Morgunblaðið - 22.04.1999, Blaðsíða 76

76 FIMMTUDAGUR 22. APRÍL 1999
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
v o r í h a b i t a t
K r i n g l u n n i
Forræðishyggja við með-
göngu, fæðingu og sængurlegu
í Morgunblaðinu 24.
mars síðastliðinn birt-
ist grein eftir Eyrúnu
Ingadóttur og Mar-
gréti Jónsdóttur undir
heitinu: „Af framför-
um og forræðishyggju
á Landspítala", þar
sem þær eru að fjalla
um fæðingar og fæð-
ingaaðstöðu fyrr og
nú.
Greinin, sem bæði
er ósmekkleg og lág-
kúruleg, sýnir einnig
fádæma vanþekkingu.
Ætla ég að grípa hér
niður í greinarskrifin
þar sem þær segja:
„Ástæðan fyrir því að konur
voru rakaðar fyrir fæðingu var við-
leitni til hreinlætis á tímum flóa og
flatlúsa sem oft var erfitt að eiga
við í íslenskum torfkofum. Þessi
venja að afskræma kynfæri kvenna
í fæðingu, fylgdi svo konum inn á
sótthreinsað hátæknisjúkrahúsið á
ofanverðri 20. öld.“
Þvílík skrif og þvílíkur hroki!
Vesalings manneskjurnar! Þær
tala um að viðleitnin til hreinlætis-
ins hafí verið vegna flóa og flatlúsa!
Málið var nefnilega talsvert ann-
að. Viðleitnin til hreinlætisins, sem
raunar bar fljótt mjög mikinn ár-
angur um og upp úr síðustu alda-
mótum, var fyrst og fremst til að
fyrirbyggja hina hræðilegu „barns-
farasótt", sem dró fjölda kvenna til
dauða hér á landi áður fyrr, þegar
engin þekking var á bakteríusýk-
ingum. Enn í dag ásamt blæðing-
um við fæðingar veldur bamsfara-
sóttin dauða tugþúsunda kvenna í
vanþróuðum ríkjum
jarðar. Islenskar nú-
tímakonur mega vera
þakklátar fyrir þá
góðu fæðingaþjónustu,
sem þær fá alls staðar
í dag (sem hefur í raun
alltaf verið reynt að
leitast við að hafa sem
besta, samkvæmt
þekkingu á hverjum
tíma), ef þær vildu að-
eins bera hana saman
við það sem konur í
mörgum öðrum lönd;
um verða að búa við. I
raun veit ég að flestar
konur hér á landi eru
þakklátar fyrir þá
þjónustu sem hér er veitt, það hef
ég upplifað við störf mín. Það er
einungis einhver lítill hópur
Fæðingar
Aldamótaljósmæðurnar
hér á landi fengu heitið
„boðberar hreinlætis-
ins“, segir Eva S. Ein-
arsdóttir, vegna þess
að alls staðar sem þær
komu kenndu þær fólki
um gildi hreinlætis.
kvenna, með sérstakar hugmyndir,
sem sífellt er með vanþakklæti og
óánægju.
Aldamótaljósmæðurnar hér á
landi fengu heitið „boðberar hrein-
lætisins", vegna þess að alls staðar
sem þær komu kenndu þær fólki
um gildi hreinlætis. Fyrir fæðingar
var rakstur kynfæranna fyrst og
fremst gerður til að geta haft á því
svæði sem mest hreinlæti. Geflð
var síðan skol yfír þau með soðnu
vatni, en hreinlætisaðstaða í formi
sturtubaða var óþekkt um síðustu
aldamót og langt fram eftir öldinni,
og engin sýklalyf voru til á þeim
tímum.
Þegar leið fram á öldina og spít-
alar fóru að sjá dagsins ljós, voru
það ekki sjúkrahús þar sem beita
mátti nútíma tækni, varð því að
viðhalda áfram sömu hreinlætis-
venjum. Kvennadeild Landspítal-
ans má fyrst fara að kalla hátækni-
sjúkrahús upp úr 1975. Þá batnaði
öll hreinlætisaðstaða fyrir sængur-
konur og var þá hætt að raka yfir
kynfæri kvenna. Alltaf verða ljós-
mæður samt að hafa vakandi augu
fyrir því að ekki komi upp sýking
eftir fæðingu, hvort sem það verði
nú kölluð „forræðishyggja“ eða
ekki. - Til fróðleiks fyrir greinar-
höfunda má geta þess að nú sjást
margar stúlkur, sem raka sjálfar
yfír kynfæri sín. Það mun nefni-
lega vera „móðins“ í dag.
Lítillega langar mig að koma inn
á vatnsfæðingar sem greinarhöf-
undar era einnig að nefna. Heit
vatnsböð geta haft verkjameðferð-
argildi við fæðingar, en gæta verð-
ur að hitastigi vatnsins. Því verði
hiti vatnsins hærri en eðlilegur lík-
amshiti aukast líkurnar fljótt á að
hiti bamsins geti hækkað í móður-
kviði, en auðvelt er að láta hann
hækka í allt að 40 gr. sé ekki aðgát
höfð þar á. Jafnframt verða miklar
Eva S.
Einarsdóttir
' ELANCYL
EXTREME MINCEUR
V0RTILB0Ð
Meðferð við appelsínuhúð í 21 dag á sama verði
og 14 daga meðferð
EIN VIKA FRÍ
í hverri pakkningu er þriggja vikna skammlur en
aðeins er greitt fyrir tveggja vikna skammt
ALGJÖR BYLTING
EINSTAKUR ÁRANGUR
EXTREME MINCEUR
er mjög virk likamsvara sem vinnur á
appelsínuhúð og styrkir húðvefinn þannig
að húðin fær jafnari og fallegri áferð
EXTREME MINCEUR
inniheldur óvenjuhátt hlutfall kaffíns
og kaffínsalta eða 7% sem orsakar
niðurbrot fitu og kemur í veg fyrir
uppsöfnun fitulaga.
NÝTTU ÞÉR
EXTREME
MINCEUR
Á EINSTÖKU
TILBOÐSVERÐI
GALÉNIC
------PARIS------
ELANCYl BÝÐUR UfT Á FJÓtOA VÓRUTEGUNDA SEM MJÁIPA 1>ÉR
AD VKXAUIA FEGt*D UKAMANS 345 DAGA Á ÁJÍ