Morgunblaðið - 27.05.1989, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. MAÍ 1989
Morgunblaðið/Sverrir
Leikhópurinn Perlan er á förum til Bandaríkjanna í júní. Á myndinni cru (frá vinstri): Hildur Óskars-
dóttir, Ingveldur Ólöf Ragnarsdóttir, Þorbjörg Guðlaugsdóttir, Sigriður Eyþórsdóttir, leikstjóri, Pétur
Johnson, blaðafiilltrúi, Birgitta Harðardóttir, Gunnar Gunnbjörnsson, Jóhanna S. Guðmundsdóttir, að-
stoðarmaður, Sigfus Svanbergsson og Ingibjörg Árnadóttir. Á myndina vantar Hildi Davíðsdóttur.
Leikhópurinn Perlan:
Á lístahátíð í Washington
LEIKHÓPURINN Perlan mun í
næsta mánuði taka þátt í alþjóð-
legri listahátíð í Washington í
Bandaríkjunum. Hópurinn sýnir
þar tvö leikatriði; ævintýraleik-
inn „Sólin og vindurinn" og lát-
bragðsieikinn „Síðasta blómið“.
Þetta er önnur utanlandsferð
Perlunnar, en leikhópurinn kom
fram á kvennaráðstefnunni Nor-
Að sögn Sigríðar Eyþórsdóttur
er það mjög mikil viðurkenning fyr-
ir hópinn að vera boðin þátttaka í
þessari hátfð og hefur mikil vinna
verið lögð í undirbúninginn. Hún
segir að nokkuð vel hafi gengið að
fjármagna ferðina, en meira þurfi
tíl, enda sé mikill kostnaður henni
samfara.
Á hátíðinni í Washington mun
Perlan sýna tvö leikatriði. Annars
vegar er um að ræða ævintýraleik-
inn „Sólin og vindurinn" og hins
vegar látbragðsleikinn „Síðasta bló-
mið“, sem gerður er eftir ljóði Ja-
mes Thurber. Fyrmefnda verkið
verður flutt á ensku en með lát-
bragðsleiknum er flutt tónlist eftir
Eyþór Amalds, sem samin var sér-
staklega fyrir leikhópinn.
Þj óðhagsstofiiun:
Ekki útlit fyrir að
lífelgör muni batna
ánæstuárum
ÚTREIKNINGAR sem Þjóð-
hagsstofnun hefiir gert með
haglíkani gefa til kynna að nið-
ursveiflan í efnahagslífinu, sem
hófst 1988, muni standa til ársins
1990, en þá rétti hagkerfið smám
saman úr kútnum. Meðalhag-
vöxtur 1988 til 1993 yrði 1,6% á
ári sem er mun minni hagvöxtur
en verið hefur hér á landi síðustu
áratugi, til dæmis aðeins þriðj-
ungur af meðalhagvexti áranna
1970 til 1987. í skýrslu Þjóð-
hagsstofiiunar um útreikninga,
sem birt er sem viðauki við
Ágrip af þjóðarbúskapnum,
kemur fram að niðurstöðumar
gefa ekki ástæðu til að ætla að
lifskjör muni batna fyrr en að
nokkrum ámm liðnum.
Einnig voru reiknuð dæmi með
aðeins öðrum forsendum, það er
bjartsýnisspá og svartsýnisspá, en
þau breyta ekki í aðalatriðum þess-
um horfum um hagvöxt. Fram
kemur hjá Þjóðhagsstofnun að ef
ákveðið yrði að auka álframleiðslu
hér á landi gæti dæmið breyst veru-
lega til hins betra.
Eðlileg afleiðing svo lítils hag-
vaxtar sem Þjóðhagsstofnun spáir
er aukið atvinnuleysi, sem yrði 1,2
til 1,6% af mannafla á tímabilinu.
Er það sambærilegt við það sem
var árin 1970 og 1984. Þjóðarút-
gjöldin, samanlögð neysla og fjár-
festing, vaxta hægar en lands-
framleiðslan, eða að jafnaði um 1%.
Það hefði í för með sér betra jafn-
vægi í viðskiptum við útlönd en
verið hefur. Nokkur viðskiptahalli
verður þó 1989 og 1990, en jöfnuð-
ur verður á milli inn- og útflutn-
ings frá árinu 1991. Erlenda skuld-
ir, sem hlutfall af landsframleiðslu,
hækka 1989, en lækka eftir það.
í skýrslu Þjóðhagsstofnunar seg-
ir að þessar niðurstöður dragi frem-
ur dökka mynd af efnahagsástandi
næstu ára og gefi ekki ástæðu til
að ætla að lífskjör muni batna fyrr
en að nokkrum árum liðnum. For-
sendan um samdrátt í sjávarafla
til uppbyggingar fiskistofna liggi
hér til grundvallar. Einnig sé falin
sú forsenda í reikningunum að
bygging útflutningsatvinnuveg-
anna breytist ekki mikið frá því sem
nú er, fyrir utan aukningu fiskeldis.
disk Forum í Osló í fyrra.
Leikhópurinn Perlan hefur starf-
að frá 1982. í hópnum eru nemend-
ur úr Þjálfunarskóla ríkisins en leik-
stjóri hefur frá upphafi verið Sigríð-
ur Eyþórsdóttir. Leikhópurinn hefur
sýnt víða í vetur og að sögn Sigríð-
ar vakið verulega athygli fyrir ein-
lægni í flutningi sínum.
I þessari leikför Perlunnar taka
þátt 9 leikarar og 4 aðstoðarmenn.
Lagt verður af stað til Banda-
ríkjanna þann 9. júní og mun hópur-
inn dveljast þar í tvær vikur. Lista-
hátfðin, sem hann tekur þátt í nefn-
ist „Very special art“ og kemur þar
fram fatlað fólk hvaðanæva að úr
heiminum.
Hornafjörður:
Brælahamlar
humarveiðum
HUMARVERTÍÐ frá Hornafirði
hefiir gengið illa fiá þvi hún hófst
fyrir viku. Stöðugar brælur hafa
hamlað sjósókn og því hefiir lítið
af kykvendinu borizt á land. Rann-
sóknarskipið Dröfii hefiir verið á
miðunum frá því um helgi.
Sverrir Aðalsteinsson, skrifstofu-
maður hjá fiskiðjuveri KASK í Kross-
ey, segir að aðeins sé búið að taka
á móti 6 tonnum af slitnum humri
og einhveiju af heilum humri. Hum-
arinn sé smár, en þó fari eitthvað
meira af honum í stærri flokkana en
í fyrra. „Það hefur verið stöðug bræla
og því vitum við ekkert um ástandið
á humrinum," sagði Sverrir. „Von-
andi verður ekki annar eins afla-
brestur og í fyrra. Það myndi reyn-
ast okkur dýrkeypt, bæði hér á Höfn
og þjóðarbúinu. Sumarvinna ungl-
inganna byggist á humrinum, en við
erum með 80 til 90 unglinga í vinnu
við hann,“ sagði Sverrir.
Frumvarpsgrein sem fól í sér aukin áhrif ráðherra á Verzlunarskóla og Samvimiuskóla felld út:
Frumvarpinu breytt eftir
að Verzlunarráð mótmælti
HÍK vildi í samningum gera kennara VÍ að opinberum starfemönnum
Menntamálaráðherra hafði i hyggju að leggja fram á síðasta þingi
stjórnarfrumvarp til breytinga á framhaldsskólalögum, sem meðal ann-
ars fól í sér breytingar á ákvæðum um Verzlunarskóla íslands og Sam-
vinnuskólann. Sú útgáfa fhimvarpsins hafði verið prentuð hjá rikis-
prentsmiðjunni Gutenberg og var fyrir mistök búin til framlagningar
á Alþingi, en dregin til baka og prentað nýtt frumvarp. Samkvæmt
upphaflega frumvarpinu átti lagaákvæði um meirihluta eignaraðila i
skóianefiidum þessara skóla, sem ekki eru ríkisskólar, að falla niður.
í staðinn áttu að koma ákvæði um að um yfirstjórn skólanna færi eft-
ir öllum almennum ákvæðum framhaldsskólalaganna, hvort sem um
væri að ræða fasta starfsmenn skólanna eða skólanefhdir. Eftir að
menntamálaráðherra, ásamt formönnum þingflokka stjómarflokkanna,
hafði borizt harðort bréf frá Verzlunarráði Islands, þar sem þessu var
líkt við að verið væri að taka Verzlunarskólann eignarnámi, var ákveð-
ið að sleppa breytingum á ákvæðum um þessa skóla. Einnig barst bréf
frá skólastjóra Samvinnuskólans.
í framhaldsskólalögunum er kveð-
ið á um að skólanefndir skuli starfa
við Samvinnuskólann og Verzlunar-
skólann, þar sem eigendur skólanna
skipi §óra fulltrúa, en ráðherra einn.
Skólanefndimar skulu ráða skóla-
meistara, svo og kennara í samráði
við hann. Einnig eiga þær að hafa
með höndum íjárreiður skólanna og
eignaumsýslu í umboði eigenda.
Hefði fyrri gerð frumvarps
menntamálaráðherra verið sam-
þykkt, hefði það þýtt að mennta-
málaráðherra hefði skipað skóla-
nefndina, einn fulltrúa sinn án tíl-
nefningar og þijá samkvæmt til-
nefpingum starfsmanna og nem-
enda, en Verzlunarráð hefði aðeins
fengið að tilnefna þijá fulltrúa af
sjö. Þorvarður Elíasson, skólastjóri
Verzlunarskólans, segir að ef öll al-
menn ákvæði framhaldsskólalag-
anna ættu að gilda um Verzlunar-
skólann, hefði menntamálaráðherra
til dæmis vald til að ráða skólastjóra
og kennara við skólann, eins og um
ríkisstarfsmenn væri að ræða. Þor-
varður segir að þar sem skólinn sé
sjálfseignarstofnun geti Alþingi ekki
tekið ákvörðun um að breyta honum,
þótt það geti auðvitað hætt að veita
til hans fé á fjárlögum. „Ef mennta-
málaráðherra ætti að fara að ráða
skólastjóra við Verzlunarskólann,
væri það álíka og að ráða fram-
kvæmdastjóra einhvers fyrirtækis úti
í bæ,“ sagði Þorvarður. Hann segist
einnig efast um að ýmis sérákvæði
í lögunum eigi við um Verzlunarskól-
ann þar sem hann sé ekki ríkisskóli.
Sérstaða skólans felist í því að hann
sé rekinn samkvæmt verktakafyrir-
komulagi og fái ákveðna greiðslu frá
ríkinu á hvem nemanda, auk þess
sem ríkið greiði ákveðið húsaleigu-
gjald fyrir hvem fermetra skólahús-
næðisins. Skólinn sem slikur, fast-
eignir hans og ijárfestingar, séu hins
vegar alls ekki ríkiseign.
í bréfí Verzlunaráðs til mennta-
málaráðherra og þingflokksfor-
manna er vakin athygli á skipulags-
skrá Verzlunarskólans, sem gefín er
út af dómsmálaráðherra árið 1962.
Þar segir að skólinn sé sjálfseignar-
stofnun undir vemd og umsjón Verzl-
unarráðs, og beri það ábyrgð á eign-
um hans og sjóðum. Einnig er bent
á, að skipan skólanefndar skólans
hafi verið lögfest eftir að fullt sam-
komulag hafi náðst með VÍ og ráðu-
neytinu. Því sé verið að ganga á það
samkomulag. „Alvarlegast er þó það,
að með því að svipta Verzlunarráð
íslands þeim rétti að tilnefna meiri-
hluta skólanefndarinnar, er verið að
taka skólann eins konar eignar-
námi,“ segir í bréfinu. „Auk þess
verður Verzlunarráðið áfram ábyrgt
fyrir fjárreiðum skólans án þess að
hafa vald á fjárhagslegum ákvörðun-
um stjórnar hans og er slíkt eflaust
einsdæmi við eignamám."
Sú krafa var gerð af hálfu Hins
íslenzka kennarafélags í nýafstaðinni
samningalotu, að litið skyldi á kenn-
ara við Verzlunarskólann sem opin-
bera starfsmenn. í síðustu kjara-
samningum HÍK við skólann er sér-
staklega kveðið á um að kennarar
þar séu ekki opinberir starfsmenn,
en eigi engu að síður kost á aðild
að lífeyrissjóði opinberra starfs-
manna. Á það var ekki fallizt af
hálfu Verzlunarskólans að á kennara
hans yrði litið sem opinbera starfs-
menn. Að sögn Indriða H. Þorláks-
sonar, formanns samninganefndar
ríkisins, er slíkt ekki samningsatriði,
heldur lagaatriði. Þorvarður Elíasson
segist líta á kröfu HÍK sem pólitíska
aðför að Verzlunarskólanum. Þor-
varður segist telja að einstakir kenn-
arar og skólastjórar hafi staðið á bak
við umrædda grein í framvarpi
menntamálaráðherra, sem aldrei var
lagt fram, og að þessi krafa í samn-
ingaviðræðunum hafi verið í fram-
haldi af því.
STORUTSOL
MARKADUR
í JL-HÚSIIMU, 2. HÆÐ
OPIÐ FRA KL.12-18.30. LAUGARD. FRA KL.10-16. SIM111981.