-
kenningai á snyrtilegum klæða-
burði hans. Winston roðnaði —
og gekk beint á göngustaf sessu
nautar síns á frambekkjunum.
Þetta litla óhapp varð til þess
að rúsínan í pylsuendanum kom
í Ijós, — svartir skór með silfur
festingum í stað skóþvengja.
Fagnaðarópin urðu enn hávær
ari ef unnt var. Winston var nú
auðsjáanlega ekki lengur í full
lcomnu sálarjafnvægi, þegar hann
I settist mður. En síðan glotti hann
: breitt og leit upp í stúkuna til
Clementine. Hún brosti jafnvel
enn breiðar.
Oft varð árangur hennar við til
raunir hennar til að bæta klæða
burð hans vægást sagt einkenni-
legur. Dag nokkurn árið 1922,
þegar hann var forystumaður
Frjálslyudra Sambandsinna í
Neðri málstofunni, lét Winston
eftir henni og kom í fyrsta sinn
til Wescminster með silkihatt á
höfði. Austen Chamberlain, sem
þá var forseti deildarinnar var
eini ráðgjafinn, sem bar pípu-
hatt.
Á síðasta andartaki heyktist
Winston á að halda til streitu
þessari nýju stertimennsku og
gekk berhöfðaður inn í þingdeild
ina til að svara spurningum. En
þá varð honum litið upp í áheyr
endastúkuna og gafst upp fyrir
kuldalegum svip Clementine. Hann
gekk því út úr salnum og birtist
andartaki síðar með pípuhattinn,
sem hann skellti síðan kæruleysis
lega aftarlega á höfuð sitt, svo
að hann hallaði aftur á hnakkann.
Það er brot á reglum þingsins,
ef þingmaður hefur hatt á höfði,
á meðan hann talar eða gengur til
sætis síns eða frá því. f sæti sínu
má hann gera það, sem honum
þóknast hvað þetta snertir, þó að
fáir þingmenn kjósi að sitja með
hatt á höfði.
Chamberlain kom í þingstofun»
20
minnið aftur? Átti hún að eyða
því sem eftir var ævinnar með
því að fálma sig áfram í kæfandi
myrkri í leit að sjálfri sér, sem
hún þekkti ekki? Mundi hún ckki
með tímanum venjast því að lifa
lífi, sem raunar var ekki hennar,
með fólki sem sagðist vera tengda-
fólk hennar — með manni sem
var kynntur fyrir henni sem eig-
inmaður hennar?
Lenora kom í heimsókn kvöld
eitt með bróður sínum David og
Giles Conway, sem var í helgar-
heimsókn öðru sinni. Tracy drakk
með þeim eitt sherríglas, svo
hvarf hún eins hljóðlega og hún
gat. Nan og Brett gátu haft ofan
af fyrir gestunum, vingjarnlegt
hjalið skipti hana engu máli.
Hún hefði kannski ekki verið svo
mjög utangátta, ef Lenora hefði
ekik sýunt og heilagt snúið sér'
að* henni og spurt glaðlega? j
„Manstu eftir því, Tracy?“ og bætt j
síðan við með uppgerðarafsökun-
artón: „Fyrirgefðu, Tracy, ég
gleymi alltaf að ég má ekki
spyrja þig um þetta“.
Það var léttir að getá lokað
dyrunum að baki sér. Ilmur vor-
blómanna steig upp til hennar
við kannski farið í gönguferð í
frá garðinum. Hin sálu úti á illa
hirtum blettinum. Hún heyrði óm
af röddum þeirra. Lenora sat í
garðstól við hliðina á Brett. Tracy
sá að hún fór ofan í jakkavasa
hans til að ná í sígarettu. Vegna
þess að enginn hafði eldspýtu
hallaði hún sér nær honum og
kveikti í sinni með þeirri sem
hann var að reykja. Tracy sá að
höfuð þeirra snertust og hún gat
ímyndað sér dökk augu Lenoru
stara á Brett. Hún var mjög að-
laðandi.. . því skyldi Brett ekki . .
hann hafði þekkt hana árum sam-
an . . . það var einkennilegt, þau
höfðu ekki gifzt . . . Brett ogí
Lenora . . . hún ætti að vera glöð
hans vegna, því að hann virtist
stundum svo undarlega einmana
Lenora . . .
Allt í einu mundi Tracy eftir
dálitlu, sem Nan hafði sagt fyrir
fáeinum dögum, en sem ekki
hafði vakið athygli hennar þá.
Nú heyrði hún rödd Nans fulla
beizkju og niðurbældrar reiði . . .
„HÚN er eina manneskjan, sem
þú hefur nokkurn tíma kært þig
um . . .“
Og hún var að tala við Brett . .
og um mig. Tracy settist í stól-
inn bak við gluggatjöldin, svo að
þau sæju hana ekki utan úr garð-
inum, þegar þau risu upp. Hún
mundi orðin greinilega, en hvað
hafði Nan eiginlega átt við? Ekki
að hann — að ég . . . ég hafi
valið Mark, ef ég hefði getað
fengið . . . Brett?
Hún greip höndum fyrir andlit-
ið. Var það ástæðan fyrir því að
Brett hafði farið alla leið til New
York að sækja hana? Var það
ástæðan til þess að hann virtist
stundum svo einmana? Hún þrýsti
höndum að gagnaugum eins og
hún vildi hemja tilfinningarnar
og hugsanirnar sem ætluðu að
sprengja höfuðið á henni. í reiði
hafði Nan sagt eitthvað sem hún
hélt að væri rétt, en það gat ómög-
ulega verið satt. Eða ef svo var —
og það var vissulega ótrúlegt —
hlaut að vera þýðingarmikill og
stór sannleikur að baki þess alls.
Þá hlaut hún að hafa elskað Mark
svo innilega að hún hafði gifzt
honum, en ekki Brett. Hvernig
gat nokkur fundið skynsemi í
því?
Og henni fannst hún raunveru-
lega heyra ókunna, kalda rödd
hvísla innra með sér:
—Það er tilgangslaust að þú reyn-
ir að hugsa eða finna til. Ég tók
allar ákvarðanir fyrir þig fyrir
MARGARET FERGUSON
löngu. Þú kynnist rnér ef til vill
aldrei, en ég hef skipulagt líf
þitt fyrir þig og sú ákvörðun
verður óhagganleg . . . óhaggan-
leg . . Þú, Tracy Sheldon verður
bara að sætta þig við það sem
ég, Tracy Sheldon, ákvað að þú
ættir að gera . . .
Það þýddi ekki að þrýsta hönd-
unum fast að höfðinu, hún gat
engar vonir gert sér um að brjóta
niður hinn ósýnilega múr sem
lokaði hana frá fortíðinni. Hún
fann til svima og ógleði. Iíún lét
hendurnar síga og uppgötvaði nú
að Nan og Giles Conway töluðu
saman rétt fyrir neðan gluggann.
David var horfinn, Brett og Len-
ora sátu enn úti á blettinum.
— Leicur þú golf, Nan? Hvern
ig lízt þér á að við spilum á
morgun, þegar þú ert búin í
vinnunni.
— Nei, ég leik því miður ekki
golf — ekki lengur. Nan fitlaði
við blóm og bætti við: Sannleikur-
inn er sá, að ég iðka alls engar
íþróttir. Ég get það ekki.
— Ætlarðu að segja mér að þú
sért ekki góð íþróttamanneskja,
sagði Giles og hló glaðlega —-Þú
hreyfir big eins og ólympíumeist-
ari og ég er viss um að þú slærð
alla út á tennisvellinum
— Já, ég var alveg sæmilega
góð bæði í tennis og golfi, meðan
ég var í skóla. En ég varð fyrir
því öhappi að sinarnar í hægri
hendinni evðilögðust þegar ég
lenti i áiekstri á hjóli. Og það
hefur ekki gróið almennilega.
Eg hef aðeins hálf not af hend-
inni síðan.
— Það var hræðilegt. Var það
einhver pottormur sem keyrði á
þig, eða hjólaðir þú ógætilega?
— Nei, það var ekki mér að
kenna. E1 svo hefði verið, hefði
ég ekki tekið það jafn nærri mér.
Stýrið á hjólinu mínu losnaði um
leið og ég ók fyrir horn og ég
hafnaði inn í búðarglugga. Tracy
hefði stolizt til að taka hjólið
mitt og hafði keyrt aftan á vöru-
bíl svo stýrið bilaði, hún nefndi
það ekki við nokkurn einasta mann
setti bara hjólið á sinn stað og
ég hjólaði af stað alveg grunlaus
nokkru síðar um daginn.
— Það var svei mér ómerkilegt
af henni, hrópaði Giles upp. —Eg
vona hún hafi fengið ærlega ráðn-
ingu.
— O, ég veit það nú ekki.
Nan kastaði frá sér blóminu,
sem hún hafði verið með í hönd-
unum. Hún var bara þrettán ára
og ég býst við hún hafi óttazt að
ég yrði reið yfir að hún tók hjól-
ið. Ég var mjög sparsöm á að
lána það. Ég . . það eru margir
fallegir staðir í grenndinni. Ef
við getum ekki leikið golf gætum
við kannski farið í gönguferð i
staðinn?
Feimnin í rómnum snart Tracy
og hún sá að Nan forðaðist að
líta á Giles.
— Ja, ég tók nú með mér golf-
kylfurnar mínar, svaraði hann
fljótmæltur, —mig langaði til að
I æfa mig fyrir meistarakeppnina í
næstu viku. En ef ég kem ein-
hvern tíma seinna .. .
— Auðvitað. Eigum við að koma
inn og vita, hvort ekki er meira
að drekka?
Fótatak þeirra dvínaði fyrir
hornið. Nan sagði ekki meira og
Giles var óþægilega snortinn. Tra-
cylokaði glugganum gætilega.
Svo að þetta var ástæðan fyrir að
Nan lagði hatur á hana . . . Öll
þessi ár síðan hafði beizkjan vax-
ið innra með henni . . . og hver
gat áfellzt hana fyrir það? hugs-
aði Tracy þreytulega. Þegar hún
var þrettán ára hafði hún verið
ómerkileg og huglaus. Hún hafði
stolizt til að taka hjól Nan og í
stað þess að játa, að hún hefði
eyðilagt það hafði hún. látið Nan
hjóla af stað og lenda í óhappi,
sem hefði getað kostað hana lífið.
Hvað get ég gert í þessu núna?
hugsaði Tracy æðislega. Ég geri
ráð fyrir ég hafi sagt þá að ég
harmaði það, en núna . . . ætti
ég kannski að segja það aftur,
vegna þess að hitt skiptið er ein-
hvern veginn ekki talið með leng-
ur. Ég man ekki eftir að ég hafi
komið svona andstyggilega fram,
en það hjálpar mér ekki til að
losna við ábyrgðina á óhappinu.
Nan hafði langað mjög mikið til
að hitta Giles Conway aftur, nú
hafði hún enga von um það leng-
ur, jafnvel þótt hann kæmi um
aðra helgi.
Hún stóð enn við gluggann,
þegar Brett og Lenora stóðu upp
og gengu í áttina að húsinu.
T í M I N N,' miSvikudagur 24- iúní 1964. —
14