Morgunblaðið - 01.12.1990, Blaðsíða 29

29
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. DESEMBER 1990
Grænland:
OGLEYMANLEG BOK
Vilja sérstök tengsl
við Evrópubandalagið
Kaupmannahöfn. Frá Nils Jorgen Bruun, fréttaritara Morgunblaðsins.
JONATHAN Motzfeldt, formað-
ur grænlensku landsljórnarinn-
ar, telur nauðsynlegt að Græn-
lendingar hafi framvegis náin
tengsl við Evrópubandalagið
(EB) en þeir sögðu sig úr því
árið 1984. Motzfeldt hefur átt
viðræður við ráðamenn í Færeyj-
um og á íslandi og hefur lagt til
að þjóðirnar reyni að ná sams
konar samningum og Pólveijar,
Tékkóslóvákar og Ungverjar
sem munu gera eða ætla að gera
sérstaka samninga við bandalag-
ið. Formaðurinn leynir því ekki
að markmið Grænlendinga sé að
fá í sinn hlut eitthvað af því fé
sem EB veitir til að styrkja land-
svæði sem eiga í vök að verjast.
Þegar Motzfeldt er spurður hvers
vegna Grænlendingar sæki ekki um
aðild að bandalaginu segir hann að
ekki sé þorandi að leyfa EB-ríkjum
að nýta fiskimiðin við Grænland.
Nú þegar séu of margir togarar að
beijast um rækjukvótana sem fiski-
fræðingar mæli með.
Grænland hefur gert fískveiði-
samning til tíu ára við EB og renn-
ur hann út 1994. í samningnum
er kveðið á um nákvæma kvóta til
handa flotum EB-ríkjanna en
Grænlendingar fá í staðinn 275
milljóna danskra króna (um 2,5
Jonathan Motzfeldt
milljarða ÍSK) greiðslu á ári og
afurðir þeirra eru ekki- tollaðar á
mörkuðum bandalagsins. Tollfríð-
indin era talin jafnvirði um 400
milljóna króna (nær íjögurra millj-
arða ÍSK) á ári. Vegna lélegrar
þorsk- og rækjuveiði er ekki gert
ráð fyrir að landstjórnin geti end-
urnýjað samninginn og þess vegna
hugar hún nú að öðrum lausnum.
DLÁ AUGU
OG DIKSVÖRT HEMPA
eftir Tryggva Emilsson
Tryggvi Emilsson varð þjóðkunnur þegar
bók hans Fátækt lólk kom út. Nú
kemur hann enn á óvart meó skáldsögu
um stórbrotin örlög og sterkar persónur.
Blá augu og biksvört hempa er
örlagasaga einstaklinga og
þjóðar þar sem raunsannir
atburðir og þjóðsagnakenndir
renna saman í eina iistræna
heild. Þetta er sagan af
prestinum sem missti hempuna
vegna vinnukonunnar með bláu
augun. Frásagnarlist Tryggva er
einstök, tungumálið fjöl-
skrúðugt, gaman og alvara
haldast ávallt í hendur.
Nýr þjóðhátíðardagur
íRúmeníu
• Rúmensk kona réttir ungum hermanni blóm. í gær var haldin
fyrsta hersýning í landinu frá því að Nicolae Ceausescu var
steypt í desember sl. Var endurvakin sú gamla hefð að herinn
fagnaði þjóðahátíð á undan öðrum; Rúmenar hafa nú gert f.
desember að þjóðhátíðardegi að nýju eftir 50 ára hlé. Hátíðar-
höldin í gær fóru fram við sigurbogann í Búkarest sem reistur
var 1922 í minningu rúmenskra hermanna er féllu í fyrri heims-
styijöld en þá fengu Rúmenar Transylvaníu í sinn hlut. Umstang-
ið að þessu sinni var ekki mikið, hersýningin stóð aðeins í um
40 mínútur og fátt fólk veitti henni athygli.
Bandaríkin:
Landskjálftaspá
veldur ofsahræðslu
Flórída. Frá Atla Steinarssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
SPÁ um að meiri háttar jarðskjálfta sé að vænta í mið-vesturríkj-
um Bandaríkjanna í kringum 3. desember hefur valdið talsverðri
ringulreið þar og ótta. Samkvæmt spánni verður misgengi á „New
Madrid“-sprungunni þennan dag, en hún liggur um ríkin Misso-
uri, Arkansas, Illinois, Tennessee og Kentucky.
Opinberir embættismenn í St.
Louis telja að varúðarkerfi sem
gæti sagt fyrir um meiri háttar
jarðskjálfta með 30 til90 sekúndna
fyrirvara, gæti verið tvíbent ör-
þrifaráð sem gæti orðið meira til
tjóns en góðs með því að valda
ofsahræðslu meðal fólks á svæð-
inu.
Öll leyfi lögreglumanna í Ark-
ansas hafa verið afturkölluð á
tímabilinu frá 1.-4. desember á
þeirri forsendu, að nauðsyn beri
til að hafa allt lögregluliðið tiltækt
til að gæta yfirgefinna húsa og
stjórna mikilli umferð sem liggur
frá jarðskjálftasvæðunum í Ark-
ansas.
Dagblaðið The Paducah Sun í
Kentucky hefur tilkynnt að það
muni ekki birta fleiri greinar um
yfirvof andi j arðskj álfta. Ritstjórinn
segir að fjölmiðlar eigi sinn þátt í
þeim ótta og taugaveiklun sem
gripið hafi um sig meðal fólks á
þessum svæðum.
„...kjörbók ársins fyrir
laxveiðimenn ...gat
einfaldlega ekki lagt
hana frá mér fyrr en ég
var búinn að lesa hana. “
Sigurdór Sigurdórsson
í ritdómi í DV.
0
FOR.LAGIÐ
LAUGAVEGI18, SÍMI 91-25188
AF FISKUM OG FLUGUM
KRISTJÁN GÍSLASON
Heillandi frásögn af veiðiskap í ám iandsins þar sem íslensk nátt-
úra lifnar fyrir hugskotssjónum lesandans, blíð og grimm, nísk og
gjafmild - allt eftir atvikum. Kristján Gíslason hefur fengist við
* stangveiði í áratugi og er íslenskum veiðimönnum að góðu kunnur, ekki
síst fyrir að hafa skapað ýmsar laxaflugur sem vinsælar eru.
Frásögn hans er lífleg, krydduð ósvikinni glettni og skírskotar bæði
til byrjenda og þrautreyndra veiðimanna. Kristján lýsir heimagerðu
flugunum sínum í máli og litmyndum og réttir þannig lesandanum veið-
arfærin beinlínis í hendurnar. Fjöldi mynda prýðir bókina.
ISBN 9979-53-011-1
AUK k507-43