Morgunblaðið - 18.12.1930, Page 6
€
MORGUNBLAÐIÐ
Með 1, Gullfoss
fengum við nýjar birgðir af
Álfadrotningarköku-
pökkunum.
Hver einasta húsmóðir borg-
arinnar œtti að baka
Álfadrotningarkökur
til jólanna!
Fást hjá öllum matvörukaup-
mönnum.
1 heildsölu:
Maoftiis III, i i
@ Mauxlon
Konfekt fæst i öskjnm vi#
hvers manns hæil.
flukanlðuriöfnun.
Skrá yfir aukaniðurjöfnun út-
svara, er fram fór 15. þ. m., ligg-
ur frammi almenningi tíl sýnis á
skrifstofu bæjargjaldkera, Aust-
urstræti 16, frá 17. þ. m. til 2.
janúar, að báðum dögum með-
töldum. Skrifstofan er opin kl. 10
—12 og 1—5 (á laugardögum þó
aðeins kl. 10—12).
Kærur yfir útsvörunum sjeu
komnar til niðurjöfnunarnefndar
áður en liðinn er sá tími, er skráin
Jiggur t'rammi, eða fyrir kl. 12 að
kvöldi hins 2. janúar n.k.
Borgarstjórinn í Reykjavík,
17. desember 1930.
K. Zimsen.
Pegar eUlngunni sló niður í Flögu.
Úr skýrslu hreppstjóra Skaftártunguhrepps.
heimsfræga
Konfekt
Átsúkkulaði
Karamellur
Skrautöskjukonfekt
Jólaknöil
Jólasokka
o. m. fl.
1 heildsölu hjá
Rr. ð. Skagfjðrl.
Eins og skýrt hefir verið ’frá
áður hjer í blaðinu, sló eldingu
niður í íbúðarhúsið í Flögu í
Skaftártungu í útsynningsofviðri
aðfaranótt 1. þ. m. og olli hún
stórbruna og miklu tjóni. Fregn
þessi var nokkuð óljós í byrjun,
vegna þess að símasamband var
að mestu slitið austur. Þó var
mönnum ljóst, að hjer var um að
ræða einstakan viðburð hjer á
landi.
Sýslumaðnr Skaftafellssýslu fól
hreppstjóra Skaftártunguhrepps,
Valdimar Jónssyni í Hemru, að
taka ýtarlega skýrslu af viðburð-
inum aðfaranótt 1. þ. m. Tíðinda-
maður blaðsins hefir sjeð þessa
skýrslu hreppstjórans og þar sem
hún gefur ýmsar upplýsingar um
atriði, er áður voru lítt kunn,
þykir rjett að hirta ýtarlegri frá-
sögn af atburði þessum og verður
stuðst við skýrslu þá, er hrepp-
stjóri tók af fólkinu í Flögú.
Þegar ósktip þ'essi díindu yfir
aðfaranótt 1. des s.l. var í Flögu
þetta fiólk: Vigfús Gunnarsson,
bóndi, Sigríður Sveinsdóttir hús-
frú, Sveinbjörg Pálína og Svein-
borg Sigríður, dætur þeirra, Gísli
(7 ára), sonur þeirra, Sigríður
Sigurðardóttir (15 ára) fósturdótt-
ir hjónanna og Bjarni M. Jónssön
(11 ára), tökudrengur. Aðkom-
andi voru þessir: Frú Agústa Vig-
fúsdóttir (dóttir hjónanna) í Suð-
ur-Vík, Katrín Jónsdóttir kenslu-
kona og tvær unglingsstúlkur frá
HrífUnesi, Sigríður Jónsdóttir (16
ára) og Helga Magnúsdóttir (14
ára). Sváfu allir á 2. hæð hússins.
Þegar eldinguimi slær niður.
Vigfús bóndi Gunnarsson skýr-
ir þannig frá atburðinum aðfara-
nótt 1. desember:
„Um klukkan 3 var jeg vak-
andi; fáum mínútum eða örskots-
stund efth- að jeg vaknáði; glamp-
aði af mjög sterkri eldingu, svo
að mjer fanst óvenju bjart af
íþrumuljósi og heyrði á sama
augnabliki hvell mikinn, því næst
þrumu, eins og þær eru venjulega.
— Hnykti mjer nokkuð við hvell
þenna, en þegar þruman fylgdi
(eða hjelt áfram), varð jeg strax
rólegur og hugði ekkert óvenju-
legt á ferðinni, enda þótt hlje
yrði milli hvellsins og þrumunnar.
Enn glömpuðu 2 Ijós og fylgdu
þrumur báðum. Ileyrðist mjer þá
annar hvellur koma hjer um bil
samtímis öðru ljósinu, en daufari
eða lægri hinum fyrri. Þriðja
Ijósinu fylgdi enginn slíkur hvell-
ur, að jeg gæti greint. — — 1—
Jafnskjótt eftir 1. eldinguna og
hvell þann hinn mikla, er henni
var samfara, litum við hjónin á
klukku í herbergi okkar, og var
hún 10 mínútur yfir þrjú. Vökn-
uðu allir í húsinu við hvell þenna,
nema Gísli sonur okkar, en eng-
hxn hugði nánar að, hvað á ferð-
inni væri, þá þegar. ISn ekki leið
á löngu áður en pilturinn Bjarni
Jónkson ög stúlkurnar tvær frá
Urífunesi, er sváfu í vesturhlið
hússíns, urðu vor við reykjarlykt.
og heyrðu snark nokkurt undir
lofti. Fór þá Sigríður Jónsdóttir
á fætur, eh klæddist þó eigi, og
gerði aðvart þeim," er voru í öðr-
um herbergjum, sem eigi höfðu þá
varir orðið reykjarlyktar. Þustu
va allir fram úr rúmum, enda tók
[ægar mjög að magnast reykjar-
svæla. Fór jeg þegar ofan á nær-
klæðum og fylgdi mjer pilturinn
Bjarni Jónsson. Fór þegar til úti-
dyra óg opnaði þær, en alt var
þar fult af reykjarsvælu. Flýtti
jeg mjer sem jeg mátti til þess
að herða á fólkinu til að bjargast.
Komst jeg ekki alveg upp stigann,
því að þá var kallað til'mín, að
alt fólk væri að bjargast út um
glugga. Hjer skal þess getið, að,
er jeg fór fyrst fram til dyra,
varð mjer litið inn í símaher-
bergið og sá þá að glórði í eld
innan á þiljum til og frá um alt
herbergið, en í þessum svifum
fekk jeg ekki frekar aðgætt, með
því að jeg flýtti mjer upp til
fólksins að herða á björgun, sem
fyr segir.
Fólkið bjargast með naumindmn
út um glugga.
Björguðust nú allir út um glugga
á austurhlið í náttfötum einum,
út í óveðrið. Kona mín og hörnin
komust þannig til reika í mjög lje-
legt útihús, skamt frá íbúðarhúsinu.
Nokkrar af stúlkunum reyndu nú
að grípa til þess ráðs, að hverfa
aftur inn í reykinn og ná ílátum
til þess að skvetta vatni á elds-
logana, er nú tóku mjög að gægj-
ast inn um þiljur, en slíkt reynd-
ist að vonum gersamlega þýðing-
arlaust. Samtímis fór jeg inn í
símaherbergið, sem var fult af
reyk, en sá þá í glóð gegnum
reykinn og að glösin voru úr
leiðslunum, þreif til skiftihorðs-
ins, en fann mjer til nndrnnar að
það var sundurtætt. Gripum við
nú úr símaherberginu skáp símans
og lítið eitt af húsgögnum, og
köstuðum út. Fór jeg nú að skrif-
stofunni og (Sveinborg) Sigríður
dóttir mín með mjer. Lykil vant-
aði til að opna hurðina, en Sigríði
tókst að brjóta hana upp. Bjarg-
aði jeg þaðan hreppsbókum þrem:
Gjörðabók hreppsnefndar, kassa-
bók og kjörbók og sveitarsjóðnum
að mestu. Meira fekk jeg þar ekki
að gert, því að Sigríður hafði þá
farið aftur upp á loft (2. hæð) til
þess að reyna frekari hjörgun,
en jeg óttaðist um hana. Var þó
enn vært þar uppi og tókum við
að hjarga rúmfötum og íverufatn-
aði og kasta út um glugga. Tókst
okkur í ofboði að ná þannig mestu
af rúmfatnaði og allmiklu af íveru
fatnaði og kasta út á skúrþak
neðan við glugga. Tók nú eld-
urinn svo að magnast, að ekki
var lengur vært inni. Náðu log-
arnir þegar mestu af fatnaðinum
á skúrþakinu og eyddu. — Það
síðasta, er jeg fekk að gert, var
að grípa nokkrar hurðir og kasta
út.
Nú tóku logarnir að gjósa út
um gluggana, enda hörfuðum við
Sigríður nú alfarin út úr húsinu.
Tóku logarnir þegar að flaxa til
{beggja hliða við útihús það, er
ikona mín ásamt hömunum hafði
flúið í. Kallaði jeg þá hátt til þeirra
og þeirra, er úti voru, að forðasjer
burt þaðan, því þar væri ekki
fært að vera. Fóru nú allir að
kofa þessum. Greip Sigríður dóttir
mín þegar Gísla litla og vafði
hann sæng, og hljóp með hann frá
kofanum og aðrir samtímis. Fjell
Sigríður þá á svelli, í ofveðrinu,
með drenginn, en eldslogarnir
geystust yfir okkur; eigi sakaði þó
og sluppum við úr eldshættunni
fram á túnið.
Tók nú við ný þraut, að komast
áfram á svellglærunum í ofviðr-
inu, er nú stóð sem hæst, og í móti
veðri og vindi að sækja, til þess
að ná útihúsum, þar sem helst
þótti öryggi fyrir eldinum, en það
var fjárhús ásamt heyhlöðu vestur
á túninu. Þetta tókst þó, og leit-
aði fólkið skjóls í heyinu, mjög
aðframkomið af kulda, sem von
var, þar sem allir voru í náttföt-
um einum að kalla mátti, berfættir
og berhöfðaðir, í náttmyrkri út
á svellaðri jörð, í ofviðri. Enn
hurfum við heim að bænum, jeg og
eldri stúlkurnar; var þá ekki viðlit
að koma nærri hænum, nema
áveðurs. Stóð nú húsið alt í björtu
báli. Tókum við kýr og hænsni úr
fjósi og fluttum með okkur í fjár-
húsið. Hjer var nú staðar numið
um hríð. Var þá þakið á húsinu
fallið niður um miðju, enda hrundi
nú yfirbygging öll á skömmum
tíma, og járnið fank sem skæða-
drífa út í veður og vind.“
Sfcúlka vinnur þrekvirki.
Meðan á hjörgunartilraununum
stóð, hafði Katrín Jónsdóttir,
kenslukona, tekið hest og haldið
að Hrífunesi, til þess að segja
hvernig komið væri og fá hjálp.
Er talsverður spölur milli bæj-
anna, en þó tókst Katrínu, að
komast alla leið í ofviðrinu. Kom
hún að Hrífunesi um klukkan 5,
og segir Jón bóndi Pálsson frá,
hvernig hún var útbúin, er þang-
að kom. Hann segir:
„Þess skal hjer getið, að þegar
Katrín kom hingað, var hún ber-
höfðuð, í skyrtubol, er var slitinn
af henni og lafði niður um mitti,
en í einum yfirfrakka og í einum
lastingsbuxum og stígvjelum. —
Voru buxurnar mjög tættar utan
af henni, enda hafði hún ekki
haldist á hesti nærri alla leiðina
og orðið sums staðar að skríða
vegna ofveðursins.“ Jón^bóndi í
Hrífunesi brá skjótt við og fór
með menn með sjer að Flögu og
höfðu þeir með sjer fatnað o. fl.
Bilanir á símalínu á Hrífunesheiði.
Þess hefir áður verið getið, að
umrædda ofviðrisnótt, hafi tals-
verðar bilanir orðið á Símalínu
á Iirífunesheiði. Er sennilegt, að
eldingunni hafi fyrst slegið niður
þar og síðan leiðst með símanum
í húsið í Flögu. Jóni Pálssyni
bónda í Hrífunesi og Gísla Sig-
urðssyni bónda á Búlandi var
falið að athuga símabilanir þessar
,og gáfu þeir skýrslu um þær.
Segir svo í skýrslu Jóns Pálssonar
(sem staðfest er af Gísla) :
„Jeg fór meðfram línunni að
kvöldi þess 1. desember og taldi
þá níu staura meira og minna
skaddaða, og úr sumum klofnar
flísar alt að 4 álna langar, mis-
munandi að gildleika. Ennfremur
einn staur, sem brotinn var sund-
ur um efri krókinn á landssíma-
línunni, krókurinn brotinn sundur
neðan við kúluna og kúlan klofin
sundur í miðju; enn fann jeg
fyrir iólin
þarf ekki síður en endran«r
að fága og hreinsa innanhúm
og er þá áríðandi að n*ta
hin bestu fægiefni en þau aru
Brasso fægilögur
Silvo silfurfægilögur
Zebo ofnlögur
Zebra ofnsverta
Windolene glerfægilögur
Karpol bílafægilögur.
Fæst í öllum helstu verslunum
Soyan besta og Edikið er bú-
Íð til í
H.f. Brjóstsykursgerðin
II limsiiro
kosta að eins
1 krónn
hjá
Raftækjaversl.
Norðnrljésið
Laugaveg 41.
Rnsur siunlelir
er tilvalin jólagjöf. Höfum bæði
handsnúnar og stignar vjelar.
Það eru til margar saumavjelar
dýrari en Kayser,
en engar betri.
Mjólknrfjelag Reykjavíknr.
cinn staur, sem klofinn var eftir
endilöngu, frá toppi að jörð, en
stóð þó uppi. Þann 3. desember
fann jeg enn einn staur vestast á
Urífunesheiði, sem brotið var úr.
Efri þráður landssímalínunnar lá
niðri hjá staur þeim, er brotið
var ofan af, en hvergi slitið.“
„Þess skal hjer getið“, segir Jón
enn fremur, „að eldingavarar hjer
í Hrífunesi eru sprungnir, og
símaþráðurinn gegn um húsvegg-
inn brunninn í sundur eftir of-
viðrið og eldingarnar aðfaranótt
1 desember".
-----—«*$*»-------