Morgunblaðið - 13.08.1997, Blaðsíða 1

72 SÍÐUR B/C/D/E
STOFNAÐ 1913
180. TBL. 85. ÁRG.
MIÐVIKUDAGUR 13. ÁGÚST 1997 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Ross telur Israela og Palestínumenn hafa tekið skref í rétta átt
Segir þörf
á sýnilegum
árangri
Jerúsalem. Reuter.
ISRAELAR og Palestínumenn
hafa tekið fyrstu skrefin til endur-
nýjaðs samstarfs í öryggismálum,
sagði Dennis Ross, sáttasemjari
Bandaríkjanna í Mið-Austurlönd-
um. Hann átti í gær fund með
Benjamin Netanyahu, forsætisráð-
herra Israels, og einnig með Yass-
er Arafat, forseta heimastjórnar
Palestínumanna. Sagði Ross að það
sem nú þyrfti væri sýnilegur ár-
angur.
„Það sem við munum horfa eftir,
það sem við munum fylgjast með
er hvernig þessu mun í raun vinda
fram og hvort einhver árangur
verður sýnilegur eða ekki,“ sagði
hann á fundi með fréttamönnum.
Æskilegt að höftum verði létt
Ross kvaðst búast við að för hans
til Mið-Austurlanda að þessu sinni
myndi ljúka í dag. Hann kom þang-
að um helgina í þeim tilgangi að
koma friðarumleitunum Israela og
Palestínumanna á skrið eftir að
tveir tilræðismenn urðu 14 manns
að bana í sjálfsmorðsárás á mark-
aðstorgi í Jerúsalem í lok síðasta
mánaðar.
Hefur Ross átt fundi með örygg-
ismálasérfræðingum beggja aðila.
Eftir fund með Arafat á mánudags-
kvöld gaf Ross í skyn að æskilegt
væri að Israelsstjórn aflétti sumum
þeirra hafta sem hún hefur sett á
heimastjómarsvæði Palestínu-
manna í kjölfar tilræðisins. „Sumar
aðgerðir sem tengjast ekki augljós-
lega öryggismálum eru aðgerðir
sem era ekki hjálplegar og gætu
orðið til trafala," sagði hann á fundi
með fréttamönnum.
ísraelar léttu að nokkru leyti á
aðgerðum sínum gegn Palestínu-
mönnum í gær og var veitt heimild
til þess að flutningabílar með græn-
meti fengju að fara frá heimastjórn-
arsvæði Palestínumanna á Gaza og
inn í Israel. Eftir sprengjutilræðið í
síðasta mánuði bönnuðu Israelar
allan flutning á vörum frá svæðum
Palestínumanna inn í Israel og ferð-
ir fólks milli nokkurra palestínski-a
svæða á Vesturbakkanum eru enn
bannaðar. Auk þess hafa Israelar
neitað að færa skatttekjur til Pa-
lestínumanna.
Búist er við að Madeleine Al-
bright, utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna, haldi tii Mið-Austurlanda
síðar í mánuðinum, telji hún að
nægilegur árangur hafi náðst á
fundum Ross um samvinnu í örygg-
ismálum.
Netanyahu heldur til Jórdaníu í
dag þar sem hann mun eiga fund
með Hússein konungi. Verður þetta
fyrsti fundur Netanyahus með
arabaleiðtoga síðan sprengjutilræð-
ið var framið í Jerúsalem.
Reuter
PALESTINSK ungmenni efndu til fjölmennra mótmæla í bænum Na-
blus, sem er á sjálfstjórnarsvæði Palestínumanna á Vesturbakkanum,
og brenndu dúkku í líki Ross, sem hélt á annarri í líki Netanyahus.
Andmæltu þau því sem nefnt var „fylgisemi Bandaríkjanna við ísrael“.
Ennfremur var þess krafist að Bandaríkin hættu að þrýsta á að heima
stjórn Palestínumanna slakaði á kröfum sínum til Israela.
Utanríkisráðherra
Danmerkur
Þjóðarat-
kvæði í
marz 1998
Kaupmannahöfn. Reuter.
NIELS Helveg Petersen, utanrík-
isráðherra Danmerkur, sagði í gær
að þjóðaratkvæðagreiðsla um end-
urskoðaðan grundvallarsáttmála
Evrópusambandsins, ESB, sem
undirritaður var í Amsterdam í
júnímánuði síðastliðnum, myndi
ekki fara fram fyrr en um miðjan
marz á næsta ári.
„Það gefur okkur nægan um-
ræðutíma. Umræðan er aðeins rétt
hafin og atkvæðagreiðslan verður í
fyrsta lagi eftir sjö mánuði," sagði
ráðherrann á vikulegum frétta-
mannafundi danska utanríkisráðu-
neytisins. Sagði hann nákvæma
dagsetningu verða ákveðna eftir að
þingið kemur saman eftir sumarhlé
í október.
Þess er ennfremur vænzt, að
hæstiréttur Danmerkur birti í
marz 1998 dóm sinn í ákærumáli
hóps danskra andstæðinga Maas-
tricht-sáttmálans, sem telja aðild
Danmerkur að honum brot á
stj ómarskránni.
82% hlynnt samningnum
Á leiðtogafundi ESB í Amster-
dam 16.-17. júní sl. voru sam-
þykktar minni háttar breytingar á
gi-undvallarsáttmála sambandsins
(Rómarsáttmálanum), sem síðast
var breytt í Maastricht árið 1991.
I síðustu viku sýndi skoðana-
könnun fram á, að 32 af hundraði
Dana myndu kjósa að staðfesta
nýja Amsterdam-sáttmálann, 31%
myndi hafna honum og 36,5% væru
óákveðin í afstöðu til hans.
Reuter
Rann út af braut
í Þessaloníki
Hun Sen leitar
sáttar konungs
Phnom Penh, Peking. Reuter.
Samveldið
Arafat
vill aðild
Singapúr. Reuter.
ÞRJU ný ríki hafa sótt um aðild að
Samveldinu, áður Breska samveld-
inu, og verður skorið úr um um-
sóknirnar á fundi þess í Edinborg í
október. Er um að ræða Jemen, Rú-
anda og heimastjórnarsvæði Palest-
ínumanna. 53 ríki eiga nú aðild að
Samveldinu, aðaliega fyrrverandi
nýlendur Breta.
Óvíst með undirtektir
Emeka Anyaoku, framkvæmda-
stjóri Samveldisins, sagði í Singa-
púr í gær, að tekið hefði verið við
aðildarumsóknum þriggja fyrr-
nefndra landa en Bretar fóru áður
um nokkurt skeið með stjórn mála í
Palestínu og Jemen. Rúanda var
hins vegar aldrei bresk nýlenda en
Anyaoku sagði, að það þyrfti ekki
að útiloka aðild landsins. Fyrir
væru í Samveldinu nokkur ríki, sem
aldrei hefðu lotið breskri stjórn, og
síðast þeirra til að fá aðild væri Mó-
sambik. Hann vildi hins vegar ekk-
ert segja um hugsanlegar undir-
tektir við umsóknunum.
BOEING 727-þota gríska flugfé-
lagsins Olympic fór út af braut í
lendingu á flugvellinum í Þessa-
loníki í Grikklandi í gær. Engan
af 26 farþegurn og níu flugliðum
um borð sakaðú Vélin staðnæmd-
ist á akri og farþegar yfirgáfu
hana um neyðarútganga. Slökkvi-
liðsmenn gerðu ráðstafanir sem
tryggðu að ekki kæmi upp eldur í
vélinni, en nokkrar skemmdir
urðu á öðrum aðalvæng hennar.
Vonskuveður var þegar vélin,
sem var á leiðinni frá Aþenu til
Frankfurt, millilenti í Þessaloníki
og að sögn talsmanns flugvallar-
ins þar er veðrið talið orsök
óhappsins.
HUN Sen og Ung Huot, forsætis-
ráðherrar Kambódíu, hittu
Norodom Sihanouk Kambódíukon-
ung í Peking í dag. Ekkert hefur
verið gefið uppi um efni fundarins,
sem stóð yfir í fjóra tíma, en talið er
víst að Hun Sen hafi reynt að knýja
fram blessun konungsins á þeim
stjórnarbreytingum sem hann hefur
staðið fyrir að undanförnu.
Sihanouk konungur er faðir
Ranariddh prins, sem Hun Sen
hrakti úr embætti annars af tveim-
ur forsætisráðherrum landsins 6.
júM síðastliðinn. Konungurinn hefur
að undanförnu dvalið í Peking til
lækninga og látið í ljós andstöðu við
valdatafl Hun Sens. Hann bauðst á
mánudag til að segja af sér og er
Hun Sen talinn óttast að hinn vin-
sæli konungur skori hann á hólm í
heimi stjórnmálanna.
Handtökuskipun á
hendur Ranariddh
Saksóknari kambódísks herrétt-
ar hefur gefið út handtökuskipun á
hendur Ranariddh prinsi en kam-
bódíska þingið samþykkti í síðustu
viku að aflétta friðhelgi hans.
Hun Sen, sem hrakti prinsinn frá
völdum eftir að vopnasending
merkt honum var gerð upptæk í
maí, hefur krafist þess að hann
svari til saka. Prinsinn, sem dvalist
hefur í Tælandi frá því valdaránið
var gert, hefur hins vegar neitað
því að hafa hafst nokkuð leynilegt
eða ólöglegt að, enda segir hann
sendinguna hafa verið merkta sér
og að hann hafi haft fullan rétt á að
flytja inn vopn fyrir öryggissveitir
sínar.
Á þriðjudag lágu bardagar að
mestu niðri í norðvesturhluta Kam-
bódíu þar sem hermenn Hun Sens
hafa undanfarna daga sótt að síð-
asta vígi stuðningsmanna Rana-
riddh. Samkvæmt upplýsingum frá
tælensku landamærunum hafa liðs-
menn Rauðu khmeranna lagt
stuðningsmönnum Ranariddh lið
við að verja borgirnar Thmar Don
og O’Scmack.