Morgunblaðið - 11.09.1987, Blaðsíða 17

M0Rtíu¥ffiÍÍSrí8,r'F^átÚÖÁÖtife,Íí.n§EÍíÍEMBER ígs1^
l?r
ing á stöðu kvenna. Aðalpersónan
Ayla er af þeim stofni. Hjá þeim
er meira jafnræði með konum og
körlum. Sé á heildina litið nýtur
konan þar meiri virðingar en í fyrri
samfélögum. Við þetta, þ.e. að
koma þessu til skila var óskaplega
spennandi. Raunar gegnir einu,
hvaða tíma maður er að skrifa um,
grundvallargildin eru jafnan hin
sömu, mannleg náttúra hvatir og
kenndir hafa í sér sömu einkenni,
sem nútímamaðurinn býr yfir. En
skoðað út frá öðrum forsendum og
í öðru ljósi. Því að hver tími hefur
sín ákveðnu mörk. En margt breyt-
ist víst aldrei. Fordómamir til
dæmis. Sem hafa fylgt mannkyni
alla tíð, þótt allir reyni á einn eða
annan hátt að vinna bug á þeim.
Þó hallast ég að því, þegar allt
kemur til alis, að mannkynið fyrir
40 þúsund árum hafi haft minni
fordóma en eru nú. Það er líka
athyglisvert að íhuga stöðu kon-
unnar í þessum frumstæðu sam-
félögum, þótt bækur mínar snúist
ekki um það efni. Og ég hafí ekki
áhuga á vandamálabókum kvenna
í sjálfu sér. En áberandi er, hve
Kromagnonarar sýna konunni
meiri virðingu og áhuga en áður
hafði þekkzt. Það hefur runnið upp
fyrir þeim ljós, sem Neanderdals-
maðurinn sá ekki, eða skildi mikil-
vægi ekki þess, ef hann hefur reynt
að hugsa um það. Konan er fær
um að geta af sér bæði kvenkyns
og karlkyns einstaklinga. Konan
hlýtur því að vera kraftaverk - og
hún er óendanlegur lejmdaradóm-
ur. Mér hefur einatt fundizt líka,
að menn hafí takmarkað álit á
ísaidarfólki. Einhvem veginn fínnst
mér því hafa verið lýst sem skyn-
lausum villimönnum. En það hef
ég skilið við allar þessar rannsókn-
ir mínar, að þessi afstaða sprettur
af vanþekkingu, sem er spennandi
að reyna að breyta. “
Við víkjum aftur tali að því,
þegar hún ákvað að gera ritstörf
að starfí. Hún segir að það hafí
ekki verið án umhugsunar og heila-
brota. Um þær mundir átti hún
fímm böm, sem öll vom á hinum
ýmsu skólastigum. Hún ræddi mál-
ið fyrst við eiginmann sinn og eldri
böm. Maður hennar gerði sér jafn-
vel grein fyrir því og hún að þeim
veitti ekki af að bæði hefðu fasta
tekjur. En hann segist hafa fundið,
hvað henni leið og hvatt hana. Þau
hlytu að lifa þetta af og hann hafði
trú á að henni tækist það sem hún
ætlaði sér. Síðustu árin hefur hann
unnið einvörðungu fyrir konu sína,
séð um samningagerð vegna útg-
áfu bóka hennar, peningamálin öll,
bréfaskriftir og hvaðeina er í hans
höndum. „Svo sé ég um heimilið,“
segir hann.„ Nema Jean hefur
gaman af að búa til mat.“
Þau hjón vom bæði innan við
tvítugt, þegar þau giftust. Þau
hafa undanfarið verið í Tékkósló-
vakíu, Ungveijalandi og víðar
vegna bóka hennar. Einnig var hún
á Norðurlöndum. Hún er fædd í
Chicago og foreldrar hennar vom
fæddir þar, en afar og ömmur í
móður og föðurætt vom innflytj-
endur frá Finnlandi. Hún segir, að
foreldrar hennar hafí talað saman
á fínnsku í uppvexti sínum, þegar
bömin máttu ekki vita, hvað væri
til umræðu. „Síðan hef ég tilfínn-
ingu fyrir hrynjandi fínnskunnar,
þótt ég skilji hana ekki.“
Hún segir að fólk undrist oft,
að hún skyldi ekki byija að skrifa
fyrr en hún náði fertugu. Og bætir
við :„ Ég hygg, að ég hafi á ýmsan
hátt verið að búa mig undir það
lengi. Sumir geta byijað að skrifa
ungir og tekist það vel. Ég hefði
ekki getað skrifað bækur mínar
um þrítugt. Ég hefði ekki haft þá
einbeitingu sem er nauðsynleg, né
þá reynslu sem er ómetanleg og
aðeins kemur með tímanum.Ég var
lánsöm að geta byijað að skrifa,
þegar ég var tilbúin."
TEXTItJÓHANNA
KRISTJÓNSDÓTTIR
varðandi innflutning Biblíunnar til
Sovétríkjanna. Biblíusamtökum í
Vestur-Þýskalandi var í júní sl. leyft
að senda 10.000 Biblíur og jafn-
margar sálmabækur til baptista-
kirlq'unnar í Sovétríkjunum. Þá
hafa Sameinuðu Biblíufélögin sent
orþodoxu kirkjunni í Grúsíu pappír
og tæki til prentunar og útgáfu á
10.000 eintökum af Biblíunni á
grúsísku. Sömu Biblíusamtök og
Heimssamband baptista ætla að
senda á næsta ári austur þangað
98.000 Biblíur á rússnesku, 2.000
á úkraínsku, 10.000 á þýsku og
8.000 á moldavísku. Samningar um
þessi mál stóðu yfír í marga mán-
uði og að þeim loknum sagði séra
Alexei Bychov, aðalritari Sambands
evangelískra manna og baptista í
Sovétríkjunum, að þetta samkomu-
lag sýndi fram á aukið frelsi í
tnímálum þar í landi. Þá hefur ver-
ið leyft að gefa út fleiri bækur um
trúmál og rússneska orþodoxa
kirkjan hefur fengið leyfí til að
gefa út 100.000 Biblíur á rússn-
esku.
Trúmenn úr fangelsi
Þá hefur ýmsum athafnamönn-
um af trúmálasviðinu verið sleppt
úr haldi og vinnubúðum og þeir
hafa fengið að halda áfram störfum
sínum fyrir kirkjuna. Einn hinna
kunnari var séra Gleb Jakunin sem
verið hafði í haldi í 35 ár. Hann
hefur nú verið skipaður sóknar-
prestur í lítilli sókn utan við
Moskvu, eftir því sem Kestön Col-
lege (stofnun í Englandi til könnun-
ar á stöðu kirkjunnar í kommúnista-
löndunum) segir frá. Annar þekktur
andmælamaður, Alexander Og-
orodnikov, var látinn laus en
þverskallaðist við boðum yfirvald-
anna um að halda sig utan Moskvu.
Hann gengur þó enn laus.
Stirðlega hefur þó gengið að af-
henda söfnuðunum þær kirkjur sem
ríkið hafði gert upptækar. Þó virð-
ist eitthvað vera að rofa til á þvi
sviði upp á síðkastið. Yfirvöld í Lit-
háen munu ætla að skila aftur einni
af þeim hundrað kirkjum sem þar
hefur verið lokað og Moscow News,
sem gefíð er út á ensku í Sovétríkj-
unum, hefur gagnrýnt borgar-
stjórnina í Kirov fyrir að tregðast
við að opna kirkju sem þar er, þótt
eina kirkjan, sem þar er nú opin,
sé svo troðfull við messur að það
sé ekki hættulaust.
Moscow News mun varla vera
mikið lesið af Rússum en það er
aftur á móti vikublaðið Litera-
turnaja Gazeta og jafnvel í því hefur
verið kvartað undan áreitni við trú-
aða. í því var fjallað um Maríuvitr-
anir sem fólk segir að eigi sér stað
í þorpinu Hrusiv í Úkraínu. Blaða-
maður við Literaturnaja Gazeta fór
til þorpsins til að leita sér frétta
og sagðist hann ekki hafa betur séð
en konuandlit kæmi í ljós í glugga
kapellunnar þar sem vitranimar
eiga að hafa sést, en það gæti svo
sem hafa verið eitthvert ljósfyrir-
brigði. En blaðið sagði það vera
skerðingu á ferðafrelsi manna að
lögreglan skyldi stöðva fólk á leið-
inni til þorpsins til þess að grennsl-
ast fyrir um erindi þess og við
kapelluna tók lögreglumaður mynd-
ir af þeim sem þangað komu og
unnu á samyrkjubúum í nágrenn-
inu. Taldi fólk að því gæti fylgt sú
hætta að reynt yrði að innræta því
heppilegri skoðanir en þær sem það
temdi sér innan vébanda kirkjunn-
ar. Blaðið benti á að þesskonar
afskipti væru ekki vænleg til að
efla traust milli trúaðra og trú-
lausra. Og það benti á að í 52. grein
stjómarskrár Sovétríkjanna væri
mönnum tryggt „samviskufrelsi,
það er réttur til að játa hvaða trú
sem væri eða enga“.
Heimildir: The Tablet, 29. ágúat 1987
Merki krossins, 4. h. 1986
Höfundur er formaður Félags
kaþólskra leikmanna.
Vinningar í
HAPPDRÆTTl
HASKÓLA ÍSLANDS
vænlegast til vinnings
VINNINGAR I
UTDRATTUR 10.
9. FLOKKI
9. '87
'87
AUKAVINNINGAR KR. 20.000
54103 54105
KR. 1.000.000
54104
KR. 100. 000
20563 24042
KR. 20. 000
28 11841 20533 32369 37362 46256
3954 14022 26102 33110 37855 47193
11463 17889 31590 35548 41506 47320
KR. 10.000
621 6263 10561
1001 6385 11008
3083 6596 12516
4181 7488 12833
4895 7814 13124
5195 9521 14205
5202 9663 14855
KR. 5.000
15512
15794
16267
17284
20894
21041
21279
22695
23088
24142
26171
26983
26989
27722
28216
29109
29802
30537
30548
31395
32039
32183
32792
33317
33363
34536
35914
36618
36971
37571
38277
39880
39906
40142
40898
41112
43325
44605
45458
46176
47013
50307
50611
51655
51736
52165
52354
53041
53941
54796
54865
56425
57243
57633
57846
57889
3 3850 7974 12105 16225 21255 24535 29929 34060 38080 42651 46697 51308 56239
12 3898 8005 12364 16346 21389 24542 30003 34145 38146 42701 46767 51309 56253
16 3924 8123 12372 16428 21404 24545 30235 34229 38193 42735 46780 51310 56272
34 4027 8133 12422 16458 21409 24610 30246 34286 38247 42763 46789 51369 56411
153 4218 8145 12497 16484 21455 24975 30351 34343 38310 42816 46900 51390 56424
154 4224 8162 12557 16487 21637 25021 30414 34410 38433 42861 46918 51452 56448
178 4280 8175 12682 16495 21738 25154 30447 34432 38457 42971 46979 51901 56498
181 4284 8200 12683 16661 21741 25181 30457 34465 38513 43009 47048 51907 56657
216 4509 8312 12748 16706 21789 25253 30470 34472 38520 43032 47109 51991 56723
218 4582 8349 12842 16754 21791 25272 30488 34606 38639 43100 47332 52062 56774
221 4601 8355 12904 16765 21799 25325 30569 34635 38851 43135 47335 52080 56984
240 4632 8434 13254 16772 21922 25398 30615 34679 38897 43184 47349 52092 57088
262 4639 8514 13267 16802 21928 25419 30696 34749 39080 43247 47363 52254 57092
311 4713 8552 13280 17077 21981 25522 30855 34786 39111 43268 47436 52284 57112
317 4725 8589 13431 17091 22055 25569 30940 34841 39190 43364 47474 52304 57168
324 4771 8634 13504 17093 22137 25616 31056 34878 39223 43369 47506 52374 57235
442 4831 8647 13551 17147 22307 25687 31082 34880 39242 43583 47529 52605 57271
497 4933 8762 13654 17185 22315 25690 31102 34901 39243 43707 47559 52627 57281
540 4969 8835 13732 17296 22346 25717 31104 34951 39266 43899 47615 52683 57450
705 5062 8854 13775 17362 22359 25811 31122 35041 39403 43900 47665 52687 57473
718 5160 8860 13825 17491 22417 35909 31140 35111 39503 43932 47706 52741 57507
727 5192 8925 13849 17505 22466 2Ó062 31237 35116 39687 43981 47746 53102 57612
747 5205 8939 13881 17588 22499 26090 31253 35182 39698 44006 47787 53136 57699
771 5297 8979 13939 17780 22561 262b>4 31267 35286 39767 44053 47788 53178 57724
832 5348 9056 13968 17786 22570 26435 31426 35308 39768 44089 47797 53261 57742
916 5430 9286 14095 17793 22621 26447 31468 35369 39774 44106 47831 53271 57756
1070 5496 9432 14104 17884 22655 26466 31490 35405 39869 4^1166 47892 53337 57841
1240 5531 9539 14124 17888 22659 26550 31524 35513 39931 44170 48050 53486 57952
1261 5543 9571 14133 18083 22663 26639 31567 35644 39934 44216 48139 53574 58025
1267 5576 9597 14228 18086 22688 26645 31614 35731 40045 44232 48168 53651 58102
1321 5688 9629 14308 18114 22719 26647 31650 35892 40047 44266 48219 53770 58145
1355 5712 9645 14350 18234 22727 26744 31687 35934 40116 44298 48224 53796 58153
1366 5721 9774 14368 18308 22740 26793 31779 35941 40133 44367 48284 53846 58262
1367 5760 9778 14418 18310 22758 26942 31875 36008 40136 44480 48340 53890 58275
1371 5774 9785 14459 18324 22841 26972 31884 36060 40192 44589 48357 53915 58307
1372 5813 9793 14499 18350 22920 27275 31892 36084 40255 44590 48361 54004 58332
1414 5893 9818 14520 18480 22936 27324 31924 36091 40332 44596 48373 54015 58358
1447 5941 9829 14554 18485 22981 27370 31966 36173 40346 44632 48470 54062 58367
1568 5975 9858 14561 18545 23029 27510 32069 36215 40424 44654 48619 54131 58373
1642 6147 10103 14619 18659 23049 27541 32114 36235 40464 44680 48823 54143 58400
1664 6167 10176 14633 18663 23078 27546 32185 36241 40489 44699 48922 54321 58405
1676 6170 10351 14667 18917 23118 27590 32200 36249 40547 44705 48958 54394 58449
1722 6201 10425 14739 18957 23169 27670 32256 36254 40571 44763 49013 54440 58468
1746 6218 10445 14762 19018 23211 27748 32285 36426 40632 44807 49094 54452 58508
1794 6228 10512 14776 19093 23268 27769 32409 36438 40859 44850 49135 54621 58537
1884 6245 10592 14903 19138 23318 27773 32457 36488 40998 44877 49148 54643 58568
1899 6314 10639 14948 19200 23363 27876 32547 36506 41020 44896 49149 54686 58632
1988 6356 10711 14976 19277 23379 28001 32681 36533 41104 45022 49165 54691 58677
2024 6426 10753 15003 19375 23387 28057 32697 36536 41105 45080 49185 54719 58717
2070 6489 10790 15004 19540 23400 28061 32719 36589 41241 45185 49253 54870 58718
2150 6576 10867 15037 19645 23441 28109 32886 36610 41246 45306 49416 54947 58883
2271 6603 10877 15052 19705 23467 28183 33057 36700 41248 45323 49479 54980 58907
2321 6633 10887 15094 19732 23469 28249 33077 36708 41315 45360 49483 54993 59013
2662 6821 10904 15132 19753 23522 28304 33095 36755 41350 45371 49506 55010 59030
2663 6827 10912 15287 19816 23592 28437 33105 36780 41398 45399 49762 55029 59041
2684 6910 10941 15341 19845 23647 28486 33157 36796 41421 45408 49976 55049 59066
2805 6949 10945 15370 19886 23706 28635 33293 36828 41425 45454 49979 55110 59098
2817 6984 10958 15500 19936 23716 28733 33307 36914 41448 45477 50183 55189 59134
2854 7025 10985 15506 20071 23756 28787 33341 36946 41590 45546 50225 55418 59138
2883 7132 11074 15529 20131 23771 28804 33390 36985 41594 45585 50348 55590 59164
2916 7175 11141 15537 20143 23787 29096 33402 36986 41600 45638 50460 55666 59174
2994 7227 11264 15559 20170 23798 29262 33488 37021 41841 45735 50501 55667 59259
3100 7243 11285 15568 20228 23837 29343 33511 37086 41911 45773 50563 55705 59357
3154 7273 11299 15658 20237 23877 29358 33549 37097 41964 45779 50666 55741 59366
3481 7330 11327 15739 20317 23939 29386 33560 37208 41975 45992 50707 55750 59369
3512 7397 11330 15779 20441 24039 29423 33666 37343 42052 45998 50732 55865 59418
3611 7415 11362 15882 20497 24187 29506 33707 37565 42202 46110 50915 55899 59449
3639 7425 11560 15976 20513 24286 29554 33738 37622 42390 46321 50987 55949 59467
3668 7518 11590 16044 20743 24313 29585 33740 37723 42463 46360 51010 56000 59470
3688 7605 11602 16057 20865 24337 29676 33789 37758 42478 46364 51016 56067 59535
3731 7618 11626 16089 20891 24360 29705 33790 37817 42529 46470 51052 56090 59785
3760 7812 11723 16128 20937 24369 29810 33923 37871 42556 46514 51062 56148 59794
3778 7948 11987 16142 21085 24397 29836 33996 37964 42581 46518 51128 56189 59827
3812 7959 12080 16175 21246 24484 29885 34024 38023 42615 46522 51230 56206 59986