Morgunblaðið - 13.03.1973, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. MARZ 1973
Minja-
peningur
vegna
eldgossins
SAMKAND danskra myntsafnara
hyg'g'st í samráði við sendiráð ís-
lands í Danmörku láta slá o«
scija minjapcning og láta hagn-
aðinn renna til þeirra, sem orðið
hafa fyrir tjóni vegna gossins í
Heimaey.
í marzblaði damáka myntsafin-
a.Tiasam band sins segir, að kostn-
aðuriimn við að búa til mtajapen-
iniginm verði 10 kr. dansikar á
hvert stykíki en söduverð 20
kr. Miismiumiuriinn á að remna
óskiptur til fsilendinga.
Á framihiið mimjapemfimgsins
verður ikort af Da.nimörku og fyr-
ir ofam á að standa: Með kveðju,
en fyrir neðam D. M. U. (Damsk
Mömitsaimler Umiom).
Á bakhiið á að vera kort af fs-
lamidi tmeð nafninu Heimaey.
Mlimjaipeninigur þessi verður
sOegimn í 3.000 eiwtaka upplagi
og verða þau fyrst boðin félög-
um danska myntsamibamdsins.
Sefljist efltiki aliit upplagið tii
þeúara, verðuT það selt annars
staöar.
— Flakkarinn
Framhald af tois. 32
naiumar rummið eiiiitið áður, em
eflcki áður máð tiil sjávar. Það
memmtur mú til sjávar á 200 metra
hareáðu belti — um 150 metra frá
gömiiiu Urðumum. Það verður að
teijast hagstaeð þróun að þarma
skuiá hraumóð loks ná verulegu
nenmsiiá til áttar, þar sem það
veidur en.gum skaða. Einnig er
eilthvað smáremmsli i ramamuim,
seim stefnir að Bjarnarey.
— Réttindalausir
Framhald af bls. 32
nokkurs sé krafizt, svo sem
þekkingar í siglingafræðum,
starfsreynslu, almenns heilbrigð
is, sjónar og heyrnar svo eitt-
hvað sé nefnt.
Dæmi er um að einstaklingi
hafi verið veitt undanþága til
stýrimannsstarfa þó að hann
hafi ekki uppfyllt lágmarks-

ALLTAF FJOLCAR (\X/) VOLKSWACEN
Volkswagen
varahlutir
tryggja
Volkswagen
gæði:
örugg og sérhæfð
viðgerðaþjónusta
HEKLA hf.
Ij.íjavoi' t7ft_l72 — Sim. 21240
Álitbæjarstjóra
Vestmannaeyja
— vegna ályktana Húseigendafél.
Olof Palme, forsætisráðherra Svíþjóðar, og eiginkona hans héldu
heimleiðis um helgina eftir stutta heimsókn til íslands. Síðari
hluta laugardags þáðu þau heimboð forsetahjónanna að Bessa-
stöðum og var þessi mynd tekin við það tækifæri.
Stjómun og áætlana-
gerð í byggingariðnaði
Húsnæðismálastofnun rík-
isins hefur í samvinnu við
Stjórnunarfélag islands og Bygg
ingameistarafélag Akureyrar
ákveðið að gangast fyrir nám-
skeiði á Akureyrt dagana 22.—
25. marz í stjórnun og áætlana-
gerð fyrir verktaka og fram-
kvæmdaaðila í byggingariðnaði,
ef nægjanleg þátttaka fæst.
kröfur sem gerðar eru til inn-
göngu í Stýrimannaskólann, og
þar af leiðandi verið vísað írá.
Við lauslega athugun sem gerð
var á lögskráningu 14 togara
var aðeins um helming að ræða
þar sem 2. stýrimaður hafði til-
skilin réttindi til starfa. Þetta
er aðeins eitt dæmi, en líkur
benda til að ástandið á fiski-
skipaflotanum yfir höfuð sé
engu betra.
Aldan vill benda á að þrátt
fyrir stór aukningu fiskiskipa-
flotans nú og í náinni framtíð,
hefur stöðugt dregið úr aðsókn
að stýrimannaskólanum og er
hann nú ekki fullsetinn, og að
aflýsa varð námskeiðum sem
halda átti út um landsbyggðina
vegna lítillar þátttöku.
Menn geta hver um sig getið
sér til um ástæður þessa á-
stands, en meðan hægt er að
kaupa undanþágur til þessara
starfa fyrir kr. 200.00 í ráðu-
neyti, er viðbúið að menn,
ekki sízt fjölskyldufeður skoði
hug sinn um að leggja út i kostn
aðarsamt nám.
Spyrja má hvort farþegar öku
tækja eða flugvéla væru hrifnir
af að stíga upp í þau farartæki
með undanþágumenn við stjóm.
Gott væri að heyra álit vátrygg-
ingafélaga á slíku ástandi.
Aldan vill itreka, að hún lítur
mjög alvarlegum augum á mál-
ið, og mun ekki una slíku leng-
ur, en mun láta fara fram at-
hugun á hvern eða hverja sækja
skuli til ábyrgðar fyrir veitingu
nefndra undanþága.
Stjórn öldunnar.
Verður þetta stutt en yfir-
gripsmikið og sérhæft námskeið
um skipulagningu verka í bygg-
ingariðnaði með sem bezta nýt-
ín.gu fjármagns, vinnuafls o-ffl.
þátta fyrir augum. Einnig verða
kynntar kröfur þær og reglur,
sem Húsnæðismálastofnunin
mun hér eftir gera til þeirra, er
sækja um fyrirgreiðsiu úr Bygg
ingasjóði ríkisins og Byggingar-
sjóði verkamanna.
SL. sunnudag gekkst Valfrelsi
fyrir fundi á Hótel Esju, og voru
svohljóðandi ályktanir samþykkt
ar á fundinum:
„Fumdur haldiinn að Hótel Esju
þann 11. rnarz 1973, skorar á for-
seta ísilands og rílkisstjóm ís-
lands að koma þeirri breytingu
á stjórnarskrá íslands sem fyrst,
að við 25. grein stj ómarslkrár-
innar bætist eftdrfarandi:
„Nú hefur 1% kjósenda skrif-
VEGNA ályktana Húseigenda-
félags Vestmannaeyja, sem birt
ar voru í Morgwnblaðinu í gær
(7. marz) hefir blaðið beðið um
álit mitt á þeim og fer það hér á
eftir:
Varðandi 1. lið:
A. Vegna hættuástands, hefir
Almannavarnaráð talið nauðsyn
legt, að takmarka mjög þann
fjölda fólks, sem í Vestmanna-
eyjum dvelst hverju sinni.
B. 1 mörgum tilvikum hefir
reynzt nauðsynlegt að brjóta
upp hús, t.d. vegna björgunar
búslóða, styrkingu þaka og til
að tappa vatni af miðstöðvar-
kerfum og loka fyrir vatnsinn-
tök. Oft náðist ekki til húslykla
og í mörgum tilvikum reyndist
nauðsynlegt að fara inn um
glugga, þ.e. mikill vikur hafði
sáfnazt fyrir útidýr. Reynt var
að ganga strax frá þeim glugg-
um, sem upp þurfti að brjóta,
en vegna skorts á smiðúfn, varð
stundum nokkur töf á því. Hefði
þettá ekki verið gert, er aug-
ljóst að margfalt fleiri hús
hefðu eyðilagzt, eða orðið fyrir
mun meira tjóni en raun
varð á.
C. Ég tel, að Húseigendafélag-
að undir þá ósk, að sénsitakt mál
verði sett undir þjóðaratkvæða-
greiðsilu, þá er forseta ísilainds
dkylt að leggja mállð fyrár þjóð-
anatkvæðagreiðslu.
Ef aukakosningar um málið er
óslkað, þá þarf 10% af undirskrift
um kjósenda til þesis að skylt sé
að leggja málið fyrár.
Kjósendum skal gefinin valkost
ur á hvort þeir viilja efna til auka
kosninga eða miál'ið verði lagt
ið ýki talsvert, þegar það talai
um að hús hafi verið „rupluð
og rænd". Því miður veit ég þó
dæmi þess og tel ég að þar hafi
verið um örfáa menn að ræða.
Augljóst er að erfitt er að koma
í veg fyrir slík atvik með öllu,
undir þessum kringumstæðum.
Mér finnst það þó koma úr hörð
ustu átt, þegar sjálfboðaliðum
sem unnu óhemju mikið starf
rið björgun verðmæta, er nú-
ið því um nasir, að þeir hafi
notað tækifærið til að „rupla og
ræna“ hús, sem þeir lögðu sig
alla fram um að bjarga.
Varðandi 2. lið:
Ég er sammála stjórn Hús-
eigendafélagsins í því, að vand-
lega verði gengið frá húseign-
um, enda er nú unnið að því, og
að tiltölulega fámennt lið verði
síðan i Eyjum til gæziu hús-
eigna.
En ég er algjörlega ósammála
stjórn félagsins í því, að ekki
skuli unnið að vörnum gegn
hraunrennsli til bæjarins og
hafnarsvæðisins. Ég tel að mik-
ill árangur hafi þegar náðst í
þessum efnum og áiít að einskis,
sem í mannlegu valdi stenaur,
Framhald á bls. 31.
fyrir á næsta aimennum kjör-
degi. Skal útkoman vera bindandi
með fylgi 60% kjósenda en ráð-
gefandi með 40% fylgi kjós-
enda.“
SÍÐARl ALYKTUN:
„Fuind'uir haCdinin að Hótel
Esju 11. marz 1973 samþykkir
að skora á ráðaimenn þjóðarinin,-
ar að veita Sverri R/unólfssyni
a. m. 'k. 5—50 km til vegaJaign-
ingaæ svo að hann geti sannað
að hans aðferð sé það sem kiomm
skafl í vegalagninig'u hér á landi."
Á fundi Valfrelsis — Sverrir Runólfsson i ræðustóli.
Valfrelsi fundar
— Frakkland
Framhaid af bls. 1.
hvemig næsta ríkisstjórn skuli
skipuð. Samkvæmt hefð ber for
sætisráðherranum að leggja
fram lausnarbeiðni sína, svo að
forsetanum gefist tækifæri til
þess að tilnefna nýjan forsætis-
ráðherra, ef honum sýnist svo.
Verði Messmer ekki að nýju for
sætisráðherra, er Olivier Guic-
hard tæknimálaráðherra talinn
koma til greina. Þá er d’Estaing
fjármálaráðherra af sumum tal-
inn koma lang helzt til greina
sem nýr forsætisráðherra nú.
Ilann er talinn einn fremsti fjár
málasérfræðingur Vestur-Evr-
ópu og gæddur sterkum persónu
leika. Sumir telja, að einmitt
siðastnefnda atriðið kunni að
standa hinum í vegi, því að það
muni reynast erfitt tveimur
jafn einbeittum og persónugædd
um mönnum að starfá saman
hlið við hlið sem þeim Pompidou
og d’Estaing.
Það hefur ekki vakið neitt
felmtur í röðum gaullista, að
Maurice Schumann utanríkisráð
herra skyldi falla í kjördæmi
sinu með þeim afleiðingum, að
líklega verður hann að segja
af sér embætti utanríkisráð-
herra. Á það er bent, að Pompi-
dou forseti hafi mótað utanrík-
isstefnu Frakklands í stærri mál
um að verulegu leyti sjálfur.
Samfylking vinstri manna
jók fylgi sitt í síðari umferð
kosninganna á sunnudag. Samt
tókst henni ekki að vinna meiri-
hlutann af gaullistum, eins og
sumir höfðu spáð. Fékk vinstri
samfylkingin um 46% atkvæða
eða svipað og gaullistar. Orfor-
ystusveit gaullista féll Rene
Pleven dómsmálaráðherra í kjör
dæmi sínu auk Schumanns ut-
anrikisráðherra, sem áður er
getið.
Enn er óvíst um úrslit í nokkr
um kjördæmum. 1 morgun
höfðu gaullistar tryggt sér 274
þingsæti, en vinstri menn 181,
sem skiptust þannig, að jafnað-
armenn höfðu fengið 89 en
kommúnistar 73. Umbótahreyf-
ingin undir forystu þeirra Jean-
Jacques Servan-Schreibers og
Jean Lecanuet hafði tryggt sér
31 þingsæti.
Gaullistar eiga örugglega eft-
ir að launa umbótasinnum stuðn-
ing þeirra í siðari umferð kosn-
inganna á sunnudag, en þá drógu
frambjóðendur þeirra síðar-
nefndu sig í hlé í kjördæmum,
þar sem líkur þóttu á, að
vinstri samfylkingm myndi
sigra. Forustumenn umbóta-
hreyfingarinnar eru hlynntari
nánara samstarfi Vestur-Evrópu-
ríkja innbyrðis svo og nánara
samstarfi við Bandaríkin.
Enda þótt gaullistar hefðu
ekki hátt um sigur eftir kosn-
ingaúrslitin, þar sem þeir höfðu
tapað nálægt 90 þingsæitum,
rikti mikill léttir í hópi þeirra.
Eftir ítrekaða spádóma um hugs
anlegt tap gaullista fyrir vinstri
mönnum, ríkti mikill fögnuður
yfir því, að allar slíkar hrak-
spár höfðu ekki átt neinn rétt á
sér og hættunni af hugsanlegri
vinstri stjóm verið bægt burt.
Blaðið Le Figaro, sem styður
gauilista komst þannig að orði
í leiðara i dag: — Frakkar hafa
gefið það greinilega til kynna,
hvað þeir vilja ekki. Þeir vilja
ekki vinstri stjórn, sem fyrr eða
síðar yrði stýrt af kommúnistan-
um Marchais.
Combat, sem er vinstri sinnað
og i stjómarandstöðu, sagði:
— Frakkar hafa aðeins sýnt
neikvæða afstöðu. Þeir völdu
það, sem þeir töldu skást, en
enginn þeirra hefur í rauninni
lýst blessun sinni yfir stjómar-
liðinu.