Alþýðublaðið - 26.08.1958, Blaðsíða 6

6
Alþýðublaðið
Þriðjudagur 26. ágúst 1958.
EFTI'R að hafa kvatt Denver
í ljósaskiptum, lá mín leið vest
ur til Utah gegnum svonefnd
Moffat jarðgöng. Þau eru um
sex mílna löng og auðvitað þau
hæstu í heimi, því að þau liggja
í milli 10 og 11 þús. feta hæð.
AnnarS' gekk ég fremur
snemma til náða og svaf víst af
mér jarögöngin, enda sér þar
ekki skil dags og nætur, sízt að
nóttu til. Ég þurfti að bíða
næstu nætur í Salt Lake City
eftir lest tii Washingtonríkis og
nú hugsaði ég gott til glóðar-
innar að sjá handaverk mor-
mónanna hér. Þeir eru raunar
ekki óþekktir á Islandi eða
voru ekki, og í barnsminni er
mér, að Gvendur dúllari var
jöfnum höndum kallaður
Gvendur mormóni, sem kunn-
ugt er af samvinnu þeirra séra
Árna og Þórbergs. Mitt fvrsta
verk var að læsa föggur mínar
í skáp á brautarstöðinm, nema
myndavél, og arka svo í bæ-
inn. Veður var bjart og sól
skein í heiði og glampaði fag-
urlega á turna mormónamust-
erisins, hvar efst trónar gull-
inn engill vopnaður básúnu. í
forgarð musterisins er ölium
heimilt að koma, en hann er
undurfagur, skréyttur mai'g-
litu blómskrúði. Enn fremur
mega menn hlýða á hljómleika
í samkomuihöllinni, ef leiðsögu
maður fylgir hópnum eða ein-
staklingunum.
Með því að tvær stundir
voru til næstu hljómleika, tók
ég mér göngu um garðinn og
fór að öllu sem hægast. En er
écr nálgaðist lok þeirrar hring-
ferðar var þyrping nokkur söfn
uð nær samkomuhöllinni. Varð
~mér reikað þangað.
r-m'
SÁÐ í GRÝTTA JÖRÐ
Hér var einn mormóna að
skýra fyrir hóp unglinga um-
hverfi og höfuðatriði í boðskap
mormóna og var því misjafn-
lega tekið. Rétt í því er ég kom
að, bauð hann að svara spurn-
ingum., og þá tók gamanið að
kárna. Var sýnilegt að ung-
mennin höfðu meiri áhuga á að
hafa af þessu skemmtun
fremur en fræðslu. Dundu nú
spurningar á leiðsögumanni og
virtist mér tveir hafa sitt hlut
verkið hvor, annar að revna að
reita hann tij reiði með fremur
Oddur A. Sigurjónsson:
r
Ur vesturför IX.
kom að hann var krafinn sagna
um hví fólk af öðrum trúflokk-
um mætti ekki koma í muster-
ið. Gaf hann það svar, að á-
stæðulaust væri að ræða slíkt
og spurði svo: ,,Er ekki ýmis-
legt, sem þið viljið ekki láta
alla sjá?“ „Jú, auðvitað,“ galí
við í kvalara hans. „Þess vegna
eru stelpurnar í fötum.“ En nú
þótti hinum alvarlegri nóg um
og gaf merki um að hætta.
Hafii samtalið verið ekki óá-
þekkt og tíðkast í fjaHgöngum
eða síldarhátum í landlegum.
Hélt nú leiðsögumaður í broddi
fyikingar tip minjasafns Þeirra,
þar sem margt fróðlegt var að
sjá. Meðal annars var uppbúið
rúm þeirra Brigham Young
hjóna, viðamikið og firna
breitt, föt, vopn og minjagripir
auk ótal guðsorðabóka á ýms-
um Evrópumálum. Þrátt fyrir
ýtarlega leit fann ég enga ís-
lenzka og þótti miður. Þætti
mér gustuk að send væri því
safni Vídalínspostilla eða eitt-
hvað í þkingu við hana.
l'RAMKVÆMDIR MORMÓNA
Héðan lá svo leiðin í hljóm-
skála þeirra mormóna og
hlýddi ég þar organleik og kór-
söng. Var hvorttveggja stór-
fenglegt, enda hundruð karla
og kvenna í kórnum og orgelið
eitt hið stærsta og bezta í
heimi, auðvitað pípuorgel, sagt
með um 11 þús. pípum, en ekki
kann ég frekari skil á því né
þýðingu slíks pípnagrúa. Must-
eri þeirra mormóna er firna-
mikil bygging að ummáli og
um 70 metra há. Var Því val-
inn staður á þá lund, að foringi
þeirra, Brigham Young, tók sig
út úr hópi samferð-afólksins og
gekk einn samt um stund,
stakk svo niður staf sínum og
kvað upp úr að hér skvldi must
erið standa. Er þá auðsén fyr-
Frá Olympia — höfuðborg Washingtonríkis.
áleitnu hjali, en hinn að slétta
úr, svo að ekki spryngi allt í
loft upp. Var samvinna þeirra
hin bezta, sem á leiksviði væri.
En nokkrar gáskafullar ung-
meyjar flissuðu við, sem undir
leikur væri í symfóníunni. —
Mannauminginn var milli
steins og sleggju, en furðu
stilltur og reyndi að leysa úr;
spur&ingum alvarlega. Þar I
irmynd .Gvendar dúllara, er
hann ákvað stað fyrir hús vin-
ar síns Hjálmars Lárussonar á
Blönduósi forðum.
Hvað sem annars segja má
um sitthvað í fari Brighams
Young og þeirra mormóna, er
skylt að viðurkenna verk
þeirra, sem tala sjálf sínu máli
hverjum, sem lítur augum
Saltvatnsdalinn, sem fyrir
komu þeirra var eyðimörk.
Þar búa nú um 350 þús. manna
við gróðursæld fengna með á-
veitum, sem ekki hefur verið
áhlaupaverk að skipuleggja og
framkvæma. Eru mormónar nú
og búnir að niðurleggja siít-
hvað, sem öðrum blæddi í aug
umí s. s- fjölkvæni, og semja
sig meira að siðum annarra í
daglegu lífi.
Þar sem skammt var liðið á
dag, slóst ég í för með hóp
manna til að skoða koparnámu
eina mikla í nágrenni Salt-
vatnsborgarinnar og talin er
hin me-sta í heimi af opnum
námum. Fá Bandaríkjamenn
þar um 40% af kopar sínum.
Náma þessi er sem hringlaga
gígur, þrengst í botni, en víkk
ar upp, grafin í láréttum hjöll-
um, sem lestir renna um á tein
um. Horfðum við Þar og hlýdd
um á sprengingar, er dundu
sem ásareiðin væri á ferð. Far-
arstjóri, kátur og fjörgur ná-
ungi, skýrði frá gangá mála um
námuvinnslu og virtist vita
flest þar um. En þó varð hon-
um orðfall er hann efti.r að
hafa æskt spurninga fékk
þessa:. „Hvað haldið þér að
mundi þurfa til þess að kaupa
heiia skíttið?“ Var þá óspart
hlegið.
ÚTHÝST VEGNA
BYRÐARLEYSIS
Að loknu þessu ferðalagi tók
ég að hyggja að náttstað. En
þar eð ég vildi ekki drasla fögg
um mínum af járnbrautarstöð
inni og eiga svo á hættu örðug-
leika með að koma þeim þang-
að aftur síðla nætur, hélt ég
farangurslaus til hótels eins og
baðst gistingar. En er ég var
inntur að farangri og sagði sem
var, vildu þeir ekki við mér
taka. Mun þeim hafa fundizí
ég grusamlegur. Er ég þæfð-
ist fyrir og vildi hafa náttból
eigi að síður, var mér neitað
því fastar. Hélt ég á braut eft-
ir að: hafa látið þeim í té síð-
ari hluta hinnar alkunnu máls-
greinar: „Ég heiti Gestur, er
frá Hæli ..Tók ég það ráð
að vaka á brautarstöðinni og
nota tímann til bréfaskrifta,
eftir að um kyrrðist. Er mér
ekki grunlaust að sum þeirra
bréfa hafi borið nokkurn iit
hugarfarsins þá stundina.
Varð mér þó að Þessu all-
mikið gagn, því að nokkuð
hafði safnazt fyrir af ósvöruð-
um bréfum vegna sífelldra
ferðalaga. Hef ég því við nán-
ari yfirvegun ákveðið að gefa
upp reiði mína við mormóna
og vænti, að þeim þyki öllu
betur.
LJÓSMYNDIR
OG LEIÐSÖGN
Annars varð næisti dagur
fremur leiðigjarn. Ferðin yfir
idahoríki var heldur tilbreyt-
ingasnauð. Vorið virtist ekki
hafa hraðað göngu sinni þang-
að. Hásléttan, sem ieið lá um
grá og guggin og glænapurleg
fjöll í fjarska. Byggð virtist
mér fremur strjál og húsakost-
ur lágreistur. Gróður, sem
nafn væri gefandi, helzt með-
fram lækjarsytrum og árspræn
um. Vel má þó vera, að mér
haf'i sézt yfir sitthvað mark-
vert vegna svefndrunga og feg
inn varð ég að skríða í bólið
að kvöidi.
Næsti morgunn heilsaði bjart
ur og fagur og sást ekki ský-
skaf á lofti. Við vorum komnir
til Portland í Oregonríki og
hér lá fyrir dagsdvöl.
öllurn þeim gauragangi, sem
því fylgir. Valin er rósadrottn-
ing ,sem ekur í fagurlega blóm
skreyttum vagni um borg og
stræti við hyllingu mannfjöld-
ans. Þá dagana er hún á kafi í
rósum og gengur eflaust ekk; á
öðru. Við skulum vona, að á
þeim séu ekki allt of margir
þyrnar. 3
-á't
TIL HÖFUÐBQRGAR
WASHIN GTONRÍKIS
Leiðin frá Portland lá um
hríð niður með Colurrjbiafljótí
til smábæjar, sem nefnlst Kel-
so-Langeniew. Raunar er ekki
mikið útsýni þaðan fyrir þétt-
um skógi, svo að nafnið er
ekki réttnefni. Þaöan fylgai
brautin öðru hvoru smáá furðu
tærri, sem rennur og bugðast
Mormónamusterið í Saltsævaboi’g
Portland stendur neðarlega
við stórfljótið Columibía, er
skiptir ríkjum Orengo og
Washington. Eru þangað tíðar
göngur allstórra skipa og svo
upp eftir ánni. Annars er borg-
in nafnkunn fyrir blómarækt
og köiluð rósaborgin hér vestra.
Hafði ég hér hinn sama hátt
með farangur minn og í Salí-
vatnsborginni og hélt svo út í
vcr'blíðuna. Su5ur og austur
frá miðbænum gat að líta hæð-
ir skógi vaxnar og lagði ég
þangað leið mína. Hér voru alls
konar ávaxtatré í fullum blóma
og fegurstu litum.
Ég var að reyna að taka
mynd af fagurri skógarbrekku
yfir götu, en gekk heidur illa
að hitta á umferSarlaust and-
artak, þegar ég var ávarpaður.
Var þar hressilegur náungi, er
viidi ræða um ljósmyndatækni.
Ekki þóttu mér þær umræður
góðar, því að þar er ég fremur
veikur á svellinu og sló því
út í þá sálma að spyrja hann
um borgin-a. Var fræðsla um
hana auðfengin og gaf hann
mér ágætar leiðfeeiningar um
hvert halda skyldi. Rvöddumst
við svo með virktum. Hélt ég
nú til austurs og í áttina að
Washingtongarðinum, sem
bæði er blórria- og dýragarður,
stolt borgarinnar. Garður þessi
liggur í geysimiklu brekkuhalli
eða fellshlíð móti vestri og sér
þaðan yfir borgina, þar sem
skógur hylur ekki sýn. Því mið
ur er þetta svo snemma vors,
að hann er ekki í fullum blóma
enn, einkum er lítið af rósum
útsprungið-
Eigi að síður er hér að sjá
svo stórfenglegt blómskrúö, að
ógleymanlegt er. Brestur mig
orð að lýsa Því sem. vert er.
Sagt var mér af öðrum enn feg'
urri garði austar í borginni, en
sá hængur var á, að hann er
ekki opinn almenningi. tip sýn
is fyrr en í byrjun maí, svo að
ég vr aðeins of snemma á ferð.
Þar er aðalsvið rósahátíðarinn-
ar miklu í miðjum júní, með
milli skógivaxinna bakka. Hér
og hvar bar stangaveiðimenn
fyrir augu ýmist prílandi utan
í bökkunum eða fljótandi á
smáihornum eftif ánni.
Engan sá ég draga fisk, og
stoppaðl þó lestin um hálftíma
á einum stað við ána, þar sem
nóg var af veiðigörpum. Virt-
ist mér að þar hæfði vel hin
forna skilgreining háðfuglsiis
Wessels á veiðistöng, sem hann
sagði vera „prik með ormi á
öðrum endanum og iðjuleys-
ingja á hinum“. Þetta getur nú
raunar stafað af því, að ég hef
ekki stundað slíkan veiðiskap
síðan ég í bernsku eltist við að
veið-a lækjalontur á títuprjóns
öngul og þekki því ekkl af raun
unað þess að missa þann allra-
stærsta.
Höfuðborg Washingtonríkis,
Olympia, er smáborg með 17—
18 þús. íbúa. Hún stendur við
krókóttan fjörð og r.ú fann ég
fyrst sjávarlykt aftur eftir nær
4 mánuði. Fannst mér það
meira hressandi en mig hafði
grunað. Er þó langt héðan til
opins hafs. Þrennt er það, sern
Olympia státar af, ölbruggun,
timburvinnsla og svo þinghús-
byggingin. Tvennt hið fyrr-
nefnda hef ég ekki enn séð né
reynt- Ætla ég því að tempiur-
um heima væri óhætt mín
vegna að hætta að berjast móti
Agli geysisterka. Þinghúsið er
hins vegar mjög fögur byggín.g
innra og. ytra, en a. m. k. hið
ytra ekki frumlegri en aðrar
þinglhúsbyggingar hér, sem
flestar eru sniðnar í sama móti
og þinghúsið í Was.hington D.
C. Það stendur á bakka fagurs
smávatns, sem sagt er fiskiauð
ugt, en hins vegar þurfa veiði-
garpar að fara til A'berdeen á
vesturströndinni tip þess að
komast verulega í kynni við
þann stóra og gráðuga. Veður-
far er hér eindæma milt og
blítt. Þennan vetur fengu 01-
ympíúbúar aðeins tvisvar að
sjá snjó og aðeins meinlaust
fjúk, sem, varð að vatni, er til