Morgunblaðið - 20.01.1985, Blaðsíða 63

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 20. JANÚAR 1985
63
■JE UEIMI IWirMyNCANNA
Daniel (Ralph
Macchio) raaðir við
vin sinn, hinn
aidna austur-
lenska sérfræðing
í karate, og þiggur
góð ráð.
því huggunar til aldraös manns,
Miyagi aö nafni, en hann er sér-
fræöingur í karate, sem er aust-
urlensk sjálfsvarnariþrótt upp-
runnin í Japan. Daniel langar
mikiö til aö læra þá íþrótt og
ganga í skrokk á óvinum sínum.
En Miyagi gamli neitar aö kenna
sveinstaulanum karate fyrr en
þeim síöarnefnda lærist aö sálin,
hiö andlega afl, skiptir meiru en
hnefinn.
The Karate Kid er ný mynd,
hún var frumsýnd i Bandaríkjun-
um síöastliöiö sumar, og var
raunar ein af þeim allra vinsæl-
ustu; aöeins Ghostbusters, Indi-
ana Jones, og Gremlins slógu
henni viö. Þaö hafa veriö geröar
ótal myndir um slagsmálahunda
og karate, en ekki margar út frá
þessum sjónarhóli. Frægustu
karate-myndirnar eru þær sem
Bruce Lee geröi, en hann lést
ungur, en Chuck Norris viröist
einn ætla aö halda sig viö þessa
sjálfsvarnaríþrótt í kvikmyndum.
Þaö var framleiöandi myndar-
innar, Jerry Weintraub, sem fékk
hugmyndina, en hann réö Robert
Mark Kamen til að útfæra hand-
ritiö. Kamen þessi ætti aö þekkja
vel til íþróttarinnar, því sjálfur
æföi hann karate i tuttugu ár.
Hann byrjaöi aö æfa karate af
sömu ástæöu og aöalpersóna
myndarinnar, til aö verjast yfir-
gangi aöaltöffaranna í skólanum,
sem hann gekk í. Hver veit nema
þaö hafi bjargaö hans skinni og
gert honum kleift aö ná doktors-
gráöu í mannfræöi.
John G. Avildsen
Leikstjóri myndarinnar er eng-
inn annar en John G. Avildsen,
en hann hefur gert fjöldann allan
af stórgóöum myndum. Allar
eiga þær þaö sammerkt aö fjalla
um lítilmagnann hvar sem er í
þjóðfélaginu: sú fyrsta var „Joe“,
sem geröi Peter Boyle frægan;
önnur var „Save the Tiger" og
Jack Lemmon fékk Óskarsverð-
laun; „Rocky“ og Avildsen sjálfur
fékk Óskarsverölaun sem besti
leikstjóri; fjóröa var „The For-
mula“ meö Marlon Brando og
George C. Scott og fimmta
grínmyndin „Neighbors" meö
John Belushi.
Avildsen hefur meö öörum
oröum snúiö sér aftur aö Rocky-
þemanu, sem hefur reynst svo
skratti vinsælt. Hann vissi lítið
sem ekkert um hnefaleika þegar
hann réöst í gerö myndarinnar
um Rocky, en þaö kom ekki í veg
fyrir aö sú mynd slægi í gegn.
Sömu söguna er aö segja um
The Karate Kid, Avildsen var lítt
kunnur þessari austurlensku
sjálfsvarnaríþrótt, svo hann upp-
nefndi myndina The Karocky Kid.
Aöalleikendur þessarar mynd-
ar þekkja víst fæstir hérlendis.
Hinn unga Daniel, sem þyrstir
svo í aö verja sig gegn hnúum og
hnefum hrottanna, leikur Ralph
Macchio. Ralph þessi ber aldur-
inn, hann er í raun tuttugu og
þriggja ára en lítur ekki út fyrir aö
vera degi eldri en fimmtán. Hann
hefur áöur leikiö í einni þekktri
mynd, Utangarösdrengjunum
hans Coppola.
Hinn aldna ööling sem Daniel
leitar til í vandræöum sinum leik-
ur skondinn náungi, Noriyuki
„Pat“ Morita aö nafni. Undirrit-
aöan rekur ekki minni til þess aö
hafa séö nafn hans áöur á prenti,
en hann ku vera bandarískum
sjónvarpsáhorfendum aö góöu
kunnur.
HJÓ.
Kid
Stjörnubíó:
The Karate
Listin felst í að yfirbuga and-
stæðinginn án þess að slást viö
hann, sagði Gichin Funakoshi,
upphafsmaður karate-íþróttar-
innar. Flestar myndir sem gerð-
ar hafa veriö um karate hafa
veriö slagsmálamyndir út i
gegn, en myndin sem Stjðrnu-
bíö mun taka til sýningar von
bráðar fjallar ekki síöur um
andlegu hliö fyrirbærisins.
Myndin heitir einfaldlega The
Karate Kid.
Hnefinn og sálin
Pllturinn sem myndin snýst um
heitir Daniel og er einn af þeim
sem ætiö veröa undir og mega
sín lítils í óæskilegum samskipt-
um viö ruddana og frekjuhólk-
ana. Daniel er föóurlaus og leitar
Daniel og kærastan (Elisabeth Shue).
Eddie
Murphy
HÁSKÓLABÍÓ mun von bráðar sýna bandarísku grínmyndina Vista-
skipti (Trading Places), en aðalhlutverk i mynd þeírri leikur allra
vinsælasti leikari i Bandaríkjunum um þessar mundir, hinn rúm-
lega tvítugi Eddie Murphy.
Vinsældir þessa unga leikara
eru meö ólíkindum. Síöasta
myndin sem hann lék í heitir
„Beverly Hills Cop" og var hún
frumsýnd um miöjan desember
síöastliöinn. Þaö er skemmst frá
því aö segja aö myndin sú arna
naut langmestra vinsælda af
(jeim aragrúa sem sýndur var um
jólin.
Paramount-auöhringurinn
geröi samning viö Eddie, samn-
ing sem er fáheyröur meöal
svartra leikara. Eddie fékk 15
milljónir dala fyrir að leika í fimm
myndum á vegum fyrirtækisins.
Aöeins einum svörtum leikara,
Richard Pryor, hefur áöur veriö
boöinn svo girnilegur samningur.
Eddie Murphy er ekki aöeins
vinsæll meöal hins almenna bíó-
gests, heldur einnig meöal gagn-
rýnenda. Þaö er eitthvaö í fari
hans sem höföar til allra. Eddie
leikur einfaldlega sjálfan sig,
þess vegna þykir persónusköp-
unin ekki ýkja djúp hjá honum.
Sem stendur þykir ólíklegt aö
hann leiki í myndum eftir skap-
andi listamenn eins og Martin
Scorsese (The Raging Bull) og
Francis Coppola, því Eddle er
ekki eins djarfur í myndavali og
Brando og De Niro.
Eddie mun halda áfram aö
leika í myndum fyrir Paramount.
Auöhringurinn hefur þegar boö-
aö aö mínnsta kosti fimm stykki.
Titlarnir eru ekki mjög frumlegir,
enda þurfa aödáendur Eddies
Murphy ekki grípandi titla til aö
muna eftir myndum hans. Fyrstu
fjórar hétu: 48 hrs., Trading
Places, Best Defense og Beverly
Hills Cop. Framhaldiö getur ein-
faldlega kallast: Eddie V, Eddie
VI, Eddie VII og fjölga þarf í
miöasölunni til aö anna eftlr-
spurn.
Eddie er helsta stolt og von
bandarískra blökkumanna í
skemmtibransanum; hann hefur
á undarveröan hátt brotist gegn-
Það er oft stutt á milli symdar og auöæfa í hsnni Amsrfku. Hár sr
Billy Ray (Eddis Murphy) {ræsinu ...
... sn hár vstur hann þjðni um fingur sár.
um hinn viöurstyggilega vegg
kynþáttafordómana sem leynt og
Ijóst er enn viö lýöi vestanhafs.
Áriö 1983 var gleöilegt fyrlr
bandaríska svertingja og 1984
einnig. Þeir áttu stærstan hlut í
vinsældum þriggja mestu mynda
1983: Eddie í Trading Places,
Pryor í Superman 3, og Jennifer
Beals í Flashdance. Enn er
ónefnd mynd Normans Jewison,
„A Soldier’s Story (byggö á Pul-
itzer-verölaunaleikriti Charles
Fuller), sem naut talsveröra vin-
sælda. (Dæmi um hve erfitt er
fyrir þeldökka aö gera myndir er
aö Jewison varö aö falla frá öll-
um launakröfum til aö fá aö gera
myndina hjá Columbia.)
Meö nokkurra ára millibili hafa
negrar oröiö frægir, ef ekki
heimsfrægir, en aöeins örfáir
þeirra haldió velli. Flestir hafa
gleymst jafnharöan. Sá sem
lengst hefur haldiö uppi nafni
svertingja er Sidney Poitier, en
hann hlaut mesta frægö fyrir leik
í „In the Heat of the Night* sem
Norman Jewison geröi 1967.
Eddíe Murphy er meö kenn-
ingu um þaö hvers vegna svert-
ingjar hafa ekki fest sig i sessi
sem aöalleikarar: hann segir aö
meirihluti Bandaríkjamanna
hreinlega sætti sig ekki viö svert-
ingja i aöalhlutverkum; hvítir *■
karlmenn kæri sig ekki um aö
vinkonur þeirra veröi hrifnar af
hörundsdökkum leikurum. Leik-
ritaskáldið Charles Fuller segir
aö Ameríkanar séu mjög hrifnir
af þeldökku fólki þegar þaö syngi
og dansi og segi brandara, en
veröi taugaveiklaðir þegar hinir
þeldökku veröa alvarlegír.