Morgunblaðið - 11.03.1983, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 11. MARZ 1983
23
/■
Matthías Bjarnason
er rétt að öðru leyti. Það er kom-
inn tími til fyrir þennan þing-
mann að sýna dáð, hvað þetta
varðar. Ég vil líka minna þennan
þingmann á framlag úr rikissjóði
til Byggðasjóðs á árunum
1972—1982, og það framlag, sem
er áætlað á árinu 1983, á verðlagi
ársins 1982, og nú skulu menn
taka eftir: Framlagið var
1972—1974 48—49 millj. kr„ en
1975 fór það upp í 113,5 millj., 1976
upp í liðlega 116,2 og 1977 í tæpar
130 millj. og 1978 í 108,5 millj. Hvað
skeði svo eftir það? Eftir það fer það
1979 niður í 90 millj., 1980 niður f
62,3 millj., 1981 niður í 58,6 millj.,
1982 niður í 52,5 millj. og 1983 verð-
ur það tæplega 44,2 millj. Um leið
og Sjálfstæðisflokkur var farinn
úr rikisstjórn, þar sem staðið var
við framlög til Byggðasjóðs
samkv. lögum, þá var farið að
klípa af og hefur verið haldið
áfram siðan. Hefur nokkur heyrt
stunu eða hósta frá ólafi Þ. Þórð-
arsyni við þennan niðurskurð all-
an? Nei, hann hefur látið sér þetta
allt í léttu rúmi liggja og sam
Matthías Bjamason, alþingismaður:
þykkt það allt saman! Hann hefur
staðið að fjárlagaafgreiðslu. Hann
hefur staðið að því að lækka fram-
lög til fólksins úti á landi, sem
hann hefur svona mikla umhyggju
fyrir núna. Nei, það sem vantar, er
að velja sér betri þingmenn úti á
landi heldur en þetta. Þetta er lé-
leg frammistaða. Og ef ég væri í
sporum þessa þingmanna, þá
mundi ég skríða undir borðið og
ekki láta sjá mig fyrr en fundi
væri slitið, og reyna þá að komast
heim óséður. Svo koma svona
menn fram með munninn fullan
og gleypa vind hér, hvað eftir ann-
að, yfir því að verið sé að ráðast á
byggðarlögin með þessu frum-
varpi. Þess er ekki gætt einu sinni,
að meira að segja formaður Fram-
sóknarflokksins er stórskemmdur
í ummælum.
Það er stundum á því tæpt,
sagði Matthías, að strjálbýli þurfi
að standa saman gegn þéttbýli og
öfugt. Ég hefi 20 ára þingreynslu.
Þegar ég hefi þurft að berjast
fyrir framgangi mála, sem snert
hafa Vestfjarðakjördæmi, þá hef-
ur það sjaldnar verið, að strjálbýl-
ið hafi náð saman. Þá hafa
strjálbýliskjördæmin oftar togast
á. Það er mun oftar sem ég hefi
leyst erfið mál í góðu samstarfi
við þingmenn þéttbýlis.
Ég get talað um það tæpitungu-
laust að til þess að koma baráttu-
málum fram þarf að vinna stuðn-
ing annarra við þau, njóta þess að
aðrir sýni sanngirni, en það kostar
að sýna sanngirni á móti. Gagn-
kvæmur skilningur er forsenda
þess að ná fram málum. Þetta
frumvarp um kjördæmamál er
sáttafrumvarp, þar sem tekið er
tillit til beggja, auk þeirra búsetu-
breytinga sem hér hafa orðið síð-
an 1959. Þeir, sem hæst tala á
móti, ættu að tíunda afrek gín í
þágu strjálbýlis. Strjálbýlisfólkið
nýtur neikvæðrar gagnrýni í engu.
Og hvar eru vinningar þeir sem
Ólafur Þ. Þórðarson og hans líkar
hafa unnið strjálbýlinu?
meginþorra
þjóöarinnar
daglega!
Auglýsinga-
síminn er224 80
Strjálbýlishagsmunir
og stjórnarskrármál
— Efnisþræðir úr þingræðu, sem m.a. kemur inn á vegamál og byggðasjóð
þingmann talsmann þess, að flat-
armál kjördæma en ekki íbúa-
fjöldi einvörðungu ráði
þingmannatölu þeirra. Reykjavík
eigi samkvæmt þeirri reglu að
hafa 4 þingmenn, Reykjanes 2, en
Austurland 11, svo dæmi sé tekið
úr málflutningi hans. Halda menn
að hægt sér að verja hlut strjál-
býlisins með slíkum málflutningi?
Eða að hann stuðli að sáttum milli
strjalbýlis og þéttbýlis?
I hagsmunavörzlu strjálbýlis er
það ekki þingmannafjöldinn einn
sem gildir. Þar skiptu mestu máli
að þingmenn séu starfi sínu vaxn-
ir. Haldi þann veg á málum, t.d. í
samstarfi við aðra þingmenn, að
þeir komi hagsmunamálum fram.
Ég bendi sem dæmi á vegamál,
sem skipta strjálbýli miklu. Sfðan
1978 hefur framlag ríkisins sjálfs,
beint framlag til vegamála á verð-
lagi ársins 1982 lækkað úr 69,7
millj. kr. í 9,6 millj. kr. á sl. iri.
M.ö.o., lækkun á beinu framlagi til
vegamálanna einna nemur 167
millj. kr. rúmlega á þessum árum
frá 1978—1982. Þetta höfum við
verið að benda á, þingmenn Vest-
firðinga sem þingmenn annarra
strjálbýliskjördæma, en 5. þing-
maður Vestfirðinga hefur látið sér
þetta allt í léttu rúmi liggja. Hann
hefur verið grútmáttlaus. Það
þýðir ekki að opna munninn bara
einstaka sinnum, út af kjördæma-
máli eða stjórnlagabreytingu, en
þegja og gleypa allt sem að honum
Matthías Bjarnason (S) vakti at-
hygli á því í umræðu um kjördæm-
ismál á Alþingi að Ólafur Þ. Þórð-
arson (F) hefði veizt harðlega að
formanni Framsóknarflokksins, ein-
um af fjórum flutningsmönnum
fnimvarpsins, og sakað hann og
aðra, er að frumvarpinu standa, um
að svíkjast aftan að landsbyggðinni
og að vilja leggja hana niður, hvorki
meira né minna. Sjá nú ekki allir f
gegn um þá tvöfeldni, sem hér er
viðhöfð?
Matthías sagði þennan sama
Eignarréttur aö auðlindum hafsbotnsins:
ítarleg athugun
hæfustu sérfræöinga
Hagsmunir utan 200 mflna á Reykjaneshrygg,
Jan Mayen-svæðinu og Rockall-hásléttunni
ALISHERJARNEFND Sameinaðs
þings hefur lagt fram sameiginlegt
álit varðandi frumvarp um eignarrétt
íslcnska ríkisins að auðlindum hafs-
botnsins, svohljóðandi (framsögu-
maður nefndarinnar var Eyjólfur
Konráð Jónsson):
„Nefndin hefur rætt málið ítar-
lega og komist að raun um að hér
sé um að ræða svo þýðingarmikið
og vandmeðfarið mál, að ógjörlegt
sé að afgreiða það efnislega án
frekari athugunar. Ljóst er að í
nánustu framtíð eru hafsbotns-
réttindi Islands á Reykjanes-
hrygg, neðansjávarhásléttunni
sem kennd er við Rokkinn, og á
Jan Mayen-svæðinu fyrst og
fremst tengd yfirborði hafsbotns-
ins. Samkvæmt 77. gr. hafréttar-
sáttmála Sameinuðu þjóðanna
eigum við réttindi til þeirra líf-
vera, sem á þessum hafsvæðum
finnast og botnlægar eru. Yfirborð
hafsbotnsins er einnig ótvíræð
eign strandríkisins.
Nefndin telur þess vegna að
allri lagasetningu um hafsbotn
þann, sem er utan 200 mílna
efnahagslögsögunnar, en tilheyrir
íslandi samkvæmt 76. gr., sbr. 83.
gr. hafréttarsáttmálans, eigi að
haga þannig, að einkaréttur okkar
sé sem best tryggður og allar veið-
ar útlendinga við botninn bannað-
ar. Hins vegar sé rétt að örva ís-
lenska fiskimenn til að hagnýta
þessi íslensku mið og bægja út-
lendingum af þeim í samræmi við
alþjóðalög.
Með hliðsjón af framansögðu
telur nefndin að þau málefni, sem
varða yfirborð landgrunnsins utan
200 mílnanna á Reykjaneshrygg,
Jan Mayen-svæðinu og Rockall-
hásléttu falli undir sjávarútvegs-
ráðuneytið, en leggur áherslu á að
skynsamleg skipan þessara mála
verði fundin sem skjótast og málið
lagt fyrir næsta þing. Því leggur
hún til að þvf verði nú vísað til
ríkisstjórnarinnar til skjótrar en ft-
arlegrar athugunar hæfustu sér-
fræðinga, þar scm framangreind
sjónarmið sitji í fyrirrúmi.“
Alþingi, 9. mars 1983.
Eiður Guðnason,
Ey. Kon. Jónsson,
Jón Helgason,
Stefán GuAmundsson,
Salome Þorkelsdóttir,
Stefán Jónsson,
Egill Jónsson.
r af °*lLl jSKKar
rr‘lK'írn s S‘ t\U^ P»'s’ sKn°t f\eira
vörurK\ó'ar» Y* roara* T'
fraKKar^ ^ ^ar^
pan
Opiö a