Morgunblaðið - 10.08.1968, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, LAU’GARDAGUR 10. ÁGÚST 1968
NORRÆNIR LANDBÚNAÐARRÁÐ
HERRAR HALDA FUND í RVÍK
— stutt samtal við þá í fundarhléi
FUNDI „Samvinn-unefndaT
Norðurlainds um landbúhaðaar-
mál“ lauk í Rey-kjavík í gær.
Fundinn sátu landbúnaðarráð
herrar allra Norðiurlandanna
og ýmisir aðrir forystumenn í
landbúnaðarmálum. Ráðherr-
arnir skoðuðu landbúnaðar-
sýninguna í gær, en héldu síð
an áfram fundum og lauk
þeim síðdegis. Blaðámaður
Mbl. hitti eríendiu ráðherrana
sem snöggvast að máli á
Hótel Sög.u í fundarhléi.
Peter Larsien, iandbúnaðar-
ráðherra Danmerkur, sagði
m. a.:
— Hvað snertir danskan
landbúnað má segja, að aðal-
máílið sé að selja afurðir okk-
ar. Við flyltj'um § hluta fram-
leiðslunnar úr landi og land-
búnaðurinn hefur úrslitaþýð-
ingu fyrir okkur. Við höfum
reynt að afla okkur nýrra
markaða, og ný viðhorf fela í
sér að um tíma getur orðið
næsta erfitt fyrir okfcur að
losna við afurðirnar á góðu
verði. Við leggjum því höfuð-
áherzlu á að fá EFTA-löndin
til að sækjast eftir viðskiptum
við Danmörku.
— Hefur það itekizt?
— Ekki til fulls. Við höld-
um áfra.m á þeirri braut, sem
við höfum ákveðið, bæði hvað
viðkemur EFTA og EBE, og
þair vonumst við eftir að kom-
ast að sérsamnlingum sem
gena okkur kleift að standa
við allar skuldbindingar okk-
ar. Viið bundum vonir við
aukna samvinnu Norðurland-
ansa í mar.kaðsleitinni og eft-
ir fund forsætisráðherranna í
Kaupmannahöfn, höfum við
ástæðu itil að líta hjörtum aug
um fram á veginn. Þar var
ákveðið að koma á raumhæfri
samvinmu og könnun á vanda
miálum sem koma upp. Við
vomum að við finnum mark-
aði fyrir landbúnaðarafurðir
og samstaða Norðurlandanna
gagnvart EBE er sjálfsögð.
— f Danmörku hefur þró
uniin'verið sú sama og amnars
staðar, að menn leita frá land
búmaðarstörfum inn í þéttbýl-
ið og til iðnaðarstarfa. Á
skömmum tíma hafa sjö þús-
und bújarðir farið í eyði, og
við búumst við, að framhald
verði á þessu á næstu ánum.
Það liiggur því ljóst fyrir, að
við verðum að kanna, m.eð
hvaða ráðum verður komizt
hjá þvi, að framleiðslan drag-
ist saman.
— Teljið þér fund ykkar
hér í Reykjavík hafa verið
gagnlegan?
— Vissulega. Við höfum
skipzt á skoðunum og upplýs-
ingum og borið saman bækur
okkar.
— Hvernig leizt yður á land
búnaðarsýninguna, sem þér
skoðuðuð í dag?
— Sýningin var tilkomu-
mikil og falleg. Það var gleði-
legt að sjá, að forráðamenn
líslenzks laindbúnaðax eru
megnugir að koma upp slíkri
sýningu og ég hýgg, að hún
gefi góða mynd af þessari þýð
ingarmiklu atvinnugrein ykk-
ar.
A Holmquist, landbúnaðar-
ráðherra Svíþjóðar sagði, að
þatta værd í þriðja sinn, sem
rekja, en reynt er að mæta
þeim með viðeigandi ráðstöf-
unum. Því stærri sem jarð-
innar eru, því hraðari og já-
kvæðari verður þróunin og
framleiðni hagkvæmari. Nú
háttar svo til víða í Finnfandi,
einkum í norður- og austur-
hlutum landsins, að því er
varlt hægt að koma við að
stækka býMn. Hins vegar er
offramleiðslan aðalvandamál-
ið og hverinig selja megi
afurðirnar með sem hag-
eru erfiðar, því að við viljum
auðvikað reyria að halda
jafnvægi í byggð landsins.
— Teljið þér líkur á út-
flutninigi íslenzkra afurða til
Noregs?
— Við höfum fluitt inn tals-
vert magn af íslenzku kinda-
kjöti og viljum gjarnan halda
því áfram. Meðal annars
vegna þess, að Norðmenn
selja Íslendinigum miklu
meira en þeir kaupa af þeim.
íslendingar láta til dæmis
Landbúnaðarráðherrar Norðurlanda á Hótel Sögu í gær. Frá vinstri: Miettunen, Finn-
landi, Lyngstad, Noregi, Ingólfur Jónsson, Larsen, Danmör ku, Hofmquist, Svíþjóð.
hann heimsæktf ísland. Land-
búnðarsýningiin væri að öllu
leyti glæsilegur vottur um
stöðu íslenzks landbúnaðar,
og bæri votit um stórihug og
djörfung íslenzku bandasam-
takanna. Síðan sagði ráðherr-
.ann m. a.:
— Norðurlandaþjóðirnar
standa allar andspæniis svip-
uðum vandamólum, þar sem
er skipulagning framleiðslun-
ar, svo að hún komi að sem
beztum notum. í Svíþjóð er
unnið skipulega að því að at-
huga, hvaða leiðir eru farsæl-
aistar til úrbóta í markaðs- og
sölumiálum. Svíar framleiða
nú sjál'fir um 90% þeórra lamd
búnaðarvara, sem neytt er í
landinu og eflaust eyk'st fram
leiðslan á næstu árum.
La'ndbúnaðarráðherra Finn
lands, Martti Miettunen sagði:
— Finnar eriu sjálfum sér
nægir í framleiðslu landbún-
aðairvara og því hefur ekki
komið til tals, að við förurn
að flytja þær inn að neinu
marki. Vandamál okkar er að
koma í veg fyrir offram-
leiðslu á ýmsum afurðum,
einkum á smjöri.
Það stendur finnsikum land'
búnaði nokkuð fyrir þrifum,
hve bújarðir og býli eru yfir-
leift lítil. Það skapar erfið-
leika, sem óþarft er að
stæðustum kjörum. — Finn-
ar reyna eftir fömgum að
skipuleggja framleiðsluna,
svo að ekki hrúgist upp birgð
ir einstaikna itegunda, sem erf-
itt er að l'osna við.
Miettunen sagði þetta væri
fyrsta heimsókn sín til íslands
og hann lýsti undrun og
ánægju með það, hversu vel
íslenzikur lamdbúnaður væri á
vegi staddiur. Það væri
minnsta kosti sú hugmynd,
sem hann hefði fengið, er
hann hefði skoðað hdna mynd
arle gu landbú n a ða r sý ningu.
Bjame Lyngstand, landbún-
aðarráðherra Noregs sagði:
— Vandamál norsks land-
búnaðar eru á margan hátt
svipuð og íslendingar eiga við
að sitríða. Kemur þar tdl, harð
býli og strjálbýlii og víða
er erfitt að koma afurðunum
frá framl. til neytemda. Þau
vandamiál, sem erfiðir stað-
hættir skiapa, þekkja íslend-
ingar áreiðanlega enm betur
en við. Mikill fjöld'i smájarða
er í Noregi og af því spretta
erfiðleikar þeirra um að
standa sig í samkeppnd við
stærri býli og bújarðir. Reynt
er eftir mætti að efla og
styðjia landibúnaðinin m. a. eru
veittir drjúgir styrkir til ný-
ræktunar og nýbygginga, ekki
hvað sízt, þar sem aðstæður
STáKSTEIIIIáR
Unga íólkið og
kosningaaldurinn V
7

smíða marga fiskibáta í Nor-
egi og útvega því beinlínis
fjölda manmis vinnu. Því vilj-
um við auðvdtað koma til
móts við þá. Það hefur verið
saltkjöt, sem Norðmenn hafa
keypt frá íslamdi og er eldra
fólk sólgið í það; saltkjöt er
ga.malil og góður réttur í Nor-
egi. Nú hefur 'komið upp úr
dúrnum, að unga fólkið neytir
síður saltkjöts, hún vill nýtt
kjöt. Þegar þess er gætt, að
birgðir af norsku kindaikjöti
í landinu voru 2.200 tonn við
sl. áramót, þá er augljóst, að
við eigum nokkuð erfitt um
vik. Hins vegar höfum við
áhuga á að finna þá lausn,
sem gæti komið báðum að
gagni.
i— Ég verð að segja, að ég
er mjög ánægður með kom-
uma til ísland'S, sagði ráðherr
ann að lokum. Slikir fundir
eru jafnan gagnlegdr og meira
en það, þeir eru alveg nauð-
synlegir.
Eg skoðaði landbúnaðarsýn
irnguna í dag og hún ber vott
um að íslenzkur landbúnað-
ur stendur á háu stigi og vél-
tækmi íslendinga er ótrúleg.
Það er merkilegt, hversu vel
ykkur hefur tekizt að taka
vélar í þjónustu ykkar í jafn
erfiðu landi og ísland er.
Flugslys í
Þýzkalandi
— 48 fórust
Miinohen, 9. ágús't (AP-NTB)
VISCOUNT flugvél frá Eagle
flugfélaginu brezka fórst í dag
við hraðbraut um 70 kílómetrum
íyrir norðan Miinchen, og með
henni 44 farþegar og fjögurra
manna áhöfn. Flugvélin var á
leið frá London til Innsbruck í
Austurríki. Lítil umferð var á
hraðbrautinni, en þó lenti brak
úr flugvélinni á bifreið, og slas-
aðist ökumaðurinn illa.
Josef Wittmann, eigandi ben-
zínstöðvar um 500 metrum frá
slysstaðnum, vairð sjónarvottur
að slysinu. „Þetta var skelfileg
sjón“, segir hann. „Sundurlimuð
líkin voru á víð og dreif ....
það var hræðilegt".
Ekki er vitað hvað valdið hef-
ur slysinu, en talsmenn vestur-
þýzku flugmálastjórnarinnar
benda á að slæmt veður hafi
verið á þessum slóðum er slysið
varð. Telja þeir líklegt að flug-
stjórinn hafi ætlað að lenda á
Munchen-Riem flugvellinum.
Þrumuveður var, og er hugsan-
legt að eldingu hafi slegið niður
í vélina, því óljósar fregnir
herma að kvikmað hafi í henni
áður en hún steyptist niður við
hraðbrautina. Þegar að var kom
ið skíðlogaði í bmkinu.
Brak flugvélarinmar dreifðist
yfir stórt svæði, og meðal ann-
ars yfir allar fjórar akreinar
hraðbrautarinnar, svo öll um-
ferð stöðvaðist meðan slökkvi-
lið barðist við eldinn.
StaTfsmenn við flugturninn í
Munohen segja að flugstjóri
Viscount-vélaTÍ'nnar hafi verið í
sambandi við þá allt fram undir
klukkan eitt síðdegis (ísl. tími),
en þá hafi samband rofnað.
fylgzt var með ferðum vélarinn-
ar í ratsjá flugvallarins þar til
‘hún allt í einu hvarf af sjánni
rétt fyrir eitt, en samkvæmt
áætlun átti hún að lenda í Inns-
bruck klukkan 13.01.
RITSTJÓRN • PRENTSMIÐJA
AFGREIOSLA* SKRIFSTOFA
SÍMI 10-1DD
Það er alltaf dálítið broslegt,
þegar stjórnmálaflokkar gera til->
raun til að eigna sér tiltekin mál
með húð og hári. Þannig er t.d*
um Alþýðuflokkinn og kosninga.
aldurinn. Alþýðublaðið skrifar
ekki svo um kosningaaldurinn,
að því sé ekki haldið fram, a3
„Alþýðuflokkurinn hefur einn
islenzkra stjórnmálaflokka sýnt
æskunni það traust að gera 1S
ára kosningaaldur að stefnuskrái*
máli.“ Þessi síendurtekna full—
yrðing blaðsins er auðvitað firrai.
ein. Nægir í því sambandi afí
vitna til fjölmargra ályktana,
samtaka ungra Sjálfstæðis—
manna um málið og raunar ep-
vitað, að allir stjómmálaflokkar
eru hlynntir þyí að lækka kosn-
ingaaldurinn. Á Alþingi var al-
gjör samstaða með öllum flokk-.
um um að lækka kosningaaldur—
inn í 20 ár og auðvitað er þaff
aðeins fyrsta skrefið í þá átt aff
lækka kosningaaldurinn enn.
meir. Hins vegar er það athyglis—
vert, að ungt fólk á þessuna
aldri hefur sjálft gert ályktanir,.
þar sem því er andmælt, að kosit
ingaaldur verði færður frekar
niður. En hvað sem um það er,
eru tilburðir Alþýðublaðsins tií
þess að eigna Alþýðuflokknum.
málið broslegir og verða mjög
hlægilegir, ef þeim heldurr
áfram. 4 |
Þátttaka ungs fólks
1 stjórnmálum
Annars voru fróðlegar upplýs-
ingar í forustugrein Alþbl. f
gær um unga fólkið og stjóm
málin, sem byggðar em á þýzkrt
bók um þetta efni. Vafalaust erut
mismunandi aðstæður í hverji*
Iandi, en reynsla æskulýðssam-
taka stjórnmálaflokkanna hér-
lendis mun yfirleitt vera sú, aff
það unga fólk, sem á annað borff
tekur þátt í stjórnmálastarfi esp
áhugasamast meðan það er 2
skóla og hefur nokkurn tima af—
Iögu. Þegar það svo stofnaP
heimili eða tekur til starfa aff
námi loknu, hefzt tímabil, þap
sem önnur málefni sitja í fyrir—
rúmi en síðan má búast við, aff
flestir þeirra, sem áhuga hafa á
stjórnmálum, láti til sín taka 2
ný. Þetta er í alla staði eðlileg
þróun og ekkert við henni aff
segja. s
Vaxandi
afskiptaleysi
Það er hins vegar ástæða til^
að hafa áhyggjur af því, aff
þeirri skoðun hefur vaxið mjög
fylgi meðal ungs fólks á sl. 10
áram eða svo, að það eigi ekkl
að hafa afskipti af stjórnmálunt
og jafnvel að líta beri niður i
þá jafnaldra, sem það gera*
Þesæi þróun hefur mjög gert var|
við sig í menntaskólunum og
siðan í háskólanum og varð m.a.
til þess fyrir nokkrum áram, aff
háskólastúdentar breyttu lögum
um stúdentaráð til þess að úti-
loka áhrif áhugamanna um stjórni
mál á málefni stúdenta. Siðart
hefur þessum reglum veriff
breytt á ný og stjórnmálastarf-
semi háskólastúdenta beint iná
í ákveðinn farveg. Stjórnmála-
flokkarnir verða engan veginni
eins lífrænar stofnanir og þeií
eiga að vera, ef unga fólkið held
ur fast við þessi sjónarmið, sem
enn eru mjög útbreidd. Það er
ekki nema heilbrigt að ungt
fólks sé óánægt með það sem
fyrir er og vilji breyta til. En
það er beinlínis óheilbrigt, ef
ungt fólk dregur sig inn í sína
skel og telur það „ófínt“ að hafa
skoðanir á þjóðfélagsmálum eða
leitast við að hafa áhrif á mál-
efni lands og þjóðar.