Morgunblaðið - 19.10.1997, Blaðsíða 19

f
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 19. OKTÓBER 1997 B 19
i
i
J
J
I
,1
I
I
4
4
4
4
4
4
4
4
4
i
i
i
i
i
<
<
<
morð og nauðgun á ungri stúlku í
þorpinu en þorpsbúar loka á hann
hræddir við illingjaklíku staðarins.
Aður en langt um líður er áhorf-
andinn orðinn vitni að enn einu
finnsku fylleríi, eymd og vesal-
dómi. Rólega þorpið er fyrsta
mynd leikstjórans og ber þess
nokkur merki, leikurinn virkar
áhugamannslegur og slagsmálaat-
riði eru með dauflegra móti en það
er kraftur í frásögninni og Taisto
Reimaluoto er ágætlega viðskota-
illur í hlutverki lögreglumannsins.
Onnur finnsk mynd sem þótti
góð og var umtöluð heitir Safnar-
inn („Neitoperho") og segir af
ungri finnski'i konu sem er rótlaus
á flakki á þjófstolnum bíl systur
sinnar. Leikkonan Leea Klemola
þótti fín í aðalhlutverkinu og var
mætt til Þrándheims með unga-
barn sitt og ræddi um fallvaltleika
ástarinnar á fundi með áhorfend-
um. Hún sagði af dæmigerðri
finnskri svartsýni: Ef ástin væri
hestur mundi ég ekki veðja á
hann.
Sakamálamyndirnar
Norrænu sakamálamyndirnar á
hátíðinni voru upp og ofan og því
marki brenndar að vera meira fyr-
ir sjónvarp en bíó og sækja frá-
sagnaraðferðina í vinsælar amer-
ískar sjónvarpsseríur. Ein slík var
danska spennumyndin „Secten"
eða Sértrúarhópurinn eftir Susan
Bier. Mynd hennar, Freud flytur
að heiman, var sýnd hér á landi á
non-ænu hátíðinni 1993 að mig
minnir. Hilmar Örn Hilmarsson
tónskáld samdi tónlistina í Sértrú-
arhópinn en myndin er um stúlku
sem á vinkonu er virðist komin
undir ægivald stjórnanda sértrú-
arhóps í Kaupmannahöfn og þjáist
fyrir þær sakir. Vinkonan reynir
að ná henni úr klóm hans en það
kostar talsverð átök. Ásláttartón-
list Hilmars fellur ágætlega að
efninu og Bier tekst að skapa
nokkurn óhugnað tengdan hugar-
þvotti, ofbeldi og ankannalegheit-
um sértrúarflokksins. Það er ekki
oft sem gerðar eru spennumyndir
um konur og hinn feminíski þáttur
gerir talsvert mikið fyrir söguna.
En ekki tekst Bier að skapa neina
raunverulega spennu úr efninu og
tilgangur og markmið sértrúar-
flokksins fer fyrir ofan garð og
neðan nema nafngiftin á höfðingja
flokksins er ágæt hugmynd. Hann
heitir Bernard Lack eða B. Lack
eða Black.
Enn meiri sjónvarpsmynd er
sænska spennumyndin Beck eftir
leikstjórann Pelle Seth. Titilper-
sónan er ein þekktasta söguper-
sóna sænskra sakamálabók-
mennta, Martin Beck úr bókum
Sjöwall og Wahlöö. Með honum í
myndinni er skapstygga tröllið
Gunvald Larson en aðrir úr bók-
unum eru þar ekki. Beck er önnur
myndin af tveimur sem gerð er um
þessa tvo löggufélaga en hin heitir
Spor í myrkri og er stýrt af
danska leikstjóranum Morten An-
Ired, sem vann með von Trier við
Lansann og reyndar einnig
Brimbrot. Löggufélagar bókanna
vinsælu eru settir á lögi'eglustöð í
Stokkhólmi í nútímanum að fást
við óhugnanleg morðmál en lítið
eimir eftir af anda bókanna í þess-
ari mynd. Peter Haber er mátu-
lega lífsþreyttur sem Beck
(Bergljót Arnadóttir kemur ör-
stutt fyrir í myndinni sem fráskilin
eiginkona hans) og Mikael Pers-
brandt ofgerir skapvonsku Gun-
vald þar sem þeir fara um Stokk-
hólm og ekki síst Internetið í leit
að barnamorðingja í gegnum
barnaklámhring. Efnið er skelfing
ljótt og grófgerð leikstjóm Seth
dregur ekki úr því. En sjónvarps-
áferð myndarinnar minnir helst á
bandarísku lögguþættina „NYPD“
í skuggalegri lýsingu, rykkjum og
skrykkjum í handheldri mynda-
tökuvél og tæknilegu yfirbragði
sem dregur athyglina að sér og
virkar fremur tilgerðarlega ofan á
einfalda laus málsins. Það vantar
Reykjavík:
Apótek Árbæjar • Baza sólbaSsstofa •
• Grandasól • Gullbró • Kaupgarður 1
Blu di blu • DekurhorniS • Gjafa og snyrtivöruverslunin Stigahlíð
1 Nana • Sólbaðsstofan Grafarvogi • Supersól
Kópavogur: Bazar sólgalleri
• Kópavogsapótek
• Snyrtivöruverslunin Snót
Hafnarfjörður: Sól og saela
Akranes: Allý
ísafjörður: Krisma
Bolungarvik: Laufið
Sauóórkrókur: Skagfirðingabúð
Ólafsfjörður: Tíska og sport
Dalvík: Kotra
Akureyri: Ynja Sunnuhlíð
Húsavík: K.Þ. Esar
Egilsstaóir: Skógar
Eskifjörður: Hókon Sófusson
Höfn: KASK
Vik : Klakkur
Hvolsvöllur: Apótekið
Vestmannaeyjar: Hressó
Grindavik: Paloma
run:
■ ■ HEILDVERSLUN ■ ■
VatnagörSum 14 Sími 568 0656
Kollberg, segii’ á einum stað í
myndinni, og nú er enginn til að
tala við. Myndin skildi eftir sams-
konar söknuð.
Hin hvimleiða sjónvarpsáferð
var kannski mest áberandi í
norsku spennumyndinni „Salige er
de som törster" eða Sælir eru
þyrstir, sem gerð er eftir einni
sögu Anne Holt, fyrrum ráðherra í
ríkisstjórn Noregs. Tvær sögur
hennar hafa verið kvikmyndaðar,
þessi sem bíómynd og önnur sem
fjögurra þátta sjónvarpssería.
Saga Holt geymir verulega góða
fléttu og áhugaverðar persónur og
leikstjórinn byrjar myndina mark-
visst til þess að grípa athygli
áhorfandans með klippingum á
milli þriggja atburða; lesbískt par
sefur saman, maður og, kona sofa
saman á hótelherbergi og ungri
stúlku er nauðgað á heimili sínu.
Því miður þvælist takan sífellt fyr-
ir myndefninu með stöðugri hreyf-
ingu og ofsanærmyndum sem
verður að áreiti. Það er eins og
höfundar myndarinnar hafi ekki
treyst söguefninu og tekið fram-
fyrir það með eintómum stælum.
Myndin er dæmigerður sjónvai’ps-
þáttur að öllu leyti, kannski ein-
hverskonar blanda af Taggart og
Ruth Rendell. Ef fólk vill fara í bíó
til þess að horfa á sjónvarp þá er
þetta myndin.
Þrjár íslenskar bíómyndir vora
á hátíðinni í Þrándheimi og vöktu
jákvæð viðbrögð og sýndur var
fjöldi stutt- og heimildarmynda
m.a. um Lars von Trier. Norski
leikstjórinn Jan Troell var heið-
ursgestur hátíðarinnar og sýndar
vora nýjar og gamlar myndir eftir
hann, m.a. sú ágæta mynd „II
Capitano", sem sýnd var þegar
Norræna hátíðin var haldin hér á
landi. Troell, sem gerði Vesturfar-
ana 1 gamla daga og nú síðast
Hamsun og er fyrirtaks kvik-
myndatökumaður, sagði í samtali
við Morgunblaðið að hann þyldi
ekki hinn nýja kvikmyndatökustíl,
sem var svo áberandi í myndum
hátíðarinnar. Mikla athygli vakti
heimildarmynd hans um heim-
skautaleiðangur August Andrée
og tveggja félaga á loftbelg en
Troell hafði áður gert efninu skil í
bíómyndinni Flugi arnarins í byi'j-
un níunda áratugarins. í heimild- *
armyndinni skoðaði hann fram-
heimildirnar sem hann notaði við
gerð leiknu myndarinnar en það
era ljósmyndir sem ferðalangarnir
tóku á ferð sinni um norðurhjar-
ann og dagbækur sem fundust 30
árum eftir að mennirnir létust.
Norræna hátíðin í Þrándheimi
bauð upp á misjafnar myndir,
sumar góðar og aðrar síðri eins og
gengur, en hún sýndi fyrst og
fremst að það er lífleg kvik-
myndagerð stunduð á Norður-
löndunum.
3 KIRSTEN Rolffes í
Lansanum 2 eftlr Lars
von Trier, næstum fimm
tfma hroltvekjandl sápu-
óperu.
4 LARS von Trier.
Blað allra landsmanna!
- kjarni málsins!