Morgunblaðið - 18.07.1980, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. JÚLÍ 1980
11
örugglega búa til kvöldmat
handa mér, fyrst ég væri svona
illa haldin. Og er ekki að orð-
lengja það, að dyrunum á mat-
salnum var nú svipt upp — hann
var á stærð við Súlnasal eða svo
— og þar sat ég í einsemdarlegri
hátign minni meðan gráhærður
og skjálfhentur þjónn bar í mig
þvílík ókjör af mat, að annað
eins hef ég ekki séð. Stór og
mikil eggjakaka, franskar kart-
öflur, hrísgrjón, tómatar, tvær
stórar svínakótelettur, jarðarber
... manni getur nú hefnzt fyrir
græðgina. Eg lagði verulega hart
að mér til að særa ekki þennan
góða mann og varð að panta mér
aðra hálfflösku af hvítvíni til að
geta skolað öllu þessu niður. Svo
kom þjónninn öðru hverju og
forvitnaðist um, hvort þetta
væri ábyggilega boðlegt og ég
hældi honum náttúrlega á hvert
reipi.
Einn daginn léði Sainz konsúll
mér ritara sinn og bíl til umráða
og við fórum í langa ökuferð upp
frá Bilbao og meðfram strönd-
inni og þræddum lítil og falleg
fiskiþorp. Þegar kemur út með
ströndinni er hún klettótt og
úfin, en inn til landsins séð er
landslagið hvarvetna gróið og
hlýlegt. Einna litríkastur bæja á
þessum slóðum heitir Bermeo.
Þaðan er gerður út mikill fjöldi
báta, aðallega á sardínur og
túnfisk, en þennan dag voru þeir
allir í höfn: daginn eftir átti að
halda upp á dag heilags Jóhann-
esar og bæjarbúar voru í óða önn
að undirbúa hátíðahöldin.
í þessum litlu þorpum, svo og í
San Sebastian voru Baskahúf-
urnar áberandi, þó voru það
einkum eldri menn sem báru
þær: svartar alpahúfur, og ég
keypti tvö stykki, svo að synir
mínir gætu státað af því að vera
með ekta Baskahúfur á hausun-
um. Einnig eru rauðar Baska-
húfur til, en þær eru notaðar
spari.
Eftir fárra daga dvöl í Baska-
landi er fráleitt að ætla sér að
kveða upp einhvern endanlegan
úrskurð um þetta land og þjóð-
ina sem það byggir. Enginn veit
fyrir víst, hver er uppruni Baska
né heldur tungu þeirra, en marg-
ir telja að Baskar séu afkomend-
ur þeirra sem upprunalega
byggðu Iberiaskagann, jafnvel
áður en Keltar komu þangað.
Baskar voru hraktir á braut
hvað eftir annað af Fönikíu-
mönnum, Rómverjum, Márum
og Gotum. En þeir lifðu af og
héldu þjóðarsamkennd sinni.
Þeir eru ekki ýkja spánskir í
útliti, þótt mikil blöndun við
Spánverja hafi átt sér stað.
Og mér þætti ekki ólíklegt, að
þeir komi útlendingi áþekkt
fyrir og íslendingar erlendum
gestum: hrjúfir nokkuð á ytra
borði, en hjálpfúsir og einlægir
ef þeir taka tryggð. Þeir virðast
rólegir í fasi, tala ekki með
miklum tilburðum og þrátt fyrir
óöryggi, sem margt þetta fólk
býr við, sýnast þeir agaðir. Og
um spennuna sem býr hið innra
getur gestur um nokkurra daga
bil auðvitað ekki sagt.
Frá höfninni í Bcrmeo. þar som
allir hátar voru i höfn þann
Hotrinn
Jóhannes Zoéga:
Hitaveitan er komin í algert
þrot, við getum ekki meira
„Ilagnaður Hitaveitunnar á
síðasta ári var um 1600 milljón-
ir en afskriftir voru um einn
milljarður. Framkvæmdir okk-
ar á síðasta ári voru um 1800
milljónir og afborganir af lán-
um um 800 milljónir,“ sagði
Jóhannes Zoega hitaveitustjóri
í samtali við Morgunblaðið, en
tilefni spurningarinnar voru
viðtöl við húsbyggjendur, sem
birtust í Morgunblaðinu fyrir
nokkru.
„Afgangur ársins er ekki i
peningum í árslok, heldur er
fénu ráðstafað jafnóðum," sagði
Jóhannes. „Kostnaðurinn við að
leggja hitaveitu í Hvamma-
hverfið í Hafnarfirði er um 140
milljónir og það er rétt, sem
fram hefur komið, að af því fé
fengjum við endurgreitt 80—90
milljónir í formi heimæðagjalda.
Kostnaðurinn við lagninguna
yrði því ekki nema 50—60 millj-
ónir, en við teljum okkur ekki
fært að láta Hafnfirðinga fá
hitaveitu, vegna þess að þeir eru
ekki nema um fimmti eða sjötti
parturinn af okkar viðfangsefni.
Við höfum þrjú eða fjögur hverfi
í Reykjavík og hluta af hverfi í
Garðabæ sem sama á við um.
Þess vegna er ekki hægt að taka
hverfið í Hafnarfirði út sérstak-
lega. Þó að þeir séu nokkuð á
undan þá sjáum við okkur ekki
fært að taka þá út, því þá værum
við að ganga á rétt hinna, sem
koma á næstu vikum.
Auk þess er ekki nema hálf
sagan sögð að leggja hitaveitu í
hverfi því þá þarf að afla
vatnsins, en við höfum ekki
getað aflað nema sáralítils vatns
undanfarin fjögur eða fimm ár.
Við höfum hætt borunum alger-
lega vegna þess að við höfum
ekki haft peninga til þess.
Ef við fengjum þá hækkun á
gjaldskrá sem við höfum beðið
um, myndum við reyna að bjarga
því fólki sem nú fær ekki
hitaveitu. En þó við fengjum alla
okkar hækkun núna og við gæt-
um sett allt af stað, þá er alveg
fyrirsjáanlegt að vatnsskortur
verður á öðrum vetri. Þá verða
þau svæði sem hæst eru og
lengst frá fyrir þessu, Skóla-
vörðuholtið og Landakotshæðin,
svo dæmi sé tekið. Þá verða þeir
gömlu Reykvíkingar sem þar
búa frystir úti af forsætisráð-
herra og ríkisstjórninni, nú sem
fyrr,“ sagði Jóhannes. „Vatns-
skorturinn er fyrirsjáanlegur, þó
ekki í vetur, en eftir rúmt ár,
jafnvel þó við fengjum allar
okkar óskir uppfylltar nú þegar.
Það er búið að svelta Hitaveit-
una í tíu ár. Þó við fengjum allar
hækkanir sem við þykjumst
þurfa til þess að geta mætt
sanngjörnum rekstri, getum við
ekki ábyrgst, að ekki verði
vatnsskortur eftir eitt og hálft
ár. En vatnsskortur verður ekki
nema þennan vetur, ef tekin
verður skynsamleg afstaða til
gjaldskrármála nú þegar og í
framtíðinni. En þó við fengjum
þær hækkanir sem við höfum
farið fram á, er búið að svelta
Hitaveituna svo lengi að hún
nær því ekki upp á tveimur
árum. Það er svo mikið ógert og
svo margt sem orðið hefur að
fresta undanfarin tíu ár að því
verður ekki náð upp á einu ári
eða tveimur, þó við fengjum
sanngjarna hækkun," sagði Jó-
hannes.
„Ríkisstjórnin segir að -við
beitum þessu fólki fyrir okkur til
þess að knýja fram hækkanir, en
það er mesti misskilningur.
Þetta eru ekki þrýstiaðgerðir af
okkar hálfu því ef svo væri,
hefðum við beitt þessu fyrir
mörgum árum. En nú er Hita-
veitan komin í algert þrot, við
getum ekki meira og höfum ekki
peninga til að framkvæma þetta.
Okkur vantar meira að segja
tæpan milljarð til að geta fram-
kvæmt það sem við höfum þegar
samið um, án þess að byrja á að
leggja í eitt einasta nýtt hverfi.
Það er mesti misskilningur að
halda að þetta séu einhverjar
þrýstiaðgerðir, enda hefur ríkis-
stjórnin aðgang að öllum okkar
reikningum, að okkar kassa og
hverju sem hún vill,“ sagði
Jóhannes Zoéga.
KRAFTMIKIЗSTERKT—HLJÓMGOTT—LANGDRÆGT
I
h
O
UJ
5
n
I
O
O
Œ
>-
ffi
</)
cc
'<
Sendum
um allt
land
VERSLIÐ I
SÉRVERSLUN
MEÐ
LITASJÓNVÖRP
OG HLJÓMTÆKI SKIPHOLTI 19 SlMI 29800
Verö aöeins kr.
96.600.-
Draumur ferðamanna
CROWN
PCRC
720 L
—HLAÐIÐ TÆKNINÝJUNGUM—
GENGUR FYRIR RAFMAGNI OG RAFHLÖÐUM