Morgunblaðið - 13.02.1997, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
FIMMTUDAGUR 13. FEBRÚAR 1997 B 5
Bogin leitnilína með tilliti til
aflabragða og viðskiptakjara
Þær niðurstöður um framleiðslu-
getu sem fram voru settar í Fjármál-
um á fimmtudegi voru dregnar af
einföldum forsendum og reikning-
um. Möguleg framleiðsla er áætluð
með því að gera ráð fyrir því að
árleg aukning þennan áratuginn
geti verið sú sama og hún var á
árunum 1971 til 1996, og svarar
til um 3,3% hagvaxtar á ári eða
rúmlega 2% á ári á mann. Þannig
fæst að núverandi landsframleiðsla
sem er áætluð um 520 ma.kr. árið
1997 gæti e.t.v. verið 4-5% hærri
(sjá neðstu myndina vinstra megin)
eða 540 til 550 ma.kr. Sú skýra
hugsun að geta íslendinga til að
auka tekjur og framleiðslu núna sé
ekki lakari þessi árin en hún var
árin 1971 til 1996 að jafnaði er
ekki sett fram til einföldunar heldur
liggur hún til grundvallar í lífsvið-
horfi höfundar þessara orða.
í reikningum Más er byggt á
þeirri forsendu að geta íslendinga
til að auka framleiðslu (hagvöxtur)
fari sífellt minnkandi eftir því sem
árin og áratugimir líða. Hann ritar:
„Leitni sem gerir ráð fyrir að vaxt-
argeta þjóðarbúsins sé minni nú en
hún var t.d. um miðjan áttunda ára-
tuginn fellur í raun mun betur að
gögnum en aðferð Sigurðar. Til við-
bótar því að taka tillit tii möguleik-
ans á boginni leitni má færa rök
að því að einnig eigi að taka tillit
til breytinga í afla og jafnvel við-
skiptakjara, þar sem möguleg fram-
leiðsla breytist þegar þessir þættir
breytast." Og Már telur ekki að
mögulegur hagvöxtur geti verið sá
sami á tímum aflatakmarkana und-
anfarins áratugar og árin sem út-
færsla landhelginnar færði okkur
mikla aflaaukningu.
Stoðirnar undir íslensku
atvinnulífi aldrei styrkari
Með forsendunni um að hagvöxt-
ur muni sífellt fara minnkandi
(„kvaðratísk leitni og leiðrétt fyrir
afla og viðskiptakjörum) tekst Má
loks að sýna fram á að þessi misser-
in ríkir umframeftirspurn en ekki
eftirspurnar- eða hagvaxtarslaki
(1,7% og 3,1% af VLF árin 1996
og 1997, sjá neðstu mynd til hægri).
íslenski þjóðarbúskapurinn hefur
breyst í grundvailaratriðum síðustu
tíu til tólf árin. Mikilvægast er að
frjálsræði hefur verið aukið á öllum
sviðum viðskipta, jafnt innanlands
sem við útlönd. Fjármálaviðskipti
hafa verið gefín frjáls og viðskipti
á verðbréfamarkaði, sem ekki hóf-
ust fyrr en um miðjan síðasta ára-
tug, eru nú snar þáttur í grósku
atvinnuiífsins sem er meiri nú (en
ekki minni) en um margra ára skeið.
í fyrsta skipti í marga áratugi ríkir
nú stöðugleiki í efnahagsmálum svo
að fyrirtækjum hefur reynst kleift
að gera áætlanir fram í tímann um
meiri sókn en dæmi eru um hér á
landi. íslensk sjávarútvegsfyrirtæki
starfa nú í öllum heimsálfum (nema
e.t.v. í Ástralíu) og hátæknifyrir-
tæki sem byggja á þjónustu við sjáv-
arútveg selja framleiðslu sína til
flestra landa þaðan sem sjósókn er
stunduð. Stoðimar undir íslensku
efnahagslífi hafa aldrei í sögunni
verið styrkari en nú.
Liðlega 3% hagvöxtur á ári
ætti að geta gengið
Gerbreyting hefur orðið í atvinnu-
háttum á íslandi á síðustu árum en
því fer fjarri að áhrif þeirrar umbylt-
ingar í átt til fijálsræðis hafi fjarað
út. Tvær meginskýringar á meiri
hagvexti síðustu þijú ár en áður
(3,7% að meðaltali árin 1994 til
1996) eru stöðugleikinn síðan árið
1991 og áhrif fiskveiðistjórnunar
með framseljanlegum veiðiheimild-
um. Sú bylgja framleiðniaukningar
sem skapaðist á fyrri hluta áratug-
arins vegna þessara tveggja þátta
er alls ekki gengin yfir, enn er mik-
il hagræðing og tekjuaukning í
vændum í sjávarútvegi.
Þessu öllu til viðbótar njóta ís-
lendingar auðvitað jákvæðrar þró-
unar á alþjóðlegum vettvangi: Tölvu-
og upplýsingabyltingin, tæknibreyt-
ingar í samgöngum og fjarskiptum,
þreföldun á fijálsum markaðsbúskap
í heiminum eftir að kalda stríðinu
lauk, sívaxandi heimsviðskipti, og
þannig mætti lengi telja. Og þá hef-
ur ekki einu sinni verið minnst á
ónýttar orkulindir íslendinga en
vegna tækniframfara og aukinnar
áherslu á mengunarvarnir í umheim-
inum verða þær sífellt dýrmætari
eftir því sem tíminn líður.
Af þessum ástæðum öllum og
mörgum fleiri er ekki ástæða til
þess leggja bogna leitnilínu til
grundvallar við mat á möguleikum
Islendinga nú eða til framtíðar. Við
þurfum ekki að sætta okkur við að
geta okkar til að auka framleiðslu
og tekjur fari þverrandi með árun-
um. Liðlega 3% hagvöxtur á ári til
jafnaðar ætti vel að geta gengið upp.
Höfundur er framkvæmdastjóri
VÍB - Verðbréfamarkaðs íslands-
banka hf.
ímark
fundar
ÍMARK heldur hádegisverðarfund
fimmtudaginn 13. febrúar undiryfir-
skriftinni Stóriðja - ferðamannaiðn-
aður: Eru þessar atvinnugreinar
samræmanlegar?
Umræður um fyrirhuguð álver og
aðra stóriðju og sambýlið við ferða-
þjónustu hafa verið miklar í fjölmiðl-
um að undanfömu. Meðal þess
sem fjallað verður um er:
• Hvernig á að markaðssetja ís-
land?
• Núverandi ferðamálastefna og
framtíðarsýn.
• Styður stóriðjan ferðaiðnaðinn?
• Hver er ímynd íslands nú - hvern-
ig á hún að vera?
DAGBOK
• Hvers vegna ætti „eitt lítið álver
til viðbótar" að breyta ímynd íslands
sem ferðamannalands?
Ræðumenn: Magnús Oddsson,
ferðamálastjóri, Garðar Ingvarsson,
framkvæmdastjóri markaðsskrif-
stofu iðnaðarráðuneytisins og Lands-
virkjunar, Gunnar Steinn Pálsson,
framkvæmdastjóri GSP-almanna-
tengsla. Fundarstaður er Hótel Saga,
Ársalur fímmtudaginn 13. febrúar
kl. 12.00 til 13.30.
Nýtt fyrirtæki á
rafeindasviði
FYRIRTÆKIÐ Quorum, dótturfýr-
irtæki Applied Electronics sem er
þriðji stærsti rafeindavöruframleið-
andi heims, er nú að hefja starfsemi
sína hér á landi. Applied Electronics
hefur starfað með mörgum þekktum
rafeindavörufyrirtækjum og fram-
leitt vörur og íhluti undir þeirra
merkjum.
Quorum annast sölu og markaðs-
setningu á vörum sem Applied
Electronics framleiðir undir eigin
merkjum. Þau tæki sem nú stendur
til að kynna eru m.a. viðvörunar-
kerfi fyrir heimili, bifreiðir og fólk,
þrívíðir sjónvarpsskermar, gervi-
hnattasímtæki ásamt áskrift að lægri
símaþjónustu.
Fyrirtækið mun kynna og selja
vörur sínar fyrstu 6-7 mánuðina
með sérstökum hætti, en síðan verða
þær seldar í póstverslun Quorum
Dircct. Fulltrúar fyrirtækisins halda
kynningarfund í dag, fimmtudag, kl.
18 í Drangey, Stakkahlíð 17, í
Reykjavík.
fjro p
Power Objects
Auðveldasta leiðin til að þróa fyrsta flokks
upplýsingakerfi á mettíma.
Nú á sérstöku kynningarverði:

TM
Professional Edition:
Skólaútgáfa
14.995.-
Uppfærsluútgáfa 17.395.-
Access, Visual Basic, Paradox, Delphi, FoxPro, dBase, o.fl.
Fulltverð: 36.415.-
öll verð eru með vsk.
ÞW •
•4 Computer World
PC Magazine
Infoworld
MacWeek
Oracle Power Objects 2.0
hefur allt sem þú þarft til
að búa til fullkomin
upplýsingakerfi fyrir hvers
kyns umhverfi, eins og
miðlara-biðlara og fyrir
intranet umhverfi. Það
hefur að geyma öfluga
gagnagrunnssamþáttun
ásamt öllum almennum
stöðlun eins og BASIC,
ODBC, OLE, ActiveX™ og
Netscape™ samhæfðum
"plugins", sem leyfír þér að
vinna með alla þínar upplýsingar, gera endurnýtanlega hluti og
upplýsingakerfi á einfaldan og auðveldan hátt með "drag and drop".
Nánari upplýsingar veita viðurkenndir Oracle endursöluaðilar.
Sjá nánar á heimasíðu okkar http://www.oracle.is/endursalar
TEYMI
» Tæknival
ORACL6'
Upphaf nýrra tíma í upplýsingatækni
SkeHunni 17 Reykjavíkurvegi 64
108 Reykjavík 220 Hafnarfiröi
Slmi 5SO 4000 Slml 550 4020
Netfang: Netfang:
mottakaOtaeknival is fjofdurOtaeknivalh
2.0

Windows 3.1
Windows 95
Windows NT
’Éjd
ilaciil
Power Madnlosh
Macintosh 680x0
Personal
Oracle
Lite
Crystal Reports
5.0
Professional
Edition
Netscape .
Compatible
Plusin

ASCIl, Excel,
Paradox, dBase
Fox Pro &
SQL Server 6