Vísir - 21.08.1962, Blaðsíða 4
VISIR
Þriðjudagur 21. ágúst 1962
Verksvið arkitekta miklu
/
1 ~| ~1 •
tækara erlendis
Nýlega er kominn
heim frá námi ungur ís-
lenzkur arkitekt, Geir-
harður Þorsteinsson að
nafni. Geirharður stund-
aði nám við tæknihá-
skólann í Munchen og
hyggst nú taka til starfa
hér á landi.
Vísir hitti hann nýlega að
máli og spjallaði við hann um
starf arkitektsins og nýjungar
í byggingarmálum. Hér á\landi
eru byggingarmál og sparnað-
ur í húsagerð mikið og vaxandi
viðfangsefni og því telur blað-
ið nauðsyn á því að vekja sem
mestar umræður um þau mál
og fá fram sem flest sjónarmið,
því allir munu sammála um
það, að byggingarkostnaður er
alltof hár hér á landi.
— Tækniháskólinn í Miinch-
en er stór skóli. Hvað sækja
hann margir stúdentar’
— Skólann sækja um 6000
nemendur. Aðsókn stöðugt vax
andi. Þar sækja 4-500 manns
um upptöku í Ark ár hvert,
en 150 eru teknir. Hæfnispróf
sker úr.
— Ég hefi heyrt að íslenzk-
um tæknistúdentum sé ráðlagt
að fara ekki til Munchen. Hver
er ástæðan?
- Það stafar af húsnæðis-
skorti skólanna. Einnig er erfitt
um húsnæði fyrir nemendur. En
ég vil samt ráða þeim mönn-
um til, sem ætla að stunda
nám í Þýzkaiandi og hafa ein-
hver' áhugamál fleiri en námið,
að freista þess að ná skólavist
í MOnchen, því hún er miðstöð
alls menningarlífs í Þýzkalandi.
Þótt hana skorti ýmislegt á
„modernan" svip.
— Hvernig lízt þér á að hefja
störf hér?
— Mér lízt vel á það, þvi ber
að vísu ekki að neita, að föst
laun eru yflrleitt lág hér, sem
leiðir af sér óeðlilega mikla
aukavinnu, en ég held að það
standi til bóta. Einnig lofar það
góðu, að það er áberandi fleira
fólk núna, heldur en síðast þeg-
ar ég var heima, sem sér og
veit að sá undirbúningur bygg-
inga, sem unninn er af kunn-
áttu, borgar sig alltaf, jafnvel
þótt verðmismunur á teikning-
um geti farið upp í 20 þús. kr.
hjá venjulegu íbúðarhúsi.
— Hvað segirðu um bygg-
ingar í Bayern og framkvæmd-
ir í byggingariðnaði?
— Þar er nú ritað mikið og
rætt um iðnvæðingu í bygg-
ingum. En þar hefur til þessa,
svo til eingöngu verið byggt
með gömlu aðferðinni. Þ.e.
hlaðið úr múrsteini.
1 norður Þýzkalandi er þetta
komið nokkuð betur á veg, en
þeir taka sér einkum Frakka
og Hollendinga til fyrirmyndar
í þéssum efnum.
_ Hvernig koma þér þessi
mál fyrir sjónir hér heima?
_ Það er erfitt að svara
þeirri spurningu. Það er margt
gott og til fyrirmyndar hér á
landi. Einnig er margt öðru vísi
en á væri kosið, en það eru oft
illviðráðanlegar ástæður fyrir
því, og engin leið að hafa yfir-
lit yfir þau mái eftir svo stutt-
an tíma. En mér finnst áber-
andi bjartsýni í mönnum hér,
og áhugi fyrir framförum.J
— Hvað er álit þitt á lækk-
un byggingarkostnaðar?
— Frumskilyrði fyrir lágum
byggingarkostnaði, er góð nýt-
ing hússins, sem leiðir til þess,
að skipulagning og teikning
hússins hefur feikimikil áhrif á
það, hvernig fé það nýtist, serp
lagt er í byggingu.
RÆTT VIÐ UNGAN
ARKITEKT UM HÚS
FRAMTIÐARINNAR,
LÆKKUN BYGGING-
ARKOSTNAÐAR OG
FLEIRA
Iðnvæðingin er ráð, sem grip-
ið er tii, fyrst og fremst þar,
sem laun fara örar hækkandi en
efniskostnaður, til að draga úr
kostnaðaraukningu, og oft leið
ir hún til lækkunar. í þvl sam-
bandi langar mig að benda á/
grein eftir dr. Rambök um þessi
mál, sem birtist t „Iðnaðarmál-
um 3 .hefti þessa árg. Þar ræð-
ir hann meðal annars orsakir
sem geta verið fyrir því, að nýj
ungar leiða ekki eins oft til
lækkaðs byggingarkostnaðar
fyrir byggjanda, eins og gera
mætti ráð fyrir. Frumskilyrði
fyrir iðnvæðingu er traustur
aðgangur að lánum.
— Hvað er,að segja um nýj-
ar vinnuaðferéir í þýzkum bygg
ingarmálum og nýjungar al-
mennt á því sviði?
— Nýjustu vinnuaðferðir við
steinsteypu getur nú þegar að
líta á 2 stöðum hér 1 bæ.
Þróun í byggingariðnaðinum
virðist alltaf vera seinni á sér
heldur en t.d. í vélum og raf-
er gagnsær kúpull yfir allri lóð
inni, sem stjórna má loftslag-
inu í, en með því, yrði húsbygg
ingin sjálf óháð veðri og vind-
um.
— Er hiutverk arkitekta alls
staðar hið sama og hvert er
það?
— Alls staðar þar sem mér
er kunnugt um er það hið sama
þ.e. að vera trúnaðar- og um-
boðsmaður byggjanda.
— Hvert er þá verksvið
þeirra?
— í gjaldskrá A. I. er það
skilgreint á þessa leið:
a) Frumdrög, tillöguuppdrætt-
ir og bráðabirgðakostnaðar-
áætlun.
b) Aðalteikning.
c) Sérteikningar.
d) Verklýsing.
e) Umsóknir um ýmis leyfi.
f) Otboðslýsing og útboð.
g) Aðalumsjón.
Ég þekki engin dæmi þess,
þar sem ég var að arkitektar,
eða samstarfsmenn þeirra
leystu ekki öll þessi störf af
hendi.
— Er það þannig hér líka?
— Nei, því miður, ekki að
öllu leyti. Það ber nokkuð mik
ið á þvf, að fólk fái menn bara
til að teikna til byggingarnefnd
ar (þ.e. a og b liðir), en hafi
svo engin viðskipti eftir það.
— Hverjum ec ,héi. .eiginlega
um að kenna?
— Ég treysti mér ekki til að
dæma um það hvort sökin ligg
ur hjá byggjendum, iðnaðar-
mönnum eða arkitektum, en
sennilega eiga þó allir þar
nokkra sök á.
— Hvernig eruð þið undir
þessi störf búnir þegar af skóla-
bekk kemur?
— Skólarnir leitast við að
búa okkur undir „praxisinn",
en samt þykir sjálfsagt að afla H
sér fyrstu starfsreynslu í sam-
ráði við reyndari menn. Þetta
á ékki kvað sízt við hér, þar
sem aðstæðurnar eru svo ólíkar
þvf, ‘Sem erlendir skólar gera
ráð fyrir.
— Hverjir geta fengið rétt-
indi sem arkitektar?
— Félagsmenn í A. í. geta
þeir menn orðið, sem lokið hafa
fullnaðarprófi í byggingarlist
við listaháskóla eða tekniskan
háskóla, sem félagið viðurkenn-
Geirharður Þorfinnsson.
hefur mér hollenzkur listamað-
ur þótt svara þessu: ,
Listaverk er sérhvert verk,
sem unnið er af ást á viðfangs-
efninu. Mikilleiki verksins er
hins vegar háður hæfileikum
skapand^ns, áunnum eða erfð-
um!
niagni Og byltingar eru sjald-
gæfar, helzt eru þær samfara
því, ef ný byggingarefni eru
tekin í notkun, eins og stein-
steypan í Frakklandi á sínum
tíma eða stálið í Bandaríkjun-
um.
— Hvernig mundi hús fram-
tíðarinnar líta út?
— Það verður fyrst og
fremst háð þeim möguleikum,
sem byggingarefni framtíðarinn
ar gefur til að uppfylla óskir
þess tíma. Ein af nýrri „Utopi-
um“, sem mér er kunnugt um,
ir sem fullgildan leikskóla í
þessari grein.
Reglur um það hverjir megi
teikna hús, eru hins vegar
skráðar í byggingasamþykkt-
um. En hér í Reykjavík er hún
í endurskoðun.
— Hvað segir þú um listgildi
húsagerðar?
— Það er oft rætt um það
hvort hér sé fyrst og fremst
um list eða tækni að ræða. Það
er sjálfsagt alltaf eitthvað af
hvoru tveggju fyrir hendi. Bezt
^ing sambands ísl. rafveitna
haldíð í Keflavík
Þing sambands íslenzkra raf-
veitna verður háð í Keflavík dag-
ana 23.—25. þessa mánaðar. Þing-
ið munu sækja fulltrúar frá öll-
um rafmagnsveitum á landinu og
verða þar mörg mál á dagskrá.
Árni Snævarr, verkfræðingur
mun flytja erindi um stórar stífl-
Nýtt verzlf.
á Húsavík
Nýtt verzlunarfélag Askja h.f.
hóf starfsemi sfna á Húsavík
s.l. laugardag og verður það til
húsa að Garðarsbraut 18.
Húsakynni þar eru öll hin
vistlegustu og er verzluninni
skipt í fjórar deildir, búsáhalda
deild, fatadeild, húsgagnadeild
°g byggingavörueild. Teikning-
una af verzluninni gerði Jósep
Reynis, arkitekt, en trésmiðjpn
Fjalar, Húsavík, sá um fram-
kvæmd verksins. Framkvæmda
stjóri hins nýja fyrirtækis er
Páll Þór Kristinsson.
ur, Jakob Guðjónsson, raforku-
málastjóri, erindi um virkjunar-
rannsóknir við Þjórsá, Jakob Guð-
jónssen, erindi um línu 2, sem
liggur frá Soginu til Reykjavíkur.
Valgarð Thoroddsen talar um
stjórn rafveitna, Jón Steingríms-
son, vélaverkfræðingur ræðir um
gastúrbínur fyrir varastöðvar og
Stetfán Bjarnason flytur erindi um
sjónvarp. Einnig fara fram umræð-
ur um gjaldskrár, reglugerðir o. fl.
Fundarmenn munu búa í flugvall-
arhótelinu meðan á þinginu stend-
ur.
Stjórn sambandsins skipa nú
þeir Steingrímur Jónsson, Eirfkur
Briem, Jakob Guðjónssen, Knud
Ottested og Helgi Bjarnason.
► Brezki ’ ráðherrann Edward
Heath segir að ekki þurfi að óttast
atvinnuleysi á Bretlandi vegna
aðildar að EBE, þar sem verks-
menn frá meginlandinu fái ekki
nein forréttindi á Brctlandi. Enn-
fremur segir hann, að trygginga-
starfsemi verði óbreytt, en hætt
niðurgreiðslun: á landbúnaðarvör-
um.