Morgunblaðið - 24.11.1992, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. NÓVEMBER 1992
23
Kristján Ragnarsson, formaður LÍÚ
Utgerðin rekin
með 5-6% halla
eftír aðgerðimar
KRISTJÁN Ragnarsson, formaður Landssambands íslenskra útvegs-
manna, segir að samtökin séu þeirrar skoðunar að fella hefði átt
gengið strax í septembermánuði þegar gengi sterlingspundsins var
fellt. Gripið sé of seint til þessara aðgerða og þær komi sjávarútvegin-
um ekki að fullu gagni nú. Hann segir að útgerðin verði rekin með
5-6% halla eftir aðgerðir ríkissljórnarinnar. 7,8-8,9% hækkun á
verði gasolíu og svartolíu þýðir 307 milljóna kr. útgjaldaauka fyrir
útgerðina.
Samkvæmt útreikningum Þjóð-
hagsstofnunar leiðir 6% lækkun á
gengi krónunnar til 3,2% bata í af-
komu sjávarútvegs, afnám aðstöðu-
gjalds til 1% og óbein áhrif afnáms
aðstöðugjalds til 0,2%. Hækkun er-
lends kostnaðar um 3% leiðir til 1,3%
versnandi stöðu sjávarútvegs en
áhrif hækkunar verðs á sjávarafurð-
um erlendis bætir stöðuna um 1,8%.
Alls leiða aðgerðir ríkisstjórnarinnar
til 4,9% bata í afkomu sjávarútvegs-
ins, að mati Þjóðhagsstofnunar.
Kristján sagði að þegar sterlings-
pundið var fellt í september síðast-
liðnum hefði LÍÚ bent á að fjórðung-
ur af útflutningsvörum íslendinga
væri seldur í pundum. Þar með hefðu
forsendur fyrir fyrri gengisskráningu
verið brostnar. Til viðbótar því hefði
gengi lírunnar, pesetans og eskúdó-
ans fallið. Gengi útflutnings sjávar-
útvegsins hefði því hækkað um 3%
þegar þarna var komið. „Að lækka
gengi krónunnar nú um 6% gefur
okkur afskaplega lítið ef við lítum
til tímans fyrir 1. september. Ef
menn miða við stöðuna í fyrradag
má segja að hún hafi batnað um
4-5%, en ef við lítum til þess sem
var fyrir miðjan september þá batnar
staðan um 2,5-3%,“ sagði Kristján.
„Það er horfið frá því að lækka
tryggingagjald sem er launatengt
gjald og skiptir mjög miklu máli fyr-
ir sjávarútveginn vegna þess hve
laun eru hátt hlutfall í útgerðarþætt-
inum. Batinn er því ekki nema um
3% og það þykir okkur alltof skammt
gengið og kemur greininni ekki í
viðunandi rekstrarstöðu," sagði
Kristján.
„Eg hefði talið að fyrst og fremst
hefði þurft að halda áfram með frek-
ari kostnaðarlækkanir umfram það
sem þarna var gert og fella gengið
eitthvað meira. Hins vegar hefði
ekki átt að hætta við að fella niður
tryggingagjöld og hafnagjöld eins
og rætt hafði verið um.“
Kristján sagði að LÍÚ teldi að út-
gerðin yrði rekin með 5-6% halla
eftir aðgerðir ríkisstjórnarinnar og
það væri óbærileg staða að mati LÍU.
Verð á gasolíulítranum hækkar
um 7,8% og tonnið af svartolíu hækk-
ar um 8,9%. Þessi hækkun þýðir 307
milljóna kr. útgjaldaauka fyrir út-
gerðina. „Það er viðbótarhækkun
umfram þessa gengisbreytingu
vegna þess að dollarinn hefur verið
að hækka að undanförnu og olían
er keypt í dollurum. Við vonum samt
að olían sé frekar að lækka í verði
og það gæti vegið eitthvað á móti.
Hins vegar er þessi hækkun meiri
en við bjuggumst við,“ sagði Krist-
ján.
Arnar Sigurmundsson,
formaður Samtaka fiskvinnslustöðva
Minnkar Imíla viimsl-
unnar um helming
„ÞESSAR aðgerðir einar og sér duga ekki til þess að koma fiskvinnsl-
unni upp fyrir núllið. Aðgerðirnar hafa þau áhrif að minnka hallann
um helming í sjávarútvegi og fiskvinnslu," sagði Arnar Sigurmunds-
son, formaður Samtaka fiskvinnslustöðva. Hann sagði að 6% gengisfell-
ing nýttist fiskvinnslunni ekki að fullu leyti því kominn væri þrýstingur
á íslenska fiskframleiðendur að lækka verð á afurðum sínum, einkum
frá Spáni.
Arnar sagði að reikna mætti með
1,2 milljarða halla miðað við óbreytt
verð og óbreytt hráefnisverð og laun,
en hann hefði verið áætlaður um 2,5
milljarðar í fiskvinnslunni á næsta
ári.
Arnar sagði að stofnun Þróunar-
sjóðs sjávarútvegsins þýddi að fallið
yrði frá hugmyndum um innheimtu
á gjaldi til Hagræðingarsjóðs. „Auk-
in hagræðing með starfsemi sjóðsins
kemur okkur Iíka til góða til lengri
tíma litið. Við lítum á stofnun Þróun-
arsjóðsins sem jákvætt innlegg, ekki
síst fyrir fiskvinnsluna því nú mynd-
ast úreldingarsjóður einnig í fisk-
vinnslunni," sagði Arnar.
Arnar sagði að erlendar skuldir
sjávarútvegsins væru um 60 milljarð-
ar kr. og innlendar skuldir um 35
milljarðar. Skuldirnar myndu hækka
um u.þ.b. 3,5 milljarða vegna gengis-
lækkunarinnar, en hækkun heildar-
tekna í fiskvinnslunni vegna hennar
yrði heldur meiri.
„Ég held að verðbólguáhrif af
þessum aðgerðum verði mjög lítil,
því við megum ekki gleyma því að
við kaupum mikið erlendis frá í sterk-
um myntum sem eru mjög lágar
áfram, eins og pundið og sænska
krónan," sagði Amar.
„Ef við höldum verðinu að mestu
leyti óbreyttu mun þessi gengisbreyt-
ing, sem er að hálfu leyti aðlögun
að gengisþróun erlendis, skila tölu-
verðum tekjuauka inn í greinina.
Einnig hefur hún í för með sér kostn-
aðarauka því aðföng verða nokkru
dýrari. Fiskvinnslan gefur sér það
að aðgerðimar hafí ekki breytingar
í för með sér á hráefnisverði innan-
lands né héldur á launakostnað og
það er algert skilyrði þess að árang-
ur verði af þessum aðgerðum fyrir
fískvinnsluna," sagði Arnar.
Hann harmaði að fallið hefði verið
frá hugmyndum um að lækka trygg-
ingagjald og hafnagjöld. Hins vegar
yrði viðræðum við Landsvirkjun um
lækkun raforkuverðs til fiskvinnsl-
unnar haldið áfram og rætt yrði við
Hafnasamband sveitarfélaga um
hafnagjöld og vömgjöld. „Við emm
ánægðir með þær breytingar sem
verið er að gera á lögum um dráttar-
vexti og fyrirhugaðar aðgerðir sem
miða að því að lækka bindiskyldu í
Seðlabanka. Við teljum að lækkun
dráttarvaxta hafi táknræn áhrif á
lækkun raunvaxta. Þó er ekki nóg
að gert í vaxtamálum, en við viljum
láta reyna á þessar leiðir," sagði
Amar.
FRAMHALDSSKÓLINN í REYKHOLTI:
Mjúkur menntavegur
** býður velkomna nýja nemendur á vorönn.
Tvö fyrstu árin í fjölbrautakerfinu og fornám.
Ódýr heimavist og fjölbreytt aðstaða
m.a til kvikmyndagerðar og íþrótta
Umsóknir um skólavist berist meðjólapóstinum.
Upplýsingar í símum: 93-51200-51201-51210.
„NÝISKÓLASTJÓRINN“
Við stundum nám, sköpun og veisluhöld og leggjum áherslu á nemcndalýðreeði og áhyrgð
_ dkK - • -
KK BAND
BEIN LEIÐ
TONLEIKAR
BORGARLEIKHÚSINI)
Á nýju KKplötunni er að finna þverskurð af því besta sem KK hefur unnið *
að á undanfornum misserum. Bein leið inniheldur m.a. lögin "Þjóðvegur 66"
og "Vegbúinn", úr leikritinu Þrúgur reiðinnar. Einnig er hér áð finna, KK
aðdáendum til mikillar ánægju, lög KK Bandsins úr kvikmyndinni "Sódóma
Reykjavík", "Ó borg mín borg" og "Slappaðu af'. Stórkostleg og umfram allt
skemmtileg plata, sem höfðar til fólks á öllum aldri.
"Það er mikið spunnið í nýju lögin
á plötunnL.Bein leið er vel heppnuð
plata." GH-Pressan
"Lagasmíðar KK bera glöggt vitni
um að hann hefur tileinkað sér
margt af því besta sem hann hefur
kynnst á ferðum sínum sem
götuspilari." KM-Morgunblaðið
mánudaginn 30. nóvember
forsala aðgöngumiða í öllum
helstu hljómplötuverslunum
DREIFING