Morgunblaðið - 28.07.1970, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 28. JÚLÍ 1970

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjórj
Auglýsingastjóri
Rttstjóm og afgreiðsla
Auglýsingar
Áskriftargjald 165,00 kr.
I lausasölu
hf. Arvakur, Reykjavik.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. Simi 10-100.
Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
é mánuði innanfands.
10,00 kr. eintaklð.
KISILIÐJAN HEFUR
NÁÐ FULLUM AFKÖSTUM
A ðalfundur Kísiliðjunnar hf.
hefur nú nýlega verið
haldinn. í ljós hefur komið,
að tekizt hefur að yfirvinna
að mestu þá erfiðleika, sem í
fyrstu háðu framleiðslustarf-
seminni, en vinnsla hófst í
, verksmiðjunni á miðju ári
1968. Áður en Kísiliðjan tók
til starfa urðu margir til þess
að hafa uppi hrakspár, og
töldu þeir, að ekki væri
grundvö'llur fyrir starfsemi
slíkrar verksmiðju. Reyndar
er þetta eina verksmiðjan
sinnar tegundar, sem vinnur
kísilgúr úr vatni og þurrkar
hann við jarðgufu. Svo sein
eðlilegt má telja hafði þetta
í för með sér ýmsa tæknilega
erfiðleika í upphafi. Afleið-
ingin var sú, að fullum af-
köstum var ekki náð þegar ó
fyrsta starfsári og rekstur
verksmiðjunnar var óhag-
kvæmur. Eftir þetta hafa
sjálfsagt einhverjir trúað því,
að hrakspárnar hafi verið á
rökum reistar, en sú hefur
ekki orðið raunin á. Þegar á
” fyrra ári voru þessir byrjun-
arerfiðleikar yfirstignir og
verksmiðjan hafði þá náð
þeirri afkastagetu, að unnt
var að fullvinna átta þúsund
lestir af kísilgúr árlega. Við
lok ársins var afkastagetan
komin upp í tólf þúsund lest-
ir.
Á árinu 1969 var einnig
hafizt handa um stækkun
verksmiðjunnar, sem gerir
ráð fyrir að vinna megi 22—
24 þúsund lestir árlega. Þess-
um stækkunarframkvæmdum
er nú að mestu lokið. Það vek
ur athygli, að góð nýting
mannvirkja í fyrri áfanga hef
ur stuðlað að því, að kostn-
aður við þessar stækkunar-
framkvæmdir verður minni
en upphaflega hafði verið
áætlað.
Á árinu 1969 var heildar-
framleiðsla Kísiliðjunnar á
fullunnum kísilgúr nokkuð
yfir sjö þúsund og fimm
hundruð lestir. Kísilgúrinn
er seldur til níu viðskipta-
landa í Evrópu, en verðlag
hefur verið gott og fer raun-
ar batnandi. Þá hefur aðild
íslands að Fríverzlunarbanda
laginu bætt aðstöðu Kísiliðj-
unnar til muna, einkanlega
vegna viðskipta við Bretland.
Nú er gert ráð fyrir, að á
þessu ári verði unnt að vinna
16 þúsund lestir af fullunnum
kísilgúr. Söluandvirði þeirrar
framleiðslu yrði 110 til 120
milljónir króna.
Allt bendir nú til þess, að
Kísiliðjan verði í raun styrk
stoð í atvinnulífi þjóðarinnar.
Það sýnir, að rétt stefna hef-
ur verið mörkuð og vel hef-
ur verið á málum haldið.
Þessi verksmiðja á, án nokk-
urs efa, eftir að stórauka
gj aldeyristekjur þj óðarinnar
og efla til muna atvinnu í
Þingeyj arsýslum.
íslendingar verða að nýta
óll þau gæði, sem landið býð-
ur upp á; að þeim verkefnum
verður nú að vinna hörðum
höndum. Mikið starf hefur
þegar verið unnið og borið
góðan ávöxt. Kísiliðjan við
Mývatn ber vitni þar um. Nú
á ekki að nema staðar, heldur
halda áfram á sömu braut.
Umbætur á Keflavíkurflugvelli
f Tm þessar mundir er unnið
að endurbótum á Kefla-
víkúrflugvelli, svo að örygg-
iskröfum fyrir áætlunarum-
ferðina verði fullnaegt. Inn-
an tíðar verður hafizt handa
við lengingu þverbrautar,
sern leysa mun aðalvandann
fyrst um sinn. Eftir að Loft-
leiðir tóku í notkun hinar
stóru þotur hafa oft og tíð-
„um sikapazt töluverðir erfið-
leikar, þar sem ekki hefur
verið unnt að lenda þeim,
nema við góð skilyrði. í
fyrsta áfanga verður brautin
lengd í átta þúsund fet, en
fyrirhugað er að lengja hana
síðar í tíu þúsund fet.
Mikilvægi þess, að fram-
kvæmdum þessum verði
hraðað, er augljóst. Fyrst og
Ifremst af öryggisástæðum og
ennfremur í þeim tilgangi að
koma í veg fyrir óeðlilega
röskun á flugóætlunum. En
eins og nú háttar verða hinar
stóru þotur oft og tíðum að
fljúga yfir án viðkomu. Vax-
andi ferðamannastraumur og
síaukin umferð um flugvöll-
inn gera kröfur um bættan
aðbúnað. Þess vegna er það
nú mjög brýnt verkefni, að
vinna að endurbótum á flug-
vellinum og gera alla aðstöðu
sem bezt úr garði. Móttaka
er'lendra ferðamanna er orðin
veruleg atvinnugrein, sem
færir ofckur miklar tekjur; af
þeim sökum verður allur að-
búnaður að vera svo sem bezt
verður á kosið. Með aukinni
þjónustu og umfangsmeiri
starfsemi má auka til rauna
gj aldey ristek j ur þj óðar inna r
af þessari starfsemi.
OBSERVER >f OBSERVER
Karjalainen, forsætisráðherra
Rússar sýnast
ánægðir
með finnsku
stjórnina
Eftir Roland
Huntford
HELSINGFORS í JÚLÍ.
Fyrir fjórum mánuðum höfn-
uðu finnskir kjósendur al-
gjörlega breiðfylkingarstjóm
þeirri, sem þá sat við völd,
samsteypustjórn vinstri- og
miðflokkanna, þar á meðal
kommúnista. Um miðjan
þennan mánuð fengu Finnar
nýja rikisstjóm byggða á
sama grundvelli. Svo virðist,
sem úrslit þingkosninganna,
en í þeim misstu kommúnistar
mikið fylgi og mikið at-
kvaeðamagn fluttist til hægri,
hafi verið virt að vettugi. Á
yfirborðinu sýnast Finnar
þannig hafa haft þinglýðræð-
ið að e,ngu. En stjórnmál í
Finnlandi eru eitt furðumál
út af fyrir sig, en ef vel er að
gáð má sjá þar vissar aðferð-
ir.
F yiriri brielilðf ylkúrjgairisltjóirn-
'iin Ibgflðli veiriilð viið völd frlá
síðluistiu þ'iiniglkasnliiniguim 196I6.
í þeikn koisiniiiniguim veginiaði
Sóidíaldeimiólkiriöitiuim vel, ©niað-
Sbaiða koimimiúiniisitla og viinlsibrli-
nmaininia vairð veilkiairii. Með
þessari sitáúrn liaiulk itiímiaibiili
dtjóinnimálaleigs óiStöauiglelilkia í
Fiininlainidli, þair siean hvar irílkiis-
stjióinnliin aiigldi í kjölfiair einin-
■ainriar. Forigeitli Filninlianids, dir.
Uirlho Kekk'omiem, tialdd' að tíimii
væiri tiil þess kcwnfiinin að bilmda
endi á soriglegia irjlnigukieiilð
rrueðial íltjóirinimiáliamianinia lainds
inls.
Þeiasi rliinigukieiið vair uifiain-
tiJkiigmáluiniuim þnáindiuir í igöitiu,
Fiininlaind, líltlilð irlíikli við landa-
mæirii Sovétríkjiaimnia, þyggiir
öry'gg'i sáltt á velviljia mlainin-
lanima í Kiraml. Eodla þóitit
Fiininlanid sé isóálfsitætt irílki, og
Sovéfiríkiin Ibaifli anlgin opliinlbar
'afisfkiiplti iaif iininianiriílki'Smáliuim
Piininia. befuir það enigu alð síið-
mr verið griuinid'Valliaiririegla
fiilrunislkim stjóirinimiála allt flrá
lolkuim síðiairi beimisisltiyrjial'diair-
'irunlalr 'að enigiin irálkfiisiabj'óirin geitd
sie'tlilð í Helsliinigfioris áin siam-
þyklki-s Moslkvu. Það eir elkk-
orit leyndiairmlál að fyiráir kosin-
-iinigann'ar H966 höfiðiu Sovéltiriílk-
in ábyiggljiur a)f ósltiöðiulglie'ika
fimnlslkira sitjóirinlmiálai, og að
þaiu Vildiu að komimiúinlistiair
kæmiuisit í istjónn.
Afieliðliínigiln vatrð ®ú, alð
birieiiðifylíkiiinglafrisltjióiriniiin varð
ifii'l. Komimiúm'ilsftiair fieinigu fjög-
‘Ur rá'ðlherriaeimlbæitftfi og vinB'tirii
dintruaðliir Sósíialisifiar efitit. —
Kommúinliisltiair fianlgu ihiims veig-
ar leinigin mlikilvæig ráðlhieriria-
emibætitd og vafr álhirfifuim
þetiriria þeininiig hialdlið í sBaeifj-
oim. Sóistíaldiamiólkinaibair, istæirisifii
þilnigflolkkiuirlinin mieð 5ö aif 200
þinigmiöinmiuim, félkk sex náð-
Ibenraemlbæfitli. Miiðfiloklkiuiriaiin
dðia Baenidiafiloiklkiurtiinin fiékfc
iiimim, frjálslyindiiir eiitlt oig
Sætniski þjóðianflokkiuiriinin éitt
ráðbeirriaieimfo'ælttli. Fyriiir uifiain
ráðberirabrieyitinigar ©iniu sóninli,
'sat þesei slbjónn óisliltlið í beil't
þinlgkjöirtímialbil 'elðia fjiölgluir ár.
Þiestai sitj'óm miaiut islfiulðmliinigs
166 þiin'gmiaminia, og ií sifijóirtn-
arlainidislfiöiðlu voiriu lalðlelilns Hæigiri
flo'klkurimn og elinin þiinigmað-
iuir Byggðiaflolkksiiinis. Bn efinla-
hagsörðuigleilkiair Stieðjiuiðu að
slfijóimliminli, oig kjóisiemdiutr vomu
óánæigðliir mieð setu komimún-
ilslfia í 'hieininli; tiöldu htainJa þeira
Vifinli uim 'Uinidiirigeifinli við
Mo'Slkvu. Þá varð laðlstiáðia
toomimúinliisiíia enin vöilkaird
vegnia uippreliisimair St.alítn&ifia í
röðuim þeliiriria,
í 'ko'Sinliiniguim þeas'a áris
votrlu vinlslbrliaininiaðliir sóisíalliisit-
air þuiririkaiðlir út iaif þiin.lgi, þiinig-
imiöinimuim toommúiniiisifia fiætok-
ialði úr 37 í 2-7. Miðfiloktouiriimin
fiékk miú 37 þúnigisæifii í sltiað 39
áðiuir oig 'sósí/aldiemókiriat.air
fianigu 52 .í sifiað 56 áðluir. Hliinis
vagair vainin isltjéirirjairaindsltlalð-
iain álitlega á. Hægrii flcfcfcuir-
iinin fiékfc 28 þimigmlar.in í stiað
26 oig Byglgðlaiflolkfciuirönin fékk
18 þiinlgmieinm í etiað eliinis áðluir.
Hér var 'Uim að ræiðia van-
taaust á sltj'óirmlimia og mleiirii-
'hlutli .aindsióisiíiailösitia var fiyrár
beinidii á þiiimgi. í ljósii þessia
taeíðli miáfit ætla 'aið bim mýjia
sit’jóirin yröli imiymdulð aif mið-
oig hætgirliflokkiuinluim.
En Búissiar befðiu aldried lagt
blassuin isiima yfiiir slíka sitijóinn,
þar isiem þeliir vainltirieysitia Hægr'i
flokkiniuim og Byggðiaiflolkikin-
uim ofi mli'kið. Kelklkoinian foir-
seifii siefitli á laggirniar bráðia-
bi'ngðiaislfijóirin tlil þess að balda
vígiiniu á mieðlan stjóirinimiál'a-
imianiniirinliir réðiu nóffiuim isiímiuim.
Kelkkonien lagðli svo bant að
'þbiim sltijóirinimáliamiöininiuim, aeim
ulniniu áð sltjóirinlairimiyinduin, að
banin bóibaðii því að liáfia ,a®rar
almiarjniar þiinigfcasinfingair flaria
flriaim, ein slálkt bafiðli komii’ð
komimúinlilsitiuim og miiðlflofcks'-
möniniuim mijög lilla. Þiað voiriu
þöasOr flokkar, sam voriu
hielzitiuir þiránidiuir í gclfiu. Mið-
floikkuirlilnin vair á báðuim átit-
uim uim bvoilt hiainin vildi fiafca
þáifit í aininiainrtt breiiðifylfcdingair-
stjóirin, veignia þeisis ’hve óvin-
sælt það yrði >að diga saim-
iSfiairf v'ið korrnmiúinttisitia, cig
fcomimiúiniiisitiair sijáMiir kriöfiðiuist
iaiulkiininla ábriifia. Bn floriaeltiiinin
lét atjóirinimálaimieininhnia fá líit-
linin frii'ð. Hiið eiiroa, seim bamin
baifiðii áhuga á, vtair að sifiöðiuig
ríkiisislfijcirin yirðli koimiiin ’tiil
valda í Fúninland'i áðuir ein
Ihainin isjálfiuir faarii í opinlbsna
belimisóton til Mosfcvu uim síð-
uisibu belgli, Og iroauðisyn þeiss
að áilga áfiriambaldlaindi góð
isamislkiptli v'ið Kreml krafðist
þasis iað komimúinlilsitiair æ'fibu að-
ild iað biminli mýjiu isltijónn, þráitt
fyirtir bilð miilkla tap þeliinria í
kosinliiniguiniuim.
Ahtd Kairj.aiainian úr Miið-
flofcbmuim oig áðuir u/fianniílkis-
irláffihieriria, eir binin mýi florsæit-
isiráðblariria, Hamm beifuir á
snlilldairleigain hiátit tefcið tlillilt
tal úrs'lita þimigfcoísinlilngamnia
miðð því að baga móliuim
þaminliig, að mieúriilhliulti rá'ðlhiarrta
eiriu 'efcki sósílaliiisifiair, þóifit
istjóinniin miarfcisit ©ftliir seim áð-
uir iaif vinisitni- og miiðifloikfca-
samsitiair'fi/niu. Af ráðbeirnaeimlb-
æititiuim baifia sóisiíialdeimjótor'alfiair
5, Miðlflokkuirúnin 5, kommún-
islfiar 3 og firjálslyindtir og
Sæinlúki þj'óðiarflclk'kuiiiinin eútit
hvor.
Hægrii flokkutráinin og Bygigðia
flokkuirlinm, siem eiriu einin í
stjóinniairiainidsitiöðlu þráfit fyriifr
ko'gningaisigria síinla, veir'ðla að
sælfitia siig váð þá sltiaiðirieyn/d að
ábrttlf fró Riússiuim oig þjóðiair-
baiguir krieifjáisit þesis að svo
verðli iað veina.
Utlaniríkilsiráðbeiriria bir.lniar
. inýju sltjáriroar er Viaiimo Leslk-
iinien, isóislíaildieimiókiraitli, sieim
Moslkva beir miikið taiaiuist tál.
Biims oig fyrir grieCinliir ,róðia
fcoimimúnfeitlair -niú þrlamiuir ráðiu
n-eyitiuim, og verðúir að fielj'a
dóimismiálairáðluinieytiið og fjöl-
mii'ðlanáðuinieytlið miilkilvæig. —
Komimúnliisltiair toaifia þó ektoi
yfir liögrieigliu lainidsúnis að
sagjia, því búin hieyrt.ir uirodtir
ininlainiriíklisiriáðiuinieyti’ð.
Ráðheimair koimimúinfeta euu
aliir úr biiniutm fireimiuir bæig-
fisiria airrnd flokfcisliras. Bru því
Síialiniiistt/air í flclkikir.iuim komin-
iir í úMalkr'epipiu og eir þietfia
talið veiria Kosygiln,, fioirsæitiiis-
máðhieiriria Sovétirílkj'ain.nia, á-
iniægjiuieifind, en rnjöig goifit ®am-
banid heifúr veriið miilli hiain®
og Ketkkoinieinis' fioirisieltia. Sov-
ézka isiendiirláðáð í Helstiirlg'fions
vLrðíiisit ániægt mieð httirja 'nýju
iriílkliisisitö óirin þainir.lig ,að Kelklkon-
« fioirisieiti gat ganigiið tlil fluind-
air við mieinmlir.ia í Kneimil flull-
ur briauislbs.
Kairjiala'Jniein, foirsæ'tiisiráð-
beirir/a, hlefiuir lýslt þvi y-fliir að
d.ibt aif verlkafiniuim hóniniair nýj>u
slfijóiriroair veirðli aið aiukia veirzLuin
Vilð Sovétrlílkijn, Ein þettltia ®r
©in af þeim friilðiþægiiniglairyfiir-
lýisftnguim, sieim fiininislkir Leiið-
toga'r varffia aið láfia firá sér
fairia válð og vttlð. Húin þairf etokii
áð þýðia þalð aið F'iininisimd
'hyggli á niámaini siaimviininiu við
Riúsisia. Þveirit á mó'tli beinid.iir
allt tiil þess aið hluitlieysii's-
st/eifiniuininli veirðli balddið áfiriam,
og irieynit veirði -að þnæðia slóð-
úma imiilli .aiuisltiuœ og vesituuis
eiinis vel og hægt eir.
OBSERVER >f OBSERVER