Alþýðublaðið - 16.03.1961, Blaðsíða 4

Kubitschek og Niemeyer horfa á líkan af dómlvirkju Brazilíu.
Séð yfir íbúðahverfið í hægri væng Braziiíu,
BRAZILÍUMENW eru með-
-al mestu bjartsýnismanna
heims, svo að oft stappar
nærri fullkomnu kæruleysi.
-Hin nýja höfuðborg þeirra,
sem enn er ekki nema að þriðj
ungi fullbyggð en hefur þeg-
ar verið tekin í notkun sem að-
setustaður stjórnarinnar, er
ljóst dæmi um þessar lyndis-
einkunnir og er jafnframt
dæmi um ástanaið i þróun
landsins.
Hafizt var handa um bygg-
ingu borgarinnar á þeim tíma,
er óteljandi og ág'ætar ástæð-
ur virtust mæla með því að
gera slíkt ekki og þegar nota
hefði mátt fjármunina til ým-
issa nauðsynlegri hluta. En
hugmyndin um 'borgina Brasil
íu greip fljótlega um sig í hug
um manna, þ. e. a. s. allra
nerna Cariocanna (íbúa Rio
de Janeiro), sem að sjálfsögðu
völdu, að Rio væri miklu bet-
ur fallin til að vera höfuðborg
átram. En jafnvel Cariocarn-
ir viðurkenna, að Brasilía sé
bvggð samkvæmt draumahug
myndum landsmanna og
bvggð á þeirri trú, að Brasilía,
sem fjórða stærsta ríki heims
og eitt hið auðugasta. sé um
það bil að taka sér þá stöðu,
sem henni ber, í samfélagi
þjóðanna.
Stofnun .höfuðborgar inni í
landinu hefur oft verið rædd
í Brazilíu, t. d. var gefinn út
bæklingur, sem mælíi með
slíku, árið 1882, árið sem Braz
ilía varð sjálfstæð. Fyrir mörg
um vakti með þessu sú hug-
mynd, að draga athyglina að
hinum óskaplega víðáftumiklu
og næstum óbyggðu, svæðum
inni í landinu, þar sem er að
finna auðæfi, sem enn hafa
ekki verið nýtt.
TVÆR ÁR
Ekki var endanleg ákvörð-
unfekin um staðsetningu borg
arinnar fyrr en eftir síðasta
strið. Staðurin var valinn, þar
eð hann var á mótum tveggja
fljóta, sem ekki munu aðeins
sjá fyrir nægu vatni, heldur
öllu rafmagni, sem þörf er
fyrir, þar eð staðurinn er í
nálega 1000 metra hæð og þar
er því temprað loftslag, og þar
eð byggingarefni er þar þægi-
lega nálægt. Lokaákvörðun-
ina um byggingu borgarinnar
tók Kuhitschek forseti, er
bann tók við völdum 1955. 1—
Borgin er ætluð fyrir 500.000
íbúa, sem vafalaust er of lág
áætlun, og mun þegar hafa
kostað um 20 milljarða króna,
langt frá því að vera fullgerð.
— Hún varð aðsetursstaður
stjórnarinnar í apríl á s. 1. ári.
Vegna þeirrar ákvörðunar
Quadros forseta að hafa Bras-
ilí sem höfuðborg áfram má
segja að borgin hafi sloppið
fram hjá þeirri hættu að vera
látin eiga sig sem asnastrik
fyrri ríkisstjórnar, Borgin er
enn draugaborg, og meðfram
hinum vel lýstu og breiðu mal
biksgötum eru enn fáar bygg-
ingar, en hinar stórfenglegu
marmara, gler og steinsteypu-
byggingar sem Dr. Oscar Nie-
meyer hefur teiknað gefa fag-
urt fyrirheit um það, sem
koma skal í stað kjarrsins með
mauraþúfunum og kyrkislöng
unum. Einu byggingarnar í
borginni, sem ekki munu fara
eftir hinni nákvæmu túlkun
Niemeyers á því hvernig
draumahorg Brazilíumanna
skuli líta út, verða erlendu
sendiráðin, er standa munu á
48 lóðum, sem þegar hefur
verið úthlutað við strönd til-
búins stöðuvatns, og verða
teiknuð samkvæmt vali hvers
lands um sig.
tjaldbúðalíf.
íbúðarhús hafa orðið und-
arlega mikið útundan í áætlun
unum um fyrsta vöxt horgar-
innar. Flestir. þeir, sem starfa
að byggingu borgarinnar og
bvers kyns þjónustu þar, búa
í ljótum braggahverfum, sem
þegar eru orðin fastari í sessi,
en nokkurn þeirra kann að
fýsa. Þeim, sem tekizt hefur
að fá leigt í einhverju hinna
nýju sambýlishúsa, flytja inn
strax er þakið hef-ur verið
sett á húsið og búa þar við lé-
legt vatn og rafmagn.
Jafnvel á stjórnarskrifstof-
unum má enn sjá ótengda víra
hanga út úr veggjum og loft-
um. Hótelin tvö í borginni
geta ekki annað eftirspurn-
inni eftir húsnæði, og margir
ferðamenn og jafnvel opinber-
ir starfsmenn hafa orðið að
lifa eins konar tjaldbúðalífi í
bifreiðum sínum eða í íbúð-
um hinna heppnari starfsfé-
laga sinna, En nú gerist þess
ekki lengur þörf að flytja mat
væli, benzín eða aðrar nauð-
synjar loftleiðis. Nýir vegir
hafa verið opnaðir suður í
landið, og vegurinn til Belem,
norður í landinu, sem á að
vera opinn í öllum veðrum,
verður fljótlega tilbúinn.
Nú þegar er fegurð heildar
skipulags Lucio Costa prófess-
ors á horginni tekin að koma
í ljós. Hún er í lögun sem
kross, eða öllu heldur, eftir
því sem hún hyggist meir,
sem fugl á flugi eða spennt-
ur bogi og ör, og nú eru stræt-
in í miðhluta borgarinnar að
taka á sig sína lögun. Á öllum
gatnamótum eru götumar á
tveim hæðum með auka-ak-
reinum til að komast á milli
þeirra, svo að engin þörf er
fyrir götuvita og líklegt er,
að Brasilía verði eina borgin
í heiminum, þar sem ánægju-
legt verður að aka bíl,
Það er sjálfur miðbluti borg
arinnar, sem lofar mestu um
bað, som verða skal. Þar er
hið risastóra torg ,,Aflanna
þri‘ggja“, en við það stendur
þinghúsið, 'bvggingar dóms-
mála og ríkisstjórnar og
„kúplarnir" tveir, sem eru
eins og appelsínu-helmingar,
annar þeirra öfugur, og verða
heimkynni hinna tveggja
deilda þingsins. í stjórnarbygg
ingunni, sem er upp á þrjár
hæðir, verða engir stigar, held
ur gengið milli hæða eftir
hallandi hrautum. Avenida
Monumental, sem er fimm míl
ur á lengd og myndar örina í
boganum, liggur gegnum
stjórnarbygginga-hverfið. —•
Meðfi’am þeirri breiðgötu
standa ráðuneytin, en 11
þeirra eru þegar fullgerð, og
meistarastykki Niemeyers,
dómkirkjan.
í 'beygju bogans, eða vængj-
um fuglsins standa íbúða-
hveríin, sem nú eru að fá á
sig lögun, og fylgja þau nokk-
urn veginn hinu V-laga formi
tilbúna stöðuvatnsins, sem
gert var á s. 1. ári með opnun
nýju stíflunnar í Paranoa-
fljóti. Þessi hverfi, sem kallast
supercuadras, verða sjálfstæð-
ar heildir, með sínum eigin
skólum, sjúkrahúsum, verzlun
um, skemmtigörðum og sræð-
um fyrir fótgangandi og er
Framhald á 12. síðu.
Stjórnarráðið og þinghúsið við Þrenningarvaldstorgið.
4 16. márz 1961 — Alþýðublaðið