Morgunblaðið - 12.08.1965, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 12. Sgúst 1965
Góðhestasýning og
kappreiðar á
Kaldármelum
SUNNUDAGINN 1. ágúst sl. hélt
Hestamannafélag Snæfellinga í
fyrsta skipti góðhestasýningu og
kappreiðar á Kaldármelum. Þeir
liggja meðfram jaðri Barnaborg-
arharuns, sunnan Kaldár í Kol-
beinsstaðahreppL
Félagið hafði nýlokið við að
fullgera skeiðvöll. á staðnum, en
áhorfendasvæði er frá náttúrunn-
ar hendi mjög ákjósanlegt í jaðri
hraunsins.
Veður þennan dag var milt og
fagurt, og fjöldi fólks var saman
kominn á mótsstaðnum.
Mótið setti Leifur Jóhannesson,
héraðsráðunautur, Stykkishólmi,
með ræðu. Því næst var stutt
guðræknisstund, er séra Árni
Pálsson í Söðulsholti annaðist.
Þá vígði völlinn hinn góðkunni
hestamaður, Júlíus Jónsson,
bóndi í HítarnesL með því að
ríða völlinn á hinum aldna gæð-
ingi sínum, Flínk. Hafði fólk
mikla ánægju af að horfa á mann
og hest, sem báðir bera aldurinn
vel. Júlíus er nýskeð 80 ára en
samanlagður aidur hnapa og
hests er 100 ár.
Þá fóru fram kappreiðar, og
voru alls skráðir til þátttöku 22
hestar, og urðu úrslit sem hér
segir:
250 metra skeið:
1. Þytur á 24,4 sek. Eig.: Jóhann-
es Guðmundsson, Jörfa.
2. Jarpur á 24,8 sek. Eig.: Magn-
ús Guðbrandsson, Álftá.
3. Skolur á 26,1 sek. Eig.: Ingi-
björg Friðgeirsd., Hofsstöðum.
250 metra folahlaup:
1. Hrimnir á 21,5 sek. Eig.: Einar
Karelsson, Borgarnesi.
2. Loftfari á 21,5 sek. Eig.: Magn
ús Jónsson, Rauðamel.
3. Gnýfari á 21,6 sek. Eig.: Guð-
bjartur Gíslason, Ölkeldu.
300 metra stökk:
1. Faxi á 24,2 sek.: Eig.: Páll
Egilsson, Borgarnesi.
2. Reykur á 24,2 sek.: Eig.: Guð-
mundur Halldórss., Rauðamel.
3. Mósi á 24,2 sek. Eig.: Jóhann
Kristjánsson, Fáskrúðarb.
Sjónarmunur réði úrslitum.
Næst var lýst úrslitum í góð-
hestakeppni. I henni tóku þátt 15
hestar og var sá hópur hinn glæsi
legasti.
1. verðlaun hlaut Þytur, 12
vetra gæðingur, eign Jóhannesar
Guðmundssonar, bónda á Jörfa í
Kolbeinsstaðahreppi. (Sami hest-
ur sigraði í skeiði).
2. verðlaun hlaut Skjóna, 6
vetra, frá Yztu-Görðum í sömu
sveit. Eigandi Markús Benjamíns
son, Borgamesi.
3. verðlaun hlaut Gustur, 5
Akanesi, 10. ágúst.
SUMARFRÍ standa nú sem hæst
yíir í tveimur verksmiðjum hér
á staðnum þ. e. í Sokkaverk-
smiðjunni Evu, Suðurgötu 106
og verksmiðjunni Sútun h.f. við
Ægisbraut. Heyrt hef ég að
Sútun h.f. hefji aftur vinnu nú
um miðjan þennan mánuð, en
hefi ekki fengið það staðfest.
— Oddur.
vetra, Eigandi Haukur Svein-
björnsson, bóndi á Snorrastöð-
um í Kolbeinsstaðahreppi.
Mótsstjóri var Leifur Jóhannes
son, ráðunautur.
Dómnefnd góðhesta: Símon
Teitsson, Borgarnesi, Einar E.
Gíslason, HestL og Marinó Jak-
obsson, Skáney.
Dómnefnd kappreiða: Alexand-
er Guðbjartsson, Stakkhamri,
Narfi Kristjánsson, Hoftúnum, og
Guðmundur Guðmundsson, Dals-
mynni.
Kynnir: Alexander Guðmunds-
son, Reykjavík.
Mótsstjórn var mjög ánægð
með hina almennu þátttöku í
mótinu, og einnig prúðmannlega
framkomu mótsgesta.
Hestamannafélag Snæfellinga
hefur ákveðið að á þessum stað
fari árlega fram góðhestasýning
og kappreiðar um verzlunar-
mannahelgina og telur staðinn á-
kjósanlegan, sérstaklega með til-
liti til þátttöku úr nærliggjandi
héruðum.
HOLA
HÁTÍÐIN
Hólafélagið gemgst fyrir Hóla-
hátíð á suinnudaginn kemur að
Hólum í Hjaltadal. Hefst hún kl.
2 með messu í Hólakirkju, bisk-
up íslands, herra Sigurbjörn
Einarsson, predikar. Séra Bjöm
Björnsson prófasitur, þjónar fyr-
ir, altari. Kirkjukór Glaumbæj-
arprestakalls annast sönginn
undir stjóm Jóns Björnssonar.
Stuttu eftir messu flytur Þór-
arirrn Björnsson, skólameistari á
Akureyri, erindi í kirkjunni. —
Haldinn verður aðalfundur Hóla
féiagsins þennan dag að Hólum.
Karlakórinn Feykir í Blönduhlíð
syngur nokkur lög úti, undir
stjórn Árna Jónssonar.
Til ágóða fyrir starf Hólafé-
lagsins, en >að ska-1 stefna a'ð
kirkjulegri endurreisn Hóla,
verður skyndihappdrætti á staðn
um þennain dag. Stærsti vinning
urinn er farmiði á- fyrsta far-
rými Guillfoss í 16 daga vetrar-
ferð, frá Reykjavik til Ham-
borgar, Kaupmannahafnar,
Leith og Reykjavikur. Búið er I
skipinu meðan dvalið er í höfn-
um. Daglegur kostnaður imnifal-
inn, eftir venjulegum reglum
skipsins í vetrarferðum. Vinn-
ingurinh er 6500 króna virði.
Auk þess eru ýmsir aðrir góðir
vinningar á böðstólum. Verð
hvers miða er aðeins 20 krónur.
Til sölu verður einnig hið
nýja, fallega Hólamerki úr silfrL
með áþrykktri tnynd aí fremri
hluta kirkjunnar ásamt turni, og
letrað á merkið: Heim að Hól-
um.
Enn fremur verður merki dag
ins, sem kostar aðeins tíu krón-
UlT. -
Þeir sem óska, eiga þess kost
, að skoða staðinn undir lei'ðsögn
: kuinnugs manns.
Vonandi leggja margir leið
sína á þennan fagra og fræga
I stað á sunnudaginn kemur.
Genever
á pottflöskum
Það er gömul saga og ný, að
gæfan fylgir ekki öUum hetjum
hafsins. „Skipshöfnin lendir
sennilega öll í Grjótinu,“ heyrði
ég að maður sagði við annan á
Landsbankahominu, þegar ég
gekk niður Austurstræti í gær-
morgun — og sennilega hefur
ekki verið um annað rætt í
Reykjavík í gær en genever á
pottflöskum. Það eru skip eins
og Langjökull, sem ættu að
flytja fólkið á þjóðhátíðina í
Vestmannaeyjum.
Annars er illa farið með góð
skip og ný að rífa þau í tætlur
tiil þess að troða í þau áfengi.
Ég geri ekki ráð fyrir að út-
gerðin sé sérstaklega ánægð
með þessa ferð Langjökuls, en
tollgæzlan hefur nú loksins
uppgötvað, að lífið heifur sinn
tilgang þrátt fyrir allt, og öll-
um finnst ánægjulegt að geta
unnið ríflega fyrir mat sínum
við og við.
Og Bakkus aflar nú rikissjóði
óvæntra aukatekna. Þetta er
hálfgerð aukavinna hjá honum
— aukavinna, sem hann leysir
af hendi þrátt fyrir að nýi fjár
málaráðherramn bannfærði
hann fyrir 17. júnL Hann er
ekki að erfa það við ríkiskaas-
ann, blessunin hann Bakkus.
+ Hve víðtækur
er hringurinn?
En gamanlaust, þetta er al-
varlegur atburður. Smygl er
ekki lengur föndur, heldur stór
atvinnuvegur. Óhjákvæmilega
ályktar fólk, að þarna séu fag-
menn að verki — og eitt og
annað hljóti að hafa verið und-
anfari þess, að memn þori að
ráðast í stórvirki sem þetta.
Hvernig hafa mennimir ætl-
að að koma þessu í land að ó-
séðu, eða er reynzla fengin fyr-
ir því að það sé hægt? Hvar
átti að skipa áfenginu í land?
Eiitt dagblaðanna getur þess til,
að vínið hafi ekki átt að fara
á íslenzkan markað, heldur
norður-amerískan.
En hvort sem það hefur verið
ætlað til neyzlu á íslandi eða
erlendis er eitt víst — og það
er, að meiriháttar dreiíingar-
kerfi þarf til þess að koma slík
um farmi á markaðinn, ef
/hann kemst með leynd í land.
Er slíkt dreifingarkerfi til á fs-
landi? Hve víðtækur er þessi
hringur?
Engar smáupphæðir
Hér er um að ræða meira
áfengismagn en smygla hefur
átt með íslenzku skipi tii þessa.
Eða — hefuir öðru eins verið
smyglað, hver veit? Flöskurnar
eru yfir fjögur þúsund talsins,
margir bílfarmar, mestmiegnis
gemever. Maður nokikur sagði
mér, að þeir mundu fá flösk-
una á sjötíu krónur erlendis.
Heikiar upphæðin er því tæp-
lega þrjú hundruð þúsund krón
itr. Hér eru engar smáupphæðir
í veltunni.
Sambærileg flaska kostar 370
krónur í áfengisverzluninni —
og ef við segjum, að sonayglaða
flaskan sé seld á 300 krónur —
er heikiarverðmætið yfir 1,2
milljónir króna. Þar við bætast
svo sigarettunar. En nú hefur
spilið snúizt í höndum smygl-
aranna og fjárhagur þeirra
breytist sennilega öfugt við
það, sem ráðgert var, því sekt-
in mun vera 400 krónur pr.
lítra af smygluðu áfengi — og
auk þess verður aUur smygl-
varningurinn gerður upptækur,
eins og lög gera ráð fyrir. Góð-
ur dagux fyrir rikiskassann.
★ Mikið áfall
Atburðir sem þessir eru mik-
ill álitshnakkir fyrir þá, sem
hlut eiga að máli. Áfallið er þó
mest fyrir fjölskyldur þeirra,
sem sekir verða fundnir — því
hinir seku hafa tekið áhættuna
og eru ekki óviðbúnir að taka
út sekt sína. En fordæmið er
ekki fallegt, sem unga fólkinu
er hér gefið — og eftir þessum
leiðum kemur töluverður hluti
af því áfengi, sm unglingamir
eru með í Þórsmörk, Vestmanna
eyjum og víðar — og sem mest
veður er gert út af. Sagan end-
urtekur sig stöeðugt: Unglinga-
vandamálið svomefnda verður
jafnan rakið til hinna full-
orðinu — og ef það eru einhverj
ir, sem þurfa að bæta ráð sitt,
þá eru það einmitt þeir, sem
komnir eru til vits og ára.
★ Jarðfræðileg
framsýni
Þá skulum við snúa okkur að
bréfi frá Þorsteini Guðjónssyni.
„Ánægjuleg frétt þótti mér
það, þegar ég las að Einar
Magnússon væri orðinn rektor
Menntaakólans gamla, því Ein-
atr er einn af beztu fræðurum
sem ég hef haft. Gæti ég jafnrvel
nveð nokkru sanni sagt, að
hamn hafi með leiðsögn sinmi
gert úr mér þann námsmann,
sean ég var vtm tima. Ég minnt-
ist þess nú einnig, þegar ég las
þessa frétt, að Helgi Pjeturss
hefði einhverntíma minnzt á
Einar og þá Pálma Hanmesson
saman, þar sem hann var að
skrifa um kennsluna í mennta-
skólanum. Fór ég nú að líta i
þessa grein, sem stendur í
Framnýal s.277, en þá rakst ég
þar á annað, sem mér þótti
næsta athyglisvert, og var hálf
hissa á að ég skyldi ekki hafa
munað eftir fyrr. Pálmi Hannes
son hafði verið að flytja útvarps
erindi um Skaftáreldana 1783
og varð það Helga tilefni til
nokkurra jarðsögulegra athuga-
semda, sem ég leyfi mér að taika
hér upp. Hanm segir svo:
„En sé litið á jarðsögu lands-
ins, þá eru feiknir þessar einn
þátturinn í viðburðaröð, sem
um nokkur bumdruð þúsund ár
hefur miðað til að færa strönd
landsins suður á við, og vinna
aftur frá hafinu það sem tapazt
hafði, frá því landið náði út
þangað, sem nú er grunnbrún-
in, á 200 metra dýpL Mætti í
þessu sambandi minna a Vest-
mannaeyjar, sem eru einn
árangur slíkrar viðleitni, og
líklega svo sem 100.000 ára
gamlar, eða liátt í því, og mun
þar þó ekki vera nema tæpur
hetaningur eftir ai því sem einu
sinni var.“
Varla var hægt að fara naer
því að segja fyrir Surtseyjar-
gosið á jarðfræðilegam hátt,
eða á hverju væri von á þeim
slóðum, og má þetta þó naum-
ast spádómur kallast, heldur
óvenjuiegt vísindalegt fram-
sýni. Því að „spámanninum" er
þama auðsjáanlega í bezta lagi
ljóst hvað hann er að fara með,
og skýrir raunar svo vel sam-
hengi SurtseyjargossÍM við
jarðsögu landsima, iöngu áður
en það var orðið ,að furðu má
gegma að ekki skuli hafa verið
til þessa vitnað fyrr.
Þorsteinn Guðjónsson.**
AEG
NÝJUNG
.TVEGGJA HRAÐA HÖGG-
OG SNÚNINGSBORVÉLAB
Bræðuriúr ORMSSON hf.
Vesturgötu 3. — Simi 38820.