Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1895, Blaðsíða 14

H
VII. Grrettissaga.
Langafit kap. 29, »Um sumarit var lagt hestaþing á Langa-
fit ofan frá Reykjum*. Nafnið Langafit er nú týnt, en löng eyri,
grasi vaxin, er með ánni niður undan Reykjum, sem líklega er
Langafit. Ekki eru þar háir bakkar að ánni nú; en farvegur
hennar er breytilegur, svo það er ekki að marka.
Grettishaf á Hrútafjarðarhálsi, m. fl., kap. 30. »Þar stendr
steinn mikiil, er kallaðr er Grettishaf; hann fókkst við lengi um
daginn at hefja steininn ok dvaldi svá þar til þeir Kormakr
kvámu. Grettir sneri til raóts við þá . . . hlupust þeir at ok
börðust. . . . Gunnar hjó húskarl Atla banahögg . . . þá voru
fallnir tveir húskarlar Kormaks*. Alfaravegurinn yfir Hrúta-
fjarðarháls hefir til forna eigi legið þar, sem sá vegur lá, sem
nú var lagður niður, er hinn nýji vegur var gjör. Hann hefir
legið miklu sunnar; vestur með Urriðavatni sunnanverðu og sunn-
anundir Brúarhól og þá nokkru vestar saman við hinn nýrri
veg. Sjer enn fyrir honum víða. Þvi heitir brúarhóll, að þar
hefir fyrrum verið byggð steinbrú yfir blautt mýrarsund; sjer
enn vel til hennar, þó hún sje mjög niður sokkin og úr lagi
gengin; má sjá, að hún hefir verið allmikið mannvirki. Spölkorn
þaðan í norðaustur stendur steininn Grettishaf (eða Grettistdk,
sem hann er nú nefndur). Hann stendur svo hátt, að hann sjest
tilsýndar eigi allskammt, enda er hann æði stór: hjer um bil
teningsfaðmur að stærð. Mætti óliklegt þykja, að nokkrum manni
dytti i hug að »hefja« hann. Það er samt óefað, að þetta er
steinninn, sem sagan talar um. Hún segir nú ekki, að Grettir
hafl haflð steininn, heldur að eins, að hann hafi lengi dags feng-
ist við það. Steinninn er mjög einkennilega settur: hann stend-
ur á litilli klapparbrík, sem varla er faðmur á breidd og nál. 1
al. á hæð, en allt að 3 faðmar á lengd. Steinninn snertir hana
ekki nema með tveimur nybbum sem á honum eru, og svo er
steinklípu stungið undir hann til stuðnings; í þeim skorðum er
hann óbifandi. í þessum skorðum hefir því Grettir skílið við
hann, hvort sem hann hefir verið svo áður, eða Gretti hefir tek-
izt að hafa einhvei áhrif á legu hans. Til þess hefði að minnsta
kosti þurft meira afl og lag en menn nú hafa hugmynd um.
An þess að halda því fram, sem svo er ótrúlegt, skal jeg þó
benda á það, að Grettir mun hafa verið talsvert æfður í því, að
fást við stóra steina. Þess er tvisvar getið í sögunni, að hann
þurfti að hafa bið þar sem hann var á ferð, nfi, hjer, og áður