Morgunblaðið - 28.04.1995, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 28. APRÍL1995 35
mikill í þessari kynslóð miðað við
þann aðbúnað og þau lífsskilyrði
sem allur almenningur átti við að
búa.
Húsakostur var oftast lélegur,
ýmist vegna vankunnáttu, efnis-
leysis eða vanefna. Almenn vinna
bæði til sjávar og sveita var erfið
og oftast voru vinnudagar langir,
ef verk var að vinna var ekki spurt
um tíma.
Sigurður ólst upp í stórum systk-
inahópi eins og algengt var á þeim
tíma, þannig var víðar og einnig í
nágrenninu. Byggðarhom var bær
sem stóð eigi langt undan og voru
þar 16 systkini. Það var bæði fróð-
legt og ánægjulegt að hlusta á Sig-
urð segja frá og minnast samskipt-
anna við krakkana á Byggðarhorni
enda myndaðist slíkur vinskapur
milli þessara nágranna að enst
hefur fram á þennan dag.
Samgöngur voru aldeilis með
öðrum hætti þá en nú tíðkast. Þótt
töluverð verslun væri á Stokkseyri
og Eyrarbakka á þessum árum var
jafnoft farið til Reykjavíkur bæði
til að selja vörur og sækja nauð-
þurftir. Þá var venjan að fara með
hesta þetta 8 til 12 í lest.
Á vetrum gátu veður verið vá-
lynd á heiðinni og ekki óalgengt
að fylgdarmenn urðu að fara fót-
gangandi fram og til baka. Það er
fróðlegt að hafa heyrt lýsingu af
slíkum ferðum frá manni sem tók
þátt í þeim og þótti ekki meira um
en sem sjálfsagt væri. Fótgangandi
frá Reykjavfk austur á Kolviðarhól
og síðan daginn eftir austur fyrir
fjall. Þá var klæðnaður og skófatn-
aður ekki aldeilis eins og hægt er
að velja um í dag.
Sigurður stundaði alla almenna
vinnu eins og títt var á þessum
árum. Hann vann við hina víðfrægu
Flóa-áveitu, reri á vertíðum frá
Stokkseyri og Eyrarbakka og vann
einnig við búrekstur foreldra sinna.
Sigurður var félagslyndur og lagði
sitt af mörkum til félagsmála ung-
mennafélagsins.
Sigurður fluttist til Hafnarfjarð-
ar með konu sinni 1932. Þar byrj-
uðu þau sinn búskap og hann hóf
störf hjá Ingólfi Flygenring sem
rak umfangsmikla fiskútgerð og
fiskvinnslu á staðnum. Þar vann
Sigurður í kringum 10 ár, sem
verkstjóri. Þeim Ingólfi varð vel til
vina og minntist Sigurður Ingólfs
og fjölskyidu hans með aðdáun og
virðingu. Góð vinátta bast milli fjöl-
skyldnanna.
í byijun stríðsins réðst Sigurður
í vinnu til mágs síns Magnúsar
Víglundssonar sem þá var að hasla
sér völl sem stóriðjurekandi í
Reykjavík. Reksturinn byggðist á
framleiðslu á alls konar fatnaði yst
sem innst og einnig framleiðslu á
skófatnaði. Þar kom fram enn á
ný handlagni Sigurðar, ósérhlífni
og húsbóndahollusta. Þess má geta
að systur Sigurðar, þær Svanhild-
ur, Sveinbjörg og Margrét, unnu
einnig hjá Magnúsi og voru máttar-
stólpar í þeim deildum sem þær
unnu við.
Árið 1944 keypti Sigurður gam-
alt og gróið fyrrum óðalsbýli í
Reykjavík, Tungu, innst við Lauga-
veg. Þetta var reisulegt hús sem
stóð eitt og sér og því nokkuð áber-
andi. Þarna bjó Sigurður með fjöl-
skyldu sinni þar til borgin keypti
húsið af honum vegna skipulags-
breytinga og fluttist hann þá í
næsta nágrenni eða í Hátún 19.
Þegar samdráttur varð í iðnaðin-
um hóf Sigurður starf hjá Tryggva
Ofeigssyni í fiskvinnslunni á
Kirkjusandi og vann hann þar
áfram eins eftir að eigendaskipti
urðu á rekstrinum. Vann hann þar
fullan vinnudag allt þar til hann
varð 81 árs að hann loks hætti og
var það vegna smá áfalls sem hann
varð fyrir en ekki vegna uppsagnar
þótt gamall væri orðinn, hann skil-
aði sínu verki. Hann minntist oft
þess tíma sem hann vann á Kirkjus-
andi, samstarfsfólksins og ýmissa
atvika, hann bar góðan hug til allra
sem hann hafíð unnið með og sakn-
aði þess að vera ekki lengur þátt-
takandi.
Sigurður hafði einstaklega ljúfa
MINNINGAR
og létta lund, var hann hvers manns
hugljúfi, hafði samt gaman af að
gantast við samstarfsfólkið jafnvel
í hálfkæringi en samt græskulaust.
Sigurður var mikill trúmaður og
sótti kirkju af kostgæfni. Það voru
ekki margir sunnudagar sem féllu
úr kirkjusókn hans seinustu 20
árin. Háteigskirkja var hans aðal-
kirkja og oft fóru barnabamaböm-
in með honum til messu, það þótti
honum vænt um því bamgóður var
Sigurður með afbrigðum enda
hændust böm að honum. Það má
með sanni segja að sum þeirra
hafi alist upp hjá þeim hjónum.
Heimili þeirra Sesselju og Sig-
urðar var opið fyrir gestum og
gangandi enda var þeim margt til
vina. Síðastliðin 15 árhefur Guðrún
systir Sesselju búið hjá þeim á
heimilinu, reyndar hefur Sesselja
verið sl. 3-4 ár á öldrunardeildinni
í Hátúni 10.
Síðustu árin naut Sigurður dag-
þjónustu aldraðra í Hátúni 10 og
var hann mjög þakklátur starfs-
fólkinu fyrir þá góðu umönnun sem
hann naut þar.
Nú er komið að leiðarlokum. Það
er gæfa að hafa fengið að kynnast
og hafa átt nokkra samleið með
þessum ágæta manni og að slíkum
er alltaf eftirsjá, en „eitt sinn skal
hver deyja“. Þegar gamall maður
er orðinn þreyttur er gott að fá að
sofna. Ég vil þakka Sigurði tengda-
föður mínum fyrir þann spöl sem
við gengum saman, fyrir vinsemd-
ina og þær minningar sem geym-
ast um góðan mann. Blessuð sé
minning hans.
Hörður Pétursson.
Ég var átta ára, það var haust
og ný stelpa komin í bekkinn. Hún
mætti seint, hafði verið í sveit. Mér
leist vel á hana, langaði til að leika
mér við hana. Éinn daginn stóð ég
á tröppunum og hringdi dyrabjöll-
unni — lengi, lengi. Ég var um það
bil að gefast upp þegar loksins var
opnað. Ekki að undra, ég hafði lagt
til atlögu við spariinnganginn, hann
var aldrei notaður svona hversdags
og varla að heyrðist í bjöilunni. Eg
skildi ekki fyrr en seinna að sumir
eru lítið fyrir spariinnganga. Ég bar
upp erindið og var vísað inn, inn í
þann undraheim sem átti eftir að
verða mitt annað heimili árum sam-
an. Undraheim sem rúmaði allt í
senn elsku og hlýju, glens og gam-
an, ævintýri og hversdagsleika,
aðhald og frelsi, það frelsi sem
æskan elskar, þráir og nýtur. Þessi
undraheimur var Tuhga. Tunga við
Suðurlandsbraut, Tunga bemsku
minnar. í suðrinu gnæfði Sjó-
mannaskólinn, í brekkunni vöppuðu
hænurnar hennar Hænsna-Jónínu,
hestarnir hneggjuðu í hesthúsinu
og víðáttumikil túnin breiddu úr sér
í austrinu. Hann var kallaður Siggi,
hún Setta. Saman mynduðu þau
umgjörð þessa heimilis. Ættuð að
austan, alþýðufólk, samviskusamt,
vinnusamt, nægjusamt og tryggt.
Á hveijum morgni hélt Siggi til
vinnu sinnar inn á Kirkjusand.
Hann var skrifari, nákvæmur,
vandvirkur og góður, ekki síst þeim
mörgu sem minna máttu sín. Þeir
áttu allir hauk í horni þar sem Siggi
var. En hann átti marga strengi á
hörpu sinni. Hann grínaðist við
stelpumar, sneypti strákana,
klæmdist við kerlingamar og ræddi
þjóðmálin við karlana. Leit undan
ef ástin blómstraði bak við saltfisk-
staflana eða keliríið í sólríku portinu
hjá Júpíter og Mars. Sandurinn, það
var hans heimur. Og Sandurinn
varð líka minn heimur sumarið sem
ég varð 11 ára. Þá fengum við
Dúdda dóttir hans innsýn í slorið,
saltfiskinn og skreiðina. Það var
gott að eiga Sigga að þegar vinnu-
tíminn komst upp í 10-12 stundir
og ellefu ára hnátur urðu þreyttar.
“Lallið ykkur niður í fjöru smá-
stund, ræblarnir mínir.“ Vinnutím-
inn var alltaf langur hjá Sigga,
hann þurfti að bókfæra vinnustund-
ir allra, fór því síðastur og kom
fyrstur. En alltaf beið maturinn hjá
Settu minni og aldrei var Siggi svo
þreyttur að þau Setta tækju ekki
slag við þá Hagabræður; Snæ,
Hring og Huga sem bjuggu þá
bæði í risinu og kjallaranum í Tungu
og tengdust þeim hjónum óijúfandi
vináttuböndum. Það vora góðar
stundir, að ég nú ekki minnist á
ef Siggi skrapp í kjallarann og fékk
sér sopa af bragginu hjá þeim
bræðram. En allt var það í hófi
eins og annað í hans lífi. Við Dúdda
höfðum að sjálfsögðu aldrei orð á
því að við fengum okkur líka af og
til sopa úr kútunum þegar við áttum
leið gegnum miðstöðina. Á sumrin
var dauflegra í Tungu,. Þá flutti
Setta austur að Höfða í Biskups-
tungum, ættaróðalinu sem allir
streymdu til strax og færi gafst.
Og Siggi fór austur eins oft og
hann gat, bar á, sló, rakaði og hirti,
spretti úr spori á góðum gæðingum
og gæddi sér á rúgbraðssneiðunum
hjá þeim Settu og Rúnunum tveim
þar sem ekki mátti á milli sjá hvað
var þykkast rúgrauðssneiðin,
smjörið eða reykti laxinn úr ánni.
Árin liðu, Tunga var rifin, það var
komið að kaflaskilum, einum af
mörgum, í lífí hans. Áðeins lokið
þeim kafla sem mér var svo kær.
En fýrir mína tíð liðu margir kafl-
ar; bemskuárin í glöðum systkina-
hópi í Flóanum, manndómsárin við
verslunarstörf í Hafnarfírði þar sem
þau Setta dönsuðu saman á úti-
skemmtununum í Engidalnum,
hann með dökkt liðað hár, ástfang-
inn og sæll, myndarlegur með létta
lund. Þar fæddust líka dætumar
tvær Helga og Þórhildur (Dúdda),
augasteinarnir, sem alla tíð vora
þeim svo nátengdar. Helga bjó með
Ella í risinu í Tungu sín fyrstu
búskaparár, Dúdda með Nonna í
kjallaranum í Hátúninu þangað sem
þau fluttu úr Tungu. Þá hófst nýr
og ekki síður yndislegur kafli í ævi
Sigga en það vora bamabömin. Ég
sé hann fyrir mér þegar hann kom
niður með vinina báða sér við hlið,
Sigga nafna sinn og Hjalta litla
árinu yngri til þess að fá smálögg
á pelann, áður en þeir sofnuðu uppi
hjá afa og ömmu. Ekkert var sjálf-
sagðara en að Siggi kúrði hjá afa
og Hjalti hjá ömmu. Þeir yrðu sjálf-
sagt feimnir ef ég segði hvað þeir
kúrðu þar langt fram eftir aldri!
Ég sé hann líka fyrir mér leiða þá,
litlu höldana sína, til kirkju á hveij-
um sunnudagsmorgni. Þeir bera
líka, eins og yngri systkin þeirra,
Hlynur og Selja Dís, glögg merki
þeirrar hlýju og ástar sem þeir nutu
hjá afa og ömmu. Og reyndar fór
það svo að Hjalti litli neitaði að
flytja með mömmu og pabba þegar
einbýlishúsið á Sunnuflötinni stóð
tilbúið, og Hátúnið og Siggi og
Setta luku við uppeldið eins og þeim
einum var lagið. Árni litli Helguson-
ur, sem sleit barnsskónum á loftinu
í Tungu, bjó við sama ástríkið og
launaði afa sínum það ríkulega með
ást sinni og umhyggju. Ég heldþað
hafi varla liðið sá dagur að Ámi
og börnin hans stór og smá hafi
ekki litið inn til afa síns og ömmu,
og sinnt þeim af einstakri nærfærni
ekki síst eftir að halla tók undan
fæti og heilsan fór að gefa sig. Já
hann Siggi minn og þau hjónin
bæði uppskára eins og þau sáðu.
Árin liðu, Sandurinn breyttist og
mennimir með. En Siggi stóð sína
vakt, nú brýndi hann hnífana og
brosti, spjallaði og grínaðist og
sagði sögur, það var hans líf og
yndi að rifja upp liðna atburði. A
hveiju kvöldi sá ég hann labba
heim, álútan, lágvaxinn með litlu
nestistöskuna sína. Heim til Settu.
Hann þurfti ekki að skammast sín
fyrir dagsverkin sín hann Siggi
minn. Svo kom ellin, en alltaf hélt
hann sínu ljúfa brosi og hlýju. það
var eins og að stíga inn í fortíðina,
verða aftur lítil hnáta, að koma í
Hátúnið og fá sér kaffisopa og
spjalla. Setta spurði um ástamálin,
alltaf ung í anda, og við Siggi nfjuð-
um upp Sandinn; Tryggva Ófeigs-
son, Þorvarð, Höska, Fríðu... Minnið
var með ólíkindum og alltaf af nógu
að taka þótt sumrin mín fjögur á
Sandinum væru lítið miðað við lífs-
verkið hans. Og þótt málið væri
honum að mestu glatað síðustu árin
SJÁ NÆSTU SÍÐU
t
Bróðir okkar,
FRIÐBJÖRN HJÁLMAR HERMANNSSON,
Karlsbraut 24,
Dalvík,
verður jarðsunginn frá Dalvíkurkirkju á morgun, laugardaginn
29. apríl, kl. 13.30.
Sigríður Hermannsdóttir,
Árni Hermannsson,
Ingvi Ebenhardsson.
t
Elskuleg móðir, fósturmóðir, tengda-
móðir, amma og langamma,
INGIBJÖRG GUÐFINNSDÓTTIR,
Holtastíg 9,
Bolungarvík,
verður jarðsungin frá Hólskirkju í
Bolungarvík laugardaginn 29. apríl
kl. 14.00.
Birna Hjaltalín Pálsdóttir,
Kristin Sigurðardóttir, Benedikt Guðbrandsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
Ástkaer eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir.afi og langafi,
BJARNI GUÐMUNDSSON,
Engjavegi49
Selfossi,
áður Sun nubraut 14,
Garði,
sem lést í Sjúkrahúsi Suðurlands
21. apríl sl., verður jarðsunginn frá Sel-
fosskirkju laugardaginn 29. apríl kl. 13.30.
Þeir, sem vildu minnast hans, láti líknarstofnanir njóta þess.
Bjarnfriður Einarsdóttir,
Helga S. Bjarnadóttir, Magnús Þorbergsson,
Margrét B. Bjarnadóttir, Hreiðar Hallgeirsson,
Ivar E. Bjarnason, Guðrún Einarsdóttir,
Einar Bjarnason, Marfa Anna Eiríksdóttir,
Hanna B. Bjarnadóttir, Páll Egilsson,
Ingibjörg A. Bjarnadóttir, Ómar Guðmundsson,
Arnheiður H. Bjarnadóttir, Björn Eiríksson,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Bestu þakkir til allra, sem sýndu okkur vináttu og hlýhug við
andlát og jarðarför móður okkar,
JÚLÍU GUÐJÓNSDÓTTUR,
Þingskálum.
Sérstakar þakkirtil kvenfélagsins Unnar og starfsfólks dvalarheim-
ilisins Lundar.
Lifið heil!
Sólveig Sigurðardóttir,
Ingólfur Sigurðsson.
+
Innilegar þakkir til allra þeirra, sem
sýndu samúð og hlýhug við andlát og
útför eiginkonu minnar, móður, tengda-
móður, ömmu og langömmu,
MARGRÉTAR KONRÁÐSDÓTTUR,
Hrafnistu,
áður Stigahlið 22.
Aðalsteinn Th. Gíslason,
Guðrún Árnadóttir, Sigríður Árnadóttir,
Garðar Pálmason,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Innilegar þakkir til allra þeirra sem
sýndu okkur samúð og hlýhug við and-
lát og útför móður okkar, tengdamóður
og ömmu,
SIGRÍÐAR JÓH ANNESDÓTTUR,
frá Flateyri,
Hraunbæ 100,
Reykjavik.
Valgerður Kristjánsdóttir, Kristján Valur Jónsson,
Eirikur J. Kristjánsson, Gréta Þórdís Kragesteen.