Morgunblaðið - 22.11.1990, Blaðsíða 51
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. NÓVEMBER 1990
51
Almanak Þjóð-
vinafélagsins
eftir Auðun Braga
Sveinsson
Ætíð bíð ég þess með nokkurri
eftirvæntingu að Almanak Þjþðvin-
afélagsins komi úr prentun. Ég hef
nú lesið og keypt þetta rit í hálfa
öld. Annars er rit þetta orðið æði
gamalt að árum. Nú birtist 117.
árgangur þess sem gildir fyrir kom-
andi ár, 1991.
Það sem ég rak fyrst augun í
er ég handlék ritið, var að það hef-
ur þynnst nokkuð að blaðsíðutali
frá því í fyrra. Er nú 180 síður í
stað 214 síðna. Brotið er sem betur
fer látið halda sér.
í almanakinu hefur birst margt
fróðlegt og athyglisvert efni frá
upphafi þess, og ber hæst Arbók
íslands. Hún var lengi í höndum
Ólafs Hanssonar, menntaskóla-
kennara og prófessors, eða í fjóra
áratugi að kalla. Skömmu fyrir
andlát sitt hafði hann valið eftir-
mann sinn við almanakið, samverk-
amann um langa hríð: Heimi Þor-
leifsson menntaskólakennara. Hef-
ur hann sannarlega haldið vel fram
verki Ólafs sáluga.
Skal nú farið í gegnum almanak-
ið. Þar er fyrst árferði að venju.
Parið er fleiri orðum um forseta
íslands og ferðalög en í árbók liðins
árs. Heimsóknir er nýr þáttur,_ sem
nær yfir 6 síður. í kaflanum íbúar
íslands er að venju getið um fólks-
fjölda landsins í heild. Eru þeir nú
komnir yfir 250 þúsund, hafa meira
en tvöfaldast á liðinni hálfri öld.
Nú er getið um það, hversu margir
hafi látist á liðnu ári en það var
látið eiga sig í fyrra. Eftir því sem
þjóðinni fjölgar, deyja vitanlega
fleiri. Bráðum verður erfitt að koma
fyrir dánartilkynningum í útvarp-
inu. Athygli vekur að enn skuli
vera til hreppar með undir 50 íbúa.
íþróttir fá talsvert minni umfjöllun
í almanakinu en áður.
Eftir að hætt var'að birta nöfn
látinna í almanakinu (1965), hefur
núverandi umsjónarmaður árbókar
þess getið andláts nokkurra úr hópi
þeirra er hurfu yfir móðuna miklu
á liðnu ári. Eru þeir rúmlega 70
að tölu, flest þjóðkunnugt fólk. Ein-
hvern veginn er ég ekkiTíægilega
sáttur við þetta: Að taka nokkrá
út úr og geyma hér til seinni tímans.
Auðvitað var þetta allt ágætis fólk,
það dreg ég ekki í efa. Eftir að
Almanakið hætti að birta heildar-
skrá um látna, gefur Hagstofan út
slíka skrá sem almenningur getur
aflað sér.
Mikið rúm tók skrá um próf við
Háskóla íslands fyrr í bók þessari.
Nú hefur sú skrá verið stytt stórum.
Astæðulaust mun að birta nöfn
þeirra sem ljúka lægri prófum við
háskólann eins og svonefndum
BA-prófum. Og hvaða tilgangi
þjónai' það að birta einkunnir allra,
sem sitja nokkur ár á skólabekk,
þótt það sé í æðstu menntastofnun
þjóðarinnar? Annaðhvort ná menn
prófi eður ei; það er lóðið.
Umfjöllun um stjórnmál er minni
-en fyrr. Þátturinn Verklegar fram-
kvæmdir tekur minna rúm en í fyrra
og styttir þetta að sjálfsögðu bókina
að mun, ásamt öðrum þáttum, sem
ég hefi getið hér að framan. Ætíð
er það gott að vera gagnorður.
Vandalaust er að teygja lopann, það
vita flestir, sem rita greinar og
annað sem birtist á prenti. Talsvert
er af myndum í Almanakinu og
hefur svo verið alllengi. Gerir það
ritið að sjálfsögðu læsilegra og
skemmtilegra.
í lokaþætti almanaksins_ Ýmis-
legt kennir margra grasa. Ég geri
enga tilraun til að endursegja það
enda er eftirprentun úr almanakinu
stranglega bönnuð. Hér hefi ég með
nokkrum orðum reifað efni alman-
aksins nýútkomna. Ég vek athygli
á riti þessu. Það ætti að vera til á
hveiju íslensku heimili. Það er,
bæði hinn almenni hluti, rímtalið
og árbókin, hið fróðlegasta og ég
vil segja skemmtilegt aflestrar.
Höfundur er fyrrverandi
skólastjóri og kennari og stundar
nú ritstörf.
«Fjallhress í hlýrri
) og þægilegri
angóruull
t
o
Nærfatnaður úr 100% angóruull heldur á
þér hita í köldum vetrarferðum. Angóruull
gefur meiri einangrun en aðrar ullartegundir
en þrátt fyrir það andar húðin óhindrað
í gegnum angóruullina. Angóruullin
hrindir vel frá sér vatni, hún er
fínni og léttari en aðrar ullar-
tegundir og orsakar ekki kláða
eða óþægindi.
Það jafnast ekkert á við nær-
fatnað úr 100%
angóruull þegar farið er
til fjalla í kalsaveðri.
sími 666006
ÚTSÖLUSTAÐIR:
RIVKJAVÍK: GARÐABÆR: HELLISSANDUR: BLÖNDUÓS: SEYÐISFJÖRÐUR:
Apótek Austurbœjar Apótek Garðabœjar Virkið Apótek Blönduóss Versl. E.J. Waage
Alafossbúöin HAFNARIJÖRDUR: BÚÐARDALUR: SAUÐÁRKRÓKUR: NESKAUPSTAÐUR:
Árbœjarapótek Apótek Norðurbœjar Dalakjör Skagfirðingabúð S. Ú. N.
Borgarapótek Hafnarfjarðarapótek PATREKSFJÖRÐUR: VARMAHLIÐ: EGIISSTAÐIR:
Breiðholtsapótek KEFLAVÍK: Versl. Ara jónssonar Kf. Skagjirðinga Kf. Héraðsbúa
FMingsen Samkaup TÁLKNAFJÖRÐUR: SIGLUFJÖRÐUR: ESKIFJÖRÐUR:
Garösapótek KEITAVIKURFLUG- Bjamabúö Versl. Sig. Fanndal Sportv. Hákons Sófuss.
Háaleitisapótek yÖLLUR: BILDUDALUR: ÓLAFSFJÖRÐUR: FÁSKRÚÐSFJÖRÐUR:
Holtsapótek íslenskur markaður Versl. Edinborg Valberg Kf. Fáskrúðsflarðar
Ingólfsapótek MOSFELLSBÆR: FLATEYRI: DAI.VIK: STÖÐVARFJÓRÐUR:
Ixtugavegsapótek MosfeUsapótek Brauðgerðin Dalvíkurapótek Kf. Stöðvarflarðar
Lyfjabúðin Iðunn Vetslunin Fell ÞINGEYRI: Versl. Kotra BREEÐDALSVÍK;
Rammageröin Verksmiðjuútsala Álafoss Kaupf. Dýrflrðinga AKUREYRI: Kf. Stöðvarfjarðar
Reykjavíkurapótek AKRANES: SÚGANDAFJÖRÐUR: Versl. París HÖFN:
Skátabúðin Bjarg Suðurver Eyfjörð^ Kf. A-Skaftfellinga
Sportval Sjúkrahúsbúðin BOLUNGARVÍK: HUSAVIK: VESTMANNAEYJAR:
Ull og gjafavörur BORGARNES: Einar Guðflnnsson Bókav. Þórarins St. Apótek Vestm.eyja
Útilíf Kf. Borgfirðinga ÍSAFJÖRÐUR: REYKJAHLÍÐ: Satidfell
Veiðihúsið 1 OLAFSVÍK: Sporthlaðan Verslunin Sel HELLA:
SELTJARNARNES: Sölusk. Einars Kr. HÓLMAVÍK: RAUFARHÖFN: Rangárapótek
Sjmrtlíf STYKKISHÓLMUR: Kf. Steingrímsflaröar Snarlið SELFOSS:
KÓPAVOGUR: Hólmkjör HVAMMSTANGI: VOPNAFJÖRÐUR: Vöruhús KÁ.
Kópavogsajmtek GRUNDARFJÖRÐUR: Vöruh. Hvammst. Kaupf. Vopnafjarðar IIVERAGERÐI:
Hvönn ' Ölfusapótek
tm\nn /i/
imnmi
// iiii
ii
'lí lllil
ii
/
4
t
9
Kópal Tónn 4
Gcfur matta áfcrð.
Hentar cinkar vcl
þar sem nrinna
mæðir á, t.d. í
stofum, borðstof-
um, í svefnherbergi
og á loft.
Kópal Glitra 10
Hcfur örlítið meiri
gljáa cn KÓPAL
TÓNN og þar af
lciðandi bctri
þvotthcldni. Hcntar
vcl þar scm mcira
mæðir á.
Kópal Birta 20
Gefur silkimatta
áfcrð. Hcntar vcl
þar scm mæðir
talsvcrt á veggflcti,
t.d. á ganga, barna-
hcrbcrgi, cldhús, og
þar sem óskað cr
eftir góðum gljáa.
Kópal Flos 30
Hcfur gljáa scm
kemur að góðurn
notum á lcikhcr-
bcrgið, stigaganga,
barnahcrbergi,.
baðhcrbcrgi, þvotta-
hús o.fl. Hcntar
einnig á húsgögn.
Kópal Geisli 85
Gcfur mjög gljáandi
áfcrð og hcntar þar
scm krafist cr
mikillar þvottheldni
og stykleika, t.d. í
bílskúrinn, í
geymsluna og í
iðnaðarliúsnæði.
Hcntar einnig á
húsgögn.
Kópal innanhúss-
málning er með
fímm gljástig
KÓPAL er samheiti á innan-
hússmálningu sem uppfyllir
kröfur um ómengandi máln-
ingarvöru til innanhússnota á
Norðurlöndum. KÓPAL
yfirmálning er vatnsþynnan-
leg, fæst með fimm gljástigum
og í staðallitum og nær ótelj-
andi sérlitum skv. KÓPAL
tónalitakortinu. KÓPAL
yfirmálning er auðveld í með-
förum, slitsterk og áferðar-
falleg og seld í öllum málning-
arverslunum landsins.
'máJning'lf
það segir sig sjálft -
I/!W /Æ/ WlÆ/iniMfl\ l\\X%M/ I
i\\//m/\ u\m\\ fii mm i\- \\\
vv\ /i i iiiai mm im m i/ti mtti tm/sÆ/nt