Skírnir - 01.01.1895, Blaðsíða 49
Ítalía.
49
neitt ráðið fyrir deilum og sakargiptum gegn honum. Svo var talið svo,
sem hann hefði alræðisvald þangað til í maímánuði, að hann efndi til
pingkosninga. Áður, 14. marz, á afmæli konungs, voru hugir manna blíðk-
aðir með því, að mönnum þeim, að minnsta kosti mörgum, er brotið höfðu
lögin í óeirðunum miklu á Sikiley og Suðurítalíu árið áður, voru gefnar
upp sakir. Við kosningarnar vann hann mikinn sigur, fjekk langtum
meira en tvöfaldan liðsafia á við mótstöðumenn sína. En orð ljek á því
í meira lagi, að sá liðsaöi væri ekki sem bezt fenginn, heldur að öll ráð
hefðu verið notuð, sem samvizkulítil stjórn getur gripið til hjá illa mennt-
aðri þjóð, til þess að bægja stjórnarandstæðingunum frá kosningu. Og
þau ráð eru sjerstaklega mörg á Ítalíu, þar sem stjórnin hefur þar miklu
meira vald yfir fleBtum viðskiptum manna en víðast hvar annars staðar í
Norðurálfunni. Vitanlega er varlega trúnaður leggjandi á pólitiskar sögu-
sagnir frá landi, þar sem hugir manna eru í jafnmikilli æsing eins og á
Ítalíu. En ekki verður þvi neitað, að ljótar eru flestar eða allar lýsingar
á atferli Crispis, sem birzt hafa í tímaritum Norðurevrópu. Ástandinu á
Ítalíu er meðal annars lýst svo, að prentfrelsið sje algerlega brotið á bak
aptur, svo að ef blöð geri mönnum heyrum kunn útlend hraðskeyti, sem
finni að gerðum ítölsku stjórnarinnar, þá sjeu þau blöð tafarlaust gerð
upptæk, að borgirnar sjeu fullar af leynilögreglumönnum og njósnarmenn
leggi hlustirnar við öllu, sem sagt sje, að bókmenntafjelög og verzlunar-
fjelög sjeu bönnuð, þegar yfirvöldunum ráði svo við að horfa, að úrskutðir
kviðdómanna um sekt manna og sýknu sjeu bundnir við geðþekkni stjórn-
arinnar og dómurunum sje mútað, að kjörstjórar falsi kosningarnar með
falsseðlum fyrir stjórnina, að drengir, sem syngi frelsissöngva úti á þjóð-
vegum, sjeu teknir fastir, að smábörnum sje varpað í fangelsi fyrir óviid-
arorð um Crispi, að vopnaðir lögreglumenn fari hópum saman á öllum
þjóðvegum, að fangelsin sjeu troðfull af saklausum mönnum, og að í einu
orði hin ríkasta voðavaldstjórn eigi sjer stað um þvert og endilangt landið.
Til þingstarfa var tekið fyrir miðjan júnímánuð, og vildi þá sækja
í sama horfið eins og árið áður, deilurnar fram úr hófl og kom jafnvel
til handalögmáls í þingsölunum. Var það einkum út úr sakargiptunum
gegn Crispi fyrir bankabrögð og fjepretti. Loks náði samþykktum tillaga
um að láta þess konar mál liggja í þagnargildi um 6 mánuði, til þess að
tóm fengist til að sinna nauðsynjamálum ríkisins.
Mikið var um dýrðir í Rómaborg í septembermánuði, í minningu þess,
að þá voru 25 ár liðin síðan borgin hafði komizt á vald Ítalíukonungs.
Sktmir 1895. 4