Morgunblaðið - 05.10.1988, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 5. OKTÓBER 1988
17
Ferðamál á íslandi / einar þ. guðjohnsen:
Ferðafrelsi — Friður
Nokkuð er langt síðan að farið
var að tala um, að einn vísasti veg-
urinn til friðar væri að opna landa-
mæri og leyfa fólki af ólíku þjóð-
emi að kynnast hverju öðru.
Ekki veit ég hver nefndi þetta
fyrstur eða hvar, enda skiptir það
kannski ekki höfuðmáli. Aðalatriðið
er að þessi sannleikur er virtur og
viðurkenndur. Sífellt fleiri dyr og
lönd eru að opnast ferðamönnum.
Eitt nýjasta jákvæða skrefíð er
fyrirhuguð ferðamálaráðstefna í
Kanada, þar sem friðarþáttur ferða-
málanna verður aðalatriðið og inn-
tak ráðstefnunnar. Þar er Islandi
sýndur sérstakur sómi með því að
forseti okkar, Vigdís Finnbogadótt-
ir, skipar þar heiðurssess.
Nýlega var sjónvarpsviðtal við
Steingrím Hermannsson, þá ut-
anríkisráðherra, og fleiri vegna
þessarar væntanlegu ráðstefnu og
ritgerðarsamkeppni íslenskra
skólabama um málið. Allt þetta er
mjög gott og mæltist Steingrími
vel; svo sem við var að búast.
I þessu sambandi datt mér í hug
annað mál, sem er orðið algert leið-
indamál af okkar hálfu og stingur
gersamlega í stúf við friðarhug-
myndir ferðamálanna. í því máli
var Steingrímur einmitt aðal áhrifa-
valdurinn. Hér á ég við málefni
Suður-Afríku. íslenzkum ferða-
skrifstofum var nánast bannað að
senda hópa friðsamra ferðamanna
til Suður-Afríku, og ein ferðaskrif-
stofa var svo skammsýn að hlýða
tilmælunum og fella niður ferð.
Alþingi bætti um betur með því að
samþykkja viðskiptabann á Suður-
Afríku, sem jafngildir stríðyfírlýs-
ingu. Efnahagslega skiptir þessi
ákvörðun nákvæmlega engu máli
fyrir Suður-Afríku og er að því leyti
gagnslaus.
Hvaða neikvæði þankagangur er
hér á ferðinni og "hversvegna þá
ekki að fara eins að gagnvart öðrum
þjóðum, sem mismuna þegnum
sínum og fótum troða grundvallar
mannréttindi að okkar mati?
Hversvegna eigum við að loka
einhveiju landi að okkar hálfu? Er
ekki aðeins skárra að halda öllum
gáttum opnum og reyna sem við
getum að hafa góð áhrif og breyta
ástandinu þannig, að það verði
meira okkur að geði?
Það að ferðast til Suður-Afríku,
eða einhvers annars lands þar sem
stjóm málanna er ekki okkur að
skapi, er engin yfírlýsing um sam-
stöðu með málum þar.
Því miður er það svo, að æði-
mörg lönd í heiminum eru okkur
mjög svo ógeðfelld stjómarfarslega
séð. Samt þurfum við ekki og eigum
ekki að segja þessum löndum stríð
á hendur. Við sjálfír stöndum í eij-
um við hópa manna á alþjóðavett-
vangi og emm beittir viðskipta-
þvingunum. Ríkir þar nánast styij-
aldarástand, mjög svo óverðskuldað
að okkar mati. Staðreyndum er
hagrætt og þær rangtúlicaðar.
Lítum nú aðeins betur á málefni
Afríku, þar með talið Suður-Aftíku.
Árið 1981 ferðaðist ég víða um
Suður-Afriku ásamt fleirum. Kom-
um m.a. til Höfðaborgar, Durban,
Jóhannesarborgar og Pretoríu. Við
rendum ekki að bijóta málin til
mergjar né heldur að krefjast breyt-
inga, svo að við hér norðurfrá vær-
um ánægð með gang mála í vand-
lætingu okkar. Samt var talað við
fjölda fólks af öllum kynþáttum.
Allir, sem ég talaði við, staðhæfðu
að þrátt fyrir alla ágallana, sem
margauglýstir eru í fréttum vítt um
veröld, væri Suður-Afríka samt
bezta landið í allri Afríku. Þar er
velmegun mest, þar er mesta vinnu
Fróöleikur og
skemmtun
fyrirháa semlága!
m|- i% j!°' ' V ’ : .
gplr ..
Zulu-dansarar, sérsýning fyrir okkur íslendingana.
að hafa og bezt borgaða, þar er
mesta menntun að fá o.s.frv. Zulu-
menn voru harðastir allra svartra
þjóðflokka gegn þeim hvítu fyrr á
tímum, en nú vilja þeir alls ekki
skiljast frá Suður-Afríku og mynda
eigið ríki, svo sem aðrir þjóðflokkar
hafa gert. Betra sé að þreyja þorr-
ann og vinna á smátt og smátt, svo
sem íslendingar sjálfír gerðu í sinni
sjálfstæðisbaráttu. Meðal Zulu-
manna er höfðingjaveldi, sem
mundi riðlast með okkar tegund af
lýðræði og hvað þá? í hve mörgum
ríkjum Afríku eru og voru háðar
grimmilegar ættbálkastyijaldir, þar
sem fara svartir gegn svörtum?
Málin eru því miður ekki svo ein-
föld, að öll mál Suður-Afríku leysist
með því að kollvarpa þröngsýnni
stjóm afkomenda Búanna. Bezt er
að viðurkenna staðreyndimar eins
og þær eru, smám saman þróast
málin í rétta átt. Ég horfði sjálfur
á svart fólk ganga inn á barinn í
anddyri Caritons-hótelsins í Jó-
hannesarborg, fínasta hóteli í allri
Afríku, og fá þar afgreiðslu svo sem
aðrir gestir hvítir eða brúnir. Að-
skilnaðurinn er ekki lengur alger.
Heiminum verður ekki breytt eða
haldið óbreyttum með boðum og
bönnum. Allt breytist samt og jafn-
vel við sjálf með.
Þessi skammsýnu bannlög Al-
þingis verður að afnema strax og
láta aldrei koma til framkvæmda.
Það er útaf fyrir sig íhugunarefni
hvað lá að baki, aulaháttur eða
meinloka, nema að hvort tveggja
sé. Steingrímur verður að vera sjálf-
um sér samkvæmur þegar talað er
um ferðafrelsi og frið þjóða á milli.
Við eigum síst allra að segja öðrum
þjóðum stríð á hendur, þó að við
séum þeim ósammála um stjóm
mála. Reynum samt að hafa áhrif
til góðs.
Vel hönnuð eldhús eru þaulhugsuð í
hagkvæmni og stíl.
Poggenpohl innréttingamar-þýsku
flaggskipin - sýna allt það besta sem gott
eldhús þarf að hafa í hönnun, fjölbreytni og
notagildi.
Poggenpohl sér um fjölbreytnina í verði og
stíl - svo er það þitt að velja.
Velkomin!
AKEEM PRINS - EDDIE MURPHY - KEMUR TIL AMERÍKU
En n i r
U D 1 Jj
Tlu- >iumiH‘i;
dJseoYers
AuH'rioa.
m u r p h y húd er komin
gamanmyndin
sem allir hafa
beðið eftir.
V
Hvernig skyldi
Akeem prins -
Eddie Murphy -
ganga að finna sér
hina fullkomnu
konu í fyrirheitna
landinu?
Sýnd kl.5-7.30 og 10
iLCBHBIíeí
HÁSKÓLABÍÓ