Morgunblaðið - 28.01.1955, Síða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 28. jan. 1955

Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
m - m - m
Mendés — MaJraux — Mauriac
-- Emmin þrjú sem hefja nýja forisstu Fr akklcnds -—-
Hagsmunir Framsóknar?
EINS og dlþjóð er kunnugt tók
ríkisstjórnin s. 1. haust þá ákvörð-
un að heimila innflutning til
landsins á um 1100 fólks- og
sendiferðabifreiðum. Hefur leyf-
unum nú verið úthlutað og bif-
reiðarnar óðum að flytjast inn.
Það er víst að með þessu er
ráðin nokkur bót á vandræða-
ástandi. í mörg ár hefur bifreiða-
innflutningur verið sáralítill.
Þær bifreiðar sem fyrir voru í
landinu, margar orðnar alltof
gamlar og úr sér gengnar.
Það hefur verið allri þjóðinni
til hneisu að af þessu ástandi hef-
ur leitt mjög hvimleitt bílabrask
og svartamarkaðssvindl, þar sem
þessi nýju flutningatæki hafa
verið seld á uppsprengdu verði.
Opinberu ráði ríkisins hefur
verið falið að annast úthlutun á
bifreiðaleyfum. Er það á allra
vitorði að úthlutunin hefur vald-
ið megnri óánægju, ekki þó
vegna þess að gegnir og góðir
menn hafi ekki setið í ráðinu,
sem vildu miðla réttilega, heldur
einfaldlega vegna þess að úti-
lokað er fyrir þessa fáu menn að
rannsaka niður í kjölinn hver hin
raunverulega þörf hvers og eins
er fyrir að njóta þeirra fríðinda
að fá bifreiðaleyfi.
Er því skemmst af að segja að
það fyrirkomulag innflutnings-
hafta og úthlutunarvalds sem hér
hefur ríkt hefur verið allri þjóð-
inni til hins mesta vanza, hvim-
leitt og spillt. Þess eru mörg
dæmi, að þeir sem tekizt hefur
að afla sér innflutningsleyfis
hafa notað fyrsta tækifæri til að
selja það háu verði. Þannig hef-
ur leyfisveiting verkað í verstu
tilfellum eins og ávísun á pen-
ingaupphæð og er slíkt ástand
að sjálfsögðu óviðunandi.
Það er eitt helzta stefnumið
Sjálfstæðisflokksins að afnema
haftafarganið og þar með þá spill
ingu sem af þeim leiðir. Þess
vegna báru nokkrir Sjálfstæðis-
þingmenn fram tillögu á þingi í
vetur um að innflutningur bif-
reiða yrði gefinn frjáis. Með því
yrði fjarlægður leiðasti þáttur
haftafargansins.
Tillaga þessi var borin fram
að vandlega athuguðu máli.
Allt virðist nefnilega benda til
þess að með hinum mikla inn-
flutningi bifreiða sem nú hef-
ur verið heimilaður mettist
markaðurinn, svo að þessi
þýðingarmikla umbót sé fram-
kvæmanleg.
Það hefur því vakið furðu að
Framsóknarmenn hafa snúist
harkalega gegn þessari góðu
framfaratillögu. Kom það greini-
lega fram I umræðum á þingi
að þeir vilja ckki missa höftin
og enn betur kom þetta viðhorf
þeirra fram í langri nafnlausri
grein, sem birtist í blaði þeirra
í fyrradag. Hún er svo full af
fjarstæðum og blekkingum að
undur mega heita.
Hægt væri að rekja hana lið
fýrir lið til að telja upp allar
fjarstæðurnar, en hér gefst ekki
rúm til þess. Skal þó bent á
fáeinar.
Þar segir að frjáls innflutning-
ur þýði að 100% og 35% gjald-
ið greiðist „eftir á“ í stað þess
að. nú eru gjöldin greidd áður en
gjaldeyrir er látinn í té. Þetta er
undarleg kenning. Það er alveg
eins frjáls innflutningur þó sá
háttur sé á hafður að gjöld þessi
séu greidd áður en yfirfærsla á
gjaldeyri fer fram.
Þá segir blaðið að gera verði
ráð fyrir að bílar hækki í verði
ef innflutningur verði gefinn
frjáls. Þetta eru einnig undar-
leg vísindi. Þar sem verzlun með
bíla er frjáls er það staðreynd
að þeir hafa lækkað í verði vegna
mikillar samkeppni. Er það þá
rétt sem Tíminn segir að bíla-
salar muni hækka verð þeirra,
þegar efxirspurn eftir þeim
minnkar? Er Tíminn að væna
SÍS um slíkar fyrirætlanir? Það
yrði þá eina fyrirtækið, sem
þannig færi að í vaxandi sam-
keppni.
Enn segir í greininni að inn-
flutningur á bifreiðum frá jafn-
virðiskaupalöndum myndi falla
niður ef innflutningur yrði frjáls.
Þetta eru enn áframhaldandi
blekkingar. Væri ekki hægt að
lækka gjöid til ríkissjóðs af þeim
bílum, eins og þegar hefur verið
gert á rússnesku bílunum svo að
fólk keypti þá eins? f þessu sam-
bandi má og geta þess að þegar
höftin væru afnumin eru sterkar
líkur til þess að fólk keypti held-
ur ódýrari og minni bíla en áður,
og gjaldeyriseyðsla minnkaði við
það.
Þá er því haldið fram að með
tillögum Sjálfstæðisflokksins sé
ekki stefnt að verzlunarfrelsi,
heldur að því að veita bönkunum
úthlutunarvald í stað opinbera
ráðsins. Er nú ekki nokkur eðlis-
munur á þessu: innflutnings-
skrifstofan sendir mönnum neit-
anir. Skv. tillögum Sjálfstæðis-
manna geta bankarnir ekki neit-
að. Eins og tíðkast nú með frí-
listavörur, gætu þeir aðeins sett
stuttan frest til útvegunar gjald-
eyris. Viðtaka banka á togara-
gjaldi yrði skuldbinding um yfir-
færslu.
Enn er sagt að nær væri að
veita frjálsan innflutning t.d. á
timbri og sementi. Er þetta ein
versta blekking framsóknarblaðs
ins. Því að það er staðreynd að
innflutningur á bæði timbri og
sementi hefur ekki verið tak-
markaður, þótt bundinn sé við
ákveðin iönd.
Staðreyndin í þessu máli er
sú að bifreiðamarkaðurinn er
að mettast. Nú þegar er orðið
miklu torveldara en áður að
selja „leyfi“. Alþingi hefur
samþykkt að greiða 2000 kr. á
hvern úthaldsdag togara á
þessu ári, sem leiðir til þess
að 1200 bíla verður að flytja
inn á þessu ári til þess að afla
nægilegs fjár handa togurun-
um. Eru þá ekki miklar líkur
til að markaðurinn verði fylli-
lega mettur?
Það er því engin furða þótt hin
herfilega Tímagrein sé nafnlaus.
En augljóst er að hana ritar
mjög þröngsýnn maður, sem
sannar það, að jafnvel í fremstu
röð Framsóknarflokksins eru enn
steinrunnir íhaldskurfar, eins og
þeir voru verstir fyrir 20 árum,
þegar Framsókn var ákafast að
berjast fyrir höftum og fjötrum
á innflutning og öllum athöfnum
landsmanna.
En allur almenningur er nú
eftir hina furðulegu framkomu
Framsóknarmanna, farinn að í-
huga, hvaða stórkostlega hags-
muni þeir hafi af áframhaldandi
verzlunarhöftum. Þjóðin hefur
ekki hag af þeim. Hafa Fram-
sóknarmenn það?
„NÝIR MENN, ný stefna, nýr
andi“, — þannig hljóðaði stefnu-
yfirlýsing Mendés-France, er
hann tók við stjórnartaumunum
í Frakklandi fyrir um það bil
hálfu ári.
Enn situr hann í ráðherraem-
bætti og hefur komizt óskaddað-
ur og öllum að óvörum gegnum
ýmsa erfiðleika. Hin nýja stjórn-
málastefna er komin fram á sjón-
arsviðið, samtímis hefur nýjum
mönnum skotið upp og þeir reyna
að skapa nýjan anda í frönskum
stjórnmálum.
KRINGUM BLAÐIÐ
„L’EXPRESS“
Þessir nýju menn koma aðal-
lega frá starfsliði vikublaðsins
„L’Express". Ritstjóri þess blaðs,
Jean Jacques Servan er enn
fremsti talsmaður Mendés-
France. Og meira en það, hann
virðist blátt áfram vera sá, sem
mestu ræður um grundvallar-
steínumið Mendés-France.
TVEIR FRÆGIR
RITHÖFUNDAR
En auk Servans hafa tveir nýir
menn komið fram nýlega, sem
virðast munu hafa mikil áhrif
á stefnuna. Þeir eru áður :njög
vel kunnir, en hafa nú lýst yfir
óskoruðu fylgi við framkvæmdir
Mendés-Frunce. Það eru hinir
heimsfrægu rithöfundar André
Malraux og Francois Mauriac.
ANDRÉ MALRAUX
André Malraux trúði eitt sinn
á kommúnismann og tók m. a.
sjálfur þátt í uppreisninni í Kína
á þriðja áratug aldarinnar. Síðan
var hann virkur stuðningsmaður
spönsku stjórnarinnar í borgara-
styrjöldinni á Spáni. Hanr* stjórn-
aði öflugum skæruliðasveitum í
Frakklandi á stríðsárunum,
en sagði algerlega skilið við
kommúnistaflokkinn, þegar hann
kynntist starfsemi hans niður í
gruninnn og gerðist síðan ákveð-
inn stuðningsmaður de Gaulles.
Fannst honum hershöfðinginn
VeU andi óhripar:
Engin vægð hjá
Magnúsi!
IBRÉFI frá „skattþega" segir:
„Hvernig stentjur á því, að
Reykjavíkurbær þarf að knýja
fram skattaframtal á undan öll-
um öðrum bæjar- eða sveitafé-
lögum? Hér hjá nágrönnum okk-
ar í Kópavoginum, við þurfum
ekki að fara lengra, fær fólk
mánuði lengri frest en við Reyk-
víkingar. Við þurfum að hafa
skilað skattskýrslum okkar út-
fylltum til hins ýtrasta, nú um
mánaðamótin. — Engin vægð hjá
Magnúsi!
Ég skil ekki, hvað svona eftir-
rekstur og óðagot á að þýða. Það
j er mesta leiðinda verk að telja
! fram, finnst mér alltaf, og alltaf
er verið að gera það flóknara og
flóknara, svo að venjulegu fólki
veitir ekki af lögfræðilegri að-
stoð til að komast klakklaust frá
þvi. — Já, það þarf enga aula til,
leyfi ég mér að segja.
Hvað getur manni
ekki dottið í hug!
MÉR fyndist ekki nema sjálf-
sagt, að við fengjum dálítið
meiri tíma til að átta okkur á
hlutunum eða er þessi stutti
frestur beint til þess ætlaður að
skattheimtan geti plokkað af
okkur dálítið meira til viðbótar
löglegu skattgjaldi í refsingar-
skyni fyrir vanræksluna? Hvað
1 getur manni ekki dottið í hug á
þesum tímum!
| Mér er sagt, að hægt sé að fá
undanþágu eða framlengingu á
framtalsfrestinum og að ýmsir
noti sér þennan möguleika, en er
það nokkuð betra að velja þá leið
ina heldur en að skammta tím-
ann dálítið ríflegar í upphafi?
Skattþegi".
Frá þjóðleikhússtjóra.
IFYRRADAG barst mér eftir-
farandi bréf frá þjóðleikhús-
stjóra:
„Út af því, sem G. D. segir í
Velvakanda í gær, vildi ég leyfa
mér að taka það fram, að ég er
honum sammála um, að rétt hefði
verið að útvarpa sýningu Þjóð-
leikhússins á Gullna hliðinu,
enda stóð ekki á Þjóðleikhúsinu
um að það yrði gert.
Ég ræddi um það við Ríkisút-
varpið, að útvarpað yrði frá leik-
húsinu, en áhugi var þar
ekki fyrir hendi, þar eð
leikurinn hefði áður verið
fluttur í útvarpinu. Ég fór svo
fram á, að prolognum, sem höf-
undur las sjálfur yrði útvarpað.
En það var ekki gert. Hins vegar
lét ég taka prologinn upp á segul-
band til þess að Þjóðleikhúsið
ætti hann og varðveitti eins og
höfundurinn flutti hann við þetta
hátíðlega tækifæri.
Ef útvarpið óskar, er velkomið
að lána því bandið til flutnings
í útvarpinu, þegar það vill.
K
Samstarf bankanna.
ÆRI Velvakandi!
Um daginn skrapp ég inn í
einn bankann hér í Miðbænum
með ávísun á Sparisjóð Reykja-
víkur, sem gefin var út af einu
stóru og velvirtu fyrirtæki hér í
höfuðborginni. Ég ætlaði að selja
ávisunina, ósköp venjulega. En
svo fór, að ég fór með ávísunina
í vasanum út aftur. Mér var sagt
í umræddum banka, að þeir vildu
helzt ekkert með svona auka fyr-
irhöfn hafa. — Sparisjóður
Reykjavíkur hefði sérstakan
samning við annan banka í bæn-
um, mér væri bezt að fara þang-
að. Mér fannst þetta furðulega
stirðbusaleg framkoma af einum
banka að vera, eða er ekki sam-
starfið milli bankanna hér í bæn-
um burðugra en þetta? — Jónsi“.
Gerðir segja
meira en orð.
hreinskilnari en flestir aðrir, —
einmitt si maður, sem Frakk-
land hafði þörf fyrir. En nú hefur
Malraux fundið annan sem tekur
De Gaulle fram, — Mendés
France forsætisráðherra.
Það sem gerir útslagið er, að
Malraux telur að Mendés-France
láti sér ekk: nægja að tala hrein-
skilið eins og De Gauile, heldur
staríar harn og ákveðið og ein-
beitt.
FRANCOIS MAURIAC
Francois Mauriac, hinn kaþólski
rithöfundur. sem skrifar helztu
forustugreinar dagblaðsins
Figaro, hefur ekki dregið dul á
það upp á slðkastið, að hann telur
André Malraux, hinn heimskunni
rithöfundui1, hefur beitt sér fyrir
nýjum stjórnmálasamtökum í
Frakklandi.
að gamli flokkurinn hans, ka-
þólski flokkurinn, hafi brugðist á
úrslitastund. „— vegna þess, að
kaþólski flokkurinn nefur yfir-
gefið hugsiónir sínar, eru þús-
undir kristinna lýðræðissinna
reiðubúnar að fara inn á nýjar
brautir . . skrifaði hann ný-
lega.
NY FRJALSLYND STEFNA
En hvert liggja hinar nýju
brautir? mætti spyrja.
André Malraux hefur skýrt það
nokkuð í grein er hann ritaði:
„Við lifum nú á tímum nýrrar
frjálslyndrar stefnu. Framkv.
Mendés-France einkennast af
þessari stefnu. Og þó Mendés-
France falli þá væri ekki úti um
stefnuna fyrir það, heldur myndi
slíkt eimitt valda því, að fólk
skildi betur innsta eðli hennar".
Malraux gerir ráð fyrir þvi, að
einungis i,5 milljón af 5 milljón
kjósendum kommúnista séu sann-
færðir flokksmeðlimir. Sé nýr
vinstri flokkur myndaður, gæti
hann tekið 3 milljónir atkvæða
frá kommúnistum og þar að auki
yrði hann ítuddur af verulegum
hluta kristilegra lýðræðissinna.
EKKI MARXISTAR
Myndi þetta þýða nýja „alþýðu
fylkingu”? spyr Malraux. — Nei,
slíkt er útilokað. Sá maður, sem
tæki sæti Leon Blums: Mendés-
France er ekki marxisti. Það er
ekki stefnt að nýjum marxisma,
heldur að nýsköpun í stíl við
„New Deal' Roosevelts.
Servan ritstjóri skrifaði nýlega
í blað sitt ,,L’Express“: — Mendes
France, Malraux, Maurice. —
Þeta eru síóru M-in þrjú, sem ný
kynslóð mun sækja til nýja trú
um stjórnmálalega atorku og hug
sjónir.