Alþýðublaðið - 20.09.1961, Blaðsíða 4

ÞETTA er Ariadne Co-
lombo, 22 ára gömul, er
var nýlega í sumarleyfi
í Summercourt Corn-
wall. Hún liefur alveg
sérstakan áhuga á þess-
um fálka frá Möltu, því
að hún er líka þaðan.
Eftir að fálkinn hafði
fundizt með sundurskot-
inn væng, var flogið með
hann til Englands í
skyndi, þar sem Ariadne
scm var áður hjúkrunar-
kona í Oxford, annaðist
liann af mestu prýði,
unz hann hafði náð sér
að fullu.
Guðni Guðmundsson:
ERLEND TIÐINDl
hvítra oq
BORGIRNAR Little Rock
og New Orleans í Bandaríkj-
unum urðu á sínum tíma ill-
ræmdar fyrir átökin, sem þar
urðu vegna skólavistar negra
barna. Rétt er því að geta
stuttlega tveggja borga í suð-
urríkjum Bandaríkjanna,
sem athygli hefur beinzt að
vegna skólagöngu svertingja-
barr.a. Borgir þessar eru Al-
lanta í Georgíu og Dallas í
*Texas, en á báðum þessum
stöðum hefur samskólun
barna af hvítum og svörtum
kynstofni orðið að veruleika
með mestu ró, þrátt fyrir það
■að staðið hafði verið gegn
slíkri þróun í sex ár.
Um síðustu mánaðamót
hófu níu negrabörn nám í 4
-skólum í Atlanta. sem til þess
tíma höfðu verið sóttir ein-
göngu af hvítum börnum. Á
miðvikudag í sl- viku hófu 3
skólar í Dallas nýtt skólaár
og voru í þeim alls átján
negrabörn. Á hvorugum
-staðnum kom til r.okkurra á-
■taka og var það miklu frem-
ur svo, að mönnum virlist
standa á sama.
Það, sem helzt er talið
hafa valdið þeirri ró, sem
znenn tóku samskóluninni
aneð, er sú staðreyr.d, að fram
ú menn í báðum þessum
borgum hafa um tveggja ára
skeið verið ;að undirbúa
'þennan atburð og hafa í þeim
tilgangi haft náið samstarf
við forustumenn svertingja
■og smám saman afnumið að-
skilnað kynþáttanna, t. d. á
; “almenningsbókasöfnum, veit-
ingastöðum og víðar.
Ekki virðist ástæða til aö
ætla, að hvítum mönnum í
Atlarta eða Dallas finnist
samskólun í raun og veru
nokkuð betri en mönnum í
Little Rock eða New Orleans,
•en það, sem gerir gæfumun-
ir.n er, að helztu menn í
•’bæjarmálum hinna fyrr—
nefndu borga hafa haft aug-
un opin fyrir því. að lögun-
um yrðu þeir að hlýða og því
væri réttast fyrir þá að und-
irbúa, að breytingin gæti
gengið friðsamlega fyrir sig.
Þeir notuðu til þess mjög ein
falt ráð. Þeir skírskotuðu til
■bæjarstoltsins og fengu menn
inn á þá skoðun, að atburð-
ir, eins og þeL, sem gerðust
á sínum tíma í Little Rock,
væru óæskilegir.
Sá lærdómur, sem draga
má af þessu, er, að andstaða
við samskólun verður fyrir
áhrifum ofan frá. Þar, sem
átök hafa orðið af þessu til—
efni, hefur það alltaf verið
einhver leiðtogi eða stjórn-
málamaður á staðnum, sem
blásið hefur að logunum. —
Þar sem leiðtogarnir hafa
gert sér far um að ala fólkið
upp og fá það til að sætta sig
við hið óumflýjanlega, hefur
allt gengið rólega. Þess má
einnig geta, að efnahagsmál
kunna að hafa haft nokkur
áhrif, því að í ljós hefur
komið, að fyrirtæki eru ekki
sérlega áfjáð í að setja á stofn
verksmiðjur eða slíkt á stöð-
um, þar sem vænta má kyn-
þáttaóeirða. Þetta hefur vafa
laust einnig haft sín áhrif á
fólk, þegar því var skýrt frá
því.
Anr.að atriði, sem haft hef
ur sín áhrif, *er sú staðreynd,
að smám saman hefur verið
troðið upp í þau göt, sem
skólayfirvöld og önnur yfir-
völd höfðu, til að fara kring
um úrskurð hæstaréttar
Bandarikjanr.a frá 1954. Yfir
völd ríkjanna hafa blátt á-
fram séð fram á, að ekki yrði
lengur staðið gegn ríkis-
sljórninni, sem h-efur verið
mjög ákveðin í þessu máli,
undir forustu Kennedys for-
seta sjálfs og bróður hans,
sem er dómsmálaráðherra.
Það skal tekið fram, að
þróunin í þessum málum er
hæg. í Suður-Karólína, Alab
ama og Mississippi hefur eng-
in samskólur. farið fram. Af
2.813 skólahverfum hafa 783
byrjað samskólun. Af 706.-
163 negrabörnum, sem búa í
skólahverfum, þar sem sam-
skólun er byrjuð, eru aðeins
213.532 í skóla með hvítum
börnum. Sömuleiðis vill það
brenna við á stöðum, þar sem
samskólur. hefur verið fram-
kvæmd, að hún sé aðeins til
málamynda. í Little Rock, þar
sem allt er rólegt nú. fara
skólayfirvöldin t. d. algjör-
lega eftir bökstaf laganna og
hleypa inn eirs fáum negr-
um og mögulegt er. Hið sama
gerist víða annars staðar.
Enginn efi virðist á því, að
suðurríkin séu smám saman
að sætta sig við hið óhjá-
kvæmilega, eins og róin yfir
samskóluninni f Átlanta og
New Orleans sýnir. Hins
vegar ber ekki ,að neita því,
■að ekki má mikið út af bera
til að átök brjótist út áð nýju.
í þessu máli virðist meira
komið ur.dir viðhorfum leið-
toganna en í mörgum öðrum.
Ef Faubus, ríkisstjóri í Ark-
ansas, ákveður t. d. að reyna
að ná öldungadeildarforsæti
Fulbrights á næsta ári, er á-
kaflega hætt við'því, ,að hann
noti einmitt þelta mál sér til
fi'amdráttar og æsi til óeirða
aftur. eins og hann gerði áð-
ur Ef repúblikananum Bary
Goldwater, erki-íhaldsmanni,
tekst að vinna Suður—ríkja-
demókratana til fylgis við
sig, sem forsetaefni repúblik-
■ana, er ómögulegt að vita
hvað gerist í þessum málum.
En allt um það, virðist óhætt
að fullyrða, að þróunin, sem
orðin er. verði ekki stöðvuð
og hið mikla áróðursvopn sem
aðskilnaðurinn er í höndum
kommúnista, verði úr hönd-
um þeim slegið.
MENN í FRÉTTUM
Tancredo Neves
TANCREDO NEVES 51
gamall kaupsýslumaður úr
jafnaðarmannaflokki Kubitsc
heks, fyrirrennara JanioQ ua-
dros í forsetastóli, er forsætis
ráðherrann í hinni nýju stjórn
BraziLíu, sem mun
fylgja hiófsamri
siefnu í innanrík’s-
málum og fylgja vest
rænu ríkjunum í ut-
anríkismláium.
Neves verður valda
mesti maðru'inn í
Brazilíu samkvæmt
hinni nýju stjórnarskrár-
breyi ingu. — Forsætisnáð-
herraembættið er nýjung í
stjórnmálum Brazilíu. Stjórn-
arskrárbreytinigin var sam
þykkt með það0fyrir augum,
að takmarka til muna völd
forsetans, og meginverkefni
Neves verður að halda saman
samsteypustjórninni nýju.
Tveir stærstu flokkar Brazi-
líu standa að stjórninni. Jafn
aðarmannaflokkurinn, sem hef
ur 109 fulltrúa á þingi, og Þjóð
legi lýðræðisflokkurinn (UDN)
sem hefur 73 þingmenn. Þessir
flokkar hafa meirihluta í báð
um deildum þingsins, fulltrúa
deildinni og öldun/gadeildinni.
Því er haldið fram, að það
hafi verið Neves, sem fengið
hafi Goulart til þess að fallast
á þessa breytingu.
Hinn nýi forsætisráðherra er
talinn vera slunginn stjórn
málamaður. Þótt hann biði
lægri hlut í fylkisstjórakosn-
ingunum í heimafylki sínu
Minasqerais hafnaði hann til
boði Quadrosar forseta um
stöðu bankastjóra í Þjóðbanka
Brasíulíu eða sendiherrastöðu
í Bólivíu. Hann hélt áfram
tryggð við Goulart varafoseta,
lærirvein einræðis-
íherrans Vargas.
Nú hefur Neves
fengið sín laun og enn
meiri völd en sjálfur
Goulart. Þegar Goul-
art flaug til Uruguay
á heimleiðinni til Bra
zilíu að krefjast for-
setaembættisins, hélt Neves til
fundar við hann í Montevideö
og stuðlaði að friðsamlegri
heimkomu varaforsetans, sem
yrði eftirmaður Quadrosar.
Neves er ekki í flokki Goul
arts, en með þeim hefur verið
góð samvinna. Laust eftir 1950
voru þeir báðir í miklum met
um hjá einræðisherranum
Getulio Vargas, sem gerði Ne
ves að dómsmálaráðherra.
Þegar Vargas fyrirfór sér
1945 tók Goulart við flokksfor
ystunni, en hin nána satnvinna
hans við Neves hélt áfram.
Nú hefur Neves mest völd í
landinu. Utanríkisráðherm
hans, Francisco Santiago Dan-
tos mun að öllum líkindum
gefa „hlutleysisstefnu“ Quairos
ar á bátinn.
Athugasemd
Framhald af 7. síðu.
ar launabætur þar boðnar
fram.
Af framansögðu má sjá, að
kennaraskorturinn stafar að
allega af lélegum lunakjör-
um, sem siéttin á við að
ibúa. i
Virðingarfyllst,
F. h. Fræðsluráðs ísafjarðar.
Björgvin Sigiivatsso/x
formaður.
dj 20. sept. 1961 — Alþýðublaðið