Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1970, Síða 55

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1970, Síða 55
BÓKBAND GUÐMUNDAR Á MINNA-HOFI 59 sál. liggur sem bónda og iðnaðarmann: Þegar hann um vorið 1836 tók við jörðinni eftir föður sinn, var þar hvorki neinn jarðeplagarð- ur né túngarður, túnið lítið, í óhirðingu, bæjarhús og útihús hrör- leg. En þótt hann væri fátækur og einyrki, var svo langt frá því, að hönum yxi í augum að byrja á endurreisn þessa óðals langfeðga sinna, að hann þá þegar tók til með frábærri atorku og hagsýni að byggja það upp og reisa úr rústum. Er það skjótt yfir sögu að fara, að í þau 30 ár, sem hann bjó á Minna-Hofi, umgirti hann túnið með snilldarlega hlöðnum og þráðbeinum sniddugarði, 600 faðma löng- um, og var með í ráðum og verki eftir að hann brá búi að framhalda hönum fyrir engjarnar á þann bóginn, sem búsmali sækir helzt á þær, og hefur það mjög bætt engjarnar. Bæinn reisti hann allsnotran, ásamt öllum húsum. Hann byggði fimm stóra jarðeplagarða og hafði þá til skiptis ár hvert fyrir róf- ur og jarðepli. Hann leitaði eftir mótaki og fann það gott og mikið við Rangá, skammt frá bæ sínum. Túnið sléttaði hann víða. Eftir hans dag var það að miklu leyti slétt og fullum þriðjungi stærra en þegar hann tók við jörðinni og í beztu rækt. Vorið 1853 lét hann taka brunn, 18 álna djúpan, þar af 11 álna berg, vegna þess, að vatns- sókning var óhæg, einkum á vetrum, þar eð brött brekka var á leið. Jörðin var undirorpin forardýjum, er fénaður drap sig í á vorin, þegar grænka tók. Ekki hætti Guðmundur fyrr en búið var að ráða bót á þessu, sumsstaðar með því að gera dýin að tjörn, aftur á móti, þar sem svo hagaði til, að ræsa þau fram og þurrka. Á yngri árum sínum hafði hann byssu sína með sér og var hinn vissasti skot- maður. Þegar sláttur var úti ár hvert, tók Guðmundur jafnan til iðju sinn- ar við bókbandið. Hafði hann venjulega nóg að starfa allan veturinn með útigegningum. En ef sú vinna þraut, fann hann ætíð uppá að búa til ýmsa gripi, svo hann eigi væri aðgjörðalaus, t. d. bréfaveski, öskjur, stokka o. s. frv.4 Einnig smíðaði hann í tómstundum sínum flestöll þau verkfæri, sem til bókbands þurfa. Þar á meðal gróf hann hátt á annað hundrað bókbandsstimpla og rullur, að mestu leyti af eigin hugviti, og þykir það öllum, er séð hafa, vera hið mesta snilldarverk og ekki standa á baki útlendu smíði. Líka gróf hann grafletur á 7 líkkistuskildi, og þótti það einnig ágætlega gjört. Hann var vel hagur á tré og smíðaði að miklu leyti sjálfur bæ sinn að innan og búshluti þá, er úr tré voru. Sömuleiðis gat hann brugðið fyrir sig járnsmíði, þegar á þurfti að halda. Á vetrum flutti hann bækurnar að sér og frá, alltaf gangandi, enda var hönum mjög
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.