Morgunblaðið - 22.10.2000, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 22. OKTÓBER 2000 B 13
Magga klappar vörtusvíni í Mazuri Ranch í Simbabve. Þessir fflar kældu sig í vatnsbólinu í Etosha Pan eða Saltpönnunni.
Ræðararnir sem Anna Dóra og Magga kynntust í Botsvana eru mjög fátækir og dvelja í heimahögunum allt sitt líf.
Alls 20 manns frá öllum heimshornum fóru á þessum trukk í gegnum
sléttur Afríku. Magga og Anna Dóra segja að hópurinn hafi verið mjög
samheldinn.
Bamið gæðir sér á íslenskri Freyjutöggu en þær slógu í gegn hjá inn-
fæddum á markaðnum í Simbabve Ruins.
dapur í bragði að þessi mynd yrði
aldrei sýnd í Namibíu enda væru
ekki mörg kvikmyndahús á þessum
slóðum.
Hópurinn heimsótti einnig sjávar-
þorp sem heitir Luderitz, en það er
úti við Atlantshafsströndina. Þar
var sama sjávarlyktin og á íslandi
og svartir klettar. „Hinum krökkun-
um fannst útsýnið sem þar blasti við
ofsalega merkilegt, en við Anna vor-
um vanar slíku, enda báðar úr Vest-
urbænum í Reykjavík," segir
Magga og hlær.
Ónnu og Möggu fannst þær vera
komnar inn í sögusvið Stjörnu-
stríðs-kvikmyndanna þegar þær
fóru inn í miðja Namibíu-eyðimörk-
ina, en þar eru stærstu sanddyngj-
urnar og eru þær friðaðar. „Þær eru
vinsælt myndefni og þess vegna
vöknuðum við klukkan fjögur um
nóttina til þess að fara upp á sand-
dyngjuna Dune 45, sem er frægust,
til þess að sjá sólarupprásina og
taka myndir," segir Anna dreymin á
svip. Hún bætir við að henni hafi
þótt fallegast í Namibíu. Magga er
sammála: „Þarna er bara hvítur
sandur og auðn og ekkert líf svo
langt sem augað eygir,“ segir hún
bergnumin. Draumur hennar um að
ganga í eyðimerkursandi þar sem
fýkur óðara í hvert fótspor rættist
svo sannarlega.
Á ferðamannasvæðinu Swakopm-
und, sem er skammt frá, keyrðu
þær um sandinn á fjórhjóli og
skemmtu sér vel. Sandinn má nýta
til margra íþrótta. Þær fóru líka á
magabretti niður sanddyngjurnar
og Magga segir að komast megi upp
í 70 kílómetra hraða á brettunum
sem eru gerð úr mjúku tréefni.
Tjaldað hjá mannskæðum
flóðhestum
í risastórum þjóðgarði í Etosha
Pan, sem merkir saltpanna, komust
Anna og Magga í fyrsta skipti í ná-
vígi við villt dýralíf. „Dýrin ganga
ekki laus í Afríku eins og margir
halda, heldur eru þau í þjóðgörðun-
um,“ segir Magga. „Þau hefðu ekki
farið að ráðast á trukk með 20
manns nema þeim hefði verið ógnað.
Fílar hefðu hugsanlega komið og
stungið rananum inn í hann.“ Að-
spurð segir hún að engin skotvopn
hafi verið með í för ef ráðist hefði
verið á hópinn, aðeins sveðja og
teygjubyssur. Steinar eru hins veg-
ar notaðir til þess að fæla vörtusvín
og apa burtu frá að stela mat.
Magga segir að þær hafi líka séð
margar antilóputegundir, svo og
gíraffa og Ijón.
Hópurinn gisti í öðrum þjóðgarði í
nýju landi, Botsvana. Þessi þjóð-
garður heitir Okavango Delta og er
á gífurlega stóru fenjasvæði við ána
Okavango. „Fyrsta nóttin var
óhugnanleg, þvl það var hætta á að
flóðhestar trömpuðu yfir okkur
meðan við sváfum. Það þurfti tvær
manneskjur til þess að halda lífi í
þremur bálköstum á meðan hinir
sváfu, en eldurinn bægði dýrunum
frá,“ segir Anna. „Tjöldin okkar
voru við árbakkana og þessi dýr eru
í vatninu allan daginn vegna hitans,“
segir Magga. „Þau koma svo upp úr
um nætur til þess að bíta grasið við
ána, en þar sem við höfðum tjaldað
voru einmitt margir flóðhestar. Þeir
eru mjög skapbráðir. Ef þeim finnst
þeim vera ógnað hika þeir ekki við
að ráðast á viðkomandi. Þeir eru
mannskæðari en ljón.“ Þær segjast
ekki hafa sofið mikið þessa nótt og
ekki hafa þær gleymt hljóðunum
sem flóðhestamir gáfu frá sér, því
þær herma eftir þeim fyrir blaða-
mann af mikilli snilld!
í Botsvana kynntust Anna og
Magga innfæddum í fyrsta skipti.
„Þarna er mikið fenjasvæði og því
kynntumst við þeim sem reru bát-
unum,“ segir Anna. „Fátækt er mik-
il á okkar mælikvarða. Fólk býr í
trjákofum. Það fer aldrei út fyrir
sitt landsvæði heldur dvelur og
starfar í heimahögunum allt sitt líf.
Mér fannst sorglegt þegar ungur
maður þaðan sagði við mig að hann
ætti aldrei eftir að kynnast mínum
menningarheimi. Fararstjórinn
okkar hafði verið á þessum slóðum
hálfu ári áður og tekið mynd af ein-
um ræðaranna. Sá fékk myndina að
gjöf þegar við vorum þarna. Hann
varð yfir sig hamingjusamur því
hann hafði aldrei áður átt mynd af
sér. Fram til þessa hafði hann not-
ast við spegilmyndina í vatninu til
að sjá sjálfan sig. Hann hló og hló og
hoppaði af gleði.“
Vinkonurnar hlæja dátt þegar
þær rifja þetta upp. Magga segir að
þrátt fyrir fátæktina hafi allir á
staðnum verið mjög ánægðir með
lífið. Allir hafi átt í sig og á. „Krakk-
arnir voru pattaralegir og léku sér
sælir og glaðir með plastpoka sem
þeir höfðu fundið því það eru engin
leikföng með fínum vörumerkjum í
Botsvana."
Hér fannst Önnu og Möggu þær
loksins upplifa Afríku eins og þær
höfðu ímyndað sér álfuna. „Allt var
frumstæðara," segir Magga. „Veg-
irnir voru lélegri og hreinlætisað-
staðan verri. í búðunum var minna
vöruúrval. Hér þurfti að hugsa
meira um það hvaða matur væri til
og hvað búa mætti til úr honum.
Maður fann fyrir þessari frumstæðu
menningu sem ríkir í þriðja heims
löndunum. Allt önnur lögmál gilda
hér. Vel klæddur viðskiptavinur í
búð þarf að borga miklu meira fyrir
sama hlutinn en sá sem er í lörfum.
Það er ekki ákveðið verð á neinu.
Lögmál markaðarins ríkja, en þá
gefst líka færi á að prútta.“
Anna segir að það hafi verið stór-
kostleg upplifun að fara á markað í
Botsvana. Fólkið hafi verið svo
skemmtilegt og lífsglatt. Þar var
ekki hvítan mann að sjá - fyrir utan
þær tvær og hina úr hópnum.
Upp á líf og dauða
Segja má að vinkonurnar hafi
storkað örlögunum þegar þær fóru
á gúmbát niður Zambezi-ána við
Viktoríufossa, en þeir eru á landa-
mærum Botsvana, Simbabve og
Sambíu. „Magga fékk að vita áður
en við fórum af stað að ein mann-
eskja sem siglir niður ána ferst að
meðaltali í hverjum mánuði," segir
Anna. „Leiðsögumaðurinn sem fór
með okkur í bátnum sagði okkur
strax að þetta væri ein hættulegasta
á í heimi fyrir þessa iðkun en um
leið sú besta. Um 20 flúðir eru í
henni og við vorum fimm tíma að
fara niður hana í sjö manna báti.
Hún er ísköld og það synda hálfs
metra langir krókódílsungar í henni
út um allt.“
Anna stökk úr fallhlíf í fyrsta
skipti á ævinni í Afríku.
„Ég stökk úr tíu þúsund feta hæð
með frjálsu falli í hálfa mínútu með
þaulreyndum fallhlífarstökkvara
eftir að hafa flogið útsýnisflug yfir
Viktoríufossa. Ég var ekkert hrædd
um að fallhlífin myndi ekki opnast
en mesta átakið vai- að hoppa út úr
vélinni í svona mikilli hæð. Þetta er
það skemmtilegasta sem ég hef gert
á ævinni," segir Anna og stoltið
leynir sér ekki.
Ógleymanleg upplifun
í Simbabve skoðuðu þær ein-
hverjar af elstu fornminjum í Afríku
í Zimbabwe Ruins, en það var mið-
stöð verslunar milli austurs og vest-
urs um árið 1400. „Þetta er merki-
legur staður sem sýnir að það hefur
verið mikil umferð á þessu svæði áð-
ur fyrr,“ segir Magga. Þær fóru líka
til höfuðborgarinnar, Harare. Þar
er mikið um nútímaþægindi og allt
er ódýrt. í Harare sáu þær nýjustu
mynd Stjörnustríðs í fyrsta flokks
kvikmyndahúsi og þar kostaði mið-
inn 50 íslenskar krónur. Mikilla
áhrifa gætir frá Bandaríkjunum og
bera auglýsingaskilti merki um það.
Þó að besta flatbakan sem Magga
hefur smakkað á ævinni hafi fengist
í þessari borg gæddu þær sér líka á
krókódílahala á fínu veitingahúsi.
„Hann var rosalega góður, eins og
blanda af kjúklingi og fiski á bragð-
ið,“ segir Anna og bætir við að þær
hafi h'ka bragðað gíraffaháls, strúts-
kjöt og vörtusvín í ferðinni.
Vinkonurnar Anna Dóra Frosta-
dóttir og Margrét Leósdóttir eru á
einu máli um að þessi ferð hafi verið
ógleymanleg upplifun. Hópurinn var
einstaklega skemmtilegur og leið-
sögnin sem þær nutu var frábær.
Þær komu heim með sannarlega
ævintýralegar minningar um hina
margbrotnu og leyndardómsfullu
Afríku.
Greinin var lokaverkefni höfundar í
blaðamennsku íhagnýtri
fjölmiðlun við Háskóla íslands.