Morgunblaðið - 13.04.1991, Blaðsíða 28

(28_______
Orkneyjar
MjQfiGU^pLAÐIB LA-lJ^ARpA^GpR ,13, AfRIL.lftþ)
F élagsráðgj afar ávít-
aðir fyrir yfirgang
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frímannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
DÓMARI á Orkneyjum snupraði félagsráðgjafa fyrir yfirgang sl.
fimmtudag, þegar hann lét laus 9 börn, sem höfðu verið tekin með
valdi frá foreldrum sínum vegna gruns um kynferðislegt ofbeldi.
Málið hefur valdið mikilli ólgu um allt Bretland.
Fyrir fimm vikum voru 9 böm
tekin með valdi frá fernum foreldrum
á Suður-Rónaldsey á Orkneyjum.
Ástæðan var grunur um djöfladýrk-
un og kynferðilegt ofbeidi.
Málið varð strax mjög umdeilt.
Því virtist svipa til tveggja meirihátt-
ar mistaka, sem félagsráðgjafar hafa
gert við svipaðar aðstæður á síðustu
árum. Fyrir ijórum árum voru á
annað hundrað böm ranglega tekin
frá foreldmm sínum í Cleveland á
Norður-Englandi og fyrr á þessu ári
vom tæplega 20 böm send aftur til
foreldra sinna eftir svipaðar ásakan-
ir og viðhafðar vom á Orkneyjum.
Fljótlega kom upp gmnur um, að
félagsráðgjafar hefðu ekki fylgt þeim
vinnureglum, sem lagðar voru til
eftir Cleveland málið. Þær fólust
meðal annars í að láta heimilislækni
vita um grunsemdirnar, athuga
heimilin og sjá hvort hægt væri að
gera eitthvað inni á þeim og koma
ekki snemma morguns með lögreglu
og draga böm út úr rúmum sínum
og gefa þeim ekki einu sinni færi á
að kveðja foreldra sína. Félagsráð-
gjafamir á Orkneyjum höfðu allt
þetta að engu.
Stærstur hluti Orkneyinga stóð
með foreldmnum og mótmælti yfir-
gangi félagsráðgjafanna við hvert
tækifæri.
Dómari kvað upp niðurstöðu sl.
fimmtudag. Niðurstaða hans var sú,
að öll bömin skyldu þegar í stað lát-
in laus til foreldra sinna. Hann sagði
að allur málatilbúnaður félagsmála-
stofnunar Orkneyja bæri vott um
vanhæfni. Bömin hefðu verið svipt
réttindum sínum og verið meðhönd-
luð eins og tæki en ekki eins og
persónur.
Sérfræðingur fyrir foreldrana,
sem skoðaði gögnin frá félagsráð-
gjöfunum, segir að þau geti alls ekki
verið neins konar vitnisburður um
ofbeldi gagnvart börnunum. Mjög
víða séu félagsráðgjafarnir að reyna
að fá börnin til að fallast á eigin
skoðun en ekki að hlusta á börnin.
Það hefur einnig komið í ljós, að
bömin virðast hafa verið beitt þrýst-
ingi, sem er gegn þeim vinnureglum,
sem lagðar vom til eftir Cleveland
málið.
Foreldrar hyggjast hefja mál á
hendur félagsmálastofnun Orkneyja
og fastlega er búist við, að stofnunin
áfrýi úrskurði dómarans. Málinu er
því ekki lokið.
James Baker, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, og Assad Sýrlandsforseti á fundi í
Damaskus á fimmtudagskvöld.
Reuter
forsetahöllinni í
För utanríkisráðherra Bandaríkjanna um Mið-Austurlönd:
Sýrlendingar hlynntir frið-
arráðstefnu á vettvangi SÞ
Damaskus. Frá Elínu Pálmadóttur, blaðamanni Morgunblaðsins.
JAMES Baker utanríkisráðherra Bandaríkjanna drap niður fæti hér
í Damaskus á annarri hringferð sinni á einum mánuði milli ara-
baríkja og ísraels. Hann átti langan fund með Assad Sýrlandsforseta
á fimmtudagskvöld. Á sameiginlegum blaðamannafundi i gærmorgun
sögðu þeir Baker og Farouq al-Shara, utanríkisráðherra Sýrlands,
að þeir hefðu komið sér saman um að vinna áfram eftir sömu áætl-
un um ráðstefnu um frið í Mið-Austurlöndum.
En þrátt fyrir að utanríkisráð-
herramir væm jákvæðir viku þeir
sér undan því að svara hvers konar
ráðstefnu bæri að stefna að og
hveijir gætu sest þar að samninga-
borðinu. Því vantar greinilega enn
þann stóra hlekk hveijir eigi að
vera fulltrúar araba. Málin eru
greinilega „á viðkvæmu stigi“ eins
og menn segja gjarna þegar þeir
hafa ekki svörin.
Fleira er hér viðkvæmt því þegar
Metupphæð bóta fyrir
læknamistök á Grænlandi
Kaupmannahöfn. Frá Nils Jorgen Bruun, fréttaritara Morgunblaðsins.
NÍU ára gamall drengur á Grænlandi fékk nýlega hæstu bætur sem
nokkru sinni hafa verið greiddar fyrir læknamistök á sjúkrahúsi.
Drengurinn fékk 930.000 danskar krónur (rúmlega níu milljónir ÍSK)
og með áföllnum vöxtum á þeim tíma sem mál hans var til meðferðar
alls 1.320.600 DKR (tæplega 13 milljónir ÍSK).
sú sem þetta ritar fór út af blaða-
mannafundinum og beindi mjmda-
vélinni að litfögru minnismerki á
torginu komu fjórir lögreglumenn
þjótandi út úr bíl. Þeir tjáðu mér
að ég mætti snúa mér í vestur og
beina myndavélinni að Hotel Shera-
ton og í austur og smella á bóka-
safnið en alls ekki á súluna lit-
fögru. Það eru ekki aðeins stórmál-
in sem eru illskjanleg hér.
Tenging við samþykktir
öryggiráðsins
Á blaðamannafundi Bakers og
al-Shara í gærmorgun sagði sá
síðamefndi að friðarráðstefna ætti
að vera í anda samþykkta Öryggis-
ráðsins númer 242 og 338 (sem
kveða á um að ísraelar skili
hernámssvæðunum) og að hún yrði
undir sterkri forystu Sameinuðu
þjóðanna. Baker greip orðið og
sagði að ekki væri um það að ræða,
að nein þjóð eða aðili segði öðrum
fyrir verkum. Samstaða allra aðila
um fyrirkomulag ráðstefnunnar
yrði að nást. Það næðist ekki í einni
ferð um Mið-Austurlönd og ekki í
tveimur heldur mörgum. „Nú er
tækifærið til að ná varanlegum friði
í Mið-Austurlöndum og því verður
að fylgja eftir," sagði Baker. Ráð-
herranir kváðust hafa verið sam-
stiga um margar tillögurnar en
aðrar væri Assad forseti nú að
skoða. Al-Shara sagði að Sýrlend-
ingar myndu nú setja sig í samband
við arabaþjóðirnar til að finna leiðir
til að koma þessum tillögum í fram-
kvæmd.
Niðurstaða fundar Assads og
Bakers virðist sem sagt vera sú að
miðað er að friðarráðstefnu sem öll
ríkin í þessum heimshluta taka þátt
í en ekki hefur verið ákveðið hvort
hún verður alþjóðleg með öllum
aðilum öryggisráðs Sameinuðu
þjóðanna eins og Egyptar vilja eða
svæðisbundin eins og ísraelar tala
um. „Möguleikarnir eru fyrir hendi
og nú þarf aðeins að fylgja þeim
eftir,“ sagði James Baker. Með það
var hann þotinn með allt fylgdarlið-
ið og alþjóðlegu blaðamennina á
hælunum, nú til Genfar á ráðstefnu.
Jákvæðar undirtektir Egypta
í fyrstu var talið að þessi för
Bakers um Mið-Austurlönd myndi
reynast harla tilgangslaus. Það er
greinilega ekki svo, hvort sem átak-
ið reynist bera ávöxt eða á eftir að
fara út um þúfur. Friðarráðstefna
er í deiglunni. Fyrr í vikunni hafði
Baker hitt ráðherra í ríkisstjóm
ísraels sem féllust á hugmyndina
um svæðisbundna ráðstefnu í gróf-
um dráttum. Og þar hafði Baker
.mönnum til undrunar, rætt við sex
fulltrúa af herteknu svæðunum. Þá
ræddi bandaríski utanríkisráðher-
rann við Hosni Mubarak Egypta-
landsforseta á þriðjudag og mið-
vikudag og herma fréttir að hann
hafi tekið vei í tillögumar. Áður en
þeir ræddu saman hafði Assad Sýr-
landsforseti sent utanríkisráðherra
sinn á fund Mubaraks. Hér í Dam-
askus lét pressan auðvitað mikið
af því hve egypsku blöðin hefðu
tekið vel í tillögur Assads en það
er hin daglega frétt hér að verið
sé að þakka forsetanum fyrir eitt-
hvað viturlegt.
Drengurinn var lagður inn á
spítala með botnlangabólgu fyrir sex
ámm, en gekkst undir aðgerð allt
of seint — eftir að læknirinn hafði
haft þau orð um drenginn og for-
eldra hans að þau væru móðursjúk.
Þegar drengurinn var loks skorinn
upp reyndist það um seinan. Hann
var þá orðinn meðvitundarlaus og
er nú 100% öryrki með heilasköddun.
Að sögn vitna var læknirinn of-
neytandi áfengis og lyfja. Hann var
rekinn og starfar nú í Norður-
Svíþjóð.
Reuter
Slegistá þingfundi
Oft er heldur agasamt á tævanska þinginu og þegar hnúturnar fljúga
um borð í líki öskubakka, bóka, skófatnaðar og annars er gott að hafa
vopn eða að minnsta kosti veijur við hæfi. Hér hafa þingmenn brugðið
fyrir sig plastskildi eins og þeim, sem óeirðalögreglan notar, en orra-
hríðinni lauk með því, að fundi var frestað og einn þingmaður fluttur á
sjúkrahús.
Flóttamenn frá írak í Tyrklandi:
„Dýr þrífast ekki einu
sinni við svona aðstæður“
Isikveren. Reuter.
IRASKIR Kúrdar, sem búa við hörmulegar aðstæður í flóttamanna-
búðum í fjöllunum Tyrklandsmegin við landamæri íraks og Tyrk-
lands, segjast vera orðnir að lifandi Iíkum. „Við fórum frá Irak til
að lifa en okkar biður ekkert nema dauðinn. Hér eru allir að deyja,“
sagði fullorðinn Kúrdi í búðunum. Hann talar fyrir hönd 200.000
kúrdískra flóttamanna en hræðslan við Saddam Hussein íraksfor-
seta rak þá upp í kulda, bleytu og vosbúð í fjöllunum við Iandamær-
in. „Við getum ekki verið hér, dýr þrífast ekki einu sinni við svona
aðstæður," sagði kristinn íraskur flóttamaður.
Aðstæðurnar eru ólýsanlegar og
örvænting fólksins hræðileg.
Fréttamaður Reuters-fréttastof-
unnar, sem áður hefur flutt fréttir
af flóttamönnum og hungursneyð,
þ.á m. í Eþíópíu, segist aldrei hafa
séð fólk við jafn hörmulegar að-
stæður. Búðirnar eru í hijóstrugum
dal í 2.000 metra hæð. Fjölskyldur
kúldrast í bráðabirgðatjöldum, sum
gerð úr ræfilslegum teppum sem
lögð eru yfir tijágreinar, og veita
þau lítið eða ekkert skjól fyrir snjó-
komu og regni. Fólk veður leðju og
saur upp í ökkla en fjöldi þess þjá-
ist af niðurgangi. Hreinlætisað-
staða er engin og hvergi hægt að
njóta næðis. Milli tjaldanna liggja
rotnandi hræ af kindum sem flótta-
fólkið hafði með sér frá írak.
Reyk leggur frá óteljandi litlum
bálköstum sem flóttafólkið hefur
kveikt í en það er eina leið þess til
að halda á sér hita. Innan tíðar
verður enginn eldiviður eftir —
langflest tré og runnar á svæðinu
hafa þegar verið höggvin niður.
Ekkert vatn er í búðunum heldur.
Fólk borðar snjó eða reynir að ná
drullugu vatni úr lækjarsprænum
sem renna niður hlíðarnar.
Flutningabílar komast ekki að
búðunum en tyrkneskir hermenn
vinna nú að því að leggja nýjan veg
sem auðvelda á aðkomuna að þeim.
Brauð er flutt til búðanna f vögn-
um, sem dráttarvélar draga, frá
herstöð í nágrenninu. Hundruð ban-
hungraðra flóttamanna fara ætíð á
móti flutningabílunum í þeirri von
að ná brauði handa sér og fjölskyld-
um sínum. Þeir láta ekki á sig fá
þótt tyrkneskir verðir reyni að
bægja þeim frá með bareflum.
Við innganginn að búðunum er
öflug gæsla. Verðir koma í veg fyr-
ir að flóttamennirnir reyni að kom-
ast lengra inn í Tyrkland og skjóta
aðvörunarskotum að þeim sem gera
sig líklega til að reýna að komast
framhjá þeim. Á hverri nóttu læðast
þó alltaf nokkrir flóttamenn út úr
búðunum í örvæntingarfullri leit að
mat og morguninn eftir er komið