Vísir - 17.09.1945, Blaðsíða 3

HMánudaginn 17. september 1945
V I S I R
3
MJÓLKIN HÆKKUÐ
UM 9,7%.
Engin auglýsing uirra nsður-
greiðsiu fré ríkinu.
í fyrrakvöld auglýsti verð-
lagsnefnd landbúnaðarvara
nýtt verð á mjólk og mjólk-
urafurðum. Samkvæmt
þessari auglýsingu liækkar
útsöluverð mjólkur hér í
bænum úr kr. 1.45 í kr. 1.82.
Mjólkurafurðir hækka jafn-
framt í samræmi við þetta,
nema smjör, sem hækkar
nokkru meira en þessu hhU-
falli nemur.
Samkvæmt útreikningi
Hagstofunnar liéfir vísitala
landbúnaðavara liækkað um
20% síðan á árinu 1943, og
hefði þvi mjólkin átt að
hækka sem svaraði þessari
hækkun vísilölunnar, sam-
kvæmt álili sex manna
nefndar í kaupgjalds og
verðlagsmálum. Hðekkun sú,
er nú hefir verið auglýst á
nijólkinnf, er hinsvegar ekki
nema 9,7%. Fólk ætti sér-
slakJega að taka eí'tir þvi, að
hinn mikli verðmunur, 37
aurar á Jítir, er elcki raun-
veruleg hæklcun nema sem
nemur um 12 auruin á lítir.
Mismunurinn, 25 aurar, er
sú upphæð, sem ríkið liefir
greitt niður til að lialda vísi-
tölunni í skefjum, en við
þessa nýju verðhækkun Jief-
ir elcJcert komið fram opin-
lierlega um að ríkisstjórnin
liafi í livggju að lialda þeim
niðurgreiðslum áfram. Þó
mun þannig um þessi mál
húið, að verðhaekkunin kem-
ur ekki inn í visitöltma þenn-
an mánuð, ef Húið verður að
ganga frá niðurgreiðslu fyr-
ir mánaðamótin.
Enn Jiefir ekki verið tekin
nein ákvörðun um liaustverð
á kjöti, en sú ákvörðun mun
verða tekin fvrir 20. þ. m.
1tjjóaitiB'
wnatsvoinar
taka prói.
Dagana 17., 18. og 19. þ-
mánaðar .taka ellefu mat-
sveina- og þjónaefni sveins-
próf í fögum sínum á Þing-
völlum.
Þetla er í fyrsta sinn, sem
slikt próf fer fram, og er það
lialdið að tilhlutun Matsveina
og veitingaþjónafélags ís-
lands, í samráði við Iðnráðið.
Tvær dómnefndir hafa
verið skipaðar. Þeir, sem
dæma um hæfni matsvein-
anna eru þeir Þórir Jónsson,
Alfred Rosenberg og Ludvig
Petersen, og um kunnáttu
þjóná dæma þeir Steingrím-
ur Jóhannsson, Helgi Rosen-
berg og Edmund Erikssen.
Kviknar í bíl.
Laust fyrir kl. 3 í gær
kvikngði í vörubifreiðinni
fí-2009. Maður, sem var að
gera við bifreiðina, brennd-
ist töhwerl á hægri hendi.
Slóð bífreiðin fyrir fram-
an húsið nr. 29 við Ásvalla-
götu, og lá ihaðurinn undir
hifreiðinni er kviknaði í
henpi.
Maðurinn var fluttur í
Landsspítalann, þar.sem gert
var að sárum hans og hann
síðan fluttur hcim til sin.
Friði’ík Guð-
1111111 cisson
vann iugþraut
K.R. með 5043
siigiim.
Hin árlega tugþrautar-
keppni K.R. fór fram nú um
helgina. Keppendur voru 5,
en einn hætti eftir fyrri dag-
inn. JOrslit urðu þau, að Frið-
rik Guðmundsson sigraði
með yfirburðum og hlaut
5043 stig. Er þetta mjög
frækilegt afrek, einkum þeg-
ar þess er gætt, að Friðrik
er aðeins 19 ára og hefir
aldrei áður keppt í tugþraut.
Á meistaramótinu í ái*
vannst tugþrautin t. d. á
4802 stigum, en annars hafa
aðeins 2 íslendingar náð
]>etri árangri en Friðrik. Eru
það methafinn, Sigurður
Finnsson, KR, 5475 stig ár-
ið 1941, og Kristján Vattncs,
KR, 5073 stig 1939.
Friðrik náði forystunni' í
þrautinni cftir 3 greinar, og
hélt henni síðan, þrátt fyrir
harða lceppni frá Jóni Ölafs-
syni og Jóni Hjartar. Heild-
arúrslit þrautárinnar urðu
þessi:
Enginn leigu-
bíll án gjald-
mælis.
„Hreyfill", stéttarfélag
bifreiðastjóra hér í fívík
hefir nú i smíðum gjald-
mæla á allar fóiks-leigu-
bifreiðar í fíeykjavík.
Hefir félagið gert til-
raunir til þess á undan-
förnum árum að fá gjald-
mæla, en ekki fengið
gjaldeyrisleyfi fyrir þeim
til þessa. 1 sumar fékkst
ioks gjalddyrisleyfi fyrir
mælum og hefir félagið
látið smíða gjaldmæta,
sem miðaðir eru við taxta
hér. Er von til þess að
mælarnir komi til lands-
ins um áramótin og verði
þái strax teknir í notkun.
Þegar mælarnir koma,
verður vænlanlega gefin
út reglugerð um það, að
enginn bifreiðarst jóri
megi aka teigubíl nema
hann hafi gjaldmæli í bíl
sínum.
Hér er um mildð öryggi
að ræða og getur fólk
sjáíft lesið á mælinn og
séð hvað það á að borga.
Gnunmanflugbáti Loftleiða hvolfdi
í iendingu á iaugardag.
Faiþega? og Ougmaðar bfösguðusi.
hring-
Ellefu Frakkai
dæmdir tii
dauða.
/ gær voru kveðnir upp
ellefu dauðadómar í Orleans
í Frakklandi.
Aðalsakborningurinn var
íuaður nokkur, sem verið
liafði foringi skæruliða í
Frakklandi, en gerðizt siðan
svikari og seldi félaga sína
í Iiendur Þjóðverjum. Voru
48 skæruliðar teknir af lifi
af völdum þessa manns og
níulíu sendir í fangahúðir í
Þýzkalandi. Voru þessir
menn, sem geymdir höfðu
verið í Ruchenwald-búðun-
um, leiddir scm vitni gegn
lionum.
Með þessum manni voru
dæmdir 10 emhættismenn
Vichystjórnarinnar.
Grumman-flugbát „Loft-
leiða“ h.f. hvolfdi i lendingu
á Skerjafirði síðastl. laugar-
dag.
Flugbáturinn var i
flugi eftir ósk brezka flug-
hersins i samhandi við flug-
sýningu þá, sem lierinn hélt.
Flugbáturinn var húinn að
fara 8 ferðir þá um daginn,
en í þeirri síðustu hvolfdi
hátnum þegar hann var að
lenda á Skerjafirði. Farþeg-
ar og flugmaður hjörguðust
og sakaði þá ekki, nema
livað flugmaðurinn, Kristinn
Olsen meiddist litilsháttar.
Orsök slyssins var sú, að
hjól vélarinnar voru niðri er
hún settist á sjóinn.
Menn úr brezka liernum
iiafa unnið við hjörgun vél-
arinnar. Enn er óvist hvað .
skemmdirnar eru miklar.
Maður hverfur.
W'ór ciú hoiwsi‘

Á laugardagskveld fcr 17
ára piltur að heiman frá sér
og hefir ekki komið fram
síðan.
Vísir liefir átt tal við Erl-
ing Pálsson yfirlögregluþjón
og hefir hann skýrt blaðinu
svo frá atvikum i máli þessu.
Pilturinn fór að heiman —
en hann á heirna fyrir innan
hæ — um klulckan niu á
laugardagskveld. Þegar liann
kom ekki heint fór heima-
rhb r e . fólk að undrast um hann og
fannst hann þá hafa verið
a Ciall^ undarlegur í l'asi, er liann
fór að heiman.
Var þá brotin upp lokuð
hirzla, sem hann átti og
fannst í henni bréf, þar sent
pilturinn kvaðst ekki mundu
koma aftur, Hafði hann haft
sér skammbyssu, er
liann fór að heiman,
Þegar lögregluílm var til-
Strax oð völlurinn hafði kynnt þetta, gerði hún þegar
verið opnaðúr tók-l'ólk að; ráðstafanir til að láta leita
RAF.
Flugsýning brezka flug-'
hersins hófst eins og auglýst llieð
hufði verið kl. 2 e. h. siðast-\iiann
liðinn laugardag.
streyma suður í hundraða-1 piltsins með sjó fram,
lali. Varð völlurinn álþak-'við Elliðaárvoga, út
iiihi fólki á skammri stundu.
a
Er enginn vafi á að áhorf-
endur að sýningunni skiplu
mörgum þúsúndum. .
Til sýnis voru á vellinum
allar algengar flugvélateg-
undir og ennfremur verk-
slæði og húshúnaður flug-
mannanna. Mun mörgum
hafa þótt fróðlegl að litast
um og fáir hafa 'gert sér
grein fyrir því fyrirfram
hversu mikið mannvirki
flugvöllurinn í raun og veru
er. Einn þáttur sýningarinn-
ar var Jistflug. Það var
Group Capt. Edwards, sem
flaúg listflugið í Martenet-
flugvél. Var hreinasta und-
mm
hjá
Gróttu og meðfram Skerja-
firði. Þejrri leit átti að vera
lokið klukkan tvö, en hefði
hún ekki borið árangur, álli
að gera út annan leiðangur.
Var óskað eftir aðstoð skála
við leitina i hádegisútvarpiml
í dag.
ur að sjá hann leika listir
sinar.
Viðsladdir sýninguna voru
fjöldamargir islenzkir boðs-
gestir þar á meðal forsetinn
hr. Sveinn Björnsson, ráð-
herrar, borgarstjórinn i
Revkjavík og ýmsir fleiri.
I£Ó k £5 Ú tfj Ú í6i ffPjjÓ Íh VÍSÍ ii ffÓ iss fjS ÍB3S &tj
ssissfjtsv&jjúés htiíts síórfoílti úisjúffss^
Ú psýÚK StnUWBB.
Talið er, að kviknað hafi
út-frá rafmagnsleiðslum. Bif-
reiðin skennndist mjög
mikið.
Gríndahvalír
reknir á land
við Gufunes.
/ gær voru reknir á land
við Gufunes h6—h8 grinda-
hvalir.
Tveir erlendir rnenn, sem
Vorú á veiðuni úli á Sundum,
rákust á þessa grindhvala-
lorfu og tókst með aðstoð
bóndans í Gufunesi, Þorgeirs
Jónssonar, að reka torfuna á
land.
Þeir .stærstu af þessum
hvölum eru 5—(5 metra lang-
ir, en þeir minnstu 1—2
metra.
1. Friðrik Guðmundsson
5043 stig, 2. Jón Ölafsson
4781 stig, 3. Jón Iljartar
4740 stig, 4. Brynjólfur Ing-
óll'sson 4378 stig.
Afrek Friðriks í einstökum
greinum voru: 100 m. 11,9
sek., langst. ”5,97 m., kúla
12,06 m., liást. 1,65 m., 400
m. 58,8 sek. 110 m. grhl.
19,4 sek., kringla 36,76 m,
stöng 2,40 m., spjótk. 45,38
m., 1500 m. 5:23,0 mín.
Veður var frekar gott báða
dagana og mun það hafa átt
sinn þátt í því, hve vel
þrautin tókst að öllu leyti.
Á ríkisráðsfundi i
13. p. in. yeitti forseti íslands
dr. Ágústi II. Bjarnasyni lausn
frá prófessorsembætli i heini-
speki við Háskóla lslands, en
sama dag. skipaði hann dr. §t-
mon Jóh. Ágústsson prófessor við
heimspekideild Háskóla Islands.
Skipafréttir (föstud. 14. sept.).
jHókaútgáfa Menningar-
sjóðs og Þjóðvinafé-
lags hefir nú á prjónunum
stórfelldan útgáfu en
nokkru sinni áður.
Formenn Menningarsjóðs
og Þjóðvinafélagsins, Valtýr
ólafsson menntaskólakenn-
ari áttu fund með blaða-
mönnum fvrir skemmstu og
skýrðú þeim í höfufatrið-
um frá þessúm fyrjrætlun-
um.
Stærsta verkið, sem í ráði
er að gefa út á vegum þessar-
ar stofnunar er vafalaust hin
nýja „Lýsing íslands“, er
koma á út í 10 bindum.
í septembermánuði 1943
voru þeir Jóhannes Áskels-
son jarðfræðingur, Valtýr
Stefápsson rilstjóri og Pálmi
Hannesson ■ rektor kosnir í
nefnd til að undirhúa útgáfu
og efnisskipun íslandslýsing-
ar. Á síðastliðnu ári var
svo Steindór Steindórsson
nienntaskólakennari ráðinn
ritstjóri alls verksins.
Eins og áður er sagt, cr
fyrirhugað að þetta ritverk
verði alls 10 hindi, frá 450
lil 500 blaðsíður livert. Verð-
ur hvert bindi látið fjalla um
ákveðinn þált lýsingarinnar.
í heild vh’ðist verkið muni
verða mjög aðgengilegt lil
leslrar.
Nú þegar Iiafa verið ráðn-
ir níenn lil að skrifa fyrsta
bindið og cru allar líkur til
að það geti orðið fullbúið lil
prentunar í ársbyrjún 1947.
Verður það bindi almenn
landlýsing og rita það þessir
menn: Steinþór Sigurðsson,
Hermann Einarsson, Sigurð-
ur Þórarinsson, Guðmundúr
Kjartansson, Trausti Einars-
son, Tómas Tryggvason,
Teresia Guðmundsson, Stéin-
dór Steindórsson, Árni Frið-
riksson og Finnur Guð-
mundson. Eftir að gengið
liefir verið frá undirbúningi
verksins er það .von þeirra
er um þessi mál fjalla, að
unnt verða að gefa út eitt
bindi af íslandslýsingunni á
ári hverju, en ekki er þó vit-
að um það með ncinni vissu
enn sem komö cr.
Þá er í ráð að gefa út sögu
heimsstyrjaldarinnar, sem nú
er nýlokið og hcfir Ólafur
Hansson mcnntaskólakenn-
ari ritað hana. Verður liún í
tveim bindum og hefir liöf-
undur þegar skilað handril-
inu af fvrra bindinu til setn-
ingar.
Meðal annara verka sem
Bókaútgáfan hyggst að gefa
út, eru þessi verk: Almanak
Þjóðvinafélagsins fýrir árið
1946, órvalsljóð Matthiasar
Jochumssonar með formála
eflir Jónas Jónsson alþingis-
mann, Heiðinn siður, bók um
trúmál, eftir Ólaf Briem
mág. árt., Maria Chapde-
laine, landnámssaga eftir
franska rithöfundinn Louis
Framh. á 4. síðu.