Morgunblaðið - 08.10.1958, Blaðsíða 1
20 síður
45 árgangur
229. tbl. — Miðvikudagur 8. október 1958
FrentsmiÖia Morgunblaðsins
Sjálfstœðismenn flytja tillögu um:
Byggingu nýrra varðskipa og leigu á skip-
um til verndar báfaflotanum
Lífsnauðsynlegar ráðstafanir vegna
hernaðaraðgerða og yfirgangs Breta
\ Fulltrúar Islands
á Islandsmiðum
Geigvænleg hætta vofir yfir vel-
bátaflotanum
JAFNSKJÓTT og Alþingi kemur saman n. k. föstudag munu
þingmenn Sjálfstæðisflokksins leggja fram tillögu til þings-
ályktunar um eflingu landhelgisgæzlunnar og aukna vernd
islenzkra fiskiskipa. í tillögu þessari verður í fyrsta lagi
lagt til, að Alþingi skori á ríkisstjórnina að láta nú þegar
befjast handa um byggingu nýrra varðskipa.
í öðru lagi feli Alþingi ríkisstjórninni að leigja þcgar í
stað hentug skip til eftirlits og verndar fiskiskipaflota ís-
lcndinga, með það fyrir augum að bægja þeirri hættu frá
íslenzkum sjómönnum og skipum þeirra, sem hernaðarað-
gerðir brezkra herskipa og yfirgangur brezkra togara hef-
ur í för með sér. — Skal ríkisstjórninni heimilt að verja
fé úr Landhelgissjóði og ríkissjóði til þessara framkvæmda.
Brýn nauðsyn bættrar land-
helgisgæzlu
Allt frá því að undirbúningur
hófst að frekari útfærslu fisk-
veiðitakmarkanna en fram-
kvæmd var árin 1950 og 1952,
hefur mönnum verið ljóst að
brýna nauðsyn bæri til þess að
efla landhelgisgæzluna og bæta
skipakost hennar. A grundvelli
þeirrar skoðunar samþykkti Al-
þingi hinn 28. marz 1956, tillögu
frá þáverandi dómsmálaráðherra
um smíði nýs varðskips. Með
henni veitti Alþingi ríkisstjórn-
inni heimild til þess að hefja
undirbúning að smíði nýs varð-
skips.
Jafnframt var heimilað að
verja fé úr Landhelgissjóði Is-
lands til byrjunarframkvæmda
við smíði skipsins.
Heift togaramanna
Af fréttum af viðurelgn
brezkra togaramanna við íslenzka
varðskipsmenn undanfarið er
auðsætt að hinir brezku sjómenn
eru fullir heiftar og hefndar-
huga gagnvart íslendingum.
Mikil hætta er á því að sá heift-
arhugur brjótist út gagnvart ís-
lenzkum bátasjómönnum á kom-
andi vertíðum. íslenzka land-
helgisgæzlan er þess hins vegar
mjög vanbúin að stunda nauð-
synlegt eftirlit með bátunum og
veita þeim þá vernd, sem nauð-
synleg er. Landhelgisgæzlan hef-
ur aðeins 6 skipum og bátum á
að skipa til sjálfrar landhelgis-
gæzlunnar.
Aukin vernd bátaflotans
Það er þess vegna óhjákvæmi-
legt að landhelgisgæzlan leigi
nú þegar hentug skip til þess að
stunda eftirlit og vernd vélbáta-
flotans í vetur.
Skal ekki fullyrt um það að
sinni, hve mörg skip myndi þurfa
að leigja. En vafalaust mun
verða þörf á stóraukinni aðstoð
við bátaflotann í öllum lands-
hlutum.
Þessar ráðstafanir munu að
sjálfsögðu kosta allmikið fé.
En þær eru óhjákvæmilegar
vegna þeirrar örlagaríku bar-
áttu, sem íslenzka þjóðin á
nú í.
Þessari tillögu Sjálfstæðis-
manna á Alþingi mun þess
vegna almennt verða fagnað
og samþvkkt hennar hið fyrsta
talin sjálfsögð.
Fulltrúar íslanls á þingi Sameinuðu þjóðanna. Sitjandi frá
vinstri: Thor Thors, sendiherra, Guðm. I. Guðmundsson, utan-
ríkisráðherra og Pétur Thorsteinsson, sendiherra. — Stand-
andi: Hans G. Andersen, sendiherra og Þórarinn Þórarinsson,
ritstjórL
„Heimurinn fordœmir
kommúnista, ef þeir hefja
skothríð á ný'
/r
Seawolf" hefði getað
verið lengur í kafi
NEW YORK, 7. okt. — Eins
og skýrt hefur verið frá í
fréttum, var bandaríski kjarn
Þessi tillaga hefur ekki verið j orkukafbáturinn Seawolf 60
framkvæmd af núverandi ríkis- | daga f kafi samfleytt. Nú
hefur flotamálastjórnin skýrt
stjórn. En nú er svo komið að
óhjákvæmilegt er að gera tafar-
lausar ráðstafanir til þess að
byggja hraðskreið og fullkomin
varðskip, og það jafnvel án til-
lits til þess óvenjulega ástands,
sem nú ríkir á miðunum við
strendur landsins.
Tillaga Sjálfstæðismanna
um byggingu nýrra varðskipa
helgast þannig af aðkallandi
frá því, að kafbáturinn hefði
hæglega getað verið í kafi
helmingi lengur en hann
hafði fyrirmæli um.
Maturinn — vandamál
Skipstjórinn sagði á blaða-
mannafundi í dag, að nóg vatn
hefði verið fyrir hendi: „Við
nauðsyn." Er það mjög miður j hefðum getað farið í bað“, sagði
farið að tillaga fyrrverandi : hann, „síðasta daginn, ef við
dómsmálaráðherra frá 1956, hefðum viljað . Þá gat hann þess
um byggingu nýs varðskips einnig, að miklar súrefnisbirgðir
skuli ekki hafa verið fram-1 hefðu verið 1 bátnum, þegar
kvæmd ennþá, þar sem öllum hann kom fil hafnar eftir *>essa
átti þó að vera ljós hin brýna i tvo manuði- Hann sagði, að e. t. v.
1 væri hægt að vera endalaust í
kafi í kjarnorkukafbáti, ef ekki
þörf þess er fiskveiðitakmörk
in yrðu færð út
Bátaflotinn í yfirvofandi
hættu
öllum, sem til þekkja, má einnig
vera það ljóst að mikil og geig-
vænlég hætta vofir yfir íslenzka
bátaflotanum þegar hann hefur
haust- og vetrarvertíð. Á und-
anförnum árum hefur það iðu-
lega hent að brezkir togarar hafa
siglt á íslenzka fiskibáta og
valdið tjóni ó mannslifum og
eignum. Síðast á s. 1. vori lá við
stórslysi út af ísafjarðardjúpi er
brezkur togari hafði nær siglt
niður lítinn vélbát með 5 mönn-
um.
þyrfti að glíma við vandamál í
NÚ eru skólarnir að byrja og
veldur það miklurn breyting- j
um á útburðarstarfsliði blaðs- *
ins. Má búast við að þetta '
valdi nokkrum erfiðleikum
við að koma blaðinu til kaup-
enda a.m.k. fyrstu daga mán-
aðarins En að sjálfsögðu verð-
ur allt gert sem hægt er til
þess að það gangi sem greið-
legast.
sambandi við geymslu á matvæl-
um. Það væri erfiðast viðureign-
ar. —
Gott heilsufar
Skipslæknirinn sagði, að lítið
hefði verið um veikindi í þess-
ari frægðarför. Sextán skipverj-
ar fengu lyf við venjulegu kvefi,
önnur veikindi voru ekki — nema
hvað binda þurfti um fingur og
þess háttar. En auðvitað komu
ýmis fjölskylduvandamál upp í
ferðinni, tveir sjóliðanna urðu
feður á þessum tíma o. s. frv. —
116 manna áhöfn var á bátnum.
Þessa 60 daga var farin 14.600
mílna vegalengd og sögðu sjó-
liðarnir að lokum, að þetta hefði
verið hin bezta skemmtiferð. —
Skipstjórinn í ferðinni heitir
Richard B. Laning.
HONG KONG, 7. okt. — Utan- ríkjanna þar í borg mundu hitt-
ríkisráðherra kínversku komm-
únistastjórnarinnar sagði í dag,
að ef Bandaríkjamenn héldu, að
sú. ákvörðun kínversku stjórnar-
innar að hætta skothríð á Que-
moy væri veikleikamerki, væri
það alrangt hjá þeim. Chen Yi
marskálkur tók í sama streng í
gær. Samkvæmt kínversku frétta
stofunni sagði hann, að Banda-
ríkjamenn ættu aðeins einn kost:
að hætta að skipta sér af For-
mósudeilunni. Alþýðulýðveldið
væri staðráðið í því að frelsa
Formósu og eyjarnar, sagði hann.
Blöð í Varsjá greindu frá því
í dag, að fulltrúar Kína og Banda
ast á morgun, og gæti sá fundur
markað tímamót í Formósudeil-
unni.
Þess má geta, að bandarísk
herskip fylgja enn birgðaskipum
þjóðernissinna til eyjanna og
hafa þau fengið 9 metra há flögg
til að kommúnistar geti aðgreint
þau frá herskipum þjóðernis-
sinna.
Þegar Dulles kom til Wash-
inton í dag, sagði hann, að
allur heimurinn mundi for-
dæma kommúnistastjórnina,
ef hún sviki það loforð sitt
að hætta skothríð á eyjarnar
í eina viku.
Páfi hressari í gœr
Þó ekki úr hœttu
RÓM, 7. okt. —Reuter— Pius
páfi XII. hresstist aftur í dag,
en þó er hann engan veginn tal-
inn úr hættu. Samkvæmt áreið-
anlegum heimildum hefur páfi
ráðgert að veita nánustu sam-
starfsmönnum sínum áheyrn á
Falangistar herskáir
Ástandið enn ótryggt i Beirut
BEIRUT, 7. okt. — í dag voru
fjórir menn drepnir í úthverfum
Beirut-borgar, þegar öryggis-
sveitir reyndu annan daginn í
röð að koma í veg fyrir, að alls-
herjarverkfall 'einangraði borg-
ina gjörsamlega. — Það voru
falangistar, eða kristnir menn
langt til hægri, sem eru stuðn-
ingsmenn Chamouns fyrrum for-
seta, sem gerðu allsherjarverk-
fallið fyrir 17 dögum og stjórna
því. Þeir eru óánægðir með hina
nýju stjórn Karamis, svo og for-
setadóm Chehabs, hershöfðingja,
sem tók við af Chamoun, eins og
kunnugt er. Falangistar krefjast
þess, að Karami taki í stjórn
sína fulltrúa úr fyrri stjórn lands
ins.
Allt var með kyrrum kjörufn
í miðborg Beiruts í dag, en falang
istar létu mikið til sín taka í
úthverfunum. Má t. d. geta þess,
að þar hafa þeir hlaðið götu-
vígi.
morgun. Hann gaf til kynna, að
hann vildi hitta Dominico Tard-
ini, ráðherra.
í opinberri skýrslu um heilsu-
far páfa, sem gefin vár út í
kvöld, undirrituð af þeim fjórum
læknum, sem hafa stundað hann,
sagði á þessa leið: Hinn heilagi
faðir hvíldist í næði þrjár stund-
ir síðdegis í dag. Heilsu hans
hefur ekki hrakað.
I skýrslunni var ennfremur
sagt, að „þeim læknisaðgerðum",
sem hafnar voru þegar páfi veikt
ist í gærmorgun, „hefði verið
haldið áfram samkvæmt áætl-
un“.
I dag var páfi það frískur, að
hann gat rætt við nánustu að-
stoðarmenn sína um 'máiefni
kaþólsku kirkjunnar. Hann gat
einnig lesið á hitamælinn áður
en hann rétti lækninum hann.
Læknar þeir, sem hafa vakað
yfir páfa á sveitasetri hans,
Castel Gandolfo, vöruðu þó við
því, að enn væri hann engar*
veginn úr hættu.