Morgunblaðið - 30.09.1967, Blaðsíða 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 30. SEPT. 1987
80 ára:
Sigríður R.
SIGRÍÐUR R. ELÍASDÓTTIR er
80 ára í dag. Hún fæddist að
Bæjum á Snæfjallaströnd 30.
sept 1887 og fluttist hún mjög
ung með foreldrum sínum að
Berjadalsá í sömu sveit, þar sem
hún ólst upp.
Foreldrar hennar voru Rakel
Jakobsdóttir, sem var mörg ár
ljósmóðir og Elías Jónsson sjó-
maður, voru þau hin mestu dugn
aðarhjón. Þeim varð 9 barna
auðið og misstu þau tvö þeirra í
frumbernsku og eitt stálpað, en
6 komust til fullorðins ára.
Meðal systkina Sigríðar var
hinn kunni dugnaðarmaður Jón
Björn Elíasson togaraskipsitjóri,
sem nú er látinn, var hann hvers
manns hugljúfi, enda saknaði
systir hans hans mjög. Einn bróð
ir hennar, Sigurður, er nýlega
látinn vestra. Hún á 3 systkini
á lífi, Eliabetu gifta í Reykjavík,
Þorstein einnig búsettann í
Reykjavík og Jakob í Bolungar
vík.
Sigríður ólst upp með systkin-
um sínum við Berjadalsá, unz
hún fór ung að aldri að vinna
fyrir sér eins og títt var á þeim
tíma. Hún eignaðist tvo son-u,
Þórodd sem er búsettur í Noregi
t
Sonur minn og bróðir okkar
Þórður V. Magnússon
andaðist 29. sept. á Lands-
spítalanum.
Þóra S. Þórðardóttir,
Ástriður Magnúsdóttir
Sigurður Magnússon.
t
Konan min
Arnþrúður Stefánsdóttir
frá Raufarhöfn,
lézt 28. þ. m.
Sigurður Árnason.
t
Eiginmaður minn, faðir
okkar, tengdafaðir og afi,
Magnús Þórarinsson,
kennari,
Melgerði 15, Rvik,
lézt í Borgarsjúkrahúsinu
fimmtudaginn 28. þ. m.
Anna Sigurpálsdóttir,
Gunnar Þór Magnússon,
Brynja Sigurðardóttir,
Páll R. Magnússon,
Kristín Hafsteinsdóttir
og sonasynir.
t
Eiginmaður minn, faðir og
tengdafaðir,
Gísli Einarsson
frá ísafirði,
andaðist að Landsspítalanum
26. þ. m. Minningarathöfn fer
fram frá Fossvogskirkju
mánudaginn 2. þ. m. kl. 10.30.
Athöfninni verður útvarpað.
Margrét Þórarinsdóttir,
börn og tengdabörn.
Elíasdóttir
og Bjarna Pétur Jónasson for-
stjóra.
Hjá tengdadóttur sinni og syni,
19. ÞING Alþýðusambands Vest-
fjarða verður haldið 1 Alþýðlu-
húsinu á ísafirði dagana 21. og
22. sept. n.k. Auk hinna venju-
legu þingistarfa og umræðna um
atvinnu- og verkalýðsmál, verð-
ur eitit helzta viðfangsiefni þings-
ins að ræða tillögur þær, sem
milliþinganefndin, er kosin var
á þingi Alþýðusambands íslands
á sl. h-austi i laga- og skipulags-
málum A.S.Í., hefur sent verka-
lýðsfélögunium til umsagnar.
Tveir fulltrúar miHiþinga-
nefindar A.S.Í. munu mæta á
þiniginu og gera fulltrúum vest-
firzku verkalýðssamtakanina
grein fyrir tillögum nefndarinn-
ar í skipulagsmálum beildarsam-
takanna.
Á þinginu verður minnst 40
ára afmælis Alþýðusambands
Vestfjarðia, en sambandið var
stofnað 20. marz 1927, að frum-
kvæði Verkalýðsfélagsin® Bald-
urs á ísafirði og Jafnaðarmanna
félags ísiafjarðair.
Starfssvæði A.S.V. nær yfir allt
Vestfjarðakjördæmi. í samband-
inu eru 17 sitéttarfélög og er fé-
lagataJa þeirra um 1900.
Um langt árabil hefir Alþýðu-
samband Vestfjarða haft með
Frá haustsýningunni. Málverk
in á veggnum eru eftir Jón Eng-
ilberts og nefnist annað Ást
fanginn rauffmagi, en hitt Heims
ljós. Skúlptúrinn er eftir Jó
7i Benediktsson og kallar hann
vergiff Þjófffélag.
höndum samninga við atvinnu-
rekendur og útvegsmenn um
kaup og kjör verkafólks og sjó-
t
Bróðir okkar og fósturbróð-
ir.
Þorsteinn B. f.
Thorsteinsson,
verður jarðsunginn miðviku-
daginn 4. okt. kl. 2 e. h. frá
Fossvogskirkju.
(Ekki þriðjudag eins og áð-
ur var auglýst).
María Thorsteinsson,
Sölvi H. Blöndal.
t
Innilegustu þakkir fyrir
samúð og hluttekningu vegna
fráfalls og jarðarfarar dóttur
okkar og systur,
Sigríðar Þórunnar
Hallgrímsson.
Þórunn og Ólafur
Hallgrímsson
og systkin.
Helgu Sigurrósu Friðjónsdóttur
og Bjarna Pétri Jónassyni for-
stjóra, Kópavogsihrauit 99 hefur
'hún dvalið um árabil eftir að 'hún
hætti að geta unnið þar til nú
nýlega að hún er orðin vistkona
að Hrafnistu, Dvalarheimilis aldr
aðra sjómanna.
Sigríður var einlhver mesta
dugnaðarkona sem ég hef þekkit
og allir vildu fá hana í vinnu,
sem til hennar þekktu saikir dugn
aðar hennar og starfsvilja. Sem
dæmi um dugnað hennar má geta
þess að ef þurfti að senda yfir
heiðar þátt hávetur væri var
hún kjörin til þess.
Hjá mér vann Sigríður í mörg
ár í Farsóttarhúsinu með hinum
alkunna dugnaði sínum og hafði
hún svo glatt og gott skap að það
var unun að vinna með henni
og öllum þótti vænt um hana
sem umgengust hana.
Sigga mín, persónulega þakka
ég þér alla þína góðu kynningu
®g fyrir allt sem þú hefúr gert
(fyrir mig og óska þess að ævi-
kvöld þitt megi veTða bjart og
hlýtt og umvefja þig sem bjart-
asit sólskin.
Með kærri kveðja.
Maria P. Maack.
manna á Vestfjörðum. Heildar-
samninigur um kaup landverka-
fólks á Vestfjörðum var fyrst
ger&ur milli aðila árið 1949, og
heildairs'amniingur um kaup og
kjör verkafólks og sjómanina á
V estfj örð um. Heildans amningur
um kaup landverkafólks á Vest-
fjörðum var fyrst gerður milii
aðila árið 1949 ,og heild'arsamn-
ingur um kaup og kjör háseta,
matsveina og vélstjóra á vest-
firzka vélbátaiflotanum var fyrst
gerður í árslok 1952.
Alþýðusamband Vestfjarða
hefir opna skrifstofu á ísafirði
og annast margvíslega fyrir-
greiðslu fyrir sambandsfélögin.
Framh. á bls. 8
r
— Opíumsmyglarar
Framh. af bls. 16
hópa frá Laos. Þessir menn
rækta ópíum og stunda smygl á
ópíum frá Yurnan-héraði í Kína.
Samvinnan er býsna ótraust og
tíðum bitizt um ágóðann af
smyglinu Fregnir frá Vientiane,
höfuðborg Laos herma, að flug-
vélar úr flugher Laos hafi ný-
lega gert árásir á tvær smyglara-
sveitir, er áttust við í beinni orr-
ustu. Þegar þeirri lotunni lauk
lágu 400 menn í valnum.
Sendinefnd frá Sameinuðu
þjóðunum, sem hefur gert
skýrslu um ástandið í ópíummál
unum í norðurhluta Thailands
hefur fyrr í ár lagt til að gripi'ð
yrði til einhverra róttækra ráð-
stafana til þess að takmarka starf
semi þessara vopnuðu smygl-
sveita, sem þarna ráða lögum og
lofum og lifa algerlega á opíum
sölu og smygli.
- VIETNAM
Framh. af bls. 17
bars't út sá orðrómur, að Víet
Cong hefði sagit fólki að kjósa
Dzu. Þegar honuim va.r þetta
tjáð brást hann reiður við:
„Thieu vann í 26 hér-uðum, sem
Viet Cong plágar. Hversvegna
segið þið ekki, að hamn hafi
fengið atkvæði þeirna þair?“
í sveitunum vann Thieu 38
héruð. Var þar ómetanleg hájlp
að Ky hers'höfðingja. Svo virð-
ist, sem bændurnir þar þekki
a ðé irns t vo stjór nmál am enn:
Ho Chi Minfh og Nguyen Cao
Ky. Það var algengt, að væri
bándi spurður að því hvort
hann hefði kosið Thieu, þá
hristi hann höfuðið og kvaðst
hafa kosið Ky.
Annar stór hópur kjósenda
þekkir Thieu og Ky vel og kýs
þá sem sína atvinniuveitendur.
I hópi þessum eru 620.000
manns í hernum og 270.000
vandamenn þeirra, lögreglan
og borgaralegir emibættis'meinn,
þjóðernisisinna'rnir og anld-
kommúnískir frúainbragðaíhópÆur
í Hoa Hao og Oao Dai, og auk
þess fjöJdi kaþólikka. Alls eru
þetta um 2 milJg. kjósenda.
Sarnt sem áður fékk Thieu ein-
ungis 1.6 millj. atkvæða, sem
ætti gjörsamlega að útilokia
svik í sambandi við kosning-
arnar. Dzu og sex aðrir borg-
airaJegir frambjóðendur hafa
samt sem áður haldið loforð
sitt og lýstu því yfir fyrir
skömmu, að þeir mundu fara
þess á leit við sitjórnlagaþingið
að það ógiltd kosningarnar og
Nýja bíó
Daginn eftir innrásina.
(Up From The Beach)
Amerísk kvikmynd byggff á
skáldsögu eftir George Barr.
Leikstjóri: Robert Parrish
Meffal leikara:
Cliff Robertseson
Red Bottons
Irina Demick.
Önnnur kvikmynd um innrás-
ina í Normandy. — Eins og
menn muna, sýndi Nýja bíó
kvikmyndina „Lengstur dagur“
síðast í vor. Hún lýsti fyrsta
degi innrásarinnar og var all-
hrikaleg, sem von var til, þótt
vafasamt sé, hve glögga mynd
hún gefur af þeim stórfenglegu
hernaðaraðgerðum, sem þá áttu
sér stað. Það er erfitt að gera
sannferðugar kvikmyndir af
stórbrotnum hernaðaraðgerðum,
sem ná yfir svo mikið landrými,
sem þarna var um að ræða og
eru svo flóknar og miklar í
sniðum.
Eitt er það, sem verkar svo-
lítið mótsagnarkennt í mörgum
styrjaldarkvikmyndum, Þótt
þær séu byggðar upp af harm-
rænum efnivið, þá taka þær oft
næsta auðveldlega á sig skop-
leg svipmót. Tökum til saman-
burðar kvikmynd, sem sýnir
fjölskylduerjur eða ástríðu-
þrungnar ástamyndir, sem enda
kannski með morði eða öðrum
skelfilegum atburðum. Slíka
tragiska atburði er tiltölulega
auðvelt að sviðsetja svo, að á-
horfandinn lifi sig inn í ástríð-
ur, harm eða söknuð einstakl-
ingsins. Orsakir harmleiksins
þarf ekki að vera svo ýkja erf-
itt að gera sennilegar, þar sem
þær endurspegla gjarnan eðli-
leg viðbrögð mannlegra tilfinn-
inga.
Styrjöld er ómennskari. Or-
sakir styrjaldarmynda eru sjald
an raktar mjög náið, og þótt svo
sé gert, þá höfða þær ógjarnan
eins sterkt og persónulega til
einstaklingsins. Menn eru send
ir út í styrjöld, hvort sem þeir
hafa nokkurn áhuga á henni
eða ekki. Innst inni eru þeir
kannski bara örlítið breytt út-
gáfa af góða dátanum Svejk, ó-
fúsir til að drepa náungann,
skilningssljóir á tilganginn, Það
þarf ekki svo mikið til að gera
hermanninn og alla hans bar-
áttu að hlægilegum tilgangs-
lausum skrípalátum.
Ofannefnd kvikmynd má nán
ast teljast skopmynd. Tímasetn-
ingin er D+1 dagur, það er að
segja 7. júní 1944, annar dagur
innrásarinnar í Normandy,
Hernaðarfræðilega var sá dag-
ur ekki þýðingarminni en D-
dagurinn sjálfur. Herinn, sem
átt hafði í hörðum bardögum
við strandvirki Þjóðverja og vél
byssuhreiður um sjó fram dag
inn áður, brauzt nú upp úr fjör
unum og sótti víða nokkrar míl-
ur inn í landið. Að kvöldi þess
dags töldu hernaðarsérfræðing-
ar nokkurn veginn öruggt, að
Þjóðverjum mundi ekki takast
að hrekja Bandamenn í sjóinn.
En kvikmynd þessi gefur okk
ur harla litla heildarsýn yfir
styrjaldaratburðina, enda mun
ekki til þess ætlazt. Það er liðs
foringinn Baxter með fámenn-
efndi til nýrra. Með fyrrgreind-
ar staðneyndir í huga er ólík-
legit, að þingið verði að bón
þeirra.
Meðal yfirgnæfaindi meiri-
hluta s-víetnömskú þjóðacinn-
air er sJooðunin sú, að kosnimg-
arnar fyriir tveimur vikum
væru fuJlikomJ'ega heiðarlegar,
heiðarlegri en nokkur hefði
búizt við. Þessi skoðun er mik-
ils viirði fyrir framtíð Víetmam.
— og fyrir hinn nýja hand-
hafia forisetavaldsins, Nguyen
Van Thieu.
(Þýtt og enduirsaigt úr Time)
an flokk hermanna, sem fer
þarna með helzta hlutverkið.
(Leikinn af Cliff Robertsson).
Þeir félagar taka lítið þorp eft-
ir harðvítuga vörn Þjóðverja.
Yfirmann þýzka liðsins hand-
taka þeir, en þorpsbúar bera
honum vel söguna og telja hann
hafa verið fremur mildan ó-
breyttum borgurum, eftir því
sem aðstæður hefðu leyft. —
Þorpið er að sjálfsögðu í rúst,
og nú rís spurningin: hvað á að
gera við þorpsbúa þá, sem eft-
ir lifa og Bandamenn ná á vald
sitt? Baxter fær fyrst skipun
um að halda me,ð þá niður í
fjöru, þar sem nú er orðið ró-
legra en áður. Ekki er hann
fyrr kominn þangað en hann
fær aðra skipun, þess efnis að
halda hið snarasta með fólikið
aftur til baka. Þegar hann kem
ur til baka fær hann nýja skip-
un um að halda með fólkið nið-
ur í fjöru, og svo koll af kolli.
Ein skipun rekur sig í annars
horn. Og Baxter, sem er drott-
inhollur maður, hiýðir öllu af
jafnri samvizkusemi.
Þótt nokkur hernaðarátök séu
sýnd þarna mi'li einstakra
manna eða smáherflokka, nokkr
ir menn séu drepnir, einn her-
maður sjáist varpa sér út í
fallhlíf og flugvélar sjáist
skjóta úr vélbyssum á vegfar-
endur, svo að dæmi séu nefnd,
þó fer, eins og áður segir,
fjarri því, að nokkur stórkost-
leg hernaðarátök séu sýnd, eins
og til dæmis í myndinni „Lengst
ur dagur“. Myndin snýst mest-
megnis upp hóp hinna óbneyttu
borgara, sem hrakinn er til og
frá. Þar gefur að líta nokkrar
sundurleitar persónugerðir,
fólk af ýmsum aldri, af báð-
um kynjum. Gömul kona, gam-
all roaður, . ungur drengur, full
vaxta stúlka. (Leikin af Irina
Demick). Þessi stúlka og Bax-
ter liðsforingi fella hugi sam-
an, en þegar þau kveðjast í
myndarlok, er það óræð gáta,
hvort leiðir þeirra eiga eftir að
liggja saman aftiur.
Það er ekki svo illa til fund-
ið að leiða saman í „einni lest“
kærulausan og „kaldan" banda-
rískan liðsforingja, virðuiegan,
þýzkan yfirforingja og óbreytta
franska borgara eldri og yngri,
ráðvillta og flakkandi. Hvort
sem þessari kvikmynd er ætlað
það hlutverk að vera íronisk á-
deila á heraga, hernaðarskipu-
lag og styrjaldir yfirleitt, þá
verkar hún í öllu falli svo. Hér
er ekki verið að sýna neinar
stórfelldar hetjudáðir, né snilli
mikilla skipuleggjenda, miklu
fremur ringulreið og mistök,
vanmátt manneskjunnar gagn-
vart þeirri grimmúðgu, skipu-
lögðu tortímingaröflum, sem
hún sjálf hefiur þó leyst úr læð
ingi. Þar er ekki gerður munur
á þjóðerni, því þrátt fyrir öll
landamæri og mismunandi
tungumál, þrátt fyrir mismun-
andi þunga ábyrgð einstakra
ríkja í tilteknu stríði, þá er
vandamálið alþjóðlegt og verður
ekki leyst, nema með samein-
uðu alþjóðlegu átaki. — Og
fæstar þjóðir eru firrtar allri
sök í alisherjarstríði.
19. þing Alþýðusam-
bands Vestfjarða
SVEINN KRISTINSSON SKRIFAR UM
KVIKMYNDIR