Morgunblaðið - 30.09.1967, Blaðsíða 14

14
MOHGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 30. SEPT. 1967

Útgefandi:
Framkvæmdastjóri:
Ritstjórar;
Ritstjórnarfulltrúi:
Fréttastjóri:
Auglýsingar:
Ritstjórn og afgreiðsla:
Auglýsingar:
í lausasölu:
Áskriftargjald kr. 105.00
Hf. Aryakur, R'eykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Jphannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
•Árni Garðar Kristinsson.
Aðaístræti 6. Sími 10-100.
Aðalstræti 6. Sími. 22-4-80.
Kr. 7.00 eintakið.
á mánuði innanlands.
ÞRJU MEGINA TRIÐI
Þjdnusta í Sovétríkjunum
Á stæða er til þess að þjóðin
hugleiði þau þrjú megin-
atriði, sem komu fram í ræðu
Bjarna Benediktssonar, for-
sætisráðherra, á Varðarfundi
í fyrrakvöld. Þau voru í
fyrsta lagi, hvort þörf væri á
að gera íslenzkt atvinnulíf
fjölbreyttara en nú er, í öðru
lagi, hvort hyggilegt hefði ver
ið að koma upp gjaldeyris-
- varasjóði og í þriðja lagi,
hvort eðlilegt og hyggilegt
væri að taka upp nánari sam-
vinnu við aðrar þjóðir í við-
skipta- og efnahagsmálum.
Um fyrsta atriðið ætti ekki
að geta ríkt ágreiningur
meðal hugsandi manna. Allir
íslendingar gera sér ljóst, að
atvinnuvegir þeirra eru ekki
nægiléga fjölbreyttir. Afla-
brestur á einstökum vertíðum
eða verðfall á hinni einhæfu
útflutningsframleiðslu okkar
getur skapað sveiflur í efna-
hagslífi okkar, sem síðan hafa
örlagarík áhrif á allt hagkerf-
ið og afkomu þjóðarinnar. Af
þessu hafa íslendingar beiska
reynslu fyrr og síðar. Það
liggur því í augum uppi að
brýna og aðkallandi nauðsyn
*ber til þess að efla íslenzkt
atvinnulíf og gera það fjöl-
breyttara. Þetta hefur núver-
andi ríkisstjórn m.a. gert með
því að hafa forustu um hag-
nýtingu auðlinda landsins til
sköpunar stóriðju. Jafnframt
hefur hún stuðlað að því, að
nútíma tækni hefur í vaxandi
mæli verið tekin í þágu hinna
eldri atvinnugreina.
Þrátt fyrir harða and-
stöðu stjórnarandstöðuflokk-
anna eru framkvæmdir nú
hafnar við álverksmiðju og
hinum miklu virkjunar-
framkvæmdum í Þjórsá mið-
-ar vel áfram.
Myndun gjaldeyrisvara-
sjóðsins hlýtur einnig að áliti
allra hugsandi manna að vera
hyggileg og nauðsynleg. —
Vegna þess að þjóðin hafði
safnað myndarlegum gjald-
eyrisvarasjóði hefur ekki
þurft að grípa til harka-
legra gagnráðstafana vegna
verðfalls afurða og þverrandi
gjaldeyristekna. Þarf naum-
ast um það að deila, að gjald-
eyrisvarasjóður hlýtur á öll-
um tímum að vera nauðsyn-
legur. Ábyrg ríkisstjórn verð-
‘ur að byggja þjóðarbúskap-
inn á jafnvægisstefnu, sem
gerir söfnun nokkurra gjald-
eyrissjóða mögulega. Afstaða
Framsóknarmanna til mynd-
unar gjaldeyrisvarasjóðs er
nánast sagt eitthvert ábyrgða
lausasta tiltæki, sem nokkur
stjórnmálaflokkur hefur gert
sig sekan um.
Um þriðja atriðið í Varðar-
fundarræðu Bjarna Bsne-
diktssonar, forsætisráðherra,
aðild íslands að alþjóðlegri
samvinnu í viðskipta- og
efnahagsmálurn, kunna skoð-
anir að vera nokkuð skiptari
en um tvö fyrri atriðin. Stað-
reyndirnar sýna þó nú þegar,
að ísland getur ekki til lengd-
ar staðið með öllu utan við
þessa samvinnu. íslenzk út-
gerð stenzt til dæmis ekki það
að þurfa að borga háa tolla
af fiskafurðum sínum á sama
tíma, sem aðalkeppinautar
okkar um markaði sleppa við
slíka tolla.
Um hugsaniega aðild ís-
lendinga að efnahagsbanda-
lögunum sagði forsætisráð-
herra á Varðarfundinum, að
útilokað væri fyrir Island að
gerast aðili af Efnahagsbanda
laginu, en nauðsynlegt væri
fyrir okkur að ná við það
samningum um aukaaðild eða
einhvers konar viðskiptasamn
inga. Um Fríverzlunarbanda-
lagið væri það að segja, að
nágrannar okkar á Norður-
löndum hefðu talið sér mjög
mikinn hag að vera aðilar að
því, og auðveldara yrði fyrir
ísland að ná samningum við
Efnahagsbandalagið, ef það
væri aðili að Fríverzlunar-
bandalaginu.
Kjarni málsins er, að Is-
lendingar verða að líta á
þessi mál af víðsýni og á-
byrgðartilfioningu. Það er fá-
sinna að afneita fyrirfram
öllum tengslum við hin nýju
efnahagsbandalög. Það hlyti
að leiða til ófarnaðar fyrir ís-
lenzka atvinnuvegi og efna
hagslíf. — Hyggilegra er,
eins og forsætisráðherra
hefur lagt. til, að fylgzt verði
nákvæmlega með því, sem er
að gerast í þessum efnum og
sá kostur valinn að yfirlögðu
ráði, sem íslenzku þjóðinni og
bjargræðisvegum hennar ei
hagkvæmastur.
NÝTT
SLÁTURHÚS
¥ fyrradag skýrði Mbl. ítar-
lega frá nýju sláturhúsi,
sem tekið hefur til starfa
í Borgarnesi og skipu-
lagt er með öðrum hætti en
sláturhús hérlendis fram til
þessa. Teknar hafa verið upp
nýjar aðferðir við slátrun,
sem gefið hafa góða raun í
Nýja Sjálandi og víðar.
Þetta nýja sláturhús er
einn þáttur í þeim víðtæku
tækniframförum, sem orðið
hafa í atvinnuvegum okkar á
undanförnum árum. Þær eru
vafalaust umfangsmeiri en
flestir gera sér grein fyrir og
þær má sjá í öllum þremur
höfuðatvinnuvegum okkar.
SO VÉZK húsmóðir í
Kiev, sem átti því láni að
fagna, að hafa sérstakt
baðherbergi uppgötvaði
morgun nokkurn, að sal-
ernið var stíflað. Hún sneri
sér þegar í stað til hús-
varðarins, sem sagði henni,
að hún yrði að færa þetta
í tal við „raðhúsanefnd-
ina“. Meðlimur þessarar
nefndar sagði henni að
fylla út skýrslu og fara
með hana til viðgerðar-
þjónustu hverfisins. Þetta
tók mestallan daginn. —
Snemma næsta dag kom
húsmóðirin aftur að máli
við viðgerðarþjónustuna.
Þar varð hún að standa í
biðröð í tvær klukkustund
ir áður en hún hitti að
máli félaga pípulagning-
armanna. Hann rannsak-
aði dagatalið sitt og sagði
síðan: „Við sendum einn
af mönnum okkar til íbúð-
ar yðar innan mánaðar".
Haag, 28. sept. — NTB.:
CHALFONT, Iávarður, sá er
stjórnar viðræðum af hálfu Bret
lands um aðild ríkisins að Efna-
hagsbandalagi Evrópu, sagði í
Haag í dag, að stjóm Hollands
hefði heitið fullum stuðningi við
tilraunir Breta til þess að komast
í bandalagið og vildi, að viðræð
ur hæfust sem fyrst.
Lávarðurinn hefur átt viðræð-
ur við hollenzka rá'ðherra síð-
ustu tvo daga og eru þær liður í
síðustu undirbúningsviðræðum
hans í höfuðborgum bandalags-
ríkjanna, áður en ráðherrafund-
ur bandalagsins tekur endanlega
ákvörðun um það hvenær við-
ræður eigi að hefjast. Hann hef
ur þegar verið í Bonn, Briissel
og París og fer fljótlega til
Rómar og Luxembourg.
Chalfont sagði á fundi með
bláðamönnum, að hollenzka
stjórnin hefði gefið sér ýmis góð
ráð m.a. að leggja alla áherzlu á
að leysa stærstu vandamálin varð
andi aðild Bretlands en halda
aukaatriðum utan við á fyrsta
stigi umræðnanna við bandalag-
ið. Einnig sagði hann, að franska
stjórnin hefði gert þáð nokkuð
ljóst, að hún mundi ekki beita
neitunarvaldi að þessu sinni til
þess að koma í veg fyrir aðild
Breta. Yrði hann fyrir sitt leyti
Nýsjálendingur hefur starf
að að því í Borgarnesi
að kenna íslenzku starfsfólki
hin réttu vinnubrögð og
reynslan hefur eðlilega orðið
sú, að það hefur tekið nokk-
urn tíma að þjálfa starfsfólk-
ið, svo að fulium afköstum er
tæplega náð enn.
Slíkir atburðir eru fremur
algengir í Sovétríkjunum, þar
sem þjónustustarfsemi er álit-
in niðurlægjandi og er lágt
launuð. I stéttlausu þjóðfélagi
var álitið, að pípulagninga-
mann, þjón eða hárskera
skorti sjálfsvirðingu sökum
þess að þeir þurftu að sjá fyr-
ir þörfum annarra. Árangur-
inn varð sá, að alvarlegur
skörtur hefur verið á þjálfuðu
fólki til hverskonar þjónustu-
starfa.
Nú hefur ríkisstjórnin grip-
ið til sinna ráða til áð bæta
úr ástandinu. Hún hefur beitt
sér fyrir þriggja ára áætlun til
að þjálfa fleira fólk til þjón-
ustustarfa, lofað því hærri
launum og komið á þesskonar
titlum, sem ökumenn dráttar-
véla og stáliðjuverkamenn
höfðu áður fyrr. Sem dæmi
um slíka titla má nefna:
„Meistari fyrsta flokks“ í
pípulagningum, og „Meistari
efri flokks“ í hótelstjórn.
Þrátt fyrir þetta mun það
taka langan tíma, að bæta úr
þörfum hins rússneska neyt-
anda, sem lengi hefur verið
vanræktur. Konur, sem ætla
í hárlagningu í Moskvu verða
að fara í biðröð í dögun, ef
að reiða sig á yfirlýsingar de
Gaulles, forseta þar að lútandi
og það væri ekki rétt, sem sagt
hefði verið í fréttum að Bretar
byggjust við neitunarvaldi de
Gaulles, þrátt fyrir fyrri yfirlýs-
ingar hans.
Lávarðurinn sagði ennfremur,
áð gæti ekki náðzt samkomulag
Bankok, 28. sept. — NTB.:
STJÓRNIR Burma, Laos og Thai
lands hafa allar sent herlið til
norðurlandamæra sinna til þess
að reyna að stöðva vopnuð átök,
sem verið hafa að undanförnu
milli vopnaðra ópíum smyglara
og kostað líf mörg hundruð
manna. Fréttir, sem bárust til
Bangkok í dag, hermdu, að
Burma og Laos hefðu þegar sent
fótgönguliðssveitir og skriðdreka
herdeildar væri að vænta inn-
an skamms.
Hér mun meðal annars um áð
ræða u. þ. b. 800 vopnaða Kuom-
intang hermenn — þ.e. hermenn
úr liði kínverskra þjóðernissinna
sem börðust við kommúnista um
yfirráð í Kína á árunum fram
til 1949. Þessir hermenn flúðu
suður yfir landamærin, þegar
Sláturhúsið í Borgarnesí
sýnir okkur, hve nauðsynlegt
er að fylgjast vel með tækni-
framförum erlendis. Þótt ís-
lenzkir sjómenn hafi oft og
tíðum rutt brautina í fisk-
veiðum og aðrar þjóðir tekið
upp nýjungar, sem fyrst hafa
verið reyndar hér, er það svo
þær ætla sér að komast inn
þann daginn. Starfsemi lagðist
niður í „skýjakljúfum"
Moskvuborgar í hitunum sl.
sumar vegna þess, að loftræsti
tæki biluðu og enginn vissi
hvernig þau voru byggð né
hvernig skyldi gera við þau.
Tæknibækur um loftræstitæk-
in fundust hvergi. Bifreiðar
eru svo fáar í Sovétríkjunum,
að ríkið krefst þess, að sá sem
á annað borð fær ökuleyfi
verði að vita svo mikið um
bílvélar, að hann geti gert við
sjálfur.
Ríkisstjórnin horfist því í
augu við mikið vandamál, þeg
ar nýja Tolyati Fiat verk-
smi'ðjan í Mið-Volgu-héraðinu
verður tilbúin árið 1969. Nú
sem stendur eru ein milljón
bifreið í Sovétríkjunum, þar
af aðeins 75.000 í Moskvu, 6.5
milljón manna borg. í Moskvu
eru átta benzínstöðvar; þrjár
í Leníngrad. I Fiat-verk-
smiðjunni eru ítalskir tækni-
ráðgjafar og tækin ítölsk. Hún
mun framleiða 600.000 bifreið-
ar þegar í ársbyrjun 1970 —
en það er meira en þreföld
bifreiðaframleiðsla Sovétríkj-
anna á ári.
um aðild Bretlands að bandalag-
inu, yrðu Bretar að finna aðra
lausn á pólitískum og efnahags-
legum vandamálum sínum, með
hliðsjón af Samveldinu og Frí-
verzlunarsvæðinu og á grund-
velli hinna góðu samskipta við
Bandaríkin. Kvaðst hann viss
um, að Bretar gætu komizt vel
af með aðra skipan mála en að-
ild að Efnahagsbandalaginu, þótt
hann teldi samvinnu Evrópu-
ríkjanna á brei'ðum grundvelli,
með góðri samvinnu við Banda-
ríkin, beztu lausnina. Lávarður-
inn sagði að lokum, að þýðingar
laust yrði að reyna að tefja fyrir
upptöku Bretlands í bandalagið
á þeirri misskildu forsendu, að
þeir vildu aðild, hvað sem hún
kostaði — því færi fjarri.
kommúnistar náðu völdum 1949
og hafa síðan haldið sig á þess-
um slóðum. Þeir hafa grafið sig
niður meðfram landamærum
Thailands og Burma, að sögn sök
um þess, að lögreglan í Thailandi
neitaði að leyfa þeim að fara yfir
thailenzkt landsvæði á leið sinni
til Laos. Þar hugðust þeir ráðazt
á keppinauta sína og hefna ósig
urs, er þeir höfðu beðið í nýaf-
stöðnu ópíumstríði.
Opinberir aðilar í Bangkok
telja, að á svæðinu milli Thai-
lands, Burma og Laos, — sem
mestan part er lítt byggðir, skógi
klæddir ásar og hæðir — séu
um 5—6000 hermenn samankomn
ir. Þeir hafa samvinnu við svo-
nefnda Shan-uppreisnarhermenn
í Burma og útlæga hermanna-
Framh. á bls. 18
á flestum sviðum, að við
þurfum að leita nýjunganna
erlendis. Það sýnir okkur bet
ur en flest annað að nauðsyn
legt er að efla tengsl okkar
við önnur lönd og þátttöku í
alþjóðasamskiptum á ýmsum
sviðum.
Chalfont sótti hollráð
til stjórnar Hollands
Ópiumsmyglarar stríða