Morgunblaðið - 15.11.1992, Qupperneq 7

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR, 15. NÓVEMBER 1992
7
Hagstofan tekur í notkun nýtt tölvukerfi við gerð vinnumarkaðskannana
Sparar tíma og auðveldar úrvinnslu
Stefnt að því að kanna atvinnuástandið ársfjórðungslega
HAGSTOFA íslands hefur tekið í notkun nýtt og viðamikið tölvu-
kerfi við gerð vinnumarkaðskannana. Tölvukerfið, sem heitir Bla-
ise, er fengið frá hollensku hagstofunni og gefur kost á mun skjót-
virkari gerð kannana og auðveldar úrvinnslu úr þeim. Það felur
m.a. í sér að í stað þess að spyrlar handskrifi svörin á spurninga-
eyðublöð og þau séu síðan yfirfarin og skráð í tölvu, hafa spyrlarn-
ir nú spurningarnar sjálfar í tölvunni og færa svörin beint inn.
Þetta sparar mikinn tíma í úrvinnslu auk þess sem það dregur úr
hættu á villum og eykur öryggi. Er þetta í fyrsta sinn sem þessi
tækni er notuð á Islandi og líkja kunnáttumenn þessu kerfi nánast
við byltingu í gerð kannana.
Þegar er hafin notkun á tölvu-
kerfinu við framkvæmd fjórðu
vinnumarkaðskönnunarinnar sem
nú stendur yfir og nær til 4.000
manns. Að sögn Hailgríms Snorra-
sonar hagstofustjóra standa vonir
til að hæg^ verði að framkvæma
slíkar kannanir ársfjórðungslega í
framtíðinni og segir hann notkun
tölvukerfisins án efa leiða til sparn-
aðar fyrir stofnunina. Elías Héðins-
son félagsfræðingur og Ásta Mel-
itta Urbancie landfræðingur hafa
yfirumsjón með vinnumarkaðs-
könnununum.
Að sögn Hallgríms hóf Hagstof-
an gerð vinnumarkaðskannana í
apríi á síðasta ári. Hafa slíkar
kannanir verið gerðar tvisvar á ári
en með hjáip þessa kerfis hefur
Hagstofan möguleika á að gera
kannanimar oftar. Upplýsingar um
vinnumarkaðinn hafa verið af
skornum skammti og hefur skort
upplýsingar um atriði eins og hvert
sé raunverulegt atvinnuleysi og um
breytingar á vinnuafli. Þá sé mikls-
vert að fá haldgóðar upplýsingar
um hvernig landsmenn skiptast
eftir atvinnugreinum, starfsstétt-
um og um lengd vinnutíma að sögn
Hallgríms. ítarleg kannanir á þessu
væru mikilvægar af ýmsum ástæð-
um, m.a. til að meta efnahags-
ástand, skipulag atvinnumála og
aðgerðir á sviði félagsmála.
„Fram að þessu höfum við verið
að vinna þessar kannanir á mjög
hefðbundinn hátt. Við réðum 40
spyrla sem hringdu í þátttakend-
urna, en úrtakið er 4.000 manns,
og lögðu þeir spurningar fyrir þátt-
takendurna. Þeir skrifuðu svörin á
blöð og síðan þurfti að fara yfir
þau og skrá svörin inn á tölvu.
Þetta gekk ótrúlega vel og höfum
við náð yfir 90% svörun. Ymislegt
hefur þó vafíst fyrir okkur en við
höfðum vitneskju um að farið væri
að tölvuvæða kannanir af þessu
tagi erlendis. Við ákváðum því að
fá lánað tölvukerfið Blaise frá hol-
lensku hagstofunni.
Þetta tölvukerfí er að komast í
notkun víða í Evrópu. Við kynntum
okkur hvernig Danir hefðu sett upp
svona kerfi og höfum undirbúið
þetta síðan í sumar og aðiagað það
að því kerfí sem við höfum hér á
Hagstofunni," segir Hallgrímur.
Hann benti auk þess á að nú ynnu
20 spyrlar við könnunina. Þeir
sætu við tölvurnar sem leiddu þá
áfram í hveiju viðtali og tækju
símtölin mun skemmri tíma en áður
sem væri mikill kostur fyrir sva-
rendur.
Elías Héðinsson benti á marga
kosti þess að spurningar væru sett-
ar inn í tölvu. Spurningablöð væru
í mörgum tilvikum mjög flókin og
spurningar mismargar eftir at-
vinnuþátttöku og menntun svar-
enda. Því væri alltaf verið til stað-
ar hætta á villum þegar spyrlar
þyrftu að rekja sig í gegnum spurn-
ingarnar á blöðunum en nú er það
tölvan sem leiðir spyrlana í réttri
röð eftir spurningunum. Þá hefði
verið tímafrekt að gera leiðrétting-
ar á gögnunum eftir hveija könn-
un. Urvinnsla kannananna tók áður
margar vikur en nú verður vonandi
hægt að birta niðurstöður nokkrum
dögum eftir að könnuninni lýkur,
að sögn hans.
Hallgrímur og Elías leggja á
áherslu á að við alla framkvæmd
kannana sé farið með allar upplýs-
ingar sem trúnaðarmál. Starfs-
menn séu bundir trúnaðarheiti og
þagnarskyldu og niðurstöður komi
einungis fram í samanteknum töfl-
um. Þess sé vandlega gætt að aldr-
ei verði hægt að rekja niðurstöður
eða svör til einstakra þátttakenda.
Hagstofan hefur heimild frá hol-
lensku hagstofunni til að nota
Morgunblaðio/Þorkell
Spyrlar Hagstofunnar hringja í þátttakendur í vinnumarkaðskönn-
un og nota til þess nýtt tölvukerfi sem gjörbreytir allri vinnu við
framkvæmd slíkra kannana.
Morgunblaðið/Gunnar Blöndal
Hallgimur Snorrason hagstofustjóri og Elías Héðinsson umsjónar-
maður vinnumarkaðskannana Hagstofunnar.
tölvukerfið en að sögn Hallgríms
verður væntanlega gerður formleg-
ur samningur þar um á næsta ári
og þá þurfi Hagstofan líklega að
greiða áskriftargjald. Enginn vafí
leiki þó á að notkun þessa kerfis
leiði til sparnaðar fyrir Hagstofuna.
I vinnumarkaðskönnununum
bætast 1.000 nýir þátttakendur við
útakið hveiju sinni og sá fjórðung-
ur svarenda sem lengst hefur verið
með er felldur út og nýjum bætt í
staðinn. Alls er því leitað fjórum
sinnum til allra um þátttöku.
„Við fáum miklu betri upplýs-
ingar um ástandið á vinnumark-
aðnum en til þéssa og fyllri mæling-
ar á hversu margir eru á vinnu-
markaði, hversu langur vinnutím-
inn er og þegar farið verður að
gera kannanir oftar getum við
fylgst með breytingum sem verða
á vinnumarkaðinum. Kannanimar
gefa kost á að skoða niðurstöðurn-
ar út frá búsetu, aldri og kyni og
við fáum betri vísbendingar um
fjölda atvinnulausra en fást út úr
atvinnuleysisskráningu," segir
Hallgrímur.
Morgunblaðið/Davíð Pétursson
Myndin var tekin þegar fram-
kvæmdir við lokunarbúnaðinn
voru nýhafnar.
Nýr lokun-
arbúnaður í
Andakílsá
Grund í Skorradal.
ANDAKÍLSÁRVIRKJUN tók
formlega í notkun nýjan lokun-
arbúnað í vatnsmiðlunarmann-
virki við ósa Skorradalsvatns
hinn 3. nóvember sl.
Stjórnarformaður Magnús Guð-
mundsson studdi á rofa sem ræsti
aðra lokuna og hleypti vatninu í
vatnsmiðlunarskurðinn.
Viðstaddir voru stjórn auk fram-
kvæmdastjóra Andakílsvirkjunar,
Ásgeirs Sæmundssonar. Lokunar-
búnaðurinn er hannaður og smíð-
aður af Vélsmiðju Seyðisfjarðar.
Alla aðra hönnunarvinnu annaðist
framkvæmdastjórinn Ásgeir Sæ-
mundsson, tæknifræðingur.
Heildarkostnaður við fram-
kvæmdina er um 26 milljónir kr.
þar af kostuðu lokurnar ásamt
uppsetningu um 16 milljónir
króna.
Með tilkomu þessa nýja búnaðar
er starfsmönnum ekki lengur
hætta búin við stjómun vatns-
rennslis í miðlunarskurðinn eins
og var á meðan gamli málalokun-
arbúnaðurinn var í notkun eða
allar götur frá 1947 til 1992.
- D.P.
Slapp ómeidd-
ur er stálbiti
gekk inn í bíl
MAÐUR slapp lítt meiddur úr
umferðaróhappi í gærmorgun,
þegar stálbiti gekk inn um framr-
úðu bifreiðar hans. Þykir mikil
mildi að ekki skyldi fara verr og
þakkar lögreglan það m.a. því að
lítill hraði var á bifreiðinni þegar
óhappið varð.
Óhappið varð á Reykjanesbraut
kl. 6.25 í gærmorgun. Lögreglan ók
með blikkljósum á undan flutninga-
bifreið með tengivagn, sem var að
flytja sumarbústað. Á móti kom
maður á jeppa, sem vék og hægði á
sér þegar hann mætti lögreglubif-
reiðinni, en sveigði inn á brautina
aftur og lenti á flutningabílnum.
Stálbiti, sem sumarbústaðurinn
hvíldi á, gekk inn um framrúðu jepp-
ans. Maðurinn fékk aðeins smávægi-
legt höfuðhögg og fékk að fara heim
að lokinni skoðun, en jeppinn er mik-
ið skemmdur.
Lögreglan í Keflavík segir að því
miður sé allt of algengt að menn
víki illa þegar þeir mæta lögreglubíl-
um með blikkljósum.
100
70
40
GB
DDPFF/Reprogruppen
©
„Sýningin Uppreisn berþess
vott að nú sé kraftur að færast í
starfsemina, nýir dansarar hafa
gengið til liðs við tlokkinn og
ferskir stjórnendur bera með sér
nýja strauma og auknar
væntingar."
Auður Eydal, DV.
Síðustu sýningar
6. sýning í kvöld kl. 20.00
7. sýning finnntudag 19. nóvember kl. 20.00
8. sýning fimmtudag 26. nóvember kl. 20.00
í Þjóðleikhúsinu
„Þttð verður að telja þessa
sýningu sigur fyrir hópinn sem
að henni stendur. Uppreisn
íslenska dansflokksins er hafin
fyrir alvöru."
Ólafur Ólafsson.
Morgunblaðinu