Morgunblaðið - 08.01.1964, Blaðsíða 17

Miðvikudagur 8. jan. 1964
MORCUNBLAÐIÐ
17
Fischer skákmeistari
Bandaríkjanna í 6. sinn
Tilvonandi heimsmeistari ?
BANDARÍSKI stórmeistarinn,
Bobert Fischer, er nú enn
einu sinni að vinna skák-
meistaratitil Bandaríkjanna,
og er það þá í 6. sinn, sem
hann vinnur þann titii. Á
skákþingi því, sem nú er að
ljúka, eru 12 þátttakendur,
þeirra á meðal flestir sterk-
ustu skákmenn Bandarikj-
anna. Að 10 umferðum tefld-
um hafði Fischer 10 vinninga
(!), þ. e. hafði unnið allar
skákir sínar, og átti aðeins
eina óteflda.
Robert Fischer er nú tví-
tugur að aldri, fæddur á önd-
verðu ári 1943. Hann vakti
ungur athygli vegna frábærra
skákhæfileika. Árið 1958
tefldi hann í fyrsta sinn á
skákmeistaramóti Bandarikj-
anna, þá aðeins 14 ára, og
náði þá góðum árangri, þótt
ekki hreppti hann efsta sætið.
Vakti frammistaða svo ungs
mann í þeim kappafans, sem
þar var saman kominn, gífur-
lega athygli. Árið eftir, 1958,
skráði . hann sig aftur til
keppni á bandaríska meistara
mótinu, og var þá vitað, að
hann hafði tekið miklum
framförum frá því árið áður.
Bandaríski stórmeistarinn
Lombardy spáði því, að hann
yrði ekki fyrir neðan miðju,
en þótt það yrði naumast
kölluð hrakspá, þá mun Fisch
er ekki hafa þótt mikið til
hennar koma. Þau urðu líka
úrslit mótsins, að Fischer
hreppti efsta sæti, og var það
einsdæmi í sögu Bandaríkj-
anna (væntanlega þótt víðar
væri leitað), að svo ungur
maður yrði efstur á landsmóti
skákmeistara.
Á þessu sama ári kom enn
betur í ljós, að sigurvinning-
ar Fischers voru ekki tilvilj-
unarkennd fyrirbrigði. Haust
ið 1958 tefldi hann sem sé
á hinu svonefnda millisvæða-
móti í Portoroz í Júgóslavíu,
og varð einn af þeim sex
meisturum, sem unnu sér rétt
indi til að tefla á kandídata-
mótinu árið eftir. Jafnhliða
vann hann og stórmeistara-
titil, og var þar eitt einsdæm-
ið enn, að 15 ára unglingur
skyldi vinna slíkan virðingar
titil. Á kandidatamótinu náði
Fischer svo 5. — 6. sæti,
ásamt Glígoric.
Árið 1959 vann Fischer
skákmeistaratitil Bandaríkj-
anna í annað sinn, og árin
1960 og 1961 vann hann þenn
an titil einnig. Fram að þeim
tíma er Fischer kom fram,
hafði Samuel Reshevsky um
lagt skeið borið höfuð og
herðar yfir bandaríska skák-
meistara, enda ógnað heims-
meistaratitilinum á stundum,
en nú varð einnig hann að
láta í minni pokann fyrir hin
um unga listamanni.
Ficher.
Fischer tók ekki þátt í skák
meistaramóti Bandaríkjanna
1962, en sama ár tefldi hann
á kandidatsmótinu í Curaco
og hreppti 4. sæti. Mun hann
ekki vera ánægður með þá
frammistöðu, og kenndi hann
því að nokkru um, að sovézku
meistararnir hefðu haft sam-
spil sín á milli. Hafi slíkt átt
sér stað, skorti Fischer þó að
minnsta kosti öll sönnunar-
gögn í því máli, hélt heim,
en undi illa sínum hlut.
Á öndverðu síðastliðnu ári
vann svo Fischer enn einu
sinni meistaramót Bandaríkj-
anna, fremur naumlega þó, og
nú hefur hann, eins og í upp-
hafi var getið, tryggt sér þenn
an titil í sjötta sinn, með
miklum yfirburðum. Virðist
því enn lítið lát vera á fram-
för hans.
Sumir telja Fischer ekkert
undrabarn, og kann það að
koma sumum spánskt fyrir
sjónir. Hann var þó kominn
í röð fremstu skákmanna
heims 15 ára að aldri. En þeir,
sem vilja svipta hann undra-
barnagloríunni telja, að hann
hafi rannsakað skák og æft
sig svo skarplega frá því er
hann lærði mannganginn
(sem var víst innan við 10
ára aldur) og þar til hann
náði stórmeistarastyrkleika,
að afrek hans séu einungis
rökrétt afleiðing þess lær-
dóms. Má bæta því við, að
15 ára gamall var hann tal-
inn lærðasti skákmaður
Bandaríkjanna.
Það, sem styður þessa kenn
ingu er sú staðreynd, hversu
fjölhliða skákmaður Fischer
var, eiginlega strax og hann
kom fram á sjónarsviðið og
hve fáar lægðir hafa komið
fram á skákferli hans. Hið
dæmigerða undrabarn kemur
oftast í fyrstu fram af krafti
miklum, er dálítið misjafnt,
og er venjulega ekki jafn-
vígt í öllum afkimum þeirrar
listgreinar, sem það leggur
stund á. Oft koma fyrir tíma
skeið sem snilligáfa þess virð
ist ekki „kveikja" eða a. m. k.
ekki af sama léttleika og fyrr.
Þessi undrabarnseinkenni
hafði Fischer ávallt í snauð-
um mæli til að bera, og því
er það ekki alveg út í bláinn,
er menn hafa tilhneigingu til,
að telja hann ekki til hinna
dæmigerðu undrabarna. Hann
virtist, er hann fyrst kom
fram, vera nokkuð jafnvígur
í flestum greinum skákarinn-
ar, þótt auðvitað sé, að hann
sé ekki ávallt jafn vel fyrir
kallaður.
í þessu sambandi má einnig
líta á það, að það er eilíft um
ræðuefni, hvaða hæfileikar
séu meðfæddir og hverjir
áunnir, og á fæstum sviðum
endist mönnum undrabarns-
glorían til viðvarandi sálu-
hjálpar, ef þeir þjálfa sig ekki
af alúð og einbeita sér á við-
komandi sviði.
En hvort sem við viljum
nefna Fischer undrabarn eða
ekki, þá stendur hitt fast, að
hann er eitt mesta furðufyrir
brigði í allri skáksögunnL
Hann stefnir að því að verða
heimsmeistari í skák og er
alveg ófeiminn að skýra frá
því, enda býr hann yfir miklu
sjálfstrausti og byður engan
afsökunar á tilvist sinni. Slíkt
fer vel ungum framgjörnum
hæfileikamönnum.
Ekki er ólíklega til tekið,
að Fischer nái því marki i
framtíðinni að verða heims-
meistari í skák, og yrðu það
þá merkileg tímamót í skák-
sögunni.
Eins og menn muna, kom
Fischer hingað til lands árið
1960 og tefldi hér á 5 manna
skákmóti. Varð hann þar að
vonum hlutskarpastur.

^yfir^kaffibolhuu
FYRIR rúmum fimm árum
gleymdi milljónamærinigur
nokkur einum litlum 61.000
krónum sænskum undir vara-
hjólinu í bíl sínum. Það virð-
ist ekki vera auðvelt fyrir
þessa karla að fylgjast með
því hvort 61 þúsund krónur
lenda hér eða þar. Það er
ekki gott að segja í hvað pen-
ingarnir fara. Þeir bara fara.
í mánaðarlokin leita sumir
í vösum sínum eða færa til í
skápunum, en smáuppHæðir
geta legið nokkra mánuði án
þess að láta bera á sér og
koma svo fram í dagsljósið,
einmitt þegar stefnan hafði
verið tekin til veðlánarans.
Það er nú annars meira
hvað veðlánararnir eru orðn-
ir „matvandir". Það þýðir
ekki lengur að fara til þeirra
með gamla vetrarpelsinn —
Með meiri og meiri velmegun
hefur lager veðlánarans
breytzt svo að nú eru gim-
steinar algengari í hillum
hans en vel notaðir munir.
Milljónamæringurinn mundi
að lokum eftir því að þeissar
61 þús. væru hans. En hann
hafði ekki saknað peninganna.
Þessir ríku Svíar, sem hafa
flutzt búferlum til Sviss, virð-
ast ekki telja í minni upp-
hæðum en 100 þúsundtum.
Milljónarinn segist muni sjá
um að sá, sem fann pening-
ana, skuli fá 5 þúsund í fund-
arlaun, enda þótt honum beri
slíkt ekki samkvæmt lögum.
Spurningin um það, hvort
það launi sig að vera heiðar-
legur, kemur þannig fram og
verður alleftirtektarverð. —
Hinsvegar er góð samvizka
talin vera bezti vinur manns.
IHMnMIMlMMHM
Og svo eru ekki heldur pen-
ingar allt.
Já peningar! Það má
skemmta sér á marga vegu.
í vikuritinu Se sá ég að Birg-
itte Bardot og kunningjafólk
hennar hefði í vetur skemmt
sér við að kasta á hvert ann-
að og umhverfis sig steikuon,
omelettum, búðingum og öðru
og skemmt sér konunglega,
þrátt fyrir að reikningurinn
hljóði upp á sem svarar 120
þús. ísl. krónum og eyðilagð-
ur fatnaður og borðbúnaður
hefði numið tvöfaldri þeirri
upphæð.
Þarna sést bara að peningar
eru ekki allt, þótt mannmarg-
ar fjölskyldur myndu geta lif-
að góðu lífi fyrir andvirði
einnar kvöldstundar skemmt-
un kvikmyndastjarnanna.
— Immum.
Stúlka 'óskast
Viljum ráða stúlku til afgreiðslustarfa.
Vaktaskipti. — Upplýsingar milli kl.
5—7 í dag.
Bifreiðaslöð Steindórs
Sími 18585.
M M IR
Tveir innritunardagar eftir)
KVÖLDNÁMSKEIÐ FYRIR FULLORÐNA.
Kennsla hefst mánudaginn 13. janúar.
Enska — danska — þýzka franska —
ítalska — spánska. — íslenzka fyrir útlendinga.
Síðdegistímar í ensku fyrir húsmæður.
Enska fyrir byrjendur.
Samtalstímar við Englendinga.
Enskar smásögur — Ferðalög og daglegt mál. V
Fjölbreytt og skemmtilegt nám.
Opið kl. 2—8 eftir hádegi.
Málaskólinn Mímir
Hafnarstræti 15 (Sími 2-16-55 kl. 2—8 e.h.).