Fylkir - 01.01.1922, Side 45

45
hér
bæ, sem laun eða þóknun fyrir ómak mitt. Þess vegna
v*ri það, að vinna fyrir gýg, að rita meir um áhugamál bæarins. Stærri
hiöðin, sem bæarmenn gefa út fyrir 12 til 15 þús, kr. hvert — »Verkam.«:
hostar víst talsvert minna -í- ættu að geta rætt þau mál og leiðbeint
b*armönnum nægilega og eftir þeirra óskum.
Það eru einungis nokkur atriði, sem hafa ekki enn komið á dagsskrá
°g sem virðast liggja fyrir utan margra bæarmanna hugsanahring, en snerta
meira og minna hag einstaklinga hér í bænum, sem eg vil minnast
a Oieð fáeinum línum, ýmsra ástæða vegna.
Akurlendið er til en jarðyrkjumennina og jarðyrkjuáhöldin vantar.
Húsnæðisleysið er orðið tilfinnanlegt hér í bænum og öll líkindi til að
"Usaleigan hækki innan skamms, til þess að borga áfallnar skuidir, að
^’nsta kosti rénturnar af þeim, og ýms önnur síhækkandi útgjöld. Óvíst
ar að bærinn sjai sér fært, kostnaðarins vegna, að útvega »þúfnabanan«
Pyzka, eða »átvaglið« (Fressmaschlne), til að plægja móana og mýrlendið
l,er ofra og gera úr þeim samfeld tún, frá Bændagerði til Kjarna, og leigja
Sv°. eða sclja á erfðafestu, dugandi mönnum. Það flæmi gæti framfleytt
00—150 fjölskyldum, ætlandi hverri 20—30 v. dagsláttur eða 6—10 hekt-
ara' Þúfnabaninn kostar 40—50 þús. kr., eða álíka upphæð eins og »sprútt-
'0«, sem fluttist inn til bæarins s.I. vor, kostaði (14 föt), að því er kunn-
u8ir menn segja; en bæarmenn munu heldur kjósa gott munngát en vélar
til
jarðræktar, ef þeir eiga annarshvors án að vera, alveg eins og þeir
I ' -----*—• — I' -------------- -- ----J ' ~fc> —~fc>
Usu heldur að kaupa áfengi, ekki að tala um tóbakið og sælgætið, sem
a síðustu árum hefur numið 150—180 þús. kr. á ári, að því er kunnugir
aupmenn hafa sagt mér, hcldur en raforkuáhöld, sem ekki hefðu kostað
j^'hið meira, en hefðu nægt 12 hundruð hestafla rafstöð, sem notaði Olerá
ekna hjá Rangárvalla brúnni eða Tröllhyl.
Margt er það, sem þyrfti að gera, og sem mætti gera, ef menn þættust
afa efni til þess og kæmu sér saman um á hverju skyldi byrja. T. d.
Jjyfftu götur bæarins ennþá dálítillar viðgerðar, áður en góðar vcrði. Sorp-
augarnir standa er.n óáreittir, eins og vegavörður, fram við sjó og eitra
,ofbð þar og í nálægum húsum við flæðarmálið, þar sem börn leika sér
*ði kvölds og morgna. Einnig hlýtur renslið frá þeim að vera miður holt
glr smáfiskana, rauðsprettur og síld, sem synda upp að flæðarmálinu.
u síld þykir mörgum svo mikið hnoss, að þeir borða hana hrúa með
rauði. Ætli það sé ómögulegt að »barnaveikin« svo nefnda og »blóðeitr-
uuin«
°hr.
. sem hér er ekki sjaldgæf, og skyldir kvillar, éigi upptök sín í þeim
siður
e*nindum, sem sorphaugar þessir og ill fráræsla frá húsum valda, ekki
en húsakuldi, ryk og reykur af sverði og kolum, einkum þar sem
*uir ofnar eru. Hugmyndin að koma upp safngryfjum í suðurbænum,
'öbænum og norðurbænum, einni í hverjum hluta bæarins, svo stórum
u*gi til að rúma allan saur og ailt áburðar efni frá hverju húsi bæar-