Morgunblaðið - 06.10.1985, Blaðsíða 22

22 ____________________________________________MORGU^PLAÐID, SUNNUpAG}JR6. pKTÓBER 1985
Styðjast
sina
stafí við,
stilltar heimasætur“
Þrjár heimasætanna, frá
vinstri: Fillippía Biöndal,
Anna Katrín Þorgrímsson
og Kristín Guðbrandsdótt-
I heimsókn hjá Ingibjörgu Jóhannsdóttur
og öðrum heimilismönnum á Blesastöðum á Skeiðum
Að Blesastöðum á Skeiðum rekur Ingibjörg Jóhanns-
dóttir, fyrrum bóndakona á Blesastöðum, heimili fyrir
aldraða. Heimilið er í nýju húsi á jörðinni, sem hún
reisti eftir lát eiginmanns síns, Hermanns Guðmunds-
sonar bónda að Blesastöðum. Hún rak búið í fjögur ár
eftir lát hans en seldi það síðan og reisti húsið á
16 hektara skika, sem hún hélt eftir af jörðinni við
söluna. í dag eru tíu í heimili hjá Ingibjörgu að frátöld-
um starfsstúlkum. Starfsemin er einkaframtak Ingi-
bjargar, húsbyggingin greidd af söluandvirði jarðarinn-
ar en auk eigin fjármuna nýtur hún aðeins lífeyris-
greiðslna vistmanna við kostnað af rekstrinum.
„Yndislegt er umhverfið
upp við fjallarætur.
Styðjast sína stafi við
stilltar heimasætur."
Svo kveður hinn níræði öldung-
ur ólafur Þorkelsson til sambýlis-
kvenna sinna á Blesastaðaheimil-
inu. Er blaðamaður og ljósmynd-
ari Morgunblaðsins heimsóttu
Ingibjörgu og heimilisfólk nýver-
ið, vakti fyrst athygli þeirra rólegt
en þó glaðlegt viðmót heimilis-
manna, hlýlegt andrúmsloft og
síðast en ekki sízt hversu algjör-
lega allir virtust lausir við spænnu
og kvíða. „Stilltar heimasætur",
konur, sem þarna eru í meirihluta,
og flestar á níræðisaldri, sátu eða
gengu um og „studdust við stafi
sína“ og hver aðra. Stofnana-
bragur virtist enginn og,í viðtöl-
um við gamla fólkið kom fram, að
því líður vel. Flestir eru einstæð-
ingar, aðkomnir úr Reykjavík,
oftast beint af sjúkrahúsum, en
einsemd Hrjáir auðsjáanlega ekki
þetta fulíorðna fólk, eins og oft
vill verða, þó á fjölmennum stofn-
unum sé. Starfsfólkið sagði ennfr-
emur í viðtali við blaðamann, að
samkomulagið sé með eindæmum
gott, aldrei verði árekstrar, þó svo
flestir öldungarnir hafi verið því
vanastir að búa einir.
Tilgangurinn með heimsókninni
er að fovitnast svolítið um rekstur
heimilisins. Aðkomnir heimilis-
menn eru tíu eins og að framan
greinir, þar af átta aldraðir, mis-
jafnlega á sig komnir, og tvær
þroskaheftar konur um og yfir
fimmtíu ára. Af átta öldruðum eru
tveir karlmenn, fyrrnefndur ólaf-
ur Þorkelsson, sem er níræður, að-
eins farinn að líkamlegri heilsu,
en andinn sem hjá manni á bezta
aldri. Hjá öðrum er minnið farið
að gefa sig og ýmsir öldrunarsjúk-
dómar hrjá þá, eins og gengur.
Ætíð haft aökomu-
fólk í heimili
Húsakynni eru hlýleg, hátt er til
lofts og innréttingar heimilisleg-
ar. Það eina sem greinir þetta hús
frá stóru einbýlishúsi er sér-
búnaður á baðherbergi og sjúkra-
rúm í sumum herbergjanna, en
vistmenn eru ýmist í eins, tveggja
eða þriggja manna herbergjum.
Ingibjörg býður okkur til stofu,
sem er, eins og annað í húsinu,
stofa allra á heimilinu. Stofan
þjónar einnig að hluta sem
skrifstofa og yfir skrifborði hang-
ir innrammað skjal um útnefn-
ingu heiðursfélaga Búnaðarsam-
bands Suðurlands, Ingibjargar Jó-
Séð heim að Blesastöðum.
Heimili Ingibjargar er
lengst til vinstri.
hannsdóttur, „fyrir glæsilega for-
ustu við hlið eiginmanns síns,
Hermanns Guðmundssonar, að
fjölþættum líknar- og félagsmál-
um.“ Við byrjum á að spyrja hana
hver tildrög hafi verið að því að
hún réðst í að byggja þetta stóra
hús í þessum tilgangi.
Ingibjörg kvaðst skagfirzkrar
ættar en að hún hefði búið í 40 ár
með manni sínum, Hermanni, að
Blesastöðum; hann lézt árið 1980.
Hún bjó búi þeirra í ár eftir and-
lát hans en ákvað þá að selja jörð-
ina, enda börn þeirra fimm öll bú-
in að koma sér fyrir annars stað-
ar. Eftir hélt hún 16 hektörum og
réðst í byggingu hússins í þeim
tilgangi að reka þar vistheimili.
„Allan minn búskap hafði ég að-
komufólk í heimili, unglinga og
stundum gamalt fólk og þroska-
heft. Það má segja að ég hafi haft
áhuga á þessu frá því ég fæddist.
Þetta hefur verið mjög þroskandi
og gefandi starf fyrir alla fjöl-
skylduna. Það eina sem olli mér
erfiðleikum við þessa ákvörðun
var að gera upp við mig, hvort ég
ætti að byggja upp heimili fyrir
unglinga og krakka eða fullorðna.
Það varð ofan á að hafa heimilið
fyrir fullorðna, bæði er þörfin
fyrir vistun þeirra meiri og mér
fannst ég vera orðin of fullorðin
til að standa undir þeirri ábyrgð
sem fylgir uppeldi barna og ungl-
inga. Þó ábyrgð af umönnun aldr-
aðra sé mikil, þá er hún öðru vísi.“
Allt gert til að
forðast stofnanabrag
Ingibjörg sagðist reka heimilið
eins og hvert annað heimili, t.d.
dytti sér ekki í hug að reka fólkið
á fætur á morgnana til að mæta á
ákveðnum tíma til árbíts. Ef það
vildi sofa frameftir, væri það
þeirra mál, alveg eins og það hefði
velflest gert í áraraðir á eigin
heimilum. Þá sagðist hún gera allt
til þess að forðast stofnanabrag í
heimilishaldinu, reynt væri að
hafa hlutina sem eðliiegasta og
frjálsasta. — En hvernig líður
dagurinn hjá hinum öldruðu í
sveitinni? „Auk þess að sinna
persónulegum, daglegum erindum
gengur fólkið mikið hér um land-
areignina og nýtur útiveru. Sumir
fylgjast með búskapnum á býlinu
eftir því sem þeir geta, en eftir-
tektarverðast finnst mér hversu
samkomulagið er gott og sam-
heldnin mikil. Þetta er eins og ein
stór fjölskylda. Þá segja mér bæði
læknar og aðstandendur að fram-
farir hjá fólkinu séu mjög miklar,
bæði heilsufars- og andlegar, en
það finnst mér ánægjulegast við
þetta starf mitt. Fullorðin kona,
sem virtist komin algjörlega úr
tengslum við umhverfið, þegar
hún kom hingað, er til.dæmis mun
meðvitaðri um sjálfa sig og ég hef
vonir um að geta fengið hana
fljótlega til að fara í stuttar
gönguferðir."
Ingibjörg sagði mikla aðsókn i
að koma fólki í vist á Blesastaði og
að hún hefði tekið á móti mörgum
í gegnum spítalana í Reykjavík og
félagsmálastofnun. Aðspurð um
biðlista sagðist hún löngu hafa
gefizt upp á að halda slíkan lista.
Hún muni taka þann sem henni
finnist hafa mesta þörf á því, þeg-
ar rúm losni. Gamla fólkið hennar
Ingibjargar er velflest þjakað af
öldrunarsjúkdómum og aðspurð
um læknishjálp sagði hún að
læknisþjónusta væri áreiðanlega